Με τη θέση πως, ο προϋπολογισμός είναι η πυξίδα μας ξεκίνησε την ομιλία του ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου από το βήμα της Ολομέλειας για τον Προυπολογισμό του 2022. Όπως εξήγησε, είναι το εργαλείο που θέτει τους όρους και τους πόρους για την υλοποίηση του προγράμματος της κυβέρνησης και ότι η ψήφισή του αποτελεί δικαίως την κορυφαία πράξη του κοινοβουλίου.
Την ίδια ώρα, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ ανέφερε πως, ο προϋπολογισμός που συζητούν, είναι διαφορετικός από οποιονδήποτε άλλον, γιατί όπως εξήγησε, ακόμη κι αν ζούμε μέρες πανδημίας, η σωστή διαχείρισή της μας δίνει σήμερα το δικαίωμα, όχι να αναλύουμε την ύφεση, αλλά να επεξηγούμε την ανάπτυξη.
Αυτούσια η ομιλία του κ. Νεοφύτου
Κυρία Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Ο προϋπολογισμός είναι η πυξίδα μας. Το εργαλείο που θέτει τους όρους και τους πόρους για την υλοποίηση του προγράμματος της κυβέρνησης. Η ψήφισή του αποτελεί δικαίως την κορυφαία πράξη του κοινοβουλίου.
Ο προϋπολογισμός που συζητάμε σήμερα, είναι διαφορετικός από οποιονδήποτε άλλον. Γιατί ακόμη κι αν ζούμε μέρες πανδημίας, η σωστή διαχείρισή της μας δίνει σήμερα το δικαίωμα, όχι να αναλύουμε την ύφεση, αλλά να επεξηγούμε την ανάπτυξη.
Και ξεκινώ με ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συμπολίτες μας.
Αυτούς πού από την πρώτη στιγμή έδειξαν κατανόηση και ωριμότητα, ευθύνη για την οικογένειά τους και τους συνανθρώπους τους. Τήρησαν τα μέτρα, άκουσαν τους επιστήμονες και συνέβαλαν στη σημαντική αναχαίτιση της πανδημίας.
Τα θετικά αποτελέσματα στην υγειονομική αντιμετώπιση της πανδημίας, οφείλονται πρώτα απ’ όλα στην υπεύθυνη στάση των συμπολιτών μας. Τους χρωστάμε γρήγορα ακόμη καλύτερες εξελίξεις.
Και είμαστε σε θέση να τους το ανταποδώσουμε. Γιατί καταφέραμε, όχι μόνο να αντιμετωπίσουμε τις οικονομικές επιπτώσεις αλλά και να μεταστρέψουμε το κλίμα στην οικονομία, με αποτέλεσμα τους σημερινούς υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ανάπτυξη που σημαίνει δουλειές, τζίρους, εισόδημα, αξιοπρέπεια.
Είμαι υπερήφανος που κυβέρνηση και Δημοκρατικός Συναγερμός, και μέσα από μια εθνική συνεννόηση, σταθήκαμε δίπλα στην κοινωνία σε άλλη μια κρίση. Σε ακόμη μια οικονομική δοκιμασία όπως του 1974 και του 2013 είμαστε και πάλι όρθιοι, δίνοντας μέλλον, ελπίδα και προοπτική στη χώρα μας.
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Η οικονομική κρίση του 2013 οφειλόταν κατά κύριο λόγο στις παθογένειες της οικονομίας μας. Σε εκείνες τις πολύ δύσκολες ώρες υπήρχε μια σημαντική μεταβλητή, με την οποία είμαι σίγουρος ότι θα συμφωνήσει και ο φίλος Υπουργός των Οικονομικών. Η λειτουργία της οικονομίας δεν είχε διακοπεί, ενώ ο τουρισμός σημείωνε ρεκόρ αφίξεων και εισοδημάτων.
Η υγειονομική και η συνακόλουθη οικονομική κρίση του 2020, την οποία βιώσαμε, δεν οφείλεται σε παθογένειες της οικονομίας, παρά το γεγονός ότι μια παθογόνος οικονομία θα δυσκολευόταν πολύ να αντιμετωπίσει. Τα μεγάλα προβλήματα τα είχαμε επιλύσει.
Αυτό όμως που οι σημερινές δυσκολίες κατέδειξαν είναι τα όριά μας. Τα όρια της παραδοσιακής οικονομικής διαχείρισης όπως τη γνωρίζαμε.
Σήμερα είμαστε σοφότεροι, διότι η πανδημία κατέστησε σαφές ένα δεδομένο: Την επιτακτική ανάγκη διαμόρφωσης και εφαρμογής μιας ριζικά διαφορετικής πολιτικής, σε όλα τα επίπεδα. Μιας πολιτικής που στηρίζεται στο σεβασμό για τη φύση και τους πόρους της που δεν είναι ανεξάντλητοι. Μια οικονομική πολιτική στραμμένη στη μακροπρόθεσμη και βιώσιμη ανάπτυξη, με πολύτιμο σύμμαχο τη σύγχρονη τεχνολογία.
Βιωσιμότητα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία σήμερα: Τη διευκόλυνση της καθημερινότητας του πολίτη, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την υιοθέτηση ενός πιο υγιούς, πιο διαφανούς και πιο αποτελεσματικού προτύπου λειτουργίας. Χάρη στη συνετή διαχείριση των δημοσίων οικονομικών αλλά και των στοχευμένων κινήσεων των Υπουργείων Οικονομικών, Εργασίας, Υγείας και της στρατηγικής του Προέδρου της Δημοκρατίας, ενισχύθηκε ουσιαστικά ο κλάδος υγείας για να ανταποκριθεί στις πιεστικές ανάγκες που δημιουργηθήκαν.
Παράλληλα, περισσότεροι από 210.000 εργαζόμενοι στηρίχθηκαν μέσω των Ειδικών Σχεδίων από το Μάρτιο του 2020 μέχρι τον Οκτώβριο του 2021.
12 σχέδια στήριξης και συνολικά 1,7 δις ευρώ για να ξανασταθεί η κοινωνία μας όρθια. Για να μην απαξιωθεί το ανθρώπινο δυναμικό μέσω της ανεργίας και για να διατηρηθούν οι σχέσεις εργασίας. Για να αντέξει η μικρομεσαία επιχείρηση και για να βρουν ξανά οι συμπολίτες μας το βηματισμό τους προς την ελευθερία.
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Τα αποτελέσματα των προαναφερόμενων κινήσεων είναι χειροπιαστά. Ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2021 θα πλησιάσει το 6% σε σχέση με συρρίκνωση ύψους 5,1% το 2020. Την ίδια ώρα έχουμε ήδη φτάσει σε επίπεδα σχεδόν πλήρους απασχόλησης.
Τα αποτελέσματα αναγνωρίζονται όχι μόνο από τους Οίκους Αξιολόγησης, που κατατάσσουν τη χώρα μας σε καλύτερη θέση από άλλες ευρωπαϊκές και μεγαλύτερες οικονομίες, αλλά και από την ίδια την κοινωνία. Από τους ανθρώπους που δεν κρίνουν με βάση αφηρημένους αριθμούς αλλά τα βιώματά τους.
Βρέθηκα προσωπικά σε όλες τις επαρχίες. Συνομίλησα με μεγαλύτερους και μικρότερους επιχειρηματίες, με βιομήχανους, με ξενοδόχους, εστιάτορες με αγρότες και κτηνοτρόφους. Γυναίκες και άντρες που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας. Που η προκοπή και η αξιοσύνη της δουλειάς τους είναι συνώνυμη με την ίδια τους τη ζωή.
Νιώθω πραγματικά περήφανος για τη χώρα μου, όταν ακούω από τα δικά τους χείλη ότι σήμερα, με την πανδημία ακόμη σε εξέλιξη, το μεγαλύτερο αλλά ευχάριστο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού. Αυτή είναι μια κατάκτηση του Δημοκρατικού Συναγερμού, της κυβέρνησης, του ιδιωτικού τομέα και όλων των φορέων και κοινωνικών εταίρων που δεν μπορεί κανείς ούτε να την υποβαθμίσει για μικροπολιτικά συμφέροντα, ούτε να την αγνοήσει. Καταθέτουμε την πραγματικότητα. Δεν πανηγυρίζουμε.
Σε αυτή τη βάση θα χτίσουμε όχι μόνο για το 2022 αλλά συνολικά για το μέλλον της χώρας. Ο προϋπολογισμός που συζητάμε σήμερα προνοεί αυξημένες κατά 10% αναπτυξιακές δαπάνες σε σχέση με πέρσι και ενδεικτικά μόνο να αναφέρω τις,
• Δαπάνες ύψους 717 εκ. ευρώ για την πράσινη ανάπτυξη ώστε να οδηγηθούμε στην απεξάρτηση της οικονομίας από τις διακυμάνσεις στις διεθνείς τιμές των ορυκτών καυσίμων. Και,
• Δαπάνες ύψους 170 εκ ευρώ για έργα ψηφιακής μετάβασης, αύξησης της παραγωγικότητας και της παραγωγικής βάσης.
Έτσι χτίζεται το μέλλον. Με πράξεις, πρόγραμμα και στοχοπροσήλωση. Αν πέρυσι μιλούσαμε εδώ για έναν προϋπολογισμό έκτακτης ανάγκης, που απέδωσε τα μέγιστα διαφυλάττοντας με τις πρόνοιές του την υγεία των συνανθρώπων μας και στηρίζοντας την οικονομία, σήμερα μιλάμε για έναν αναπτυξιακό προϋπολογισμό. Έναν προϋπολογισμό που δεν στοχεύει στο πρόσκαιρο κομματικό όφελος αλλά στο αύριο.
Που ανοίγει το δρόμο των μεταρρυθμίσεων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, τη Δημόσια Υπηρεσία, τη Δικαιοσύνη, την εκπαίδευση.
Προχωρούμε μπροστά στηρίζοντας και εκσυγχρονίζοντας τον πρωτογενή τομέα, τον μεταποιητικό τομέα, τον τουρισμό και τη ναυτιλία, την υγεία και την εκπαίδευση.
Και το όχημα για να τα πετύχουμε αυτά, είναι το Ταμείο Ανάκαμψης.
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το Σχέδιο «Κύπρος - το αύριο», αποτελεί το νέο αναγκαίο μοντέλο ανάπτυξης της επόμενης ημέρας. Είναι ο οδικός χάρτης που θα μας οδηγήσει στην Κύπρο του Αύριο.
Και για να συμβεί αυτό μπορούμε και πρέπει να αξιοποιήσουμε τα 4,5 δις που αντιστοιχούν για την κυπριακή οικονομία από το Ταμείο Ανάκαμψης με την ίδια σοβαρότητα και υπευθυνότητα ώστε να χτίσουμε πάνω σε όσα έχουμε πετύχει μέσω των ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων που ήδη εφαρμόζονται στη χώρα.
Ως αποτέλεσμα εφαρμογής του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πέραν της προβλεπόμενης αύξησης του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, θα προστεθεί ένα επί πλέον ποσοστό ύψους 7%, ενώ, από την υλοποίηση των κονδυλίων του Σχεδίου, προβλέπεται να δημιουργηθούν πέραν των 11.000 νέων, καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. 11.000 νέες θέσεις εργασίας για να γίνει η αρχή και να μείνουν οι νέοι μας στον τόπο μας.
Αυτός ο προγραμματισμός μέσω του σχεδίου «Κύπρος - το αύριο», κάνει πράξη όσα είναι ωφέλιμα για την κοινωνία. Θα με έχετε ακούσει να το επαναλαμβάνω συχνά και δεν θα κουραστώ να το λέω. Πολιτευόμαστε για να είμαστε ωφέλιμοι για τους συνανθρώπους μας όχι για τον εαυτό μας. Πολιτευόμαστε για το κοινό καλό, την κοινή πρόοδο. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι πολλά αυτά που έχουμε καταφέρει, είτε αντιμετωπίζοντας διαχρονικά προβλήματα είτε προχωρώντας σε μεταρρυθμίσεις ουσίας.
Υλοποιήσαμε μεταρρυθμίσεις μεταξύ άλλων όπως,
• Το ΓΕΣΥ,
• Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα,
• Τη διασφάλιση συντάξεων για όλους πάνω από το όριο της φτώχιας.
• Μειώσαμε τη θητεία στην Εθνική Φρουρά και έγινε η μετατροπή της σε ημιεπαγγελματικό στρατό.
• Δημιουργήθηκαν νέα δικαστήρια ενώ μέσω της μεταρρύθμισης σκοπός είναι ο εκ βάθρων ανασχηματισμός του συστήματος απονομής δικαιοσύνης.
• Καθιερώθηκε το μητρώο αγροτών και η καθολική ασφάλιση της γεωργικής παραγωγής.
• Πετύχαμε τη δημοσιονομική εξυγίανση με την επαναφορά της αξιοπιστίας του κράτους και του τραπεζικού συστήματος, αλλά και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, μέσα από φορολογικά και άλλα κίνητρα όπως αυτά που πρόσφατα παρουσίασε ο Υπουργός των Οικονομικών για προσέλκυση επενδύσεων.
Με το «Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», το Σχέδιο «Κύπρος – το αύριο», μετατρέπουμε ξανά την κρίση σε ευκαιρία, και δίνουμε τη δική μας απάντηση, τον δικό μας σχεδιασμό στις προκλήσεις της επόμενης ημέρας.
Η υλοποίηση του απαιτεί πίστη και προσήλωση στον στόχο, αποφασιστικότητα, σωστό προγραμματισμό, συνέργειες μεταξύ υπουργείων και υπηρεσιών, χρονική συνέπεια, διοικητική γνώση και ικανότητα. Το σημαντικότερο, καθιστά επιβεβλημένη τη συνεργασία των θεσμών της χώρας, με προεξάρχουσα την Κυβέρνηση, το νομοθετικό σώμα, τη Δημόσια Υπηρεσία και τους κοινωνικούς εταίρους.
Όποιες διαφορές και αν μας χωρίζουν αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, μας ενώνει το καθήκον να δημιουργήσουμε την Κύπρο του αύριο.
Από αυτό το βήμα σας καλώ να δώσουμε στην πατρίδα μας την ευκαιρία που της αξίζει, για ένα μέλλον καλύτερο για τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Αυτό θέλει από εμάς η κοινωνία και αυτόν τον πήχη πρέπει να ξεπεράσουμε.
Πέρασαν πέντε μήνες από τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές και την έκφραση της βούλησης του λαού.
Οι συμπολίτες μας, έστειλαν πολλά και σημαντικά μηνύματα. Το πιο σημαντικό μήνυμα, το πιο καθαρό αίτημα, ήταν να προχωρήσουμε σε τομές και ρήξεις προς την κατεύθυνση μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας.
• Στην οργάνωση της κεντρικής διοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης
• Στην απονομή δικαιοσύνης και την ισονομία
• Στην εξυπηρέτηση του πολίτη και τη χρήση της τεχνολογίας
• Στην αντιμετώπιση της συστημικής διαφθοράς
• Στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
• Και στην οικοδόμηση ενός νέου, υγιούς και βιώσιμου οικονομικού μοντέλου, όπου η Κύπρος δυναμικά θα προοδεύει.
Τα μηνύματα αγαπητοί συνάδελφοι όχι μόνο πρέπει να τα πάρουμε, αλλά πρέπει να τα κάνουμε πράξη. Να δείξουμε με τη συμπεριφορά μας, τις πολιτικές μας, την παραγωγή εκ μέρους του Κοινοβουλίου μας, ότι εξυπηρετούμε στο έπακρο τον λόγο για τον οποίο είμαστε εδώ.
Μέσα από τη συζήτηση για τις μεταρρυθμίσεις που θα ανοίξουν τον δρόμο για την Κύπρο για την Κύπρο του Αύριο, θα έχουμε την ευκαιρία να αποδείξουμε στην κοινωνία ότι ναι, πήραμε τα μηνύματα.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που θα αλλάξει ριζικά τη μοίρα μας είναι η λύση του κυπριακού.
Στόχος αταλάντευτος παραμένει η απελευθέρωση και επανένωση της χώρας όπως καταγράφεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και επιτάσσουν οι αρχές και οι αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όσο η πατρίδα μας παραμένει μοιρασμένη και υπό κατοχή, τόσο τα οράματα του κυπριακού Ελληνισμού παραμένουν ανεκπλήρωτα. Δυστυχώς όμως, η Τουρκία μένει εγκλωβισμένη στο ρόλο του ταραξία. Εισβάλλει στην κυπριακή ΑΟΖ και επιχειρεί να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο.
Θα ήταν αδόκιμο να υποστηρίξει κανείς σήμερα, πως τα δεδομένα για την επίλυση του κυπριακού είναι ευκολότερα. Αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες. Ωστόσο την ίδια ώρα δεν λείπει η βούληση του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Προέδρου Αναστασιάδη, να ξεπεραστούν οι δυσκολίες αυτές.
Γνωρίζουμε ότι οι παρανομίες, παρενοχλήσεις και προκλήσεις της Τουρκίας δεν πρόκειται να εκλείψουν χωρίς επανεκκίνηση του διαλόγου. Έτσι, στηρίζουμε τις προσπάθειες του Προέδρου.
Πρέπει όλοι να περνάμε το μήνυμα και στο εξωτερικό, πως είμαστε έτοιμοι για επανεκκίνηση των συνομιλιών όποτε κι αν το επιλέξει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.
Για να γίνει πράξη η θέση που ο ίδιος ο κ. Γκουτέρες έχει εκφράσει, ότι η Κύπρος πρέπει να καταστεί ένα φυσιολογικό κράτος. Χωρίς τη δεσποτεία τρίτων χωρών, μέσα στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ικανή να παράσχει συνθήκες ευημερίας και ανάπτυξης σε όλους τους πολίτες, Ε/κ και Τ/κ, Μαρωνίτες, Αρμένιους και Λατίνους, διαφυλάττοντας στο ακέραιο τα δικαιώματά τους. Από το σκοπό αυτό εμείς δεν πρόκειται να παρεκκλίνουμε ποτέ.
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Θέλω να κλείσω την τοποθέτησή μου για τον προϋπολογισμό του 2022 καταθέτοντας συνοπτικά το όραμά μας. Το όραμα μας για ένα ποιοτικό, σύγχρονο κράτος, φιλικό προς τις επιχειρήσεις, που παρέχει κίνητρα και επενδύει στην έρευνα και την καινοτομία, που θα υπηρετεί, και δεν θα ταλαιπωρεί τους πολίτες.
Ένα ψηφιακά μετασχηματισμένο κράτος, που θα ανοίγει δρόμους στη νεοφυή επιχειρηματικότητα και μέσα από την ανάπτυξη στηρίζει τις ευάλωτες ομάδες. Που στηρίζει και ενδυναμώνει την προοπτική των δυναμικών τομέων της οικονομίας.
Που δημιουργεί νέους τομείς ανάπτυξης στους οποίους υπάρχει προοπτική, όπως της εκπαίδευσης, της υγείας, της ενέργειας, των νεοφυών επιχειρήσεων, της έρευνας και τεχνολογίας, της πράσινης ανάπτυξης και της γαλάζιας οικονομίας, για να καταστούμε περιφερειακό κέντρο ανάπτυξης και πόλος επενδύσεων. Να συνεχίσουμε ενθαρρύνοντας την οικονομική δραστηριότητα, με όσο το δυνατό χαμηλότερα φορολογικά βάρη και γραφειοκρατία.
Με επιτελικούς σχεδιασμούς και μεταρρυθμίσεις, δίνουμε βάθος στην αναπτυξιακή προσπάθεια και ενισχύουμε την οικονομία. Και πρέπει με θάρρος όλοι να συνεχίσουμε. Για το καλό της χώρας, των πολιτών και των παιδιών μας. Και με συνεννόηση μπορούμε μαζί να σπρώξουμε την Κύπρο ακόμα πιο μπροστά.
Στόχος μας είναι στα επόμενα χρόνια να αυξήσουμε σημαντικά το κατά κεφαλή εισόδημα του κύπριου πολίτη. Και έχουμε τις προοπτικές και το όραμα να το πετύχουμε.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Με στρατηγική επιδίωξη να συνεχιστεί η μακροοικονομική, δημοσιονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα και να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, στόχος είναι να εδραιώσουμε συνθήκες αειφόρου ευημερίας, κοινωνικής συνοχής και να καταστήσουμε την Κυπριακή οικονομία πιο ανταγωνιστική και παραγωγική σε κάθε τομέα.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Με αυτές τις σκέψεις, καλώ για ψήφιση του φετινού προϋπολογισμού του κράτους. Ενός προϋπολογισμού αναπτυξιακού με αύξηση στις κοινωνικές δαπάνες που συνδράμει στην πορεία ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας.
Κλείνοντας επιθυμώ να ευχαριστήσω θερμά τους συναδέλφους βουλευτές μέλη της Επιτροπής Οικονομικών και τους συνεργάτες τα επαγγελματικά στελέχη της Βουλής. Καθώς επίσης τον Υπουργό Οικονομικών για την συνεργασία όπως επίσης και τους συνεργάτες στο Υπουργείο Οικονομικών που εργάστηκαν για την ετοιμασία του προϋπολογισμού.
Σας ευχαριστώ και εύχομαι ολόψυχα Καλά Χριστούγεννα και Καλές Γιορτές σε όλους.