Το διάστημα μέχρι και τις 31 Ιανουαρίου, ημερομηνία κατά την οποία λήγει το τελευταίο πακέτο μέτρων που έφερε το Lockdown, θεωρείται καθοριστικής σημασίας και εν πολλοίς θα κρίνει την διατήρηση ή όχι των μέτρων που έχουν ληφθεί. Το ζητούμενο για τους επιδημιολόγους, που αξιολογούν σε καθημερινή βάση τα δεδομένα της επιδημίας, είναι να σταθεροποιηθεί, σε πρώτη φάση, η παρούσα επιδημιολογική τάση, κάτι που θεωρείται ως το πρώτο θετικό σημάδι για εκτόνωση της υφιστάμενης κατάστασης. Με τα δεδομένα αυτά, η κρίσιμη ημερομηνία προσδιορίζεται προς το τέλος του μήνα, όταν στο τραπέζι θα τεθεί τι μέλλει γενέσθαι με τα περιοριστικά μέτρα.
Ένα ζήτημα που επί του παρόντος αντιμετωπίζεται με συγκρατημένη αισιοδοξία, λαμβάνοντας υπόψη την εικόνα που επικρατεί στην Ευρώπη αλλά και την επιβεβαιωμένη συμπεριφορά της πανδημίας για επανάκαμψή της, εκεί όπου αποφασίσθηκε χαλάρωση των μέτρων. Στο πνεύμα αυτό, το σενάριο ενός τρίτου κύματος της πανδημίας επί του παρόντος δεν έχει αποκλειστεί, παρά τις αντίθετες απόψεις που εκφράζονται από κάποια μέλη της Συμβουλευτικής Ομάδας. Ωστόσο, χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του επικεφαλής των επιδημιολόγων που συμβουλεύουν την κυβέρνηση Κωνσταντίνου Τσιούτη στην «Καθημερινή». «Στην Κύπρο ο άσχημος μήνας ήταν ο Δεκέμβρης, αλλά τις τελευταίες τέσσερις – πέντε μέρες φαίνεται ότι αρχίζει και μετριάζει η κατάσταση, ακριβώς επειδή δεν υπήρχαν χαλαρώσεις. Αντίθετα πάρθηκαν επιπλέον μέτρα. Άρα, όταν χαλαρώνεις, έχεις αύξηση. Επειδή όλες οι χώρες της Ευρώπης πάμε παράλληλα με σφιχτά μέτρα και Lockdown, αναμένεται μόλις θα αρχίσουμε να χαλαρώνουμε θα δούμε μια νέα έξαρση». Τα όσα περιέγραψε ο κ. Τσιούτης ουσιαστικά αποτελούν τον πυρήνα του ζητήματος για τον προσανατολισμό που υπάρχει και που παραπέμπουν σε δύο σενάρια. Στο καλό, που εκ των πραγμάτων θα επιτρέψει μια σταδιακή χαλάρωση και στο κακό, που δεν θα αφήσει περιθώρια για αλλαγές τις υφιστάμενης κατάστασης.
Οι ανησυχίες
Σε πολιτικό επίπεδο, η κατάσταση παρουσιάζεται ελαφρώς διαφοροποιημένη. Τα στοιχεία που δείχνουν τρίτη επέλαση του ιού σε ευρωπαϊκές χώρες είναι ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα τους ιθύνοντες στην Κύπρο, κυρίως για τους κραδασμούς σε οικονομικό και μετά σε κοινωνικό επίπεδο. Στο βασανιστικό ερώτημα τι μέλλει γενέσθαι μετά την 31 Ιανουαρίου δεν υπάρχει μια αποκρυσταλλωμένη απάντηση.
Η τοποθέτηση του Κωνσταντίνου Τσιούτη μπορεί να θεωρηθεί ως μια κατεύθυνση των επιλογών που υπάρχουν, σε πολιτικό και επιδημιολογικό επίπεδο. «Εδώ υπάρχει ένα δίλημμα από καθαρά λόγους δημόσιας υγείας, χωρίς να λάβω άλλο παράγοντα υπόψη. Ναι, θα χαλαρώναμε αλλά αυτό είναι αδύνατο για πάρα πολλούς λόγους, θα δούμε άλλα προβλήματα υγείας. Άρα τι πρέπει να γίνει; Αυτό που πρέπει και έχουμε το παράδειγμα είναι μια πολύ σταδιακή και στοχευμένη αποκλιμάκωση-χαλάρωση, όπως έγινε τον περασμένο Μάϊο. Τον Μάϊο αυτό έγινε, υπήρχε ένα στρατηγικό σχέδιο αποκλιμάκωσης που μπήκε σε εφαρμογή και είχε διάρκεια ουσιαστικά μέχρι τον Σεπτέμβρη, πάρα πολύ αργή. Κάτι τέτοιο πρέπει να μπει και τώρα». Η τοποθέτηση του επικεφαλής των επιδημιολόγων στην «Καθημερινή» για σταδιακή χαλάρωση των μέτρων αφορά το αισιόδοξο σενάριο εξέλιξης της πανδημίας, μέχρι τέλος Ιανουαρίου. Η ισχυρή άποψη που επικρατεί αυτή την περίοδο στους επιδημιολόγους είναι πως η θετική παρούσα εικόνα, που αποδίδεται στα μέτρα που πάρθηκαν πριν τις γιορτές, θα συμπληρωθεί από μια ανάλογη εξέλιξη των μέτρων της 10ης Ιανουαρίου. Σε μια τέτοια περίπτωση οι πρώτες σκέψεις των επιδημιολόγων οδηγούν σε μια σταδιακή αποκλιμάκωση του Lockdown σε βάθος χρόνου. Όπως μας εξήγησε ο κ. Τσιούτης, η άρση των περιορισμών θα γίνει σε διάφορα στάδια, η διάρκεια του καθενός θα είναι 2 με 3 εβδομάδες. Μια πρακτική που θα επιτρέπει, την επιδημιολογική αξιολόγηση των χαλαρώσεων σε συνδυασμό με την πορεία της πανδημίας στην κοινότητα. Οι παράγοντες αξιολόγησης θα στηρίζονται στον αριθμό των διαγνώσεων, τον αριθμό αναπαραγωγής, τον αριθμό εισαγωγών στα νοσοκομεία. «Κάτι αντίστοιχο θα εφαρμοστεί και τώρα. Κάποιους αντίστοιχους επιδημιολογικούς δείκτες θα υιοθετήσουμε που θα παρακολουθούμε και θα προχωράμε, από τη μια φάση στην επόμενη», ανέφερε ο κ. Τσιούτης. Λαμβάνοντας υπόψη την πρακτική του περασμένου Μαΐου αναμένεται πρώτα η χαλάρωση των περιορισμών στη διακίνηση με προσεχτική άρση κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων στη συνέχεια.
Τα εμβόλια
Όπως προκύπτει και από τα λεγόμενα του επικεφαλής της Συμβουλευτικής Ομάδας, η σταδιακή αποκλιμάκωση από τα περιοριστικά μέτρα θα πραγματοποιηθεί σε τρεις ή τέσσερις φάσεις. «Δεν το έχουμε βάλει στο χαρτί ξεκάθαρα, αλλά νομίζω θα είναι κάπως παρόμοιο με αυτό που ζήσαμε το περασμένο καλοκαίρι, σε 3 με 4 φάσεις. Μην ξεχνάμε πως έχουμε και το καινούργιο όπλο, τον εμβολιασμό, το οποίο θα μας δώσει την ευκαιρία να χαλαρώσουμε. Οι χαλαρώσεις θα είναι διαφορετικές, διαφορετικής κλίμακας σε σχέση με το περσινό καλοκαίρι και αυτά θα πηγαίνουν παράλληλα, τόνισε ο κ. Τσιούτης.
Τρίτο κύμα και αντοχές
Το κακό σενάριο, όπως γίνεται αντιληπτό, θα οδηγήσει σε αυτό που όλοι απεύχονται. Παράταση των μέτρων μέχρι τα επιδημιολογικά δεδομένα δείξουν κάμψη της πανδημίας ή οι εμβολιασμοί δώσουν ασφαλή στοιχεία καταπολέμησης του ιού. Αυτό προκύπτει και από τη λογική η οποία οδήγησε στο δεύτερο Lockdown της 10ης Ιανουαρίου. Όπως μας εξήγησε ο επιδημιολόγος, τα μέτρα του Ιανουαρίου έχουν διττή κατεύθυνση. «Τη βελτίωση της επιδημιολογικής εικόνας και την αποσυμφόρηση των νοσηλευτηρίων την οποία περιμένουμε να δούμε. Εφόσον τα μέτρα έχουν αποτελεσματικότητα, στην κοινότητα, θα δούμε αποσυμφόρηση προς το τέλος του μήνα και στη συνέχεια να ξεκινήσουμε σε μια νέα βάση, καλύτερη, επιδημιολογική βάση από τον Φλεβάρη και μετά.
Ο επικεφαλής της Συμβουλευτικής Ομάδας προχώρησε και σε ένα πρώτο προσδιορισμό των κινήσεων που θα γίνουν εφόσον τα σημερινά επιδημιολογικά δεδομένα παραμείνουν σταθερά, μέχρι τέλος του μήνα. «Εγώ εύχομαι η εικόνα που βλέπουμε τώρα να αντανακλά την πραγματικότητα, άρα να παραμείνει έτσι. Αν παραμείνει έτσι σημαίνει πως αυτή είναι η πραγματικότητα, σημαίνει πως τα μέτρα του Δεκέμβρη ήταν αποτελεσματικά άρα και τα νέα μέτρα από 10 του Γενάρη θα έχουν επιπρόσθετο αποτέλεσμα. Άρα αν αυτή είναι η πραγματικότητα, προς το τέλος του μήνα θα δούμε περαιτέρω βελτίωση και θα μας δώσει την ευκαιρία, θα μας επιτρέψει κάποιες χαλαρώσεις».
Πηγή: Η Καθημερινή / Του Απόστολου Τομαρά
