ΚΥΠΕ
Σε καλή κατάσταση εκτός κινδύνου βρίσκεται το τρίχρονο αγοράκι με ιλαρά στο Μακάρειο Νοσοκομείο ωστόσο τα δύο περιστατικά ιλαράς που εκδηλώθηκαν πρόσφατα έχουν κτυπήσει κόκκινο στην επιστημονική παιδιατρική κοινότητα και προβληματίζουν, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Διευθυντής του Παιδιατρικού Τμήματος του Μακάρειου Νοσοκομείου Αβραάμ Ηλίας. Σε εγρήγορση παρακολουθώντας τα επιδημιολογικά δεδομένα της Κύπρου αλλά και της Ευρώπης είναι και το Υπουργείο Υγείας, σύμφωνα με την Διευθύντρια Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας Ελισάβετ Κωνσταντίνου.
Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Δρ Ηλία η ανησυχία εξαπλώνεται και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο αφού η ιλαρά παρουσιάζει μια έξαρση από τον Ιούνιο του 2023 όπου παρατηρείται μια αύξηση περιστατικών ιλαράς στην Ευρώπη.
Ο ίδιος σημείωσε ότι αυτό αποδίδεται κυρίως σε δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι «ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού δεν είναι εμβολιασμένο είτε γιατί λόγω της πανδημίας COVID δεν έχουν φροντίσει να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό των παιδιών οι γονείς είτε γιατί αρνούνται τον εμβολιασμό».
Ο δεύτερος λόγος, πρόσθεσε, «είναι η μεγάλη μετακίνηση πληθυσμών από χώρες που υπάρχει η ιλαρά και δεν προσφέρουν εμβολιασμό με αποτέλεσμα όταν βρουν πρόσφορο έδαφος επίνωσα άτομα να εκδηλώνεται η νόσος γιατί η ιλαρά είναι μια νόσος η οποία είναι πολύ μεταδοτική, μολυσματική, και μεταδίδεται εύκολα από το ένα άτομο στο άλλο. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές στο 30% των ατόμων που θα νοσήσουν».
Ο Δρ Ηλία ανέφερε ότι στην Κύπρο και τα δύο παιδιά τα οποία έχουν νοσήσει δεν είχαν ιστορικό εμβολιασμού σημειώνοντας ότι το εμβόλιο για την ιλαρά το κάνουμε στην ηλικία των 12 μηνών η πρώτη δόση και καλύπτει γύρω στο 95% από την νόσηση ενώ ακολουθεί μια δεύτερη δόση για να συμπληρώσει το 5% της ισχύος για τα παιδιά που δεν έχουν κάνει αντισώματα.
Ενοχοποίηση εμβολίου από ψευδή δημοσίευση στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1999
«Στην Κύπρο η συμμόρφωση θεωρείται κάπως χαμηλή, είναι γύρω στο 80%, πράγμα το οποίο δεν μπορεί να είναι εφησυχαστικό γιατί για να έχουμε προστασία του πληθυσμού πρέπει η εμβολιαστική κάλυψη να αγγίξει το 95%. Συνεπώς έχει ένα ποσοστό το οποίο πρέπει να εμβολιαστεί για να προστατευθεί ο πληθυσμός της Κύπρου», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι το εμβόλιο της ιλαράς είχε ενοχοποιηθεί παλαιότερα για αυτισμό. «Κυρίως αυτή η ενοχοποίηση έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1999 από μια μελέτη που δημοσίευσε ένας γαστρεντερολόγος ότι το εμβόλιο ΜΜR προκαλεί αυτισμό», προσθέτοντας ότι «στην συνέχεια αποδείχθηκε ότι ήταν ψευδής η δημοσίευση, με αποτέλεσμα το περιοδικό LANCET να αποσύρει, να αποστερήσουν την άδεια του Βρετανού γαστρεντερολόγου». «Πολλά άτομα δεν είχαν προβεί τότε σε εμβολιασμό, με αποτέλεσμα να υπάρχει μια έξαρση της ιλαράς στην Ευρώπη κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο», σημείωσε.
Επίσης, είπε, μετά την εποχή COVID ακολούθησε ένα αντιεμβολιαστικό κίνημα με αποτέλεσμα πολλά άτομα να μην προβαίνουν στον εμβολιασμό.
Επισήμανε ότι το εμβόλιο της ιλαράς «έχει αποδειχθεί ότι είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αλλά και ασφαλές εμβόλιο γι αυτό δεν υπάρχει κανένας δισταγμός να προχωρήσουμε στον εμβολιασμό των παιδιών».
Όσα παιδιά, τόνισε ο Δρ Ηλία, δεν έχουν εμβολιαστεί και είναι ηλικίας μεγαλύτερης των 12 μηνών πρέπει να το κάνουν το συντομότερο δυνατό.
Πολύ μεταδοτική η ιλαρά, αυξημένος ο κίνδυνος για εγκυμονούσες, ανοσοκατεσταλμένους
Όπως ανέφερε, η ιλαρά οφείλεται στον ιό της ιλαράς, έναν RNA ιό, που ανήκει στην ομάδα των παραμυξοϊών του γένους Morbillivirus. Ο άνθρωπος είναι το μόνο υπόδοχο του ιού στη φύση. Η νόσος μεταδίδεται εξαιρετικά εύκολα σε κλειστούς χώρους υπό συνθήκες συνωστισμού. Η μετάδοση γίνεται με άμεση επαφή με μολυσμένες εκκρίσεις του αναπνευστικού ή αερογενώς μέσω των σταγονιδίων του αναπνευστικού, που διασπείρονται από ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα, της αναπνοής ή του φτερνίσματος.
Η μετάδοση μπορεί να γίνει τέσσερεις ημέρες πριν την έκθυση του εξανθήματος έως τέσσερεις ημέρες μετά (η μέρα εμφάνισης του εξανθήματος ορίζεται ως μέρα 0), οπότε και η συγκέντρωση του ιού στις εκκρίσεις είναι πολύ ψηλή, και ο βήχας, η καταρροή και το φτάρνισμα πιο έντονα. Ο χρόνος επώασης της νόσου κυμαίνεται από 7 έως 21 ημέρες (συνήθως είναι 10-12 ημέρες από την έκθεση έως το πρόδρομο στάδιο και 14 ημέρες από την έκθεση έως την εμφάνιση του εξανθήματος).
Διακρίνονται 3 στάδια της νόσου. Το πρόδρομο (καταρροϊκό) διαρκεί 2-4 ημέρες, χαρακτηρίζεται από πυρετό, έντονα καταρροϊκά συμπτώματα (δακρύρροια, ρινόρροια, πταρμό), βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία. Το εξανθηματικό στάδιο διαρκεί 5-6 ημέρες και χαρακτηρίζεται από έκθυση κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος, ενώ το στάδιο της αποδρομής (ανάρρωσης) χαρακτηρίζεται από πτώση του πυρετού και σταδιακή εξαφάνιση του εξανθήματος.
Η ιλαρά είναι πολύ μεταδοτική νόσος και μπορεί να μεταδοθεί πριν την εμφάνιση του εξανθήματος.
Ο Δρ Ηλία σημείωσε ότι περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς έχουν μια ή περισσότερες επιπλοκές που είναι συχνότερες σε παιδιά κάτω των 5 ετών και ενήλικες άνω των 20 ετών. Επίσης, αυξημένο κίνδυνο για βαριά νόσηση έχουν γυναίκες, οι οποίες εγκυμονούν, και οι ανοσοκατεσταλμένοι. Σοβαρότερες επιπλοκές είναι η πνευμονία, η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα και η οξεία εγκεφαλίτιδα (1%). Η υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα (SSPE) είναι σπάνια επιπλοκή και εμφανίζεται μετά από παρέλευση, κατά μέσο όρο, επτά ετών από την εκδήλωση της Ιλαράς.
Η σύσταση, κατέληξε ο Δρ Ηλία, είναι οι γονείς να ανατρέξουν στα βιβλιάρια υγείας των παιδιών, κι όσα παιδιά δεν έχουν εμβολιαστεί να το πράξουν το συντομότερο.
Ο εμβολιασμός στην Κύπρο για ιλαρά είναι πέραν του 80%, λέει η Ελισάβετ Κωνσταντίνου
Η Διευθύντρια Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας Ελισάβετ Κωνσταντίνου είπε στο ΚΥΠΕ ότι σε σχέση με τον εμβολιασμό για ιλαρά είμαστε πάνω του 80%, που αυτό σημαίνει ότι είμαστε κοντά στους μέσους όρους των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ακολουθούμε τα επίπεδα της ΕΕ.
«Συστήνουμε να ακολουθούν πιστά το εθνικό εμβολιαστικό σχήμα, να εμβολιάζουν τα παιδιά τους με το MMR στην ηλικία των 12 μηνών και να επαναλαμβάνουν την δεύτερη δόση σε ηλικία 4 χρόνων. Οι ενήλικες να φροντίσουν αν δεν έχουν εμβολιαστεί να πάρουν το εμβόλιο γιατί είναι ο μόνος τρόπος πρόληψης», είπε.
Ερωτηθείσα τέλος, είπε πως «δεν είναι ανησυχητική η κατάσταση στην Κύπρο, όμως είμαστε σε εγρήγορση και παρακολουθούμε πολύ στενά τα επιδημιολογικά δεδομένα της Κύπρου και της Ευρώπης».
