Η ώρα του μεγάλου Debate, μεταξύ των δύο ανθυποψηφίων του β' γύρου των Προεδρικών εκλογών, έχει φτάσει, με τους Νίκο Αναστασιάδη και Σταύρο Μαλά να λαμβάνουν τις θέσεις τους στις «καυτές» καρέκλες, στο στούντιο του ΡΙΚ.
Η διακαναλική, που άρχισε στις 20:30, θα υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί στις 22:30. Ερωτήσεις υποβάλλουν οι Διευθυντές Ειδήσεων του ΡΙΚ, του Αντένα, το TVOne και του Σίγμα. Τη συζήτηση συντονίζει ο Διευθυντής του 'Αλφα, Γιώργος Τσαλακός.
Αποφώνηση
Σταύρος Μαλάς. Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες. Σας μίλησα με τη γλώσσα της αλήθειας για τη διαχείριση του κυπριακού, θα μπω μπροστά, θα δώσω την προσπάθεια γιατί η μη λύση ελλοχεύει κινδύνους. Σας μίλήσα με τη γλώσσα της αλήθειας για το ΓΕΣΥ, την οικονομία, την διαφθορά και τη διαπλοκή. Δεν θα είμαι εκείνος ο Πρόεδρος που θα στέκομαι απέναντι στον Γενικό Εισαγγελέα για να εισπράξω "ντροπή". Θα είμαι ο Πρόεδρος που θα σέβεται τους θεσμούς. Πολιτεύτηκα βάζοντας ψηλά τον πήχη. Το αύριο πρέπει να μας ενώσει και για να γίνει αυτό με εντιμότητα και αξιοπιστία.
Νίκος Αναστασιάδης. Απευθύνομαι σε όλες ανεξάρτητα ιδεολογικού χρώματος. Διεκπαιρεώνω έτσι τα καθήκοντά μου. Πολιτικός αντίπαλος είναι τα προβλήματα. Πετύχαμε πολλά αλλά έχουμε αποκαταστήσει την αξιοπιστία του κράτους. Δεν αρνούμαι τη συνεργασία. Είναι η τελευταία μου πενταετία και ξέρω πως υπάρχουν προβλήματα, όπως η ανεργία και άλλα. Μέσα από αίσθημα ευθύνης, λέω πως δεν είμαστε αλάθητοι. Η ουσία είναι πως τα λάθη δεν επιβάρυναν την οικονομία και τους πολίτες. Θα δουλέψουμε με ύψιστη προταιρεότητα το εθνικό μας πρόβλημα, χωρίς να παραγνωρίζω τις έγνοιες των συμπατριωτών μας.
Διαβάστε επίσης: Έξαλλη η Χαραλαμπίδου: «Άλλο παπαράτσι και άλλο δημοσιογράφοι»
Στα ΜΕΔ, τι προτείνετε για την αντιμετώπισή τους; Αν προκύψει ανάγκη για ενίσχυση τραπεζικών ιδρυμάτων, απο που θα βρείτε τα χρήματα;
Απάντηση Αναστασιάδη. Υπάρχει ένας σχεδιασμός, ονομάζεται ΕΣΤΙΑ. Δεν έχει ολοκληρωθεί. Δεν είναι εύκολες οι απαντήσεις και οι λύσεις. Εξού και η ΕΕ ήθελε να εκδόσει οδηγίες. Η δημιουργία ενός φορέα είναι μια απάντηση, η άλλη είναι η ανάπτυξη. Μειώθηκε στα 51δις ο ιδιωτικός δανεισμός και πρέπει να δούμε πως αντιμετωπίζονται. Με την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας, ήρθαν επενδύσεις που επανακεφαλαιοποίησαν τις τράπεζες, η Τρ. Κύπρου εξόφλησε πάνω από 11δις ELA, αλλά πρέπει να δούμε το δημοσιονομικό, ευρωπαϊκό πλαίσιο. Υπάρχουν επενδυτές, αν υπάρξει ανάγκη, ωστόσο δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο. Το να επικεντρώσεις την προσοχή σου σε ένα τραπεζικό ίδρυμα, ίσως να κάνεις ζημιά. Έγινε η ανακοίνωση από την ΚτΚ. Έπειτα κατήγγειλα το θέμα του συμβούλου και τι έλεγε για την ΣΚΤ. Δεν θα πω άλλα. Υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα.
Διαβάστε επίσης: Debate και χιούμορ! Σταύρο μου αν δεν μας διέκοπταν και οι συντονιστές... Να τους διώξουμε (pic)
Απάντηση Μαλά. Όσο αφορά την κρατική στήριξη των τραπεζών, αυτή ήταν η φόρμουλα που ακολουθούνταν. Το κούρεμα ήταν εσωτερική λύση. Κι αντί να στηρίξουμε τις τράπεζες, πήραμε τα λεφτά του και αυτή ήταν μια εσωτερική λύση. Όσο αφορά τα ΜΕΔ, ο κ. Αναστασιάδης αναφέρεται σε καταθέσεις όχι σε δάνεια. Σήμερα είναι περίπου 55δις. Είναι μια βόμβα και δεν έχετε πρόταση. Για να είμαι δίκαιος δεν υπάρχει μαγική λύση. Αν δεν προχωρήσουμε θα δούμε κόσμο στους δρόμους. Όσο αφορά την ΣΚΤ. Να σταματήσουμε έγκαιρα την ψιθυρολογία. Βγάλαμε κάτι πριν τις εκλογές, και επιτείναμε το πρόβλημα. Αυτό κάνατε.
Απάντηση Αναστασιάδη. Πήραμε μια σειρά από μέτρα. Θεσπίσαμε το πλαίσιο αφερεγγυότητας, για τον χρηματοοικονομικό επίτροπο, προστατεύσαμε με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων, εξυγχρονίζοντας ένα απαρχαιωμένο σύστημα και τόσα άλλα.
Ερώτηση. Υιοθετήσατε ΓΕΣΥ κ. Αναστασιάδη, η αλήθεια είναι πως το χάος θα το παραλάβει στα δημόσια νοσηλευτήρια. Πως θα διασφαλίσετε πως θα λυθεί το πρόβλημα.
Απάντηση Μαλά. Θέλω να σας υπενθυμίσω πως όταν παρέλαβα το Υπ. Υγείας το ΓΕΣΥ ήταν βαλτωμένο. Κάναμε επαναξιολόγηση και ήρθε η επόμενη κυβέρνηση, με τον κ. Παμπορίδη που έκανε συμμαχίες με τα κόμματα. Η αυτονόμηση είναι διοικητική αλλαγή, τα δημόσια νοσηλευτήρια πρέπει να στηριχτούν. Πολλοί θέλουν το σύστημα να καταρρεύσει. Κι αν επανεκλεγεί, ο κ. Αναστασιάδης δεν έβγαλε το πολυασφαλιστικό. Εμείς θα εφαρμόσουμε το ΓΕΣΥ γιατί έχουμε γνώση και πολιτική βούληση.
Απάντηση Αναστασιάδη. Προσπαθώ να αγιάσω αλλά δεν με αφήνετε. Όταν ήσασταν Υπ. Υγείας 11 μήνες ο ΟΑΥ δεν είχε Πρόεδρο. Κατά τα άλλα θα υλοποιήσετε το ΓΕΣΥ. Είμαι ενήμερος. Είναι η δική μου αποφασιστηκότητα που πέρασε το ΓΕΣΥ. Αυξήσαμε κατά 80 τους γιατρούς. Τα αντιμετώπισε η κυβέρνηση το πρόβλημα με αποστολή ασθενών στον ιδιωτικό τομέα. Έχουμε καταλήξει σε συμφωνίες για τα μισθολογικά, προχωρούμε στην αυτονόμηση, πρωτοβάθμια το 2019 και δευτεροβάθμια το 2020. Εμείς ή άλλη κυβέρνηση εξαίρεσε την ΑΗΚ από ιδιωτικοποίηση; Στην ΑΤΗΚ συζητείται η μετοχοποίηση, με το πλειοψηφικό πακέτο να ανήκει στο κράτος. Φύγετε από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος. Είπατε για τον κ. Καζαμία. Προσπάθησε, κάναμε συνάντηση και είπαμε να αναλάβουμε από κοινού το κόστος. Μετά από μερικές μέρες ακυρώθηκε, και μετά από υπέβαλλε παραίτηση. Ακολούθησαν κι άλλοι που ήθελαν να βοηθήσουν. Στο υπουργικό τι κάνατε; Παρακολουθούσατε την κατρακύλα, και λέτε δεν φταίω; Φταίνε οι άλλοι;
Απάντηση Μαλά. Δεν είστε εσείς που φέρατε το κούρεμα και πάτε να το φορτώσετε στη Βουλή; Στην πολιτική πρέπει να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Το εκτιμά ο κόσμος. Δεν γίνεται κάθε φορά που μας επικρίνουν να στρέφουμε αλλού τα μάτια. Σας παρακαλώ, να δούμε το αύριο.
Απάντηση Αναστασιάδη. Είναι εξαίρετος ακαδημαϊκός ο κ. Μαλάς. Δεν έχω πρόθεση να οξύνω το κλίμα, όσα και να άκουσα. Σέβομαι. Προσπαθείστε να είστε επιτιμητής των πάντων. Θα έρθει η ώρα που οδηγηθήκαμε και τι πράξαμε εμείς για τις ομάδες αυτές.
Απάντηση Μαλά. Δεν είπα πως η προηγούμενη δεν ήταν μια δύσκολη περίοδος, με μια άνευ προηγουμένου κρίση. Έχετε παραλάβει μια δύσκολη διαχείριση αλλά δεν έχετε την τόλμη να πείτε ότι κάνατε λάθη. Αυτά μας οδήγησαν σε προβλήματα.
Ερώτηση. Έχετε διαφορετικές φιλοσοφίες στην οικονομία, αλλά το διακύβευμα της επόμενης μέρας. Υπάρχουν βόμβες που μπορεί να εκραγούν. Ποιες είναι οι εναπομείνασες προκλήσεις και παρόλο που περάσαμε ένα μνημόνιο, η γραφειοκρατία καλά κραττεί, όπως και η διαφθορά και η διαπλοκή.
Απάντηση Αναστασιάδη. Πρέπει να συνεχίσουμε στον ίδιο συνετό δρόμο. Αλλιώς θα βιώσουμε και πάλι τα ίδια. Ναι. Τα ΜΕΔ είναι ένας κίνδυνος που θα αντιμετωπίσουμε, και πρέπει να συνεχίσουμε τον ίδιο δρόμο ανάπτυξης. Αυτό που έχει σημασία είναι να δούμε μια νέα Κύπρο, με έμφαση στους παραγωγικούς τομείς. Ανάπτυξη στον τουρισμό, τις υπηρεσίες, τη ναυτιλία, την ανάπτυξη γης και την παιδεία. Οι φοιτητές σήμερα είναι πάνω από 20.000. Να γίνουμε και σήμερα κέντρο ιατρικών υπηρεσιών. Ο νόμος του ΓΕΣΥ, με υποχώρηση από δικές μου θέσεις, ψήφιστηκε και ευχαριστώ τις πολιτικές δυνάμεις. Υπάρχουν σωρεία τομέων όπως η αγροτική παραγωγή, που έχουν δοθείν 510 εκατ., από ευρωπαϊκά προγράμματα και άλλα 70εκατ., από το κράτος. Όλα αυτά είναι έργα που πραγματοποιήθηκαν. Δεν λέμε πως εξαλείφθηκαν τα προβλήματα. Αντίθετα. Ξέρω και για την ανεργία και για όλα.
Ερώτηση. Υπάρχει η άποψη πως τρέξατε να ικανοποιήσετε άλλα αιτήματα πολιτών κι όχι τους ανέργους που δεν εκπροσωπούνται. Τι κάνετε με τους νέους που αναζητούν δουλειά και φεύγουν στο εξωτερικό;
Απάντηση Μαλά. Η ανεργία είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Έχει αυξηθεί η ανεργία, στο 11,3,% και δεν έχει μειωθεί, το 2012 ήταν 11%. Το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι μόνο η ανεργία αλλά η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, με μισθούς πείνας. Ο απερχόμενος Πρόεδρος δεν ασχολήθηκε με τον κατώτατο μισθό. Η υπουργός του είπε πως για χώρες που βρίσκονται σε κρίση, η θέσπιση κατώτατου μισθού δεν είναι εφικτή. Ο κ. Αναστασιάδης είπε πως αν φτάσει η ανεργία στο μηδέν, να συζητήσουμε τον κατώτατο μισθό. Εμείς λέμε να ρυθμίσουμε τις εργασιακές σχέσεις. Έχουμε πρόταση για καθορισμό κατώτατου μισθού για όλα τα επαγγέλματα, για κίνητρα προς εργοδότες, εφόσον αν δεν παίρνει καλούς μισθούς ο κόσμος δεν μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη.
Απάντηση Αναστασιάδη. Η ανεργία ήταν 16% όταν την παρέδωσε η κυβέρνηση στην οποία συμμετείχε ο κ. Μαλάς. Το ότι ο ρυθμός ανάπτυξης έφτασε στο 4,2 σημαίνει και μείωση της ανεργίας. Έχουμε δαπανήσει 25εκατ., μέσω ΑΝΑΔ και προγραμμάτων που έχουν υλοποιηθεί, και μέσα από αυτά όσων εκπαιδεύτηκαν σε νέες δεξιότητες έχουν εργοδοτηθεί. Επιδοτούμε μισθούς ώστε να προσληφθούν άνεργοι νέοι. Άρχισαν να επαναπατρίζονται οι νέοι εφόσον υπάρχει ανάπτυξη, και μέσα από το νέο οικονομικό μοντέλο είναι να δούμε πως δημιουργούμε και μέσα από τη σταθερότητα νέες θέσεις. Για τον κατώτατο μισθό. Όταν λέμε πλήρης απασχόληση, λέμε 4-5% ανεργία. Θα το πετύχουμε μέσα από τους ρυθμούς ανάπτυξης που έχουμε το επόμενο διάστημα. Είπαμε να αρχίσει ο διάλογος για κατώτατο μισθό σε όλα τα επαγγέλματα. Ακόμη δεν έχουν ανακάμψει επιχειρήσεις από την κρίση.
Απάντηση Μαλά. Παραδέχτηκε ο κ. Αναστασιάδης τη συνέχεια της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων. Ο κατώτατος μισθός σήμερα είναι καθορισμένος για εννιά επαγγέλματα. Όταν ανοίχτηκε η συζήτηση η υπουργός είπε πως αυτός πρέπει να μειωθεί κατά 20%. Άλλο είναι να έχεις κατώτατο μισθό με διάταγμα και άλλο θεσμοθετημένο. Δεν έχετε προσεγγίσει το θέμα ώστε να στηρίζετε τον σωστό εργοδότη αλλά και τον εργαζόμενο. Πρέπει να εφαρμοστεί η ρύθμιση σε όλα τα επαγγέλματα. Έρευνα και καινοτομία. Χρηματοδοτείται από το ίδρυμα έρευνας, ο ορίζοντας 2020 είναι ευρωπαϊκά χρήματα και από αυτά δεν έχει ένα σεντ. Για να έρθουν οι νέοι μας στην Κύπρο πρέπει να δώσουμε προταιρεότητα, άρα να δώσουμε κονδύλια, να δημιουργήσουμε μια κοινωνία της γνώσης, για να έχουμε ποιοτικές θέσεις εργασίας.
Απάντηση Αναστασιάδη. Φανταστείτε να είχαμε την πορεία του 2012, αν θα έπαιρναν τα 400 ως μισθό. Είχαμε ρευστά διαθέσιμα για μισθούς ένα μήνα, η οικονομική κατάντια ήταν χωρίς προηγούμενο. Όταν αναζητήσατε βοήθεια ήδη από το 2012, και λέτε σήμερα για 400 ευρώ. Ποιος οδήγησε σε αυτή την κατάσταση την οικονομία; Αποκαταστήσαμε την αξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού τομέα. Οι αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξη ήταν -5,6% τώρα είναι 4%. Αύξηση των εποπτευομένων, από 4.000 σε 6.000. Να πάμε σε άλλα στοιχεία. Πωλήσεις ακινήτων. Το ποσοστό αγοράς, το 2017 ήταν πάνω από 8.000. Αφίξεις τουριστών κτλ.
Απάντηση Μαλά. Εύσημα δώσατε προς τον κ. Καζαμία. Τα κάνατε όλα μαύρα. Βεβαίως ήταν δύσκολη η κατάσταση. Το ΑΕΠ της χώρας, βρίσκεται στα επίπεδα του 2009. Σημαίνει ότι ο κόσμος έχει λιγότερα χρήματα στις τσέπες του. Παραλάβατε 72δις στον τραπεζικό τομέα. Πόσο τον παραδίδεται σήμερα; Άλλο τα δημοσιονομικά. Υπήρχαν προβλήματα, αλλά αυτή η ανάπτυξη μας έχει οδηγήσει στο ένα τρίτο των συμπολιτών μας να είναι κάτω από το όριο της φτώχιας.
Διαβάστε επίσης: Μπέρδεμα με τον χρόνο στο debate - «Ένα λεπτό...» (vid)
Ερώτηση. Σας χωρίζουν λεπτομέρειες στο κυπριακό. Πως θα διασφαλίσετε έγκριση για συμφωνία λύση στη βάση της ΔΔΟ που για κάποιους είναι συνταγή αποτυχίας με δεδομένα την αποχή και όσους ψήφισαν κατά τον πρώτο γύρο.
Απάντηση Μαλά. Έχετε πει πως δεν έχουμε διαφορές. Έχουμε. Να υπενθυμίσω πως ήθελε ο κ. Αναστασιάδης να αποδόσει ευθύνη στην Τουρκία. Δεν το κατάφερε. Η διαχείριση του κυπριακού χρειάζεται συνέπεια. 1992. Για την καρέκλα αλλάξε πορεία. Το 1997 το ίδιο. Και τώρα που κατέληξε εδώ η διαδικασία, ο ΓΓ δεν έχει αντιληφθεί από τις θέσεις του Αναστασιάδη και λέει πως αν θέλετε λύση ελάτε να με καλέσετε. Έχω ακούσει τον κ. Αναστασιάδη να λέει για ΜΟΕ, να μιλάει για τον άλλο εταίρο ως υποχείριο της Τουρκίας. Περνάει το μήνυμα. Μίλησε για ΑΟΖ κατεχομένων, πως ξεχάστηκε η εισβολή. Με αυτά τα δεδομένα θα έχουμε λύση; Και το 2012 είχα προειδοποιήσει να μην ανοίξουν οι συγκλίσεις Χριστόφια-Μαλά. Έγινε κι ορίστε που φτάσαμε.
Διαβάστε επίσης: Debate: Αμάν κάτι μπηχτές (vid)
Απάντηση Αναστασιάδη. Η βάση λύσης είναι οι αποφάσεις του εθνικού Συμβουλίου, των ψηφισμάτων του ΣΑ και των ΗΕ. Αν ο ίδιος δεν θεωρήσω πως μπορεί η λύση να γίνει αποδεκτή από εμένα δεν θα την παρουσιάσω στο λαό για να του φορτώσω την ευθύνη. Πως είναι δυνατόν να πείσω πως έχω ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος με την παρουσία της Τουρκίας; Δεν θα παραγνωρίσουμε τις έγνοιες των τ/κ αλλά να πω ότι αναδείχθηκε το θέμα ασφάλειας και εγγυήσεων και έγινε αποδεκτό από τον ΓΓ. Έχουμε προχωρήσει και έχουμε επιτύχει πολλά. Δεν θέλω να μηδενίσω κανενός την προσφορά. Πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις για να δούμε πως επιτέλους κάπτεται η Τουρκική διαδικασία.
Απάντηση Μαλά. Πως θα πείσουμε τον κόσμο; Πρέπει να βάλουμε το κυπριακό σε άλλη διάσταση. Είναι ή δεν είναι πραγματικότητα, ότι η ερχόμενη προσπάθεια λύσης του κυπριακού, να είναι και η τελευταία; Αν ο λαός με τιμήσει με την ψήφο του, δεν θα μπω στη διαδικασία να χωρίσω το λαό σε αποριπτικούς και "ναινέκους". Πρέπει να πούμε την αλήθεια. Απέναντι επιχειρείται αλλοίωση δημογραφική και θα ξυπνήσουμε μια μέρα θα απειλείται ολόκληρη η σύσταση της κυπριακής Δημοκρατίας. Πρέπει να στέλνουμε το μήνυμα στη διεθνή κοινότητα πως είμαστε αποφασισμένοι να λύσουμε το κυπριακό κι όχι να αλλάζουμε πορεία εφόσον όταν συμβαίνει αυτό, η κατάσταση γίνεται χειρότερη. Τα ΗΕ βρίσκονται στη χώρα από το 1964 και έχουμε συμβιβαστεί με αυτή την ασφάλεια της ανασφάλειάς μας. Κάποιοι δεν έχουν αντιληφθεί πως έχουμε κατοχή. Πρέπει να κινηθούμε με ενότητα, ώστε να απαλλαγούμε από την κατοχή για να έχουμε βιώσιμη ανάπτυξη. Δεν θα κρυφτώ πίσω από τις ανησυχίες του κυπριακού λαού, θα βγαίνω μπροστά και να λέω αλήθειες.
Ερώτηση. Έχετε και οι δυο σαφή πρόταση για τον ενεργειακό σχεδιασμό που πρέπει να ακολουθήσουμε; καθυστερήσαμε ή προχωράμε;
Απάντηση Αναστασιάση. Γνωρίζω τις κατηγορίες που ακούγονται από πλευράς ΑΚΕΛ για καθυστέρηση κατασκευής. Πρέπει να υπολογίζουμε το κόστος κατασκευής. Δεν υπήρξε καμία καθυστέρηση. Αυτό εξαρτάται από τις ποσότητες που να δικαιολογούν την επένδυση. Οι ενεργειακοί σχεδιασμοί συνεχίζονταν και την ώρα των συνομιλιών. Το ενδιαφέρον μεγάλωσε και όταν ανακαλύφθηκε το κοίτασμα ΖΟΡ, με μεγάλες εταιρείες να εμπλέκονται. Αδειοδοτήσαμε το "6", γίνονται έρευνες και σύντομα θα έχουμε αποτέλεσμα.
Απάντηση Μαλά. Οι ενεργειακοί σχεδιασμοί πάνε πίσω χρόνια. Όταν παρέλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση, οι Ισραηλινοί συζητούσαν για δημιουργία τερματικού. Δεν είναι σημαντικό μόνο για διακίνηση ΦΑ αλλά και για γεωστρατηγικούς λόγους. Η απερχόμενη κυβέρνηση ήταν απασχολημένη να διαλύσει την ΚΡΕΤΥΚ. Καθυστέρησε ο τρίτος γύρος αδειοδότησης και τώρα περιμένουμε τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων. Όταν μιλάμε για ενεργειακούς σχεδιασμούς δεν μιλάμε μόνο για πώληση ΦΑ. Είναι ή όχι αλήθεια πως μέχρι το 2020 πρέπει να παράγουμε ενέργεια 20% από ΑΠΕ και είμαστε χαμηλά; ΜΙλάμε για ενδιάμεση λύση τώρα ή να φέρουμε ΦΑ από κάποιους, που σημαίνει ότι θα επηρεαστούν όλα. Αυτό σημαίνει. Να μπουν όλα σε έναν οδικό χάρτη και να τα υλοποιήσεις. Άλλες χώρες, προσαρμοσμένες με αποφάσεις της ΕΕ, έχουν ενεργειακό σχεδιασμό. Εμείς δεν έχουμε. Και η καθυστέρηση αυτή έχει απομακρύνει το Ισραήλ για τερματικό, οπότε σκέφτονται μεταφορά μέσω Τουρκίας.
Απάντηση Αναστασιάδη. Μου αποδίδετε πως δεν έχουμε ενεργειακό σχεδιασμό; Σε κάποιο στάδιο η ΤΟΤΑΛ ήθελε να εγκαταλείψει και το 10 και το 11. Αυτό που συνέβη μετά την ανακάλυψη του ΖΟΡ, φάνηκε ότι επέτρεπε νέες έρευνες. Δεν υπήρχε καθυστέρηση στην τρίτη αδειοδότηση, την ώρα που ήθελαν να φύγουν εταιρείες. Για το θέμα με το Ισραήλ, είναι στον μέγιστο βαθμό συνεργασίας. Αναβαθμίζω τις σχέσεις μου με το Ισραήλ και εσείς μου λέτε πως θέλει να φύγει; Πέστε ότι γίνεται τερματικό στην Κύπρο. Πως θα το εξήγαγε προς την Τουρκία; Ο αγωγός είναι προς την Τουρκία, κι αν τον κατασκεύαζε στην Κύπρο θα αποκλειόταν η Τουρκία ως αγοραστής. Δεν υπήρχε περίπτωση να θέλει να καταστευάσει κάτι ανάλογο ο κ. Νετανιάχου.
Απάντηση Μαλά. Ήσασταν απασχολημένος να διαλύσετε την ΚΡΕΤΥΚ, με αρκετά ικανά στελέχη. Χωρίς εξήγηση. Στο βωμό αυτών των σκοπιμοτήτων, περάσατε το μήνυμα πως οτιδήποτε δημιούργηθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση πρέπει να περάσει σε εμάς. Γι αυτό τράβηξε πίσω το Ισραήλ. Μπήκατε σε αυτή τη διαδικασία και ορίστε τα αποτελέσματα. Ποιος είναι ο ενεργειακός σχεδιασμός, και για το ΦΑ, και τις ΑΠΕ.
Ερώτηση. Εκφράζετε την ίδια φιλοσοφία στο κυπριακό. Θα επιμείνετε στην εκ περιτροπής προεδρία, στη θετική ψήφο, στην ισότιμη μεταχείριση Τούρκων και Ελλήνων πολιτών, και η θέση σας για το κυπριακό.
Απάντηση Αναστασιάδη. Θα δώσω στη δημοσιότητα το έγγραφο αύριο, με τις προτάσεις μας, για την Προεδρία. Ναι στη θετική ψήφο κάτω από προϋποθέσεις. Είχαμε συμφωνήσει πως το κεντρικό κράτος θα παρεμβαίνει στις υποθέσεις της πολιτείας. Θα μπορούσε να δοθεί αν η κεντρική κυβέρνηση επηρεάσει αρνητικά τα συμφέροντα των τ/κ όχι σε έκαστη απόφαση της κεντρικής κυβέρνησης. Την ίδια ώρα θα πρέπει να υπάρχει μηχανισμός επίλυσης διαφορών για να μην υπάρχουν αδιέξοδα. Οι έποικοι, έχουμε συμφωνήσει το τέσσερα προς ένα, αλλά μελοντικά για να μπορεί Τούρκος υπήκοος να πάρει υπηκοότητα θα πρέπει να προηγηθούν τέσσερις ελληνικές. Το περιουσιακό. Πρώτα αναγνωρίζει το δικαίωμα περιουσίας και δεύτερον προσφυγή στο ΕΔΑΔ. Να διασφαλίζεται η ανάκτηση κατοικίας εφόσον υπάρχει συναισθηματικός δεσμός. Υπάρχουν και σωρεία επιφυλάξεων ώστε να επιλυθεί το ζήτημα. Την εκ περιτροπής, είπα από την πρώτη στιγμή πως θα κατέρχονται με κοινό ψηφοδέλτιο, με συγκεκριμένους όρους, αλλά αν δεν γίνει αποχώρηση στρατευμάτων, κατάργηση εγγυήσεων, δεν υφίστανται οι προτάσεις που κατέθεσα.
Απάντηση Μαλά. Όσο αφορά την εσωτερική πτυχή, η λύση θα είναι πακέτο. Δεν θα δεχθώ λύση με επεμβατικά, εγγυητικά δικαιώματα, χωρίς Μόρφου. Την εσωτερική πτυχή, ανοιχτά υπάρχουν πολλά θέματα. Η θέση μου είναι πως δεν αποδέχομαι την εκ περιτροπής, αλλά αν βελτιώνει τη Ζυρίχη, να τη συζητήσουμε, νοουμένου ότι καταργούμε τα βέτο Προέδρου-Αντιπροέδρου. Αυτό είναι ανοιχτό, δεν έχει κλείσει. Για τις περιουσίες, είναι γεγονός ότι σε ένα πλαίσιο λύσης θα υπάρχουν θέματα που θα μας δυσκολεύουν και εδώ ένα είναι ο ορισμός του χρήστη. Έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα των ιδιοκτητών και μπορεί να ασκηθεί με αποκατάσταση ή επιστροφή. Οπότε θέλει σκληρή διαπραγμάτευση. Τη θετική ψήφο πρέπει να τη δούμε και αυτή σε πλαίσιο, είναι μια ρύθμιση που θα μπορούσαμε να τη συζητήσουμε εφόσον η εκλογή Προέδρου-Αντιπροέδρου είναι στη βάση καθολικής ψηφοφορίας.
Ανταπάντηση Αναστασιάδη. Το άτυπο έγγραφο δεν ήταν μέρος των συζητήσεων. Είναι το έγγραφο υλοποίησης των όσων έχουν συμφωνηθεί, για κατάργηση εγγυήσεων, αποχώρηση στρατευμάτων. Για το Μοντ Πελεράν. Είχα υποχρέωση να επιστρέψω και να ενημερώσω την πολιτική ηγεσία και να ενημερώσω την ελληνική κυβέρνηση. Ο κ. Κυπριανού λέει ότι του είπαν οι τ/κ.
Ερώτηση: Κατηγορείτε τον Πρόεδρο ότι δείλιασε. Αν ήσασταν εκεί θα αποδεχόσασταν παραμονή στρατευμάτων; Εμπιστεύεστε την Τουρκία;
Απάντηση Αναστασιάδη: Το άτυπο έγγραφο δεν ήταν μέρος των συζητήσεων. Είναι το έγγραφο υλοποίησης των όσων έχουν συμφωνηθεί, για κατάργηση εγγυήσεων, αποχώρηση στρατευμάτων. Για το Μοντ Πελεράν. Είχα υποχρέωση να επιστρέψω και να ενημερώσω την πολιτική ηγεσία και να ενημερώσω την ελληνική κυβέρνηση. Ο κ. Κυπριανού λέει ότι του είπαν οι τ/κ.
Απάντηση Μαλά. Γιατί αν ίσχυαν όλα αυτά, γιατί έχουμε έναν ΓΓ που δεν επιρρίπτει ευθύνες στην Τουρκία; Είχατε μια ευκαιρία να συζητήσετε αυτά που λέτε και αντ αυτού δεν το κάνατε. Αν δεν συζητάτε ένα έγγραφο δεν μπορείτε να αξιοποιείται μια ευκαιρία. Θα πρέπει να απαντήσετε και για το Μοντ Πελερέν 1. Ενώ είχατε φτάσει κοντά, γιατί φύγατε; Το έγγραφο αφορά την εσωτερική διακυβέρνηση. Υπήρχε σύγκλιση στις εξουσίες Προέδρου-Αντιπροέδρου, στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας και τους δώσατε συνεξουσίες, ώστε αν δεν συμφωνούν με τις αποφάσεις του Υπουργικού να έχουν δικαίωμα βέτο.
Διαβάστε επίσης: Debate και καμπαρντίνα για τον Αβέρωφ (pics)
Απάντηση Αναστασιάδη Στο άτυπο έγγραφο που καταγράφει σημειώσεις, είναι για το θέμα παρακολούθησης της λύσης. Το άτυπο έγγραφο ήταν κατά πόσο καταργούνται ή όχι οι εγγυήσεις. Πόσο περισσότερο θα μπορούσα να αξιοποιήσω την παρουσία του ΓΓ; Ποιος εγγυάται ότι την επομένη η Τουρκία που διακρίνεται για την ασυνέπειά της, να επιβλέπει τη λύση; Ο Τσαβούσογλου δεν απάντησε όλη τη νύχτα, και έλεγε πως ξέρει ο ΓΓ. Αν εννοείται πως έχασα εκείνη την πρόταση που έκανε ο κ. Τσαβούσογλου; Να σας υπενθυμίσω πως στη διαπραγματευτική ομάδα ήταν δυο μέλη του ΑΚΕΛ. Η πρόταση διατυπώθηκε με γνώση όλων, του κ. Κυπριανού μη εξαιρουμένων. Ο οποίος έστειλε tweet ότι η ε/κ πλευρά έχει καταθέσει επικοδομητικές προτάσεις.
Ερώτηση: Επαναλάβατε πως η Τουρκία σας γύρισε την πλάτη. Γιατί σπεύδετε να πάτε σε διαπραγμάτευση
Απάντηση Αναστασιάδη. Η Τουρκία γύρισε για 43χρόνια την πλάτη στη διεθνή κοινότητα. Προηγήθηκαν έξι Πρόεδροι της Δημοκρατίας, που επεδίωκαν τη λύση του κυπριακού. Η αδιαλλαξία παραμένει άκαμπτη. Έγιναν προσπάθειες εμπλοκής της ΕΕ και για πρώτη φορά ο ΓΓ τόνισε πως χωρίς λύση στο θέμα της ασφάλειας δεν μπορεί να υπάρξει λύση. Μίλησε για κατάργηση των εγγυήσεων, κάνοντας αναφορά στην Κύπρο ως κράτος μέλος. Αυτό που πετύχαμε μέσω του διαλόγου, είναι για πρώτη φορά να συζητάμε με την Τουρκία για θέματα ουσιώδους ασφάλειας του κυπριακού λαού. Πάω πίσω για εξαντλήσω κάθε περιθώριο διαλόγου, βασιζόμενοι στα ψηφίσματα των ΗΕ αλλά και μέσα από μια πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική που μας επέτρεψε να κάνουμε συμμαχίες. Προσπαθούμε να εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια. Έχει σημασία να γνωρίζουμε τα όρια μέσα στα οποία θα διαπραγματευτούμε. Αυτά τα έλεγε μια πλευρά της αντιπολίτευσης, η άλλη πλευρά πως θα έπρεπε να διεκδηκήσω περισσότερα.
Απάντηση Μαλά. Η Τουρκία βρίσκεται στη χώρα μας, πρέπει να φύγει. Είχαμε την ευκαιρία να διαπραγματευτούμε την απαλλαγή από τα τουρκικά στρατεύματα. Είπε ο ΓΓ ότι χάθηκε μια ιστορική ευκαιρία. Τώρα διερωτώμαι, αν χάσαμε αυτή την ευκαιρία, για ποιο λόγο καυχιέται ο κ. Αναστασιάδης; Είχατε πει πως κάποιοι σας είπαν να δώσετε περισσότερα. Δεν είμαι εγώ. Όταν προσπαθεί κ΄παποιος να αξιοποιήσει τη θέση που δίνει ο ΓΓ. Στις θέσεις που υποβάλατε στην εσωτερική διακυβέρνηση, έχετε δώσει στον Πρόεδρο και στον Αντιπρόεδρο στα θέματα άμυνας και ασφάλειας, αν δεν συμφωνούν και οι δυο δεν υπάρχει απόφαση; Αυτό είναι το βέτο που δώσατε. Εγώ δεν θα δεχόμουν παραμονή στρατευμάτων. Κι όταν αναφέρεστε στο άγημα, είναι θέμα που θα συζητηθεί σε επίπεδο πρωθυπουργών. Η προσέγγισή μου θα ήταν αξιοποίηση του εγγράφου του ΓΓ.
Ανταπάντηση Αναστασιάδη. Στο άτυπο έγγραφο που καταγράφει σημειώσεις, είναι για το θέμα παρακολούθησης της λύσης. Το άτυπο έγγραφο ήταν κατά πόσο καταργούνται ή όχι οι εγγυήσεις. Πόσο περισσότερο θα μπορούσα να αξιοποιήσω την παρουσία του ΓΓ; Ποιος εγγυάται ότι την επομένη η Τουρκία που διακρίνεται για την ασυνέπειά της, να επιβλέπει τη λύση; Ο Τσαβούσογλου δεν απάντησε όλη τη νύχτα, και έλεγε πως ξέρει ο ΓΓ. Αν εννοείται πως έχασα εκείνη την πρόταση που έκανε ο κ. Τσαβούσογλου; Να σας υπενθυμίσω πως στη διαπραγματευτική ομάδα ήταν δυο μέλη του ΑΚΕΛ. Η πρόταση διατυπώθηκε με γνώση όλων, του κ. Κυπριανού μη εξαιρουμένων. Ο οποίος έστειλε tweet ότι η ε/κ πλευρά έχει καταθέσει επικοδομητικές προτάσεις.
Η άφιξη Αναστασιάδη
Σε Γαλλικά πρότυπα
Οι κανόνες για τη διακαναλική συμφωνήθηκαν σε συσκέψεις των διευθυντών ειδήσεων των πέντε καναλιών και εκπροσώπων των επιτελείων των δύο υποψηφίων.
Σύμφωνα με τη διαδικασία, η οποία συμφωνήθηκε βάσει το γαλλικής μορφής ντιμπέιτ, δεν θα υπάρχει χρονόμετρο για κάθε ερώτηση. Θα υπάρχει, όμως, χρονόμετρο που θα μετρά το συνολικό χρόνο κατά τον οποίο θα τοποθετείται ο κάθε υποψήφιος. Η συζήτηση θα γίνει σε δύο γύρους, ο ένας για το Κυπριακό, την εξωτερική πολιτική και την ενέργεια, και ο δεύτερος για την εσωτερική διακυβέρνηση και την οικονομία.
Ο κάθε υποψήφιος θα μπορεί να τοποθετηθεί εντός είκοσι λεπτών. Προς τους υποψηφίους θα υποβάλλεται κοινή ερώτηση και θα τους παραχωρείται χρόνος δέκα λεπτών, ώστε να τοποθετηθούν και να γίνεται ελεύθερη συζήτηση.
Οι δύο υποψήφιοι, σε αντίθεση με την πρώτη φορά, που κάθονταν ο ένας δίπλα στον άλλο, απόψε κάθονται ο ένας απέναντι στον άλλο.
Μαλάς: «Γνωρίζω Γαλλικά!»
Σε δηλώσεις του, κατά την άφιξή του, ο Σταύρος Μαλάς, κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι Debate θα πραγματοποιηθεί σε γαλλικά πρότυπα, απάντησε εύστοχα ότι... γνωρίζει Γαλλικά!
Απευθυνόμενος προς τον λαό της Κύπρου, κάλεσε όλους όπως προσέλθουν στην κάλπη την ερχόμενη Κυριακή, καθώς «δεν θα εκλεγεί ο κανένας», ενώ αναφέρθηκε για άλλη μια φορά στο ότι δόθηκε ισχυρότατη εντολή για αλλαγή, όπως και το ότι η επόμενη μέρα πρέπει να μας βρει ενωμένους.
Αναστασιάδης: Εστιάζω σε όλο τον κόσμο
Στη δική του δήλωση ο Νίκος Αναστασιάδης τόνισε πως χαίρεται γιατί έγινε αποδεκτή η εισήγηση για ανοιχτού τύπου συζήτηση που επιτρέπει στον καθένα να αναπτύξει τις θέσεις του, η κυβέρνηση να αναδείξει τα πεπραγμένα της και ο κ. Μλαάς τις θέσεις του. Ελπίζω ότι ο λαός έχει αποτυπώσει κρίση και άποψη και δεν θα επιτρέψει επιστροφή σε καιρούς που έφτασε η χώρα στα όρια της χρεωκοπίας. Ελπίζω να ψηφίσει ο κόσμος την Κυριακή. Εγώ εστιάζω την προσοχή μου σε όλο τον κόσμο, δεν υπάρχουν χρώματα στα προβλήματα, δεν υπάρχουν αντίπαλοι στα προβλήματα.
Βίντεο: Kathimerini.com.cy
