1. Διαχείριση θετικών περιστατικών:
Με την ανακοίνωση του θετικού αποτελέσματος μετά από rapid test αντιγόνου ή PCR test (μοριακή εξέταση), το θετικό στον ιό άτομο οφείλει να:
- τεθεί άμεσα σε αυτοαπομόνωση,
- ενημερώσει τον Προσωπικό του Ιατρό,
- ενημερώσει τις στενές του επαφές, τον εργοδότη, το σχολείο, το στρατόπεδο κτλ.,
- εξέλθει από τον αυτοπεριορισμό μόνο με την πάροδο των ημερών που προβλέπονται από το πρωτόκολλο αποδέσμευσης και αφού λάβει sms αποδέσμευσης.
Απαγορεύεται η μετακίνηση με οποιοδήποτε μέσο μαζικής μεταφοράς (λεωφορείο, ταξί, αεροπλάνο και πλοίο) για λόγους πρόληψης της διασποράς. Τα θετικά περιστατικά που έχουν προγραμματισμένο ταξίδι δεν επιτρέπεται να το πραγματοποιήσουν πριν την επίσημη αποδέσμευσή τους από τον Προσωπικό τους Ιατρό ή την ομάδα αποδέσμευσης του Υπουργείου Υγείας.
Για πολίτες ή τουρίστες που διαμένουν σε ξενοδοχεία και για άτομα που δεν μπορούν να τηρήσουν την απομόνωση στο σπίτι τους υπάρχει πρόνοια δωρεάν κρατικής καραντίνας και μεταφοράς τους με μέσο που εξασφαλίζει το Υπουργείο Υγείας. Εάν δεν επιθυμούν να φιλοξενηθούν στην κρατική καραντίνα, τα άτομα αυτά μπορούν να επιλέξουν να ενοικιάσουν με δικά τους έξοδα κάποιο ιδιωτικό κατάλυμα (διαμέρισμα, σπίτι, βίλα) και να μεταφερθούν με ιδιωτικό όχημα για να περάσουν την περίοδο αυτοπεριορισμού τους εκεί, μετά από συνεννόηση με τη Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Ελέγχου των Λοιμωδών Νοσημάτων (ΜΕΕ&ΕΛΝ), αλλά για κανένα λόγο δεν μπορούν να συνεχίσουν να διαμένουν σε ξενοδοχείο.
Να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα από τα σημεία δειγματοληψίας των rapid test κοινοποιούνται στη ΜΕΕ&ΕΛΝ μετά την ολοκλήρωση των τεστ και εντός 24 ωρών τα άτομα με θετικό αποτέλεσμα λαμβάνουν γραπτό μήνυμα (sms) με τιςΟδηγίες αυτοαπομόνωσης για επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID19 στο κινητό τηλέφωνο που δήλωσαν κατά την εξέτασή τους. Το θετικό στον ιό άτομο οφείλει να ακολουθήσει τις οδηγίες αυτοαπομόνωσης που λαμβάνει. Σε περίπτωση που το άτομο είναι ανήλικο θα πρέπει να δηλωθεί κινητό τηλέφωνο κηδεμόνα και όχι του παιδιού.
Στο ίδιο sms, το θετικό περιστατικό λαμβάνει κωδικούς πρόσβασης και έναν σύνδεσμο (link) για να επιβεβαιώσει τα στοιχεία του, να δηλώσει τις επαφές του και τον Προσωπικό του Ιατρό ώστε να μπορεί να τον παρακολουθεί και να τον αποδεσμεύσει και να έχει τη δυνατότητα να εκδώσει τα απαραίτητα πιστοποιητικά αποδέσμευσης, όταν ολοκληρωθεί η καραντίνα του.
Οι κοινωνικές και οικογενειακές επαφές του κρούσματος δηλώνονται αμέσως μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, αφού δηλωθούν από το θετικό κρούσμα και ακολούθως λαμβάνουν οδηγίες αυτοπεριορισμού και προγραμματίζονται οι δειγματοληψίες τους από τον συντονισμό των Ιατρείων Δημόσιας Υγείας.
Στις οδηγίες που λαμβάνει το θετικό περιστατικό υπάρχει και σχετικός πίνακας που μπορεί το κρούσμα να δηλώσει επιπλέον στενές επαφές του και μετά τη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής φόρμας και να τις αποστείλει με email στο contacttracing@moh.gov.cy.
Ο Προσωπικός Ιατρός είναι υπεύθυνος για την παρακολούθηση της υγείας των ασθενών/δικαιούχων του και την αποδέσμευση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, σύμφωνα με το πρωτόκολλο αποδέσμευσης και όχι νωρίτερα από τις 10 ημέρες από τη διάγνωση ή την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Τα άτομα που δεν έχουν Προσωπικό Ιατρό αποδεσμεύονται από την Ομάδα Αποδέσμευσης της ΜΕΕ&ΕΛΝ. Με την αποδέσμευσή τους, όλα τα κρούσματα λαμβάνουν γραπτό μήνυμα που αναγράφει την ημερομηνία αποδέσμευσης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς Safe Pass. Παράλληλα με την αποδέσμευσή τους (10 ημέρες μετά το θετικό αποτέλεσμα), τα άτομα που ήταν θετικά στον κορωνοϊό μπορούν να εκδίδουν Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό Ανάρρωσης για να ταξιδέψουν εντός της Ευρωπαϊκής ένωσης μέσω της πύλης https://www.eudcc.gov.cy/.
Άδεια ασθενείας δίνεται από τον Προσωπικό Ιατρό.
Όλα τα στοιχεία που μαζεύει η ΜΕΕ&ΕΛΝ τα χρησιμοποιεί αποκλειστικά για τον εντοπισμό της πηγής μόλυνσης του θετικού κρούσματος, εντοπισμό των επαφών του και κατανόησης της συμπεριφοράς του ιού.
Για γενικές πληροφορίες, τα θετικά κρούσματα μπορούν να καλούν το 1474 (Δευτέρα με Κυριακή 08:00-20:00), ενώ για αναφορά επιδείνωσης συμπτωμάτων, ιατρική εκτίμηση ή ανάγκη μεταφοράς σε νοσηλευτικό ίδρυμα μπορούν να καλούν το 1420 όλο το 24ώρο.
Εάν κάποιος έχει διαγνωστεί θετικός στον κορωνοϊό και δεν έχει λάβει γραπτό μήνυμα με τις οδηγίες εντός 24 ωρών θα πρέπει να επικοινωνήσει με το εργαστήριο ή τον ιδιώτη που του έκανε την εξέταση και να βεβαιωθεί ότι δηλώθηκε το θετικό του αποτέλεσμα και ότι τα στοιχεία επικοινωνίας που διατηρεί το εργαστήριο είναι τα ορθά (π.χ. λάθος αριθμός τηλεφώνου).
Νοείται ότι εάν δεν δηλωθούν τα θετικά αποτελέσματα από το εργαστήριο ή το άτομο που διενήργησε την εξέταση στο Υπουργείο Υγείας δεν θα μπορεί το θετικό περιστατικό να λάβει τις απαιτούμενες οδηγίες, να παρακολουθηθεί η πορεία της υγείας του, να δηλώσει τις επαφές του, αλλά και να λάβει όλα τα δικαιολογητικά που δικαιούται με την αποδέσμευσή του (π.χ. SafePass, EU Digital Covid Certificate).
Για θέματα αποδέσμευσης τα θετικά κρούσματα μπορούν να επικοινωνούν με την Ομάδα Αποδέσμευσης στην ηλεκτρονική διεύθυνση covidfollowup@moh.gov.cy ή στο τηλέφωνο 22605306.
Τα περιστατικά με θετικό τεστ κορωνοϊού, τα οποία έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους ή έχουν αναρρώσει πριν από το διάστημα των 6 μηνών, ακολουθούν τη διαδικασία κανονικά και δεν εξαιρούνται του αυτοπεριορισμού.
Τα τεστ αντισωμάτων και τα αποτελέσματα self-test δεν είναι αποδεκτές μεθοδολογίες διάγνωσης θετικού περιστατικού.
2. Διαχείριση στενών επαφών κρουσμάτων:
Οι στενές επαφές καθορίζονται από συγκεκριμένα κριτήρια σύμφωνα με τα πιο κάτω:
- Άτομο που συγκατοικεί με επιβεβαιωμένο κρούσμα
- Άτομο που είχε άμεση σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα (π.χ. χειραψία)
- Άτομο που είχε απροφύλακτη επαφή με μολυσματικές εκκρίσεις επιβεβαιωμένου κρούσματος (π.χ. σάλιο)
- Άτομο που είχε επαφή πρόσωπο με πρόσωπο με επιβεβαιωμένο κρούσμα σε απόσταση μικρότερη των 2 μέτρων και με διάρκεια μεγαλύτερη των 15 λεπτών
- Άτομο που βρέθηκε σε κλειστό χώρο (π.χ. αίθουσα διδασκαλίας, σινεμά, χώρους αναμονής νοσοκομείων,, κλπ με επιβεβαιωμένο κρούσμα για πάνω από 15 λεπτά και σε απόσταση κάτω από 2 μέτρα
- Επαγγελματίας υγείας ή άλλο άτομο που παρείχε φροντίδα υγείας σε κρούσμα COVID-19 ή εργαστηριακό προσωπικό που χειρίστηκε δείγμα επιβεβαιωμένου κρούσματος χωρίς να χρησιμοποιεί τον ενδεδειγμένο προστατευτικό εξοπλισμό ή εάν υπάρχει ρήξη στην ακεραιότητα του
- Συνταξιδιώτης σε αεροσκάφος, άτομα που ταξίδευαν μαζί ή φρόντιζαν τον ασθενή, μέλη πληρώματος που εξυπηρέτησαν το τμήμα του αεροπλάνου που καθόταν ο ασθενής (πιθανά όλοι οι επιβάτες που κάθονταν στο ίδιο τμήμα του αεροπλάνου ακόμα και όλοι οι επιβάτες της πτήσης μπορούν να θεωρηθούν ως στενές επαφές, αν λόγω ύπαρξης σοβαρών συμπτωμάτων του ασθενή και μετακινήσεων του ασθενούς εντός του αεροσκάφους συνεπάγεται περισσότερο εκτεταμένη έκθεση).
Με την ενημέρωση του θετικού περιστατικού ζητείται από το κρούσμα να δηλώσει τις επαφές που είχε δυο ημέρες πριν την εκδήλωση των συμπτωμάτων ή δυο ημέρες πριν το τεστ (σε περίπτωση ασυμπτωματικών κρουσμάτων). Τα δεδομένα αυτά συλλέγονται και τυγχάνουν διαχείρισης σύμφωνα με τις αρχές εμπιστευτικότητας και χρησιμοποιούνται μόνο για σκοπούς ιχνηλάτησης και διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας μετά από έγκριση της Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.
Οι στενές επαφές υποβάλλονται σε μια δωρεάν μοριακή εξέταση (PCRtest) μετά από διευθέτηση ραντεβού στα Ιατρεία Δημόσιας Υγείας, η οποία προγραμματίζεται το συντομότερο δυνατόν και παράλληλα λαμβάνουν οδηγίες για στενές επαφές μέσω γραπτού μηνύματος για αυτοπεριορισμό. Οι στενές επαφές τίθενται σε υποχρεωτικό αυτοπεριορισμό για 14 ημέρες από την τελευταία τους επαφή με το κρούσμα (η ημέρα επαφής ορίζεται ως ημέρα μηδέν).
Οι στενές επαφές μπορούν να αποδεσμευτούν νωρίτερα ΜΟΝΟ με αρνητικό PCR τη 7η ημέρα από οποιοδήποτε εγκεκριμένο εργαστήριο με ιδία έξοδα.
Η αποδέσμευση την 7η ημέρα με αρνητικό PCR ισχύει μόνο για τις στενές επαφές και όχι για τα θετικά κρούσματα.
Σε περίπτωση που οι στενές επαφές δεν απομονωθούν από το θετικό κρούσμα (π.χ. μητέρες με παιδιά, ή εξαρτώμενα άτομα με τους φροντιστές τους), τότε η ημέρα έναρξης της απομόνωσής τους επεκτείνεται ανάλογα με την ημέρα αποδέσμευσης του θετικού κρούσματος, αφού μέχρι την τελευταία ημέρα πριν την αποδέσμευσή του το θετικό άτομο είναι εν δυνάμει μεταδοτικό.
Οι στενές επαφές δεν αποδεσμεύονται από τον Προσωπικό τους Ιατρό, αλλά αυτόβουλα με το πέρας των ημερών που περιγράφονται πιο πάνω. Τα άτομα που δηλώθηκαν ως στενές επαφές δικαιούνται πιστοποιητικό ειδικής άδειας για λόγους Δημόσιας Υγείας που μπορούν να το προσκομίσουν στην εργασία τους και να αποζημιωθούν από το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων μέσω αίτησης. Για να λάβει κάποιος το πιστοποιητικό αυτό θα πρέπει απαραίτητα να έχει δηλωθεί από το επιβεβαιωμένο κρούσμα ως στενή επαφή. Εάν δεν έχει δηλωθεί ως στενή επαφή δεν δικαιούται το πιστοποιητικό ειδικής άδειας.
Για την ιχνηλάτηση και τη δήλωση των στενών επαφών εντός εργασιακών χώρων, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, γηροκομείων, στρατιωτικών βάσεων και κέντρων κράτησης μεταναστών και προσφύγων είναι υπεύθυνοι οι εργοδότες ή οι υπεύθυνοι ασφάλειας και υγείας ή οι τοπικές επιτροπές λοιμώξεων όπου υπάρχουν και οφείλουν να στέλνουν σχετικό πίνακα με τις επαφές των κρουσμάτων στην Ομάδα Ιχνηλάτησης του Υπουργείου Υγείας στο contacttracing@moh.com.cy. Για τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα υπεύθυνες για τον εντοπισμό και αποστολή των στενών επαφών είναι οι τοπικές επιτροπές σε κάθε σχολείο όπως καθορίζονται με σχετική εγκύκλιο του Υ.Π.Π.Α.Ν.
Νοείται ότι οι στενές επαφές δεν επιτρέπεται να επισκέπτονται τα σημεία δειγματοληψίας rapid test, καθώς υπάρχει κίνδυνος διασποράς του ιού στους υπόλοιπους παρευρισκόμενους και θα πρέπει να περιμένουν ενημέρωση από τα Ιατρεία Δημόσιας Υγείας για προγραμματισμό ραντεβού.
Εξαίρεση αυτοπεριορισμού ως στενές επαφές τυγχάνουν τα άτομα που:
- έχουν διαγνωστεί ως θετικά κρούσματα με PCR ή rapid test αντιγόνου εντός 180 ημέρων, είτε
- έχουν συμπληρώσει το σχήμα εμβολιασμού τους με οποιοδήποτε εμβόλιο αναγνωρισμένο από την Κυπριακή Δημοκρατία. Νοείται ότι για μονοδοσικά εμβόλια πρέπει να παρέλθει διάστημα 14 ημερών από τη δόση.
Παρόλα αυτά, όλες οι στενές επαφές (συμπεριλαμβανομένων και αυτών που εξαιρούνται αυτοπεριορισμού) θα πρέπει να δηλωθούν από το κρούσμα μέσω της ενδεδειγμένης οδού, για να προγραμματιστεί η δειγματοληψία τους από τον Συντονισμό Ιατρείων Δημόσιας Υγείας.
Οποιοσδήποτε πολίτης αναπτύξει συμπτώματα συμβατά με τη νόσο COVID-19 (βήχας, πυρετός, δύσπνοια, αιφνίδια έναρξη ανοσμίας, αγευσίας ή δυσγευσίας, κεφαλαλγία, μυαλγίες, ρίγος, κόπωση, εμετός και διάρροια) θα πρέπει να επικοινωνεί με τον Προσωπικό του Ιατρό για εκτίμηση και προγραμματισμό PCR (μοριακής εξέτασης) στα Ιατρεία Δημόσιας Υγείας, εάν κριθεί αναγκαίο. Κανένας πολίτης δεν θα πρέπει να επισκέπτεται την εργασία του ή μαθητής/εκπαιδευτικός το σχολείο του με ενεργό συμπτωματολογία ακόμα και εάν έχει αρνητικό τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου για κορωνοϊό.
Για θέματα που αφορούν τη διαδικασία της ιχνηλάτησης, οδηγίες για τον τρόπο δήλωσης των στενών επαφών, ποιοι θεωρούνται στενές επαφές, πότε γίνεται άρση αυτοπεριορισμού, μπορεί να γίνεται επικοινωνία μέσω τηλεφώνου στα: 22771923, 22514264, 22514258, 22514259 ή email contacttracing2@moh.gov.cy (Δευτέρα με Κυριακή 08:00-00:00).
Για οδηγίες συμπλήρωσης της ηλεκτρονικής φόρμας, εφόσον το θετικό περιστατικό έλαβε το link και τον κωδικό πρόσβασης, μπορεί να γίνεται επικοινωνία μέσω τηλεφώνου στα: 22514241, 22514242, 22514243, 22514244 και 22514248 (Δευτέρα με Κυριακή 08:00-00:00).
Οι υποχρεώσεις των εργοδοτών βρίσκονται στο ισχύον πρωτόκολλο https://www.pio.gov.cy/coronavirus/pdf/erg20.pdf και μπορούν να επικοινωνούν με τις υγειονομικές υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας για διευκρινήσεις.
Για καταγγελίες παραβάσεων που αφορούν στον αυτοπεριορισμό κρουσμάτων ή στενών επαφών, οι πολίτες μπορούν να απευθύνονται στα τηλέφωνα 1460, 22606803, 22606789.
Περισσότερες πληροφορίες για τα Διατάγματα και τα πρωτόκολλα θα βρείτε στο www.pio.gov.cy/coronavirus/.
