ΚΥΠΕ
Tην επέκταση του σχεδίου για απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης αναπτύξεων με την αλλαγή του τρόπου εξέτασης των πολεοδομικών και οικοδομικών αιτήσεων, ώστε να επιτευχθεί σύντμηση του χρόνου έκδοσης της άδειας και στις οικοδομικές άδειες για χαμηλού ρίσκου αναπτύξεις Κατηγορίας Α, ανακοίνωσε ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου.
Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι προβλέπεται η εισαγωγή ειδικού checklist, το οποίο θα υποβάλλεται από τον ιδιώτη μελετητή του έργου μαζί με την αίτηση και τα υπόλοιπα παραστατικά, με την αίτηση να εξετάζεται από τους ΕΟΑ εντός 40 εργάσιμων ημερών και ανάλογα θα παραχωρείται ή όχι πολεοδομική βεβαίωση, ενώ ακολούθως, θα υποβάλλεται αίτηση για οικοδομική βεβαίωση, η οποία θα εξετάζεται σε αυτή την περίπτωση εντός 40 εργάσιμων ημερών, με στόχο εντός περιόδου 80 εργάσιμων ημερών να μπορεί να ξεκινά η ανέγερση της ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τον Υπουργό, πρόκειται για ένα εγχείρημα που ξεκίνησε από το Υπουργείο Εσωτερικών εδώ και 14 μήνες, με μια σειρά ενεργειών που στόχο έχουν την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης της ανάπτυξης γης, και αποτελεί ακόμα μία σημαντική μεταρρύθμιση που εμπίπτει στον στόχο της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη για την βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών και τον εκσυγχρονισμό σημαντικών διαδικασιών.
Σταδιακή εφαρμογή 22 μέτρων
Όπως ανέφερε, τον Οκτώβριο του 2023 εγκρίθηκε το νέο πλάνο για την αδειοδότηση, με σταδιακή εφαρμογή 22 μέτρων, τα οποία προέκυψαν μετά από διαβούλευση με το ΕΤΕΚ και τα οποία είχαν σαν κύριο στόχο τον περιορισμό των καθυστερήσεων που προκαλούσε ακριβώς η δυσκίνητη και αναποτελεσματική διαδικασία που εφαρμοζόταν.
Μεταξύ των μέτρων αυτών ξεχώρισε τις τροποποιήσεις διαταγμάτων, εγκυκλίων και οδηγιών, που αφορούν, ανάμεσα σε άλλα, την απαίτηση για εκ των προτέρων εξασφάλιση των διαβουλεύσεων με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και την υποβολή τους με την αίτηση, την υποχρέωση για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας οικοπεδοποίησης και την προσκόμιση Πιστοποιητικού Εξωτερικής Οριοθέτησης πριν την υποβολή πολεοδομικής αίτησης, ώστε να αποφεύγεται η καθυστέρηση που προκαλούσε η προσκόμιση ελλιπών στοιχείων και η ανάγκη να επαναλαμβάνεται η διαδικασία και να μένει σε εκκρεμότητα η αίτηση για καιρό.
Προσέθεσε πως σημαντικό βήμα ήταν επίσης και η ετοιμασία εγχειριδίων με σαφείς οδηγίες για όλες τις διαδικασίες του ελέγχου και ενσωμάτωση των σχετικών Εγκυκλίων, ώστε οι κανονισμοί να εφαρμόζονται από τους πέντε ΕΟΑ με ομοιόμορφο τρόπο και να υπάρχουν οι ίδιες απαιτήσεις για αντίστοιχες αναπτύξεις σε όλες τις Επαρχίες.
Βλέπει μείωση των καθυστερήσεων
«Οι τροποποιήσεις που εφαρμόστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι και σήμερα θα βοηθήσουν σημαντικά στην αύξηση της παραγωγικότητας, τη μείωση των καθυστερήσεων και την επιτάχυνση της διαδικασίας της αδειοδότησης», σημείωσε στη συνέχεια, προσθέτοντας ότι στη δέσμη των 22 μέτρων του σχεδίου για απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης περιλαμβάνεται η αλλαγή του τρόπου εξέτασης των πολεοδομικών και οικοδομικών αιτήσεων, ώστε να επιτευχθεί σύντμηση του χρόνου έκδοσης της άδειας.
Συμπλήρωσε ότι στο παραπάνω πλαίσιο δρομολογήθηκαν ενέργειες για την εισαγωγή μιας «fast-track» διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων πολεοδομίας και οικοδομής και της έκδοσης πολεοδομικής ή και οικοδομικής βεβαίωσης, με την οποία αναβαθμίζεται ο ρόλος του ιδιώτη μελετητή με την εισαγωγή της έννοιας του αυτοελέγχου, ο οποίος έχει στο εξής την απόλυτη ευθύνη για την ορθότητα και την πληρότητα μιας αίτησης που υποβάλλεται με τη συμπλήρωση ειδικού εντύπου-checklist.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών, η νέα διαδικασία «αυτόματης» παραχώρησης βεβαίωσης εφαρμόστηκε σε πρώτο στάδιο από τις 2 Οκτωβρίου 2024 για τις πολεοδομικές αιτήσεις της Κατηγορίας Α, δηλαδή για ανάπτυξη μέχρι δύο μονάδων κατοικίας είτε σε ενιαία οικοδομή είτε σε ανεξάρτητες οικοδομές.
Προσέθεσε ότι η πολεοδομική βεβαίωση εκδίδεται από τους ΕΟΑ, ως Πολεοδομικές Αρχές, μέσω του Συστήματος «Ιππόδαμος» εντός διαστήματος 20 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία υποβολής, με τους ΕΟΑ να έχουν τη δυνατότητα να απορρίψουν μια αίτηση εφόσον δεν πληροί τα κριτήρια, ενώ σε περίπτωση που εντός του χρονικού περιθωρίου των 20 ημερών δεν υπάρχει έγκριση ή απόρριψη, τότε η πολεοδομική άδεια θεωρείται δοθείσα και εκδίδεται αυτόματα μέσω του Συστήματος την 21η μέρα.
Συμπλήρωσε ότι με τον νέο τρόπο έκδοσης πολεοδομικής βεβαίωσης υποβλήθηκαν μέχρι στιγμής 147 αιτήσεις, εκ των οποίων ολοκληρώθηκε η εξέταση για τις 76, ενώ για τις υπόλοιπες 71 αιτήσεις δεν έχει παρέλθει το διάστημα των 20 εργάσιμων ημερών. Επιπλέον, από τις 76 ολοκληρωμένες αιτήσεις, εγκρίθηκαν 63 αιτήσεις και απορρίφθηκαν για διάφορους λόγους οι 13.
Ιδιώτης μελετητής θα πιστοποιεί
«Σήμερα, ανακοινώνουμε την επέκταση του εν λόγω μέτρου και στις οικοδομικές άδειες για χαμηλού ρίσκου αναπτύξεις της Κατηγορίας Α», ανέφερε. Με απλά λόγια, εξήγησε ο κ. Ιωάννου, «και πάλι με τη χρήση ενός ειδικού εντύπου checklist, με το οποίο ο ιδιώτης μελετητής θα πιστοποιεί ότι τα στοιχεία της αίτησης είναι πλήρη και ορθά, η αίτηση θα εξετάζεται και θα εκδίδεται από τους ΕΟΑ εντός 20 εργάσιμων ημερών από την υποβολή της».
Το μέτρο, είπε, «αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή περί τα τέλη Ιανουαρίου, όταν θα ολοκληρωθούν οι προσαρμογές στο Σύστημα «Ιππόδαμος». Άρα, εκείνο που ουσιαστικά κάνουμε μέσα από τις ενέργειές μας είναι να περιορίσουμε τον χρόνο που απαιτείται για την εξασφάλιση των αναγκαίων αδειών για την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών μιας κατοικίας, σε μόλις 40 εργάσιμες ημέρες».
«Θα μπορεί δηλαδή ο μελετητής να εξασφαλίσει πολεοδομική βεβαίωση εντός 20 ημερών και, στη συνέχεια, αυτόματη οικοδομική άδεια σε άλλες 20 μέρες. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η γρηγορότερη εξέταση των εκκρεμοτήτων, που προκαλούσαν καθυστερήσεις στους πολίτες και την ανάπτυξη», τόνισε.
Προσέθεσε ότι ο σχεδιασμός του Υπουργείου για την περαιτέρω απλοποίηση της όλης διαδικασίας περιλαμβάνει την επέκταση της νέας διαδικασίας πολεοδομικής και οικοδομικής αδειοδότησης και στις αναπτύξεις της Κατηγορίας Β, δηλαδή σε αναπτύξεις μέχρι 12 μονάδες κατοικίας ή πολυκατοικίες μέχρι 20 διαμερίσματα με μέγιστο τέσσερις ορόφους και μέχρι ένα υπόγειο, που αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των αιτήσεων.
Εισαγωγή ειδικού checklist
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι προβλέπεται η εισαγωγή ειδικού checklist, το οποίο θα υποβάλλεται από τον ιδιώτη μελετητή του έργου μαζί με την αίτηση και τα υπόλοιπα παραστατικά, με την αίτηση να εξετάζεται από τους ΕΟΑ εντός 40 εργάσιμων ημερών και ανάλογα θα παραχωρείται ή όχι πολεοδομική βεβαίωση.
Ακολούθως, θα υποβάλλεται αίτηση για οικοδομική βεβαίωση, η οποία θα εξετάζεται σε αυτή την περίπτωση εντός 40 εργάσιμων ημερών. «Εν ολίγοις, σε περίοδο 80 εργάσιμων ημερών θα μπορεί να ξεκινά η ανέγερση της ανάπτυξης. Ο έλεγχος και πάλι θα γίνεται με επιτόπιες επιθεωρήσεις στα εργοτάξια από τους Ελεγκτές Δόμησης, ώστε να διαπιστώνεται η τήρηση των όρων της άδειας. Το Υφυπουργείο Καινοτομίας με την ανάδοχο εταιρεία εργάζονται ήδη για τις απαραίτητες προσαρμογές στο Σύστημα, ώστε το μέτρο να εφαρμοστεί για τις αναπτύξεις της Κατηγορίας Β τον Μάρτιο του 2025», σημείωσε.
Επεσήμανε επίσης ότι το νέο σύστημα αδειοδότησης είναι ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα, το οποίο θα οδηγήσει σε μείωση των παρανομιών που παρατηρούνταν παλαιότερα, καθώς μέσα από το σύστημα του αυτοελέγχου, πλέον η ευθύνη μεταφέρεται στους μελετητές, οι οποίοι θα αναλαμβάνουν να επιβεβαιώνουν την ορθότητα των στοιχείων και την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Νόμου και θα φέρουν την ευθύνη σε περίπτωση που διαπιστωθεί παρέκκλιση ή λανθασμένη υλοποίηση.
Ανέφερε ακόμη ότι για την αποφυγή κατάχρησης και εκμετάλλευσης, μεταφέρεται για πρώτη φορά «επί του εδάφους» ο έλεγχος που γινόταν μέχρι σήμερα «επί χάρτου», δηλαδή στα σχέδια που υποβάλλονταν.
«Με άλλα λόγια, δεν περιοριζόμαστε στον τυπικό τρόπο ελέγχου, που γινόταν στα έγγραφα της αρχικής αίτησης, αλλά δίνουμε έμφαση στις επισκέψεις επιτόπου στα εργοτάξια, σε τρία στάδια καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης. Αυτό το νέο σύστημα ελέγχων σε τρία στάδια, λειτουργεί αποτρεπτικά και διασφαλίζει πως θα υπάρχει πλήρης παρακολούθηση μέχρι την ολοκλήρωση της οικοδομής, καθώς επίσης και έγκαιρη παρέμβαση για διακοπή των εργασιών εκεί και όπου ενδεχομένως να διαπιστωθεί παραβίαση των όρων της άδειας», υπογράμμισε ο κ. Ιωάννου.
Απεγκλωβισμός προσωπικού
Ένα άλλο όφελος από τη νέα απλοποιημένη διαδικασία αδειοδότησης, σύμφωνα με τον Υπουργό, θα είναι και ο απεγκλωβισμός σημαντικού μέρους του προσωπικού των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, ώστε να αφιερώσει πρόσθετους πόρους στον έλεγχο των μεγαλύτερων αναπτύξεων και παράλληλα να στελεχώσει τον νεοσύστατο τομέα επιβολής των Οργανισμών.
Συμπλήρωσε ότι τον έλεγχο θα διενεργούν σε πρώτο στάδιο οι Λειτουργοί των ΕΟΑ ή ιδιώτες μελετητές με αγορά υπηρεσιών, έως ότου εισαχθεί ο θεσμός του Ελεγκτή Δόμησης, για το οποίο είναι ήδη σε εξέλιξη ήδη διαβούλευση με το ΕΤΕΚ.
Εξήγησε ότι στο μεσοδιάστημα, για να αποφορτιστούν οι ΕΟΑ από τον συσσωρευμένο όγκο των περίπου 5.000 αιτήσεων για σπίτια που είχαν παραληφθεί πριν την 1η Ιουλίου, και υιοθετώντας την εισήγηση του ΕΤΕΚ και των ΕΟΑ για ενεργοποίηση ενός άμεσου δραστικού μέτρου, τίθεται σε ισχύ από την ερχόμενη Δευτέρα, 9 Δεκεμβρίου, διάταγμα, το οποίο επιτρέπει στους μελετητές που είχαν καταθέσει οικοδομική αίτηση πριν την 1η Ιουλίου και έχουν εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια, να αποστείλουν στον οικείο ΕΟΑ το Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης Μελετητή για εκκρεμούσα αίτηση ανάπτυξης Κατηγορίας Α, για να εξασφαλίσουν οικοδομική άδεια εντός δύο ημερών.
«Με τον τρόπο αυτό, δηλαδή με την “αυτόματη” παραχώρηση οικοδομικής βεβαίωσης για όλες αυτές τις αιτήσεις που εκκρεμούν, διεκπεραιώνεται ένας μεγάλος όγκος αιτήσεων, “απελευθερώνονται” οι Οργανισμοί από τα βαρίδια που παρέλαβαν από τις προηγούμενες Αρχές, για να επικεντρωθούν στην ολοκλήρωση των αιτήσεων που λήφθηκαν μετά την 1η Ιουλίου», προσέθεσε.
Ο Υπουργός Εσωτερικών σημείωσε ότι «οι αλλαγές που προωθούμε για την έκδοση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών βάζουν σε νέα βάση τον πολύ σημαντικό τομέα της αδειοδότησης της ανάπτυξης».
«Ιδιαίτερα στο πλαίσιο της μεγάλης μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κρίθηκε σκόπιμο να υπάρξει μια παράλληλη μεταρρύθμιση του συστήματος αδειοδότησης, ώστε ο εκσυγχρονισμός που επιχειρείται να είναι ολοκληρωμένος και αποδοτικός», είπε.
Σκοπός μας, πρόσθεσε, «είναι να ενισχύσουμε την αποτελεσματικότητα στην ανάπτυξη μέσω της απλοποίησης και της επιτάχυνσης της έκδοσης αδειών».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «επιτυγχάνεται, επιπρόσθετα, η ενίσχυση του ελέγχου επί του εδάφους, το οποίο θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για τα φαινόμενα αυθαιρεσιών».
