Ενώ ακόμη μετρούμε τις πληγές που προκάλεσε η πρωτοφανών διαστάσεων πυρκαγιά που έπληξε περιοχές της ορεινής Λεμεσού και Λάρνακας, η Κυβέρνηση επιθυμεί να διευκρινίσει στα όσα σε σειρά δημοσιευμάτων ή δηλώσεων καταγράφονται και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Με την έναρξη της πυρκαγιάς υπήρξε άμεση ανταπόκριση επίγειων και εναέριων μέσων πυρόσβεσης. Λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν και κυρίως λόγω της πυκνότητας της βλάστησης, η ταχύτητα με την οποία επεκτάθηκε η φωτιά ανάγκασε τους αρμοδίους σε ενεργοποίηση και εφαρμογή των Εθνικών Σχεδίων «Ήφαιστος» και «Ίκαρος ΙΙ».
Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι τα επιχειρησιακά σχέδια «Ικαρος 1, Ικαρος 2 και Ήφαιστος» έχουν πλήρως επικαιροποιηθεί από πέρσι όπως και τα σχέδια για την εκκένωση κατοικημένων περιοχών.
Για την κατάσβεση της πυρκαγιάς συμμετείχαν συνολικά 11 πτητικά μέσα, ενώ άμεσα ζητήθηκε συνδρομή μέσω του μηχανισμού RescEU, καθώς και πρόσθετη βοήθεια από το Ισραήλ.
Η αντίδραση των δυνάμεων πυρόσβεσης και εν γένει του κρατικού μηχανισμού υπήρξε ταχεία και υπό τις περιστάσεις αποτελεσματική, καθώς, παρά το μέγεθος των ζημιών, είναι βέβαιο ότι τυχόν αποτυχία αντίδρασης θα είχε ως αποτέλεσμα απείρως πιο τραγικά αποτελέσματα.
Η αποτελεσματικότητα της αντίδρασης διαφαίνεται και από το γεγονός ότι κατέστη εφικτός ο έλεγχος της πυρκαγιάς σε λιγότερο από 18 ώρες, με την φωτιά να έχει περίμετρο 44 χιλιομέτρων και να έχει κατακάψει 55 τετραγωνικά χιλιόμετρα, τριπλάσιο μέγεθος από την αντίστοιχη πυρκαγιά στη Σολιά το 2016, που απαιτήθηκαν τέσσερις ημέρες μέχρι να τεθεί σε έλεγχο.
Αυτό οφείλεται στον επαγγελματισμό και την αυταπάρνηση των ομάδων της πρώτης γραμμής, αλλά και στο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξε σημαντική βελτίωση των μέσων και των μεθόδων αντιμετώπισης πυρκαγιών, παρά τα κενά που ακόμη παρουσιάζονται και τα οποία, αφού εντοπιστούν μετά από μελέτη, θα καλυφθούν.
Επειδή έχει γίνει αναφορά στη μελέτη που ακολούθησε τη μεγάλη πυρκαγιά στη Σολιά το 2016, επισημαίνουμε τα ακόλουθα:
• Η μεγάλη πλειοψηφία των συστάσεων της ανεξάρτητης ειδικής επιτροπής έχει υλοποιηθεί και ενσωματωθεί στον τρόπο αντίδρασης των διαφόρων Υπηρεσιών. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από τις 39 συστάσεις, οι 28 κύριες έχουν πλήρως υλοποιηθεί, ενώ οι υπόλοιπες βρίσκονται σε εξέλιξη υλοποίησης.
• Παρά τα όσα έχουν αναφερθεί, είναι γεγονός ότι έχει υλοποιηθεί και η σύσταση για αγορά ή ενοικίαση δύο πυροσβεστικών αεροπλάνων. Στις συστάσεις δεν αναφέρεται ο τύπος των αεροσκαφών, ενώ άλλη ειδική επιτροπή που συστάθηκε πρότεινε τον τύπο αεροσκαφών που τελικά αγοράστηκαν.
• Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι κατά την πυρκαγιά του 2016 ενεργούσαν έξι πτητικά μέσα, ενώ στην πρόσφατη πυρκαγιά, φτάσαμε τα 11. Πρόσθετα έχει συμπεριληφθεί στον Προϋπολογισμό το 2022 πρόνοια για αγορά επιπλέον αεροσκάφους, ενώ το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προβλέπει την αγορά ακόμη ενός.
• Συγκριτικά με το 2016 έχουν ενταχθεί στον εξοπλισμό που αξιοποιείται για την επιτήρηση και χαρτογράφηση τα τέσσερα νέα μη επανδρωμένα τηλεκατευθυνόμενα συστήματα (Drones). Η χρησιμότητα τους καταδείχθηκε στην, για πρώτη φορά, χρήση τους, με τη χαρτογράφηση καθ’ όλη τη διάρκεια της νύκτας των εστιών της πυρκαγιάς, καθορίζοντας έτσι το επιχειρησιακό πλάνο.
• Από το 2016 ο προϋπολογισμός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και του Τμήματος Δασών σημείωσε αύξηση που υπερβαίνει το 42%.
• Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η δημιουργία νέου αεροδιαδρόμου στο Μάμμαρι που επιτρέπει ταχύτερη εξυπηρέτηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών.
• Συστάθηκε η μόνιμη διατμηματική επιτροπή πυρκαγιών στην οποία συμμετέχουν όλες οι εμπλεκόμενες στην πυροπροστασία Υπηρεσίες της Δημοκρατίας, υπό την εποπτεία και τον συντονισμό του Διευθυντή του Τμήματος Δασών.
Δεν ευσταθεί, επίσης, σε καμία περίπτωση ο ισχυρισμός ότι η Κύπρος δεν αιτήθηκε στήριξη μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού RescEU.
H Κυβέρνηση υπέβαλε επίσημα αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τόσο για την μεταβατική περίοδο εφαρμογής του μηχανισμού όσο και κατά την περίοδο πλήρους εφαρμογής του. Το αίτημα για τη μεταβατική περίοδο εγκρίθηκε με αποτέλεσμα να έχουμε από την περσινή χρονιά για τη θερινή περίοδο, δύο μέσα αεροπυρόσβεσης του μηχανισμού.
Δυστυχώς. το αίτημα μας για δημιουργία βάσης αεροπυρόσβεσης στην Κύπρο δεν έγινε δεκτό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κυρίως λόγω της απόστασης μας από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Με τα πιο πάνω δεν επιθυμούμε να δώσουμε την εντύπωση πως δεν υπήρξαν θέματα που χρήζουν βελτίωσης και τυγχάνουν συνεχούς εξέτασης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναμένεται να προεδρεύσει της ετήσιας συνάντησης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς την ερχόμενη Δευτέρα, η οποία είχε ήδη προκαθοριστεί της φονικής πυρκαγιάς.
Οφείλουμε όμως, να αναγνωρίσουμε τις πραγματικές τους διαστάσεις για να αποδώσουμε και τον φόρο τιμής στους ανθρώπους που εργάστηκαν είτε στο μέτωπο της πυρκαγιάς είτε στον αέρα είτε στον συντονισμό της τεράστιας αυτής, προσπάθειας.