ΚΥΠΕ
Ξεκινούν στις 2 Οκτωβρίου του 2023 οι εμβολιασμοί με τα νέα προσαρμοσμένα εμβόλια κατά της COVID- 19 και τα εμβόλια έναντι της εποχικής γρίπης, οι οποίοι θα διενεργούνται στα Κέντρα Εμβολιασμού Ενηλίκων ταυτόχρονα.
Σύμφωνα με τα όσα λέχθηκαν την Πέμπτη, κατά την παρουσίαση του Εμβολιαστικού Πλάνου του Υπουργείου Υγείας έναντι της νόσου Covid -19 και της γρίπης για το φθινόπωρο/χειμώνας 2023 -2024, οι εμβολιασμοί των ενηλίκων τόσο για την COVID-19, όσο και για την εποχική γρίπη, θα μπορούν να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα στα υφιστάμενα Κέντρα Εμβολιασμού του Υπουργείου Υγείας σε παγκύπρια βάση, για όσους θα κάνουν το εμβόλιο έναντι της COVID-19.
Ωστόσο, η χορήγηση των εμβολίων γρίπης θα συνεχιστεί και από τους προσωπικούς γιατρούς, για όσους δεν θέλουν να κάνουν το εμβόλιο κατά της COVID-19.
Σημειώνεται ότι η αλλαγή φέτος είναι ότι τα Εμβολιαστικά Κέντρα του Υπουργείου Υγείας θα παρέχουν ταυτόχρονα το εμβόλιο της COVID-19 και της εποχικής γρίπης. Συγκεκριμένα, στο αριστερό χέρι θα χορηγείται το εμβόλιο κατά της COVID και στο δεξί της γρίπης, ώστε να παρακολουθούνται οι τοπικές αντιδράσεις στα άτομα, που θα εμβολιάζονται και με τα δύο εμβόλια.
Αυτό, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, θα διευκολύνει την αναφορά τυχών τοπικών ή άλλων ανεπιθύμητων αντιδράσεων μέσω της Κίτρινης Κάρτας, η οποία μπορεί να συμπληρωθεί μέσω της ιστοσελίδας των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας.
Οι προσπάθειες εμβολιασμού κατά της COVID-19 κατά την περίοδο του φθινοπώρου/χειμώνα 2023 -2024, επικεντρώνονται στην προστασία ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών, καθώς και άλλων ευάλωτων ατόμων, ανεξαρτήτως ηλικίας, με υποκείμενες συννοσηρότητες και ανοσοκαταστολή.
Στην ίδια γραμμή είναι η στρατηγική του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και για την εποχική γρίπη, με κύριο στόχο την άμεση ή έμμεση προστασία των πιο ευάλωτων ατόμων, που είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν σοβαρή ασθένεια, εάν έχουν μολυνθεί από ιούς γρίπης.
Στην περίπτωση του εμβολίου της εποχικής γρίπης, στόχο αποτελούν και τα υγιή παιδιά και έφηβοι, καθώς και οι ενήλικές - επαγγελματίες, για μείωση της μεταδοτικότητας.
Ποια η κατάσταση της νόσου COVID-19 στην ΕΕ αυτή τη στιγμή
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία δόθηκαν από το ECDC μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου 2023, παρουσιάζεται μείωση των κρουσμάτων COVID-19, σε αντίθεση με την αυξητική τάση που παρατηρήθηκε τις προηγούμενες εβδομάδες.
Ωστόσο, από 19 χώρες που ανέφεραν στοιχεία, επτά ανέφεραν αύξηση των κρουσμάτων COVID-19.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα ίδια δεδομένα, τα ποσοστά παραπεμπτικών ασθενών που προσήλθαν σε γενικούς ιατρούς με αναπνευστική νόσο, αυξήθηκαν σε αρκετές χώρες, αλλά παρέμειναν παρόμοια με τα χαμηλά επίπεδα που παρατηρήθηκαν την ίδια περίοδο πέρυσι.
Πρόσθετα, μεταξύ των 16 χωρών που ανέφεραν δεδομένα για συγκεκριμένα ηλικιακά κρούσματα θετικά για COVID-19, οι 14 παρατήρησαν αυξήσεις στα ποσοστά κρουσμάτων σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.
Από αυτές, οι 9 χώρες ανέφεραν νοσηλεία και θανάτους, που σχετίζονται με την COVID-19.
Δικαιούχοι - Εμβολιαστικά Κέντρα - Διαδικασία
Παρουσιάζοντας το εμβολιαστικό πλάνο εκ μέρους της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου Υγείας, Δρ Χριστίνας Γιαννάκη, η Δρ Έλενα Γαβριήλ ανέφερε ότι οι εμβολιασμοί θα πραγματοποιούνται με ραντεβού, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία, σημειώνοντας ότι αρχικά τον πρώτο καιρό θα αφορούν προκαθορισμένες ομάδες, οι οποίες παραμένουν πιο ευάλωτες σε σοβαρές ασθένειες από την COVID-19 ή την εποχική γρίπη.
Σύμφωνα με τη Δρ Γαβριήλ στη Λευκωσία οι εμβολιασμοί θα γίνονται στο Κέντρο Υγείας Λατσιών κάθε Παρασκευή από τις 08:00 μέχρι τις 14:30, στη Λεμεσό στο Κέντρο Υγείας Λινόπετρας κάθε Παρασκευή από τις 08:00 μέχρι τις 14:30, στο Κέντρο Κυπερούντας κάθε Τετάρτη από τις 08:00 μέχρι τις 14:30, στη Λάρνακα στο Παλαιό Νοσοκομείο κάθε Παρασκευή από τις 08:00 μέχρι τις 14:30, στην Πάφο στο Γενικό Νοσοκομείο κάθε Παρασκευή από τις 08:00 μέχρι τις 14:30, στο Νοσοκομείο της Πόλης Χρυσοχούς κάθε Τρίτη από τις 09:00 μέχρι τις 13:30 και στην Αμμόχωστο στο Κέντρο Υγείας Αμμοχώστου κάθε Παρασκευή από τις 08:00 μέχρι τις 14:30.
Σε σχέση με την διενέργεια του εμβολιασμού, η Δρ Γαβριήλ ανέφερε ότι όπως και τις προηγούμενες φορές απαραίτητο είναι όπως προσκομίζεται έγγραφο ταυτοποίησης (ταυτότητα, διαβατηρίου ή άλλου), ενώ οι επαγγελματίες υγείας θα μπορούν να προσκομίζουν την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, οι ανοσοκατασταλμένοι, οι ανοσοανεπαρκείς ασθενείς, καθώς και άτομα με χρόνια σοβαρή νόσο ή παχυσαρκία, ιατρική βεβαίωση από προσωπικό ή ειδικό ιατρό.
Παράλληλα, σημείωσε ότι με τη διενέργεια των εμβολιασμών θα δίνεται κάρτα εμβολιασμού εποχικής γρίπης, όπου θα σημειώνεται ο εμβολιασμός, το είδος του εμβολίου και τα προσωπικά στοιχεία του δικαιούχου, ενώ συμπλήρωσε πως η κάρτα εμβολιασμού δύναται να παρουσιάζεται στους προσωπικούς ιατρούς, για καταχώρηση του εμβολιασμού στο σύστημα του ΓεΣΥ.
Η Κύπρος έχει πρόσβαση στα πιο πρόσφατα εγκεκριμένα εμβόλια COVID-19
Σύμφωνα με την Δρ Γαβριήλ η Κύπρος ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει πρόσβαση στα πιο πρόσφατα εγκεκριμένα εμβόλια COVID-19, σε ποσότητες που απαιτούνται για τη προστασία των ευάλωτων ομάδων και την αντιμετώπισης της επιδημιολογικής εξέλιξης του ιού.
Όπως ανέφερε «σύμφωνα με το ECDC και τον EMA, σχετικά με την ενημέρωση της σύνθεσης των εμβολίων COVID-19, η BioNTech-Phizer προσάρμοσε το εμβόλιο COVID-19 για να στοχεύσει το στέλεχος SARS-CoV-2 Omicron XBB 1.5, που σχετίζεται στενά με άλλες παραλλαγές που κυκλοφορούν αυτή την στιγμή».
Πέραν των 70 χιλιάδων εμβολίων θα παραλάβει η Κύπρος αρχές Οκτωβρίου
Σε σχέση με τις παραγγελίες, τις ποσότητες, τα είδη εμβολίων έναντι της COVID-19, η Δρ Γαβριήλ είπε ότι «από τις 158.400 εμβόλια Comirnaty Omicron XBB.1.5 της Pfizer, θα έχουμε παραλάβει περισσότερα από 70.000, μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου», συμπληρώνοντας ότι «το συγκεκριμένο εμβόλιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ενήλικες, ανεξάρτητα από το ιστορικό εμβολιασμού τους».
Επιπρόσθετα, σημείωσε πως η Κύπρος συμμετέχει με παραγγελία αριθμού εμβολίων με τον νέο προσαρμοσμένο εμβόλιο της Novavax, το οποίο θα μας παραδοθεί όταν θα λάβει την έγκριση από τον ΕΜΑ.
Σε σχέση με τα εμβόλια έναντι της εποχικής γρίπης, η Δρ. Γαβριήλ ανέφερε ότι σύμφωνα με τις υφιστάμενες συμβάσεις, αναμένονται 170.000 εμβόλια, για να σημειώσει ότι οι 30.000 αφορούν το νέο εμβόλιο Εfluelda και θα δίνεται μόνο για τα άτομα άνω των 70 ετών, σύμφωνα με τις εισηγήσεις της Εθνικής Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Σημείωσε ότι η Κύπρος είναι μέρος ενός μικρού αριθμού χωρών που είχαν πρόσβαση στο εμβόλιο αυτό, μαζί με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, Ελλάδα και άλλες.
Επιπρόσθετα, είπε ότι μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας θα έχουμε για παράδοση 80 χιλιάδες εμβόλια Vaxigrip και 60 χιλιάδες για παράδοση μέχρι τις 15 Οκτωβρίου του 2023.
Για τις Κκλειστές δομές και ειδικά για τις στέγες ευγηρίας ηλικιωμένων ανέφερε πως η Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης & Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων σε συνεργασία με την Υπηρεσία Επισκεπτών/τριών της Διεύθυνσης Νοσηλευτικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, οργάνωσαν σειρά δράσεων.
Πραγματοποιήθηκε, όπως είπε, επικοινωνία με τις στέγες ευγηρίας σε κάθε επαρχία για ενημέρωση και συντονισμό των ενεργειών εμβολιασμών, έχουν οργανωθεί κινητές μονάδες εμβολιασμού και έχουν σταλεί συγκεκριμένες οδηγίες και έντυπα που αφορούν την οργάνωση και τη διαδικασία του εμβολιασμού των ενοίκων.
Εξάλλου, η Δρ Γαβριήλ ανέφερε πως ο αντιγριπικός εμβολιασμός αποτελεί βασικό πυλώνα στα προγράμματα εμβολιασμού του προσωπικού υπηρεσιών υγείας παγκόσμια και συστήνεται στην Κύπρο περισσότερες από τρεις δεκαετίες.
«Η λογική του αντιγριπικού εμβολιασμού, βασίζεται στην ανάγκη προστασίας των ίδιων των εργαζόμενων, αλλά κυρίως και στην έμμεση προστασία των ασθενών, κυρίως αυτών που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου, από τη γρίπη», είπε.
Τονίζεται, πρόσθεσε, «ότι οι χώροι παροχής υπηρεσιών υγείας, έχουν την υποχρέωση να προστατεύουν τους ασθενείς και το προσωπικό τους».
«Επομένως, ο εμβολιασμός των επαγγελματιών υγείας έναντι της εποχικής γρίπης, αποτελεί σημαντικό μέτρο για την πρόληψη και τον έλεγχο της μετάδοσης λοιμώξεων σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, αλλά και της προώθησης της επαγγελματικής υγείας, αφού κατά την περίοδο έξαρσης της γρίπης, κορυφώνεται η ζήτηση της ιατρικής εκτίμησης και της νοσηλευτικής περίθαλψης», σημείωσε
Καμπάνια κατά της COVID-19 και της γρίπης
Αναφερόμενη στην καμπάνια κατά της COVID-19 και της γρίπης, η οποία έχει ήδη αρχίσει και θα κορυφωθεί τον Οκτώβριο του 2023, η Δρ. Γαβριήλ είπε πως έχουν ετοιμαστεί αφίσες, τρίπτυχα, φιλμάκι και ηχητικό μήνυμα, καθώς και δελτίο Τύπου, για διάχυσή του στα ΜΜΕ προς ενημέρωση του κοινού.
Παράλληλα, είπε έχει οργανωθεί η αποστολή σχετικών εγκύκλιων προς τους επαγγελματίες υγείας, που θα περιλαμβάνουν τα μέτρα πρόληψης μετάδοσης των αναπνευστικών ιών σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και την προώθηση του εμβολιασμού.
Επιπρόσθετα, θα γίνει ενημέρωση των νοσηλευτηρίων και των προσωπικών ιατρών του συστήματος.
Οφέλη στα παιδιά από τον εμβολιασμό
Σε σχέση με τα οφέλη από τον εμβολιασμό στα παιδιά έναντι ης εποχικής γρίπης, η Δρ Γαβριήλ είπε πως ο εμβολιασμός τους μειώνει την απουσία των μαθητών και του προσωπικού στα σχολεία, προωθεί ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον στα σχολεία και στην ευρύτερη κοινότητα, και μειώνει την πιθανότητα εκδήλωσης γρίπης στα σχολεία με τα συμπτώματα της οποίας μπορεί να συγχέονται με αυτά της COVID-19.
Στους ενήλικες είπε μειώνει κατά 50%, την εκδήλωση καρδιακών προσβολών, κατά 28% τον αριθμό των θανάτων σε διαβητικούς ασθενείς, και κατά 24% τον κίνδυνο εκδήλωσης εγκεφαλικού επεισοδίου σε ασθενείς με αναπνευστικά νοσήματα.
Μόνο το 4% του πληθυσμού της ΕΕ ηλικίας 60 ετών έλαβε 3η δόση
Σε χαιρετισμό που απηύθυνε στην παρουσίαση του Εμβολιαστικού Πλάνου έναντι της νόσου Covid -19 και της γρίπης, η Υπουργός Υγείας, Δρ Πόπη Κανάρη είπε ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η λήψη του εμβολίου κατά της COVID-19 παρακολουθείται από την έναρξη της εκστρατείας εμβολιασμού τον Δεκέμβριο του 2020, για να προσθέσει ότι μέχρι τον Αύγουστο του 2023, το 84,9% του πληθυσμού ηλικίας 60 ετών και άνω στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έλαβε μια πρώτη αναμνηστική δόση.
Σύμφωνα με την Πόπη Κανάρη για τη δεύτερη αναμνηστική δόση το ποσοστό είναι λιγότερο με 35,6%, ενώ μόνο το 4% του πληθυσμού ηλικίας 60 ετών και άνω έχει λάβει τρίτη.
Όσον αφορά την εποχική γρίπη, η Υπουργός Υγείας είπε ότι κατά τους χειμερινούς μήνες λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας στην Ευρώπη, ενώ αποτελεί σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας σε όλα τα κράτη μέλη, προσθέτοντας ότι «οι επιπλοκές της γρίπης είναι συνηθέστερες στους ηλικιωμένους και στα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα».
Επομένως, σημείωσε, «ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της γρίπης και των επιπλοκών της, είναι ο εμβολιασμός. Καθώς οι ιοί της γρίπης αλλάζουν, απαιτείται το εμβόλιο γρίπης κάθε χρόνο να συμβαδίζει με τους ιούς που κυκλοφορούν».
Στην Κύπρο, είπε η κ. Κανάρη, «περιστατικά γρίπης εμφανίζονται συνήθως στα τέλη του φθινοπώρου και κατά τη διάρκεια του χειμώνα, επομένως ο Οκτώβριος είναι η βέλτιστη περίοδος για εμβολιασμό. Ωστόσο, το ποσοστό του πληθυσμού που εμβολιάζεται έναντι της γρίπης κάθε χρόνο είναι πολύ χαμηλότερο από τον στόχο του που έχει θέσει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, δηλαδή κατά 75%».
