ΚΥΠΕ
Ζημιές ύψους €880.000 σε 149 φαρμακευτικά σκευάσματα, επηρεάζοντας 105.401 συσκευασίες που φυλάγονταν στις αποθήκες του Υπουργείου Υγείας, στην βιομηχανική περιοχή Στροβόλου, προκλήθηκαν από την θεομηνία της 18ης Μαρτίου, όπως δήλωσαν οι αρμόδιοι ενώπιον της Επιτροπής Υγείας της Βουλής. Σημειώθηκε παράλληλα ότι η απόφαση για μεταστέγαση των αποθηκών, η οποία είχε ληφθεί από τον Φεβρουάριο του 2020 και είχε αναβληθεί λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, επαναβεβαιώθηκε τον Φεβρουάριο του 2024 και προγραμματίζεται να εφαρμοστεί μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2024.
Το ζήτημα έγινε γνωστό μετά από δημοσίευμα της εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος».
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, η οποία συζήτησε το θέμα σήμερα, αναφέρθηκε ότι χρονικώς προηγήθηκαν δύο περιστατικά εισροής ύδατος σε γραφεία των αποθηκών, τα οποία αντιμετωπίστηκαν με ενέργειες της ιδιοκτήτριας εταιρείας του υποστατικού. Ακόμη, αναγνώσθηκε η έκθεση ελέγχου της κατάστασης των αποθηκών που είχαν συντάξει το 2019 οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, όπου διαπιστώθηκαν κρίσιμα σημεία μη συμμόρφωσης με τις απαιτούμενες προδιαγραφές.
Στην Επιτροπή επίσης λέχθηκε ότι η θεομηνία της 18ης Μαρτίου προκάλεσε ζημιές ύψους €880.000 σε 149 φαρμακευτικά σκευάσματα, επηρεάζοντας 105.401 συσκευασίες. Επιπλέον, τονίστηκε ότι η απόφαση για μεταστέγαση των αποθηκών, η οποία είχε ληφθεί από τον Φεβρουάριο του 2020 και είχε αναβληθεί λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, επαναβεβαιώθηκε τον Φεβρουάριο του 2024 και προγραμματίζεται να εφαρμοστεί μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2024.
Ρωγμές στην οροφή, έλλειψη συστήματος θερμομέτρησης στα ευρήματα επιθεώρησης το 2019
Μιλώντας ενώπιον της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας, η Διευθύντρια των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών, Έλενα Παναγιωτοπούλου, ανέφερε ότι ανέκαθεν οι φαρμακευτικές αποθήκες υπάγονταν στις Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, προσθέτοντας ότι αυτές μεταφέρθηκαν από το ΣΟΠΑΖ στη Βιομηχανική Περιοχή Στροβόλου το 2004. Όπως εξήγησε, το 2017 η αρμοδιότητα της προμήθειας των φαρμάκων μετατέθηκε στη Διεύθυνση Αγορών και Προμηθειών του Υπουργείου Υγείας, για να μην υπάρχει σύγκρουση συμφέροντος. «Οι αποθήκες δεν είναι πλέον υπό την αρμοδιότητά μας», τόνισε.
Εν συνεχεία, η κ. Παναγιωτοπούλου ανέγνωσε στους Βουλευτές την έκθεση εποπτείας των αποθηκών που είχαν διενεργήσει στις 22 Νοεμβρίου 2019, κατόπιν αιτήματος. Ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης, μερικές από τις κυριότερες μη συμμορφώσεις που εντοπίστηκαν ήταν ο ακατάστατος χώρος, το φθαρμένο πάτωμα, η έλλειψη συστήματος θερμομέτρησης, η μη λειτουργία εντομοπαγίδων, η ύπαρξη άχρηστων αντικειμένων, καθώς και οι ρωγμές στην οροφή του κτηρίου που επέτρεπαν την εισροή ύδατος. Ακόμη, διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν κλειδωμένος ο χώρος φύλαξης των ανακληθέντων φαρμάκων και ότι το προσωπικό των αποθηκών δεν είχε τύχει σωστής εκπαίδευσης για τη διανομή φαρμάκων.
Η κ. Παναγιωτοπούλου διευκρίνισε ότι η έκθεση εισηγείτο την άμεση λήψη διορθωτικών μέτρων και την επανάληψη της επιθεώρησης μετά τα διορθωτικά μέτρα. Απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας και Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Ευθύμιου Δίπλαρου, η Διευθύντρια των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών είπε ότι οι Υπηρεσίες δεν έχουν κληθεί ξανά για επιθεώρηση από την έκθεση του 2019.
Απαντώντας σε ερωτήματα της Βουλευτού του ΔΗΣΥ, Σάβιας Ορφανίδου, η κ. Παναγιωτοπούλου εξήγησε ότι κάποια φάρμακα ανήκουν στον ΟΚΥπΥ και άλλα στον ΟΑΥ, τονίζοντας ότι αυτά τα φάρμακα δεν είναι περιουσία του Υπουργείου Υγείας. «Μπορούμε ως κράτος να κλείσουμε τις φαρμακευτικές αποθήκες από τη στιγμή που οι ασθενείς εξαρτώνται από τα φάρμακα;», διερωτήθηκε, εγείροντας θέμα δημοσίου συμφέροντος και σημειώνοντας ότι ήταν πολύ λεπτή η θέση των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών ως της αρχής που διενήργησε την επιθεώρηση.
Στόχος η μεταστέγαση μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2024
Από την πλευρά του, ο Χρίστος Νικολάου, Προϊστάμενος της Διευθύνσεως Αγοράς και Προμηθειών του Υπουργείου Υγείας, έκανε λόγο για ζημιές ύψους €54.000 σε φάρμακα του Υπουργείου Υγείας, ζημιές €450.000 σε φάρμακα του ΟΑΥ και ζημιές €373.000 σε φάρμακα του ΟΚΥπΥ, επισημαίνοντας ότι καταστράφηκαν 20 τεμάχια ενός σκευάσματος κατά του καρκίνου, με την αξία εκάστου τεμαχίου να ανέρχεται στις €2.000.
Ακολούθως, ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι ο Υπουργός Υγείας ενημερώθηκε τηλεφωνικώς για την πλημμύρα στις αποθήκες αυθημερόν και γραπτώς την επομένη ημέρα. Είπε ακόμη ότι ο στόχος είναι να γίνει η μεταστέγαση των αποθηκών μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2024. Ακόμη, επιβεβαίωσε την επισήμανση του Ευθύμιου Δίπλαρου ότι τον Φεβρουάριο του 2024 ανανεώθηκε η απόφαση που είχε λάβει το Υπουργείο Υγείας το 2020 για μεταστέγαση των αποθηκών.
Απαντώντας σε ερώτημα του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Νίκου Κέττηρου, ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι δεν βγήκαν φάρμακα για να στεγνώσουν στον ήλιο μετά την πλημμύρα στις αποθήκες.
Ο Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, Διευθυντής του ΟΑΥ, εξέφρασε την προθυμία του Οργανισμού για συνεργασία με τις υπόλοιπες αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για τη δρομολόγηση της μεταστέγασης των αποθηκών μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2024.
Επηρεάστηκαν 105.401 συσκευασίες φαρμάκων με κόστος €800.000
Η Μαρίνα Γεωργίου, Ανώτερη Φαρμακοποιός και μέλος της ad hoc επιτροπής που διορίστηκε από το Υπουργείο Υγείας για τη διερεύνηση του περιστατικού, ανέφερε ότι η επιτροπή διενήργησε επιτόπιο έλεγχο της κατάστασης. Όπως εξήγησε, επηρεάστηκαν 149 σκευάσματα (2 εκ των οποίων αφορούν το Υπουργείο Υγείας, 63 τον ΟΑΥ και 84 τον ΟΚΥπΥ) με κόστος περίπου €880.000. Συνολικά, επηρεάστηκαν 105.401 συσκευασίες φαρμάκων, πρόσθεσε.
Η κ. Γεωργίου επεσήμανε ότι δόθηκαν οδηγίες για παραγγελίες ισόποσων αποθεμάτων για τα φάρμακα που επηρεάστηκαν. «Θέσαμε ως προτεραιότητα την αξιολόγηση του κινδύνου», τόνισε, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή συνεχίζει τους ελέγχους ώστε να φανεί αν έχει επηρεαστεί εσωτερικά κάποιο φάρμακο.
Από την πλευρά του, ο Κώστας Χειμώνας, μέλος της Διευθύνσεως Αγοράς και Προμηθειών Υπουργείου Υγείας και υπεύθυνος των αποθηκών που πλημμύρισαν, ανέφερε ότι υπήρξαν πέρυσι δύο περιπτώσεις εισροής ύδατος σε γραφεία των αποθηκών, επισημαίνοντας ότι η ιδιοκτήτρια εταιρεία του υποστατικού έσπευσε να ανταποκριθεί.
Αφότου σημείωσε ότι η πλημμύρα της 18ης Μαρτίου 2024 ήταν ένα «πρωτοφανές περιστατικό», ο κ. Χειμώνας είπε ότι τμήματα του θερμομονωτικού υλικού της στέγης αφαιρέθηκαν κατά το τριήμερο της 25ης Μαρτίου 2024.
Οι τοποθετήσεις των Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας και Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ευθύμιος Δίπλαρος, αναφερόμενος στο δημοσίευμα της εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος», με το οποίο έγινε γνωστό το θέμα της πλημμύρας στις αποθήκες, σημείωσε ότι «δεν είμαστε εδώ για να δικάσουμε και να επιρρίψουμε ευθύνης. Δεν είμαστε λαϊκό δικαστήριο».
Μιλώντας μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, ο κ. Δίπλαρος εξέφρασε ικανοποίηση για το ότι δεν θα υπάρξει έλλειψη φαρμάκων και ότι οι ασθενείς θα λαμβάνουν απρόσκοπτα τη θεραπευτική αγωγή τους. Παράλληλα, επεσήμανε ότι πιθανόν μεγάλος αριθμός συσκευασιών φαρμάκων θα πρέπει να αντικατασταθεί, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη. Ακόμη, ευχήθηκε ότι η ζημιά θα μειωθεί.
Απαντώντας σε ερώτημα για την ποιότητα των φαρμάκων που επηρεάστηκαν, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας σημείωσε ότι τα φάρμακα φυλάσσονται σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες. «Η διοχέτευση ακατάλληλου φαρμάκου στην αγορά είναι εγκληματική», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι η Επιτροπή πήρε διαβεβαιώσεις ότι δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο. «Εάν αυτές οι διαβεβαιώσεις δεν ισχύουν, θα είμαστε άξιοι της μοίρας μας», είπε.
Απαντώντας σε ερώτημα για τον έλεγχο της διοχέτευσης αυτών των φαρμάκων, στην αγορά, ο κ. Δίπλαρος ανέφερε ότι «είναι καθήκον μας να προστατεύσουμε την υγεία των πολιτών», τονίζοντας ότι η πρώτιστη έγνοια της Επιτροπής Υγείας είναι η διασφάλιση της λήψης καινοτόμων φαρμάκων από τους ασθενείς χωρίς καθυστέρηση.
Η Αναπληρώτρια Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας και Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Μαρίνα Νικολάου, μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, ζήτησε να μάθει πόσα φάρμακα καταστράφηκαν από την πλημμύρα στις αποθήκες. Ακόμη, επεσήμανε ότι το κράτος ασκεί εξαιρετικό έλεγχο σε ιδιωτικές αποθήκες, αλλά όχι σε κρατικές αποθήκες. Παράλληλα, διερωτήθηκε πού βρίσκεται το ζήτημα της δημιουργίας Φαρμακορυθμιστικής Αρχής και αν το Συμβούλιο Φαρμάκων ασκεί ελέγχους.
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, η κ. Νικολάου ανέφερε ότι τέθηκαν πολλά ερωτήματα επί τάπητος, προσθέτοντας ότι δόθηκαν «κάποιες απαντήσεις, όχι σε ικανοποιητικό βαθμό. Αναφερόμενη στο ζήτημα της λειτουργίας της Φαρμακορυθμιστικής Αρχής που η ίδια ήγειρε, είπε πως η απάντηση που έλαβε είναι ότι ήδη έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες και αναμένεται να προχωρήσει το ζήτημα.
Απαντώντας σε ερώτηση, έκανε λόγο για το κομμάτι των ευθυνών που αναλογεί στον Υπουργό Υγείας, επισημαίνοντας ότι «προκαλεί εντύπωση ότι εμείς το μάθαμε από τον Τύπο και μετά από αρκετές ημέρες».
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, σημείωσε ότι πρέπει και υποχρεούται η Βουλή να απαιτεί λογοδοσία και να αποδίδει ευθύνες.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστόφιας, ανέφερε ότι δεν γίνεται να υπάρχει αλληλοεπίρριψη ευθυνών μεταξύ των Διευθύνσεων του Υπουργείου Υγείας. «Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Γιατί δεν είναι εδώ ο Υπουργός Υγείας και η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου;», διερωτήθηκε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, ρώτησε ποια φάρμακα καταστράφηκαν και αν ήταν ασφαλισμένα. Ακόμη, διατύπωσε ερωτήματα για την ευθύνη των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών ως εποπτικής αρχής, καθώς και για τον χρόνο ενημέρωσης του Υπουργού Υγείας για το περιστατικό.
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, είπε πως η ίδια δεν πίστευε ότι το 2024 διαθέταμε τέτοιες υποδομές για αποθήκευση φαρμάκων. «Όποιος αποθηκεύει οφείλει να τηρεί τις προδιαγραφές της ευρωπαϊκής οδηγίας για πρακτικές καλής αποθήκευσης και διανομής (GSDP - Good Storage and Distribution Practices)», υπέδειξε. «Εάν αυτή την αποθήκη την είχε ιδιωτική εταιρεία, το κράτος θα ενέκρινε τη λειτουργία της;», διερωτήθηκε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσανθος Σαββίδης, μιλώντας στη συνεδρία της Επιτροπής, είπε ότι δεν έγινε το παραμικρό για διόρθωση της κατάστασης από το 2019, τονίζοντας ότι έπρεπε να είχε δοθεί χρονικό διάστημα για να γίνουν διορθώσεις.
Σε δηλώσεις μετά το τέλος της συνεδρίας, ο κ. Σαββίδης είπε ότι δεν υπάρχουν ελλείψεις φαρμάκων και δεν κινδυνεύουν ασθενείς, προσθέτοντας ότι τα φάρμακα που υπέστησαν ζημιά δεν είναι πρώτης ανάγκης. Παράλληλα, επεσήμανε την ανάγκη σωστής φύλαξης των φαρμάκων. «Αναμένουμε να ακούσουμε ότι θα γίνει έρευνα, αλλά δεν θέλουμε να διογκώσουμε το πρόβλημα», κατέληξε.
