Στο μικροσκόπιο των επιστημόνων στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΚΓ), ο κορωνοϊός περνά καθημερινά από τα μάτια τους μέσω της ανίχνευσής του από τις εξετάσεις που διενεργούνται.
Πίσω από τους αριθμούς επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, υπάρχουν οι άνθρωποι στο Ινστιτούτο που εργάζονται εντατικά. Είναι οι αφανείς ήρωες στην νέα μας πραγματικότητα που φέρουν εις πέρας τις εξετάσεις και επιφορτίζονται με τη διάγνωση αν ένας συνάνθρωπος μας είναι φορέας ή ασθενής.
Πρόκειται για το προσωπικό του Ινστιτούτου, που οπλισμένο με την εμπειρογνωμοσύνη του και την επιστημονική γνώση, δίνει τον εαυτό του στη μάχη κατά του κορωνοϊού με αμέτρητες ώρες εργασίας ώστε να μπορέσει να αντεπεξέλθει στον αυξημένο φόρτο εργασίας για εξέταση δειγμάτων από όλες τις πόλεις.
«Το έργο που επιτελείται αποτελεί μέρος της αποστολής μας», είπε στο ΚΥΠΕ, ο Εκτελεστικός Ιατρικός Διευθυντής του ΙΝΓΚ Λεωνίδας Φυλακτού, εκφράζοντας ικανοποίηση για το ότι το Ινστιτούτο βοηθά με τις εξειδικευμένες υπηρεσίες του, στον αγώνα που δίνει η πολιτεία και η κοινωνία σε αυτή την δύσκολη φάση που περνούμε.
Ο κ. Φυλακτού εξήρε το πολύπλευρο έργο του προσωπικού που εργάζεται με αφοσίωση, εργατικότητα και εμπειρογνωμοσύνη. «Χωρίς τη συμβολή των επιστημόνων μας δεν θα ήταν κατορθωτή η διεξαγωγή χιλιάδων αναλύσεων που έχουν γίνει μέχρι σήμερα από την ημέρα εμφάνισης του ιού στην Κύπρο», ανέφερε.
Όπως είπε, ο αριθμός των δειγμάτων που διεκπεραιώνεται καθημερινά για την ανίχνευση του κορωνοϊού από το Ινστιτούτο είναι από τους πιο υψηλούς παγκοσμίως. σε σχέση πάντα με τον πληθυσμό.
Χαμός με το «εν μια απλή γρίπη, εν τζιαι εν τίποτε» του υπ. Υγείας - Απάντησε ο ίδιος (vid)
Ανέφερε, ωστόσο, ότι λόγω του περιορισμένου αριθμού αποθεμάτων αναλωσίμων που έχουν όλες οι χώρες, κι όχι μόνο η Κύπρος, «το τεστ πρέπει να γίνεται με φειδώ και να δούμε ποιοι θα το κάνουν».
«Ό,τι μας στέλνει το Υπουργείο Υγείας, εμείς το διεκπεραιώνουμε κι αυτός ο όγκος είναι περίπου 400-500 εξετάσεις την ημέρα. Οι αριθμοί μας συγκρίνονται πολύ υψηλά, σε παγκόσμια βάση, σε σχέση με τον πληθυσμό», είπε.
Ερωτηθείς αν η Κύπρος διαθέτει τα απαραίτητα αναλώσιμα για τη διεξαγωγή των εξετάσεων, ανέφερε ότι «υπάρχουν τα αντιδραστήρια και είναι επαρκή προς το παρόν», σημειώνοντας ωστόσο ότι «παγκόσμια υπάρχει θέμα έλλειψης αντιδραστηρίων».
Ο κορωνοϊός στο μικροσκόπιο και η ονομασία του
Την ονομασία του ο ιός, την πήρε από την κορώνα που σχηματίζεται στον φακό του μικροσκοπίου, είπε στο ΚΥΠΕ, η Διευθύντρια του Τμήματος Μοριακής Ιολογίας στο ΙΝΓΚ Χριστίνα Χριστοδούλου.
«Την πρώτη φορά που θεάθηκε στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο δεν μπορούσες να δεις τον όγκο και οι εικόνες ήταν μόνο σε δύο διαστάσεις. Παρουσιάστηκε ολοστρόγγυλος και γύρω-γύρω υπήρχε ένας δεύτερος κύκλος, ο οποίος ήταν στολισμένος, όπως φαινόταν με μικρά στρογγυλά μπαλάκια σαν μια κορώνα που ήταν διακοσμημένη με πολύτιμους λίθους. Θύμιζε υπερβολικά μια κορώνα, κι έτσι από την όψη του ονομάστηκε κορωνοϊός», εξήγησε.
Η κ. Χριστοδούλου, ανέφερε ότι ο ιός που μας απασχολεί σήμερα, είναι καινούργιος, έχει παρουσιαστεί για πρώτη φορά γι αυτό και ονομάζεται νέος κορωνοϊός.
«Υπάρχουν ήδη τέσσερις κοινοί κορωνοϊοί που δεν έχουν έντονα σοβαρά κλινικά συμπτώματα. Είναι αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα, είναι γνωστοί εδώ και δυο-τρεις δεκαετίες τουλάχιστον και ήταν τα τέσσερα πρώτα στελέχη που χαρακτήρισαν την οικογένεια. Ύστερα ανακαλύφθηκαν ο MERS και ο SARS, οι δύο πολυσυζητημένοι, που είχαν αυξημένη τοξικότητα και σήμερα το πιο καινούργιο παιδί της οικογένειας, ο έβδομος κορωνοϊός ο COVID 19, ο οποίος έχει τα γνωστά σοβαρά κλινικά συμπτώματα που μπορούν να οδηγήσουν και στον θάνατο», διευκρίνισε.
Τον νέο κορωνοϊό που είναι πάρα πολύ καινούργιος και ανήκει σε γνωστή οικογένεια που έχει στελέχη από παλιά, τον εντοπίσαμε, σημείωσε, τέλος του 2019 στην Κίνα.
Ο κορωνοϊός ξεκίνησε από νυχτερίδες
Η κ. Χριστοδούλου είπε πως σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, ο κορωνοϊός ξεκίνησε από τις νυχτερίδες.
.
«Ξεκίνησε από νυχτερίδες, έτσι έχει γραφτεί στην βιβλιογραφία. Λέγουν ότι υπήρξε ένα ενδιάμεσο ζώο κι ότι δεν πέρασε απευθείας από την νυχτερίδα στον άνθρωπο αλλά χρειάστηκε άλλη διαδικασία, δηλαδή κάποια προσαρμογή σε κάποιο άλλο ζώο ενδιάμεσο και μετά στον άνθρωπο. Κατηγορείται αρκετά ένας μικρούλης μυρμηγκοφάγος, ο οποίος παρουσιάζεται στην επαρχία Χουπέι που είναι συνδεδεμένη με την Γιουχάν αλλά δεν είναι σίγουρο επιστημονικά, δεν έχουν αποδειχθεί, προς το παρόν οι εικασίες – νυκτερίδα-μυρμηρογκοφάγος-άνθρωπος», σημείωσε.
Ο ιός προσαρμόζεται εύκολα στο περιβάλλον για να επιβιώσει
Είναι παραδεκτό γενικά, είπε η κ. Χριστοδούλου, ότι οι ιοί μέσα από τα χρόνια προσαρμόζονται συνεχώς στο περιβάλλον τους για να επιβιώσουν. «Το περιβάλλον τους μπορεί να είναι αυτό μιας πυκνοκατοικημένης πόλης ή να είναι ένα δάσος. Προσαρμόζονται συνεχώς από είδος σε είδος για να μπορέσουν να αναγνωρίζονται πιο καλά από τα κύτταρα, να εισέρχονται πιο γρήγορα και να πολλαπλασιάζονται καλύτερα. Ο σκοπός τους είναι να επιβιώσουν, τίποτα άλλο», σημείωσε.
Γι αυτό, εξήγησε, κατά ορισμένα χρόνια συναντούμε ιούς, τους οποίους ονομάζουμε αναδυόμενους, δηλαδή είναι καινούργιοι, ανήκουν σε συγκεκριμένες οικογένειες αλλά έχουν υποστεί μεταλλάξεις κι έτσι έχουν αλλάξει τελείως. Ο κορωνοϊός, επεσήμανε, είναι ένα καινούργιο στέλεχος μιας υπάρχουσας οικογένειας.
Δύσκολο προς το παρόν να αξιολογηθεί ο κορωνοϊός
Η κ. Χριστοδούλου είπε πως είναι δύσκολο προς το παρόν να αξιολογηθεί ο κορωνοϊός από τους επιστήμονες γιατί, όπως σημείωσε δεν έχουμε αρκετή απόσταση από τον καιρό της εμφάνισης του μέχρι σήμερα.
«Έχουμε 3-4 μήνες μέχρι σήμερα από την εμφάνιση του. Πιστεύουμε ότι έχει προσαρμοστεί αρκετά καλά και γι αυτό μπορεί και μεταδίδεται πολύ εύκολα και από ότι φαίνεται προκαλεί σε αρκετά μεγάλο ποσοστό κλινικά συμπτώματα, τα οποία μπορούν να επιφέρουν και τον θάνατο. Όλοι μας έχουμε ακούσει μεγάλους αριθμούς θανάτων, τους οποίους καταχωρούμε ως θανάτους από COVID 19, ακόμη κι αν υπάρχει ιατρικό υπόστρωμα», σημείωσε.
Χρονοβόρα η εξέταση δειγμάτων
Σύμφωνα με την κ. Χριστοδούλου η διαδικασία εξέτασης των δειγμάτων για τον κορωνοϊό είναι περισσότερο χρονοβόρα παρά δύσκολη.
«Είναι Πρωτόκολλα που τα έχει αποφασίσει το Ευρωπαϊκό Γραφείο Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων μαζί με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, είναι σταθερά και αποδεδειγμένα ότι δουλεύουν σωστά. Κι αν εμείς επιθυμούμε να τα εφαρμόσουμε, όπως ακριβώς έχουν αποφασιστεί από αναγνωρισμένους Οργανισμούς, τότε θα είναι και χρονοβόρα και αρκετά απαιτητικά από την πλευρά της τεχνογνωσίας και της τεχνολογίας», επεσήμανε.
Το ΙΝΓΚ είναι εξοπλισμένο με σύγχρονη τεχνολογία
Η κ. Χριστοδούλου είπε ότι το Ινστιτούτο έχει το Τμήμα Μοριακής Ιολογίας που διαθέτει σύγχρονο εξοπλισμό καθώς και πολύ καλά εκπαιδευμένο προσωπικό.
«Ως Τμήμα έχουμε βοήθεια συναδέλφων εθελοντών που έρχονται να μας βοηθήσουν για να αντεπεξέλθουμε στον μεγάλο αριθμό δειγμάτων, προσφέροντας τις γνώσεις και εμπειρίες που έχουν στην εφαρμογή τεχνικών της Μοριακής Ιολογίας», πρόσθεσε.
Λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του προσωπικού
Το προσωπικό του Ινστιτούτου που διενεργεί τις εξετάσεις στα δείγματα φέρει τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό, είπε η κ. Χριστοδούλου σημειώνοντας ότι και τους επιστήμονες τους διακατέχει ο φόβος για το άγνωστο.
«Κάπου στην άκρη του μυαλού μας, υπάρχει αυτό που λέμε ότι είναι ένας ιός που προς το παρόν έχει πάρα πολλές άγνωστες πτυχές. Μέχρι σήμερα έχει χαρακτηριστεί ως πολύ επικίνδυνος. Σίγουρα οι επιστήμονες μας έχουν κάποια αγωνία, είναι οικογενειάρχες, έχουν μικρά παιδιά, έχουν ηλικιωμένους γονείς αλλά ξέρουν ότι έχουν στην διάθεση τους ό,τι χρειάζεται για να εργαστούν όπως γάντια, μάσκες, στολές, και μέσα στα εργαστήρια έχουν εξοπλισμό, ο οποίος επιτρέπει να δουλεύουν αυτού του είδους τα δείγματα κρατώντας τον εαυτό τους προστατευμένο», σημείωσε.
Αναγκαίο κακό, η απομόνωση
Ως αναγκαίο κακό χαρακτήρισε την επιβολή των περιοριστικών μέτρων, η κ. Χριστοδούλου τονίζοντας πως αν έχουμε την ελάχιστη κοινωνική ευθύνη πρέπει να σεβαστούμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας και να μείνουμε απομονωμένοι για όσο χρειάζεται.
«Οι άνθρωποι είναι δυσαρεστημένοι από τα περιοριστικά μέτρα γιατί είμαστε και μεσογειακός λαός, είμαστε κοινωνικοί άνθρωποι, έχει αρχίσει και η Άνοιξη και η φύση είναι εξαιρετική και συνήθως αυτή είναι η περίοδος που όλος ο κόσμος διοργάνωνε εκδρομές και έβγαινε έξω για να απολαύσει τη φύση. Ερχόμαστε εμείς ξαφνικά οι επιστήμονες και τους λέμε, όχι να μείνετε κλειδωμένοι σπίτι σας χωρίς καμιά συναναστροφή, να μην καλέσετε κανένα στο σπίτι σας. Καταλαβαίνω ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο αυτό που τους ζητούμε. Είναι ακόμη δυσκολότερο διότι δεν είναι ούτε μια μέρα ούτε δύο ημέρες και δεν ξέρουμε ούτε κι εμείς οι ίδιοι πότε θα τελειώσει αυτή η κατάσταση. Όμως, είναι αναγκαίο κακό», είπε.
Σημαντική η ιχνηλάτηση που γίνεται
Η κ. Χριστοδούλου εξήρε το έργο της Επιδημιολογικής Ομάδας του Υπουργείου Υγείας για την ιχνηλάτηση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.
«Η δουλειά που κάνουν είναι πάρα πολύ σωστή. Φαίνεται κιόλας από τον αριθμό των κρουσμάτων που αυξάνονται. Συνεχώς ανακαλύπτουμε ανθρώπους που είχαν άμεση επαφή με κάποιο επιβεβαιωμένο κρούσμα κι αρκετοί από αυτούς είναι θετικοί», σημείωσε.
Ο κορωνοϊός ήρθε για να μείνει
Ο κορωνοϊός ήρθε για να μείνει γιατί είναι πολύ καλά προσαρμοσμένος, είπε η κ. Χριστοδούλου.
«Τον βλέπουμε πώς έχει διασπαρτεί μέσα στον πληθυσμό, πόσο εύκολα μεταδίδεται όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε όλες τις χώρες. Για παράδειγμα στην Νέα Υόρκη από την μια στιγμή στην άλλη εκεί όπου υπήρχαν 7-8 θάνατοι, φθάσαμε τις χιλιάδες. Η διασπορά του είναι εκπληκτική. Ο τρόπος με τον οποίο περνά από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι πολύ γρήγορος. Αυτό δείχνει ότι είναι καλά προσαρμοσμένος στο ανθρώπινο κύτταρο», σημείωσε.
Ερωτηθείσα αν ο κορωνοϊός θα παρουσιάζεται με πιο ήπια μορφή σε μεταγενέστερα στάδια, ανέφερε ότι αυτό δεν το γνωρίζουμε.
«Οι απόψεις διίστανται. Υπάρχει κόσμος που λέει ότι ο ιός έχει προσαρμοστεί, δεν θα έχει λόγο να είναι πολύ τοξικός γιατί είναι προσαρμοσμένος και μπορεί εύκολα να μπει σε κύτταρα και να πολλαπλασιαστεί για να επιβιώσει», πρόσθεσε.
Προχωρούμε αργά αλλά σταθερά προς την κορύφωση
Την εκτίμηση ότι δεν έχουμε ακόμα φθάσει στην κορύφωση αλλά ότι προχωρούμε αργά και σταθερά προς αυτή την κατεύθυνση, εξέφρασε η κ. Χριστοδούλου.
«Οι αριθμοί μας δεν είναι άσχημοι. Από την πλευρά του ποσοστού των τεστ που γίνονται, είμαστε από τις χώρες που κάνουμε πάρα πολλά τεστ. Είμαστε από εκείνους που πραγματικά ψάχνουν στον λαό τους κι έτσι είναι φυσικό να βρίσκονται πολλά θετικά», επεσήμανε.
Ο ιός, συνέχισε, θα σκορπιστεί κι άλλο και θα έχουμε πιο πολλά κρούσματα.
«Πιστεύω ότι τώρα ο ιός άρχισε και φεύγει από τα νοσοκομεία και θα κυκλοφορήσει πλέον στον πληθυσμό. Δεν πάρθηκε ακόμη, η απόφαση να γίνονται τυφλά τεστ μέσα στον πληθυσμό. Από επιδημιολογικής άποψης δεν είναι λάθος να ξέρεις πόσο έχει διασπαρεί ο ιός», συμπλήρωσε.
Η κ. Χριστοδούλου ευχαρίστησε τους συνεργάτες της στο Ινστιτούτο για την άρτια δουλειά που επιτελούν καθώς και τη Διεύθυνση που στέκεται στο πλευρό τους και τους εμψυχώνει στο έργο τους.
Το προσωπικό από την πλευρά του, συστήνει στο κόσμο να μένει σπίτι. Το σύνθημα "Μένουμε Σπίτι", τονίζουν πρέπει να γίνει συνείδηση από όλους και να αποφεύγονται οι άσκοπες μετακινήσεις. Είναι ανάγκη, σημειώνουν, ο κόσμος να το εμπεδώσει και να γίνει καθημερινό βίωμα, ώστε να αποφευχθεί η διασπορά του ιού στην κοινότητα. "Μένουμε Σπίτι", διατρανώνουν για να έχουμε όλοι την υγεία μας!
Πηγή: ΚΥΠΕ