ΚΥΠΕ
Η διερεύνηση της υπόθεσης του δικηγορικού γραφείου που συνδέεται με πρώην Υπουργό βρίσκεται στο τελικό της στάδιο, με την Αστυνομία να παραδίδει στη Νομική Υπηρεσία τον φάκελο της υπόθεσης αυτόν τον μήνα. Αυτό ανέφερε εκπρόσωπος της Αστυνομίας στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, η οποία συνήλθε την Τετάρτη για να συνεχίσει τη συζήτηση αναφορικά με την Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2023 για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Κύπρο.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Δημήτρης Δημητρίου, ανακοίνωσε ότι την επόμενη Τετάρτη η Επιτροπή θα συζητήσει το νομοσχέδιο περί Πόθεν Έσχες και τους Νόμους 49 και 50 για τα δημόσια και τα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα.
Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, ο κ. Δημητρίου τόνισε ότι «είμαστε το πρώτο Κοινοβούλιο της ΕΕ που εξετάζει έκθεση για κράτος δικαίου, δύο μέρες μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης». Αυτό, όπως είπε, «καταδεικνύει πόσο σημαντικό θεωρούμε αυτό το εργαλείο για τη βελτίωση της χώρας μας αλλά και στο σύνολο της ΕΕ».
«Στην Επιτροπή Θεσμών προχωρούμε σε πράξεις για την υλοποίηση των συστάσεων της έκθεσης», ανέφερε ο Πρόεδρος της Επιτροπής. Μια σύσταση της έκθεσης για τη Βουλή είναι η βελτίωση του νόμου για το Πόθεν Έσχες, είπε.
«Την επόμενη Τετάρτη θα συζητήσουμε την πρόταση νόμου που αφορά τα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα και τα δημοσίως εκτεθειμένα πρόσωπα (νόμοι 49 και 50) ώστε και οι δύο νόμοι να είναι στο ίδιο μήκος κύματος και τα πρόσωπα να υποβάλλουν τη δήλωσή τους ηλεκτρονικά», πρόσθεσε.
Η άλλη σύσταση της έκθεσης, όπως εξήγησε ο κ. Δημητρίου, αφορά το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα και τον εκσυγχρονισμό του Συντάγματος για να καταστεί η Κύπρος μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα. Η συνέχεια της συζήτησης θα δοθεί σε συνεδρία στις 27 του μηνός.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως είπε, η Επιτροπή Θεσμών έχει αποστείλει επιστολή στις νομικές σχολές των πανεπιστημίων της Κύπρου για να εκφράσουν τις σκέψεις τους για τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος. Ακόμη, σημείωσε την πρόθεση της Επιτροπής για διοργάνωση ημερίδας τους επόμενους μήνες γι’ αυτό το θέμα.
«Υπάρχουν συστάσεις, αλλά έχουν γίνει και βελτιώσεις. Όμως, έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας», κατέληξε.
Από την πλευρά της, η Ειρήνη Χαραλαμπίδου, Βουλευτής του ΑΚΕΛ, σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας, ανέφερε ότι «έχουμε στα χέρια μας ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο». Ακόμη, υπέδειξε ότι «πρέπει να δείχνουμε αποφασιστικότητα ως προς την επεξεργασία της πληροφόρησης που μας δίνουν αυτές οι εκθέσεις για να γίνουν οι αλλαγές που απαιτούνται στον τόπο μας».
«Στην έκθεση καταγράφεται ότι η Κύπρος είναι το μόνο κράτος μέλος της ΕΕ που δεν έχει μηχανισμό ελέγχου των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα, με αποτέλεσμα να προχωρά σε αναστολές που δεν μπορούν να ελεγχθούν», υπογράμμισε η κ. Χαραλαμπίδου, προσθέτοντας ότι στην έκθεση γίνεται λόγος για μια άκρως προβληματική διαδικασία.
Ως Επιτροπή Θεσμών, είπε η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, «προσπαθήσαμε να εμπλέξουμε στη συζήτηση την ακαδημαϊκή κοινότητα της Κύπρου», σημειώνοντας ότι «μπορεί να χρειαστούμε και βοήθεια από τα αρμόδια όργανα της ΕΕ».
«Στη συνείδηση του πολίτη άρχισε πλέον να λειτουργεί έντονα το στοιχείο της απαξίωσης και της αμφισβήτησης», επεσήμανε. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως είπε, «δύο πολιτικά πρόσωπα, ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, υπηρετούσαν μια κυβέρνηση σε μια περίοδο όπου η χώρα μας στιγματίστηκε με την έκδοση των χρυσών διαβατηρίων».
«Αν θέλουμε να ξεπεράσουμε αυτήν την αμφισβήτηση, πρέπει αυτοί που ηγούνται της Νομικής Υπηρεσίας να προχωρήσουν σε δραστικές αλλαγές», υπέδειξε η κ. Χαραλαμπίδου. «Αν κάτι έχουμε ανάγκη σε αυτόν τον τόπο, είναι να αισθάνεται ο Κύπριος πολίτης ότι υπάρχει απονομή δικαιοσύνης», ανέφερε καταληκτικά.
Τι λέχθηκε στη συνεδρία
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ και Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, Δημήτρης Δημητρίου, ρώτησε τον Πρέσβη Λούη Τηλεμάχου, εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικού, αν το Υπουργείο έχει προβεί σε κινήσεις αναφορικά με τις 6 συστάσεις της έκθεσης που αφορούν την Κύπρο.
Απαντώντας στον κ. Δημητρίου, ο κ. Τηλεμάχου ανέφερε ότι οι συστάσεις αφορούν διαφορετικούς τομείς της Δημόσιας Υπηρεσίας και έχουν σταλεί στους ενδιαφερομένους. Πρόσθεσε ότι την Τετάρτη το Υπουργείο Εξωτερικών έστειλε ενημέρωση στο Υπουργικό Συμβούλιο για την έκθεση.
Απαντώντας στο ίδιο ερώτημα, ο Κυριάκος Ανδρέου εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομικών, είπε ότι στην έκθεση υπάρχουν δύο συστάσεις που αφορούν το Υπουργείο, η μια εκ των οποίων αφορά την ψηφιοποίηση της νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας.
Από την πλευρά του ο Γιώργος Στυλιανού, εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών, σημείωσε ότι υπάρχουν δύο συστάσεις για το Υπουργείο, οι οποίες αφορούν την κατανομή διαφημιστικών δαπανών και την ενίσχυση της ανεξάρτητης διακυβέρνησης των ΜΜΕ.
Ακόμη, ο κ. Στυλιανού ανέφερε ενέργειες που γίνονται προς αυτήν την κατεύθυνση, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα την προσπάθεια συμμόρφωσης του ΡΙΚ με σχετικές υποδείξεις.
Απαντώντας σε ερώτηση του Δημήτρη Δημητρίου για το ύψος των διαφημιστικών δαπανών, ο κ. Στυλιανού παρέπεμψε στο ΓΤΠ.
Με τη σειρά της, η Αλίκη Στυλιανού, Διευθύντρια του ΓΤΠ, είπε ότι το ύψος των δαπανών έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Γενικού Λογιστηρίου, προσθέτοντας ότι για το 2022 ήταν περίπου €1.300.000.
Η κ. Στυλιανού πρόσθεσε ότι υπάρχει διαβούλευση για την τροποποίηση του περί Τύπου νόμου, υποδεικνύοντας ότι είναι πιο παραγωγικό να αναμένουμε την Κομισιόν να θεσπίσει τον ευρωπαϊκό νόμο περί Τύπου (European Media Freedom Act - EMFA) και να ρυθμίσουμε ανάλογα τον κυπριακό νόμο.
Κατά την έναρξη της συνεδρίας, η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, έθεσε δύο βασικά ζητήματα, το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα και την καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης. Σημείωσε ακόμη ότι η Νομική Υπηρεσία είναι το Α και το Ω στην απονομή δικαιοσύνης. Χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα την επιστολή του ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανου Στεφάνου, διά της οποίας ζητείται η εφαρμογή της νομοθεσίας για ρητορική μίσους αναφορικά με δημοτικό σύμβουλο της Λεμεσού, η κ. Χαραλαμπίδου υπέδειξε ότι η Νομική Υπηρεσία όφειλε αυτεπάγγελτα να εφαρμόσει τον νόμο.
Απαντώντας σε ερώτηση της Ειρήνης Χαραλαμπίδου, ο Γιώργος Στυλιανού του Υπουργείου Εσωτερικών ανέφερε ότι έχουν γίνει οι διαδικασίες αποστέρησης της κυπριακής υπηκοότητας που είχε δοθεί στο πλαίσιο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ) κατόπιν της εισήγησης της Επιτροπής Νικολάτου.
Εν συνεχεία, η κ. Χαραλαμπίδου ρώτησε την Αστυνομία για την υπόθεση του τέως Προέδρου της Βουλής, Δημήτρη Συλλούρη, καθώς και την υπόθεση του δικηγορικού γραφείου που συνδέεται με πρώην Υπουργό.
Εκ μέρους της Αστυνομίας, ο Ιάκωβος Ιωάννου, ανέφερε ότι η υπόθεση του δικηγορικού γραφείου βρίσκεται στο τελικό στάδιο, κάνοντας λόγο για «τεράστιο ανακριτικό έργο». Πρόσθεσε ότι ο φάκελος θα κατατεθεί στη Νομική Υπηρεσία αυτόν τον μήνα.
Η Δένα Θεοδώρου, εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας, έκανε λόγο για θετικές αναφορές της έκθεσης για την πρόοδο του κράτους δικαίου στην Κύπρο. Η Ειρήνη Χαραλαμπίδου εξέφρασε τη διαφωνία της, διαβάζοντας απόσπασμα από το αγγλικό κείμενο της έκθεσης.
Ακόμη, η Ειρήνη Χαραλαμπίδου ήγειρε θέμα ηγεσίας και διαφάνειας της ΜΚΟ Cyprus Integrity Forum, κάνοντας λόγο για σύγκρουση συμφερόντων του Προέδρου της εν λόγω ΜΚΟ, διερωτώμενη γιατί χρηματοδοτείται από την Τράπεζα Κύπρου και το Υπουργείο Οικονομικών.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, αναφέρθηκε στο πραξικόπημα του 1974 και στις υποθέσεις του Χρηματιστηρίου και του Συνεργατισμού, λέγοντας ότι «ενώ έχουν συμβεί εγκλήματα στην Κύπρο, ουδείς πλήρωσε τη νύφη». «Είναι καθαρό ότι χάσαμε το παιχνίδι», πρόσθεσε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς, ρώτησε τον Νικόλα Κυριακίδη, εκπρόσωπο της ΜΚΟ Οξυγόνο, για τη χρηματοδότηση της ΜΚΟ. «Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι υπάρχει διαφάνεια στη χρηματοδότηση», τόνισε. Σε αυτό το σημείο, η Ειρήνη Χαραλαμπίδου ανέφερε ότι συμφωνεί με τον κ. Μυλωνά στο θέμα της πηγής των χρηματοδότησης των ΜΚΟ.
Απαντώντας στο ερώτημα του κ. Μυλωνά, ο κ. Κυριακίδης ανέφερε ότι η ΜΚΟ χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά προγράμματα. «Το πιο σημαντικό αυτή τη στιγμή είναι το ανέλεγκτο των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα», τόνισε. Ακόμη, εισηγήθηκε να ζητηθεί τεχνική βοήθεια από την Κομισιόν και να υπάρχει δικαστικός έλεγχος των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα.
Απαντώντας στον κ. Κυριακίδη, ο Δημήτρης Δημητρίου ανέφερε ότι κρατάει ως θετικό στοιχείο την αναγνώριση του θέματος από τον ίδιο τον Γενικό Εισαγγελέα.
Ο Νεόφυτος Επαμεινώνδας, Πρόεδρος της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης, ανέφερε ότι δεν υπάρχουν αρνητικές παρατηρήσεις της έκθεσης για την Αρχή. Στην έκθεση, πρόσθεσε, σημειώνεται ότι, ενώ υπάρχει έλεγχος στις μετοχικές δομές των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών, δεν υπάρχει έλεγχος στα έντυπα μέσα και τις ψηφιακές υπηρεσίες.
Η πλήρης εφαρμογή του Digital Services Act από την Αρχή αναμένεται τον Φεβρουάριο του 2024, σημείωσε ο κ. Επαμεινώνδας. Ακόμη, υπέδειξε ότι το ΡΙΚ πρέπει να τροποποιήσει τον νόμο του για να δέχεται ισότιμο έλεγχο με τα άλλα κανάλια αναφορικά με τα προγράμματά του.
Η Μαίρη Πύργου, εκ μέρους της ΜΚΟ Φημονόη, ανέφερε ότι στην Κύπρο οι ΜΚΟ δεν αντιμετωπίζονται με τον σωστό τρόπο και δεν έχουν καμία στήριξη. «Υπάρχει σωρός κανονισμών που παρεμποδίζουν την πρόοδο. Αυτό πρέπει να αλλάξει», επεσήμανε.
Η Μυρτώ Ζαμπάρτα, επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, ανέφερε ότι η Κομισιόν έχει προτείνει νομοσχέδια για το επίπεδο ηθικής και χρηστής διοίκησης των θεσμών.
Από την πλευρά του, ο Ανδρέας Κεττής, επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) στην Κύπρο, ανέφερε ότι εντός φθινοπώρου με αρχές του 2024 το ΕΚ θα εκδώσει σχετικό ψήφισμα.
