Δήλωση του Υπουργού Υγείας κ. Κωνσταντίνου Ιωάννου κατά την ανακοίνωση των έκτακτων μέτρων για αναχαίτιση της πανδημίας
Η Κυβέρνηση βρίσκεται ξανά στη δύσκολη θέση να ανακοινώσει σήμερα νέα δέσμη έκτακτων μέτρων σε μια προσπάθεια αναχαίτισης της διασποράς της πανδημίας και επαναφοράς της επιδημιολογικής εικόνας σε ικανοποιητικά πλαίσια, ιδιαίτερα σε σημεία όπου η μετάδοση του ιού τείνει να ξεφύγει από τον έλεγχο.
Θέλω να καταστήσω σαφές ότι στις αποφάσεις που λαμβάνουμε, πέραν των επιδημιολογικών δεδομένων αξιολογούνται πρωτίστως οι κοινωνικές και ψυχολογικές επιδράσεις που θα έχουν τα μέτρα στους πολίτες.
Παράλληλα, οι τελικές αποφάσεις λήφθηκαν σε συνάρτηση και με τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC). Τόσο εγώ προσωπικά όσο και η Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή με το ECDC, έτσι ώστε οι όποιες αποφάσεις μας να συνάδουν με τις επικαιροποιημένες οδηγίες που εκδίδονται για όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Μάλιστα, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχα με διευθυντικό στέλεχος του ECDC την Κυριακή και σύμφωνα και με τα επιδημιολογικά δεδομένα της Κύπρου, συνέστησε όπως τα όποια έκτακτα μέτρα αποφασιστούν, πρέπει να επικεντρωθούν σε τοπικό επίπεδο, εκεί και όπου υπάρχει επιδείνωση του επιδημιολογικού φορτίου, αλλά και στον περιορισμό των επαφών.
Επιπλέον, εξετάστηκαν και διαδραμάτισαν ρόλο οι κατευθυντήριες οδηγίες που εκδίδουν και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και το ECDC σε σχέση με τους χώρους και τους τομείς που έχουν υψηλή επικινδυνότητα ως προς τη μετάδοση του ιού.
Λαμβάνοντας υπόψη όλους τους πιο πάνω παράγοντες, αποφασίστηκαν οι δύο πιο κάτω δέσμες έκτακτων μέτρων:
Δέσμη Α – Έκτακτα μέτρα με παγκύπρια ισχύ:
Εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2020 τα πιο κάτω μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 4 Νοεμβρίου 2020:
1. Επιτρέπεται η παρουσία σε συναθροίσεις προσώπων σε οικίες και σε δημόσιους χώρους συναθροίσεων, εξαιρουμένων των χώρων εστίασης, με μέγιστο αριθμό συναθροιζομένων τα 10 άτομα ανά οικία/ομάδα, συμπεριλαμβανομένων των ανήλικων.
2. Επιτρέπεται η λειτουργία των χώρων εστίασης μέχρι τις 10:30 το βράδυ. Ως χώροι εστίασης νοούνται τα εστιατόρια, οι χώροι εστίασης εντός ξενοδοχείων και άλλων τουριστικών καταλυμάτων, οι χώροι εστίασης εντός εμπορικών κέντρων, πολυκαταστημάτων και malls, οι ταβέρνες, οι καφετέριες, οι πιτσαρίες, οι μπυραρίες, τα σνακ-μπαρ, τα μπαρ, τα καφενεία, και οι χώροι εστίασης εντός κυλικείων ή/και αθλητικών ομίλων, πολιτιστικών ομίλων, σωματείων, συλλόγων, κοκ. Διευκρινίζεται ότι οι πιο πάνω χώροι δύνανται να παρέχουν υπηρεσίες κατ’ οίκον παράδοσης (delivery) μετά τις 10:30 μ.μ.. Από την απαγόρευση εξαιρούνται οι χώροι εστίασης στους Αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου.
3. Ο μέγιστος αριθμός προσώπων που επιτρέπεται να εξυπηρετούνται στα υποστατικά εστίασης, ορίζεται σε 75 άτομα σε εσωτερικούς χώρους και 150 άτομα σε εξωτερικούς χώρους.
4. Ο μέγιστος αριθμός προσώπων ανά κράτηση/τραπέζι/ομάδα σε χώρους εστίασης, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 6 άτομα.
5. Απαγορεύεται η μετακίνηση προσώπων από τις 11 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας, εξαιρουμένων των μετακινήσεων για έκτακτους ιατρικούς λόγους (από/προς φαρμακείο, νοσηλευτήριο) ή για σκοπούς εργασίας, με την παρουσίαση σχετικής βεβαίωσης ή αποδεικτικού στοιχείου.
6. Ο εκκλησιασμός και άλλες μορφές θρησκευτικής λατρείας σε εκκλησίες, τεμένη και άλλους θρησκευτικούς χώρους, καθώς και θρησκευτικές τελετές, τελούνται με μέγιστο αριθμό προσώπων τα 75 άτομα, τηρουμένων των πρωτοκόλλων που ισχύουν για τους χώρους θρησκευτικής λατρείας.
7. Επιτρέπεται η διεξαγωγή αγώνων σε αθλητικές εγκαταστάσεις, στο πλαίσιο των αθλητικών πρωταθλημάτων, χωρίς την παρουσία θεατών, νοουμένου ότι τηρούνται τα σχετικά πρωτόκολλα.
8. Απαγορεύεται η χρήση αποδυτηρίων εντός γυμναστηρίων.
Επιπρόσθετα των πιο πάνω, τίθενται σε εφαρμογή σε παγκύπρια βάση για την περίοδο από τις 12 Νοεμβρίου μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2020:
1. Αναστέλλεται η λειτουργία των παιδότοπων, θεματικών πάρκων και luna park.
2. Απαγορεύεται η διεξαγωγή συνεδρίων, εμπορικών και εικαστικών εκθέσεων, συνελεύσεων και εκδηλώσεων.
3. Απαγορεύονται τα επισκεπτήρια σε οίκους ευγηρίας, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, κέντρα χρονίως πασχόντων, δομές και ξενώνες φιλοξενίας ευπαθών ομάδων, ξενώνες μεταβατικής φιλοξενίας αστέγων, κέντρα ημέρας, δομές παιδικής προστασίας, εξαιρουμένων των επισκέψεων σε άτομα με αναπηρία, όπου κάθε ένοικος μπορεί να δέχεται δύο επισκέψεις τη βδομάδα και σε εξαιρετικά αναγκαίες περιπτώσεις θα εξετάζονται για περισσότερες επισκέψεις.
4. Αναστέλλεται η λειτουργία των κατασκηνωτικών χώρων.
5. Απαγορεύεται η είσοδος και/ή έξοδος από τα κέντρα υποδοχής, φιλοξενίας και κράτησης αιτητών ασύλου οποιουδήποτε προσώπου, πλην της εισόδου των νεοεισερχομένων αιτητών ασύλου. Νοείται ότι επιτρέπεται η είσοδος και/ή έξοδος από τα εν λόγω κέντρα για τους εργαζόμενους και η κατ’ εξαίρεση είσοδος και/ή έξοδος για ανθρωπιστικούς και/ή ιατρικούς λόγους κατόπιν σχετικής άδειας του Υπουργού Εσωτερικών.
6. Οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ποτών και τροφίμων (υπεραγορές, μινι-μάρκετ, κρεοπωλεία, κτλ) και τα φαρμακεία από την έναρξη της λειτουργίας τους και έως τις 10 π.μ. εξυπηρετούν μόνο άτομα άνω των 65 ετών και άτομα με αναπηρίες.
Επιπρόσθετα των πιο πάνω παγκύπριων μέτρων, και έχοντας αξιολογήσει τα επιδημιολογικά στοιχεία που διαμορφώθηκαν την περίοδο από τις 25 Οκτωβρίου μέχρι και τις 7 Νοεμβρίου στις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου, αποφασίστηκε η εφαρμογή πρόσθετων τοπικών μέτρων. Προτού παρουσιάσω τα μέτρα, θα ήθελα να επισημάνω ότι τόσο στην Λεμεσό όσο και στην Πάφο το επιδημιολογικό φορτίο είναι ιδιαίτερα αυξημένο εδώ και αρκετές εβδομάδες και παρά τα μέτρα που λήφθηκαν προηγουμένως. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι από την αρχή της πανδημίας μέχρι τον Σεπτέμβριο, το 28% των κρουσμάτων ήταν από την Λεμεσό και την Πάφο, ενώ τον Οκτώβρη και μέχρι σήμερα το 70% των κρουσμάτων προέρχονταν από την Λεμεσό και την Πάφο. Πιο χαρακτηριστικό ακόμη, είναι το στοιχείο ότι από τις 28 Οκτωβρίου μέχρι και σήμερα, από τα 2,644 περιστατικά COVID-19 που καταγράφηκαν, τα 1,788 προέρχονται από την Λεμεσό και την Πάφο, ενώ μόνο το πενθήμερο από τις 7 μέχρι τις 11 Νοεμβρίου, τα 605 από τα 904 κρούσματα ήταν από τις δύο Επαρχίες. Επίσης, 49 από τους 68 ασθενείς που νοσηλεύονταν χθες στα νοσηλευτήρια προέρχονται από τις δύο Επαρχίες. Ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι από τις 31/10 μέχρι και σήμερα είχαμε 8 θανάτους, από τους οποίους οι 7 είχαν μόνιμη διαμονή την Λεμεσό και την Πάφο.
Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, η δέσμη μέτρων που αφορά στις δύο Επαρχίες διαμορφώνεται ως ακολούθως:
Δέσμη Β – Έκτακτα μέτρα με ισχύ στις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου για την περίοδο από τις 12 Νοεμβρίου μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2020.
1. Απαγορεύεται η μετακίνηση προσώπων από τις 8 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας, εξαιρουμένων των μετακινήσεων για έκτακτους ιατρικούς λόγους (από/προς φαρμακείο, νοσηλευτήριο) ή για σκοπούς εργασίας, με την παρουσίαση σχετικής βεβαίωσης ή αποδεικτικού στοιχείου.
2. Απαγορεύεται η μετακίνηση προσώπων από και προς τις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου, καθώς και μεταξύ των δύο Επαρχιών, εξαιρουμένων των μετακινήσεων εργαζομένων σε ουσιώδεις υπηρεσίες, μετακινήσεων για ιατρικό περιστατικό (με την προσκόμιση ιατρικού πιστοποιητικού), μετακινήσεων για μεταφορά προσώπων από και προς τους Αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου και το Λιμάνι Λεμεσού.
3. Απαγορεύονται οι συναθροίσεις σε δημόσιους χώρους (πάρκα, πλατείες, φράγματα, εκδρομικούς χώρους, παραλίες, πεζόδρομους και μαρίνες, κλπ), πλην για σκοπούς άθλησης, νοουμένου ότι δεν υπερβαίνουν τα δύο άτομα, εξαιρουμένων των ανήλικων τέκνων των γονέων που αθλούνται.
4. Επιτρέπεται η παρουσία σε συναθροίσεις προσώπων σε οικείες, με μέγιστο αριθμό συναθροιζομένων τα 10 άτομα ανά οικία, συμπεριλαμβανομένων των ανήλικων.
5. Ο εκκλησιασμός και άλλες μορφές θρησκευτικής λατρείας σε θρησκευτικούς χώρους τελούνται χωρίς την παρουσία πιστών.
6. Επιτρέπονται οι θρησκευτικές τελετές (γάμοι, βαφτίσεις, κηδείες) με μέγιστο αριθμό τα 10 πρόσωπα.
7. Απαγορεύεται η διεξαγωγή γευμάτων/δείπνων και οποιωνδήποτε άλλων εκδηλώσεων για γάμους και βαφτίσεις, πέραν εκδήλωσης σε οικία με μέγιστο αριθμό 10 προσώπων περιλαμβανομένων των ανήλικων.
8. Η λειτουργία των δημόσιων και ιδιωτικών Λυκείων και Ανώτερων και Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων από τις 16 Νοεμβρίου 2020 θα πραγματοποιείται με εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Τα νηπιαγωγεία, τα Δημοτικά Σχολεία και τα Γυμνάσια συνεχίζουν κανονικά τη λειτουργία τους.
9. Οι δημόσιες υπηρεσίες (δημόσιος, ευρύτερος δημόσιος τομέας και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης) θα λειτουργούν με προσωπικό ασφάλειας για επείγοντα θέματα και εξυπηρέτηση των πολιτών για έκτακτες ανάγκες. Νοείται ότι από τη ρύθμιση εξαιρούνται οι εργαζόμενοι σε ουσιώδεις υπηρεσίες, οι οποίες συνεχίζουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους με την τήρηση των σχετικών πρωτοκόλλων. Οι εργαζόμενοι που δεν απασχολούνται σε ουσιώδεις υπηρεσίες, θα εργάζονται με εξ αποστάσεως εργασία, εκ περιτροπής.
10. Απαγορεύονται τα επισκεπτήρια σε δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια, κλινικές, ιατρικά και διαγνωστικά κέντρα.
11. Αναστέλλεται η λειτουργία των χώρων εστίασης (εστιατόρια, ταβέρνες, καφετέριες, πιτσαρίες, μπυραρίες, σνακ-μπαρ, μπαρ, καφενεία, και χώροι εστίασης εντός κυλικείων ή/και αθλητικών ομίλων, πολιτιστικών ομίλων, σωματείων, συλλόγων, κοκ), με εξαίρεση τις υπηρεσίες που αφορούν την κατ’ οίκον διανομή και το take-away. Νοείται ότι μετά την ώρα απαγόρευσης μετακίνησης επιτρέπεται μόνο η υπηρεσία κατ’ οίκον διανομής. Οι χώροι εστίασης εντός ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων δύνανται να λειτουργούν μέχρι τις 10:30 το βράδυ μόνο για την εξυπηρέτηση των προσώπων που διανυκτερεύουν στους χώρους τους. Οι χώροι εστίασης εντός του Αερολιμένα Πάφου εξαιρούνται από την απαγόρευση.
12. Αναστέλλεται η λειτουργία αρχαιολογικών χώρων, μουσείων και ιστορικών χώρων.
13. Αναστέλλεται η λειτουργία υπαίθριων και κλειστών θεάτρων, αμφιθεάτρων, κινηματογράφων και αιθουσών θεαμάτων.
14. Οι λαϊκές αγορές θα λειτουργούν με 50% πληρότητα, στη βάση του σχετικού πρωτοκόλλου.
15. Οι δημόσιες μεταφορές θα λειτουργούν στο 50% της χωρητικότητάς τους.
16. Αναστέλλεται η λειτουργία των κλειστών εμπορικών κέντρων, των πολυκαταστημάτων και των μεγάλων καταστημάτων πέραν των πέραν των 500 τ.μ.. Νοείται ότι εξαιρούνται της πιο πάνω ρύθμισης οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου τροφίμων.
17. Αναστέλλεται η λειτουργία των κέντρων αισθητικής και δερματοστιξίας.
18. Αναστέλλεται η λειτουργία των κομμωτηρίων και των κουρείων.
19. Αναστέλλεται η λειτουργία των γυμναστηρίων.
20. Αναστέλλεται η λειτουργία των Σχολών Οδηγών.
21. Αναστέλλεται η λειτουργία επιχειρήσεων τυχερών παιγνίων και στοιχημάτων.
22. Αναστέλλεται η λειτουργία των καζίνο.
23. Αναστέλλεται η λειτουργία των κολυμβητηρίων, εξαιρουμένης της χρήσης από πρόσωπα με αναπηρίες για σκοπούς θεραπευτικής άσκησης ή για προπονήσεις μέχρι τέσσερα άτομα, συμπεριλαμβανομένου του προπονητή.
24. Επιτρέπεται η λειτουργία γυμναστηρίων, πισίνων και spa εντός ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων μόνο για εξυπηρέτηση των προσώπων που διανυκτερεύουν στα εν λόγω υποστατικά.
25. Το Λιμάνι Λεμεσού θα λειτουργεί μόνο για εμπορικές συναλλαγές και δραστηριότητες. Απαγορεύεται η αποβίβαση επιβατών κρουαζιερόπλοιων.
26. Αναστέλλονται οι προπονήσεις και οι αθλητικές διοργανώσεις για πρόσωπα κάτω των 18 ετών.
27. Αναστέλλονται οι προπονήσεις και οι αθλητικές διοργανώσεις, εξαιρουμένων των πρωταθλημάτων Α’ Κατηγορίας και των αγώνων Εθνικών Ομάδων.
28. Απαγορεύεται η λειτουργία και η χρήση οργανωμένων αθλητικών εγκαταστάσεων, με τις εξαιρέσεις που θα ορίζονται στο σχετικό Διάταγμα.
29. Απαγορεύονται οι ομαδικές αθλητικές και κοινωνικές δραστηριότητες για παιδιά κάτω των 18 ετών, όπως καθορίζονται στις σχετικές οδηγίες που έχουν εκδοθεί από το Υπουργείο Υγείας.
Φίλοι και φίλες,
Το διάστημα των 8 και πλέον μηνών που βιώνουμε τις συνέπειες της πανδημίας έχει προκαλέσει σε όλους μας κόπωση κυρίως ψυχολογική. Το γεγονός δε ότι δεν έχουμε προς το παρόν ξεκάθαρη εικόνα ως προς το πότε θα έχουμε στη διάθεσή μας είτε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο είτε μια θεραπευτική αγωγή, προκαλεί μεγαλύτερη αβεβαιότητα και, κατ’ επέκταση, δυσανασχέτηση σε όλους μας.
Το μεγαλύτερο και πιο σημαντικό πρόβλημα που καλούμαστε να διαχειριστούμε είναι εκείνο του μεγάλου αριθμού επαφών που έχει το κάθε θετικό περιστατικό. Το έργο της ομάδας ιχνηλάτησης επιβαρύνεται καθημερινά λόγω του πολύ μεγάλου αριθμού επαφών που δηλώνονται από κάθε κρούσμα. Κύριος στόχος των μέτρων που εξαγγέλθηκαν είναι ακριβώς ο περιορισμός των επαφών και η ελαχιστοποίηση του ενδεχόμενου μετάδοσης του ιού σε άλλα άτομα από το επαγγελματικό ή και το κοινωνικό περιβάλλον.
Τα υγειονομικά μέτρα που λαμβάνονται δεν είναι ευχάριστα για κανέναν μας. Είναι όμως το μοναδικό μας όπλο αυτή τη στιγμή, ώστε να αποτρέψουμε την επιδείνωση των επιδημιολογικών μας δεδομένων και να διαφυλάξουμε τη Δημόσια Υγεία. Η συνεχής εγρήγορση από όλους μας και η τήρηση των πρωτοκόλλων είναι η μόνη ασπίδα που έχουμε για την προφύλαξη των ευάλωτων ομάδων και των ηλικιωμένων μας, που έχουν περισσότερες πιθανότητες βαριάς νόσησης.
Είμαι βέβαιος ότι ο κάθε ένας από εμάς αναγνωρίζει την αναγκαιότητα να συμπεριφερθούμε για ακόμα μια φορά υπεύθυνα για τον εαυτό μας και το συλλογικό καλό. Δεν έχω αμφιβολία ότι θα αρθούμε ξανά στο ύψος των περιστάσεων και θα καταφέρουμε να ελέγξουμε τη διασπορά του ιού και σταδιακά θα επιστρέψουμε σε πιο φυσιολογικές συνθήκες. #Συνεχίζουμε_Μπορούμε.
