Η ΕΕ θα πρέπει να εστιάσει στις ανισότητες στην καταπολέμηση του καρκίνου ώστε να γνωρίζει που πρέπει να ληφθούν μέτρα και να γίνουν επενδύσεις, τόνισε σε ενημέρωση ομάδας ευρωπαϊκών ΜΜΕ, μεταξύ τους και του ΚΥΠΕ, η Επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου, ενόψει της σημερινής διάσκεψης που διοργανώνει στις Βρυξέλλες για τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για καταπολέμηση του καρκίνου.
Ειδικά για το μητρώο ανισοτήτων για τον καρκίνο, η Επίτροπος Κυριακίδου τόνισε πως η φιλοσοφία του δεν είναι το «name and shame» για το ποια χώρα πετυχαίνει περισσότερα στην αντιμετώπιση του καρκίνου, αλλά «να γίνει καλύτερο κατανοητό ποιες ανισότητες υπάρχουν στο εσωτερικό των κρατών μελών και μεταξύ των κρατών μελών».
«Όταν γνωρίζεις, μπορείς να επενδύσεις για να γεμίσεις τα κενά» υπογράμμισε. «Το νόημα της έκθεσης είναι να διαπιστώσουμε πού υπάρχουν τα προβλήματα» ώστε η χρηματοδότηση και η στήριξη να εστιαστεί καλύτερα όπως εξήγησε.
Αναφερόμενη στα ευρήματα των εκθέσεων για τον καρκίνο και τις ανισότητες στα κράτη μέλη, η κ. Κυριακίδου σημείωσε πως υπάρχει αύξηση στα περιστατικά καρκίνου, αλλά μείωση στους θανάτους. Ωστόσο, ο αριθμός των θανάτων από καρκίνο εξακολουθούν να είναι υπερβολικά ψηλός, καθώς αποτελούν το 22% όλων των θανάτων ετησίως.
«Ξέρουμε από την έκθεση πως τα άτομα από χαμηλό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο διατρέχουν μεγαλύτερο ρίσκο» σημείωσε, εξηγώντας τις διαφορές που αποτυπώνονται εντός των κρατών μελών αλλά και μεταξύ τους.
Επίσης εξήγησε πως υπήρξε ένα πισωγύρισμα στους ελέγχους λόγω της πίεσης που δέχθηκαν τα συστήματα υγείας την περίοδο της πανδημίας. Η τάση αυτή αναστρέφεται, όμως υπάρχουν ακόμα προκλήσεις στη διενέργεια ελέγχων για παράδειγμα σε απόμακρες περιοχές διαφόρων χωρών.
Ενδεικτικό στοιχείο το οποίο παρέθεσε η κ. Κυριακίδου ήταν το γεγονός πως σε 11 από τα κράτη μέλη, ποσοστό μικρότερο του 50% των γυναικών ηλικίας 50 - 69 προχώρησαν σε μαστογραφία τα τελευταία δύο χρόνια.
Ένα από τα κύρια θέματα τα οποία τόνισε η κ. Κυριακίδου ήταν και η αντιμετώπιση του καρκίνου που προκαλείται από των ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ενόψει και των νέων μέτρων που πρότεινε σήμερα η Κομισιόν.
Στόχος των προτάσεων αυτών, όπως είπε, είναι η κάλυψη του εμβολιασμού κατά του HPV να φτάσει στο 90% για τα κορίτσια μέχρι το 2030 και σε σημαντικό ποσοστό για τα αγόρια, ενώ τόνισε πως το εμβόλιο αυτό είναι διαθέσιμο από τη δεκαετία του 2000.
Η κ. Κυριακίδου εκτίμησε πως, παρά τη διστακτικότητα που υπάρχει από τους γονείς για εμβολιασμό των κοριτσιών με HPV, η πλειοψηφία των γονιών θα ανταποκριθεί θετικά στις καμπάνιες ενημέρωσης.
Όπως τόνισε άλλωστε, οι καρκίνοι από τον HPV είναι μεταξύ αυτών που μπορούν να εξαλειφθούν, με την Αυστραλία να βρίσκεται πολύ κοντά σε αυτόν τον στόχο.
Εξηγώντας τη γενικότερη φιλοσοφία της προσέγγισης της Κομισιόν, η κ. Κυριακίδου υπογράμμισε πως «είναι η πρώτη φορά που έχουμε ένα ολιστικό, οριζόντιο σχέδιο το οποίο αλλάζει τις ζωές εκατομμυρίων πολιτών», τόσο ασθενών όσο και των οικογενειών τους.
Ακόμα, ανέφερε, η προσέγγιση της Κομισιόν για καταπολέμηση του καρκίνου δείχνει, όπως και η ανταπόκριση στην πανδημία του κορωνοϊού, το πώς τα θέματα υγείας μπορούν να αντιμετωπιστούν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο χωρίς να χρειαστεί τα κράτη μέλη να χάσουν αρμοδιότητες στον τομέα της υγείας. Κάτι ανάλογο, σημείωσε, έγινε και στην προσπάθεια για μεταρρύθμιση της αγοράς φαρμάκων.
Μεταξύ άλλων τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Κομισιόν προώθησε την πρώτη αναθεώρηση των συστάσεων για τους ελέγχους για τον καρκίνο που έχει γίνει εδώ και είκοσι χρόνια, καλύπτοντας τους καρκίνους του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, και προσθέτοντας στον κατάλογο των συστάσεων τους καρκίνους του προστάτη, του πνεύμονα και του στομάχου.
Η κ. Κυριακίδου αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη σημασία του νέου δικτύου για νεαρούς επιζώντες από καρκίνο, το οποίο φέρνει σε επικοινωνία νέους που έχουν περάσει από καρκίνο ως παιδιά και έφηβοι με άτομα με παρόμοιες εμπειρίες αλλά και ειδικούς.
Άτομα που έχουν συμμετάσχει σε αυτό το δίκτυο, σημείωσε, έχουν μοιραστεί μαζί της πως έχουν βρει μια «δεύτερη οικογένεια».
«Είναι μια πολύ μοναχική εμπειρία να έχεις καρκίνο σε νεαρή ηλικία, και για την οικογένεια σου και για εσένα» σημείωσε η Επίτροπος, για αυτό και το δίκτυο έχει σημασία καθώς δίνει την ευκαιρία στα άτομα αυτά να συζητήσουν για πράγματα που δεν είχαν κανένα να συζητήσουν στο παρελθόν, ειδικά τα θέματα που προκύπτουν μετά την αποθεραπεία, και να μιλήσουν με ειδικούς.
Ένα από αυτά, όπως είπε, είναι το «δικαίωμα στη λήθη», δηλαδή η διασφάλιση πως τα άτομα που πέρασαν καρκίνο δεν θα τυγχάνουν διακρίσεων για δάνεια και ασφάλιση ζωής δεκαετίες μετά την αποθεραπεία τους. Επτά κράτη μέλη έχουν ήδη εγκρίνει σχετικές νομοθεσίες, ενώ τον επόμενο μήνα η Κομισιόν θα έχει διάλογο με ασφαλιστικές εταιρίες και τράπεζες για την κατάρτιση ενός κώδικα δεοντολογίας για τα θέματ αυτά.
Μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών ξεχωρίζουν τα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης για διάφορες ειδικότητες επαγγελματιών υγείας, η δημιουργία ενός δικτύου των κέντρων συνολικής φροντίδας για τον καρκίνο ανά την Ευρώπη που αναμένεται το 2025, καθώς και η ενίσχυση της συνεργασίας στην έρευνα με τις ΗΠΑ.
Άλλες μελλοντικές πρωτοβουλίες στον τομέα της αντιμετώπισης του καρκίνου αφορούν την παρηγορητική αγωγή για τα παιδιά, την χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και την εξατομικευμένη στήριξη.
