24news team
Η Επίτροπος της ΕΕ για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, μιλώντας στο Νταβός, προειδοποίησε για την ανάγκη να καταρτιστούν ασφαλιστικές δικλείδες σχετικά με τα εργαλεία που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη και χρησιμοποιούνται στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της ανθρώπινης εποπτείας των διαδικασιών.
Από τη μηχανική μάθηση που διευκολύνει τις διαγνώσεις έως την ανακάλυψη καινοτόμων φαρμάκων, η τεχνητή νοημοσύνη (AI) υπόσχεται να διαταράξει τον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στο εγγύς μέλλον.
Η ΕΕ έχει αρχίσει να εξετάζει τη χρήση τέτοιων λύσεων αιχμής στον τομέα της υγείας, σταθμίζοντας τόσο τις θετικές όσο και τις πιο αμφιλεγόμενες εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης.
«Πιστεύω ότι μπορούμε να έχουμε όλες τις δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη και να έχουμε ασφαλιστικές δικλείδες στη θέση τους», δήλωσε η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου, σε πάνελ στη σύνοδο κορυφής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ 2024 στο Νταβός, την Τετάρτη, 17 Ιανουαρίου.
«Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας με δυνατότητα τεχνητής νοημοσύνης για τη διάγνωση ή για να γίνει μια θεραπεία πιο ακριβής πρέπει να είναι εξηγήσιμο και κατανοητό τόσο στον γιατρό όσο και στον ασθενή»
Η προσπάθεια του μπλοκ να ρυθμίσει αυτή την αναδυόμενη τεχνολογία μέσω του πρωτοποριακού νόμου για την τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της θέσπισης ορισμένων διασφαλίσεων, σύμφωνα με την Επίτροπο.
Ένα άλλο βασικό πλαίσιο που έχει σχεδιαστεί για να διοχετεύσει την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης είναι ο Ευρωπαϊκός Χώρος Δεδομένων Υγείας (EHDS), που παρουσιάστηκε από την Κομισιόν το 2022 και συζητείται επί του παρόντος από τους νομοθέτες.
Η κα. Κυριακίδου τόνισε πως, «Είναι τόσα πολλά τα δεδομένα υγείας εκεί έξω, κάτι που είδαμε και με τον Covid, που πρέπει να είμαστε σε θέση να αντλήσουμε αυτά τα δεδομένα, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καινοτομία και έρευνα».
Δεδομένα και εμπιστοσύνη
Αυτή η νέα νομοθεσία θα επιτρέψει στους ασθενείς να μοιράζονται δεδομένα υγείας, συμπεριλαμβανομένου του ιατρικού ιστορικού, των αποτελεσμάτων των εξετάσεων και των συνταγών, με νοσοκομεία και επαγγελματίες σε όλα τα κράτη μέλη.
Μόλις τεθεί σε λειτουργία η υποδομή δεδομένων υγείας της ΕΕ, οι ερευνητές, τα ιδρύματα και η βιομηχανία θα πρέπει να είναι σε θέση να αναπτύξουν τεχνητή νοημοσύνη για να συνδυάσουν αυτές τις τεράστιες δεξαμενές δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
Παρά τις προφανείς δυνατότητές του, η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ, προειδοποίησε ότι το έργο EHDS μπορεί να ενισχύσει τη δυσπιστία, καθώς «τα δεδομένα υγείας είναι πολύ, πολύ ευαίσθητα» για τους πολίτες.
«Εάν οι άνθρωποι δεν εμπιστεύονται το σύστημα, το EHDS δεν θα είναι σε θέση να φέρει τα αποτελέσματα που θα θέλαμε να φέρει», διευκρίνισε η κα Κυριακίδου μιλώντας στο Νταβός.
Για να αποφευχθεί αυτό το σενάριο, η Επιτροπή έχει προτείνει διασφαλίσεις που επιτρέπουν στους ασθενείς να «ελέγχουν πλήρως τα δικά τους δεδομένα υγείας και να είναι σε θέση να ασκούν τα δικαιώματά τους».
Μάλιστα, η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ, είπε πως, «Οι ασθενείς θα έχουν την επιλογή να ελέγχουν ποια δεδομένα θέλουν να μοιραστούν, με ποιον θέλουν να τα μοιραστούν και επίσης θα έχουν την επιλογή εάν δεν θέλουν να μοιραστούν ορισμένα από τα δεδομένα τους για οποιονδήποτε λόγο».
Ομοίως, η ανωνυμία των δεδομένων υγείας θα είναι εγγυημένη όταν συλλέγονται στο πλαίσιο της έρευνας, πρόσθεσε η κα. Κυριακίδου.
Ανθρώπινο άγγιγμα
Η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ δήλωσε στο ‘’Euronews’’ στο περιθώριο του πάνελ ότι θεωρεί τη διατήρηση του «ανθρώπινου ελέγχου στη διαδικασία» ως βασική διασφάλιση.
Εν συνεχεία συμπλήρωσε ότι, «Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας με δυνατότητα τεχνητής νοημοσύνης για τη διάγνωση ή για να γίνει μια θεραπεία πιο ακριβής πρέπει να είναι εξηγήσιμο και κατανοητό τόσο στον γιατρό όσο και στον ασθενή».
Η χρήση της ακτινολογίας στην ανίχνευση του καρκίνου προσφέρει ένα καλό παράδειγμα τέτοιων διαγνώσεων, είπε, αναφέροντας μια πρωτοβουλία απεικόνισης του καρκίνου - μια κοινή ψηφιακή υποδομή για τη σύνδεση διαφορετικών βάσεων δεδομένων εικόνων καρκίνου σε ολόκληρη την ΕΕ - που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αρχές του 2023.
Ωστόσο, ακόμη και αν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης προσφέρουν τη δυνατότητα εξοικονόμησης τεράστιου χρόνου που δαπανάται για την ανάλυση εικόνων, η ιατρική εμπειρογνωμοσύνη εξακολουθεί τελικά να απαιτείται για αξιολογήσεις και αποφάσεις.
Η κα Κυριακίδου εν κατακλείδι είπε, «Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, θα είναι δυνατή η εκπαίδευση νέων τεχνολογιών που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη σε μεγάλα σύνολα δεδομένων για τη λήψη ακριβέστερων και ταχύτερων κλινικών αποφάσεων, οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν τη διάγνωση και την εξατομικευμένη φροντίδα».
