Συνέντευξη Τύπου για το θέμα του εμβολιασμού παρέθεσαν σήμερα η Αν. Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας δρ Όλγα Καλακούτα, η Αν. Διευθύντρια των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών κα Έλενα Παναγιωτοπούλου, ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου και μέλος της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής για τον κορωνοϊό δρ Πέτρος Αγαθαγγέλου και ο Σύμβουλος του Υπουργείου για θέματα κοινωνιολογίας και ψυχολογίας στην πανδημία και μέλος της ΣΕΕ Καθηγητής Κωνσταντίνος Φελλάς.
Παρουσιάζοντας τα επόμενα βήματα στο Εθνικό Πλάνο Εμβολιασμού, η Αν. Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας δρ Όλγα Καλακούτα ανέφερε αρχικά ότι μέχρι και χθες είχαν γίνει 202,441 εμβολιασμοί, εκ των οποίων οι 145,357 αφορούσαν τη χορήγηση της 1ης δόσης και οι 52,084 αφορούσαν τη χορήγηση και των δύο δόσεων. Με την 1η δόση έχουν καλυφθεί και 10,934 άτομα από τις ευπαθείς ομάδες και άλλα 745 κλινήρη άτομα έχουν εμβολιαστεί κατ’ οίκον με την 1η δόση. Παράλληλα, είπε, έχουν αρχίσει οι εμβολιασμοί σε κλειστές δομές, όπως οι Κεντρικές Φυλακές και τα κέντρα φιλοξενίας μεταναστών.
Αναφερόμενη στα επόμενα βήματα του εμβολιαστικού πλάνου, η δρ Καλακούτα σημείωσε ότι την Κυριακή, 18 Απριλίου, θα έχουν ξανά προτεραιότητα για διευθέτηση ραντεβού τα άτομα ηλικίας 64-67 ετών, ενώ τη Δευτέρα, 19 Απριλίου, η Πύλη Εμβολιασμού θα είναι διαθέσιμη για τα άτομα ηλικίας 51-52 ετών, την Τετάρτη, 21 Απριλίου, για τα άτομα ηλικίας 49-50 ετών και την Παρασκευή, 23 Απριλίου, για τα άτομα ηλικίας 47-48 ετών. Σταδιακά, είπε, ο στόχος είναι να δοθεί για ακόμα μια φορά η δυνατότητα στις μεγαλύτερες ηλικίες να προγραμματίσουν τον εμβολιασμό τους. «Θα προχωρήσουμε μέχρι και τη μεγάλη εβδομάδα στο ίδιο μοτίβο, με στόχο να έχουμε καλύψει τα άτομα άνω των 40 ετών και να προχωρήσουμε στην ηλικιακή ομάδα των 30-39», επεσήμανε η δρ Καλακούτα.
Σημείωσε δε πως αναμένεται μέχρι τα τέλη Ιουνίου να παραλάβουμε 500,340 δόσεις εμβολίων της Pfizer, ενώ μέχρι τα τέλη Απριλίου θα παραληφθούν 2,400 εμβόλια της Janssen, 6,000-8,400 δόσεις του εμβολίου της Moderna και μέχρι την 1η εβδομάδα Μαΐου θα παραληφθούν 75,050 δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca.
Με τη σειρά της, η Αν. Διευθύντρια των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών κα Έλενα Παναγιωτοπούλου εξήγησε ότι την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να υπάρξουν από πλευράς του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων τα αποτελέσματα από τη διερεύνηση των περιστατικών θρομβώσεων που καταγράφηκαν στις ΗΠΑ και γνωμοδότηση κατά πόσον αυτά συνδέονται με το εμβόλιο της Janssen, ενώ αναμένονται από τον ΕΜΑ πιθανές νέες συστάσεις για το εμβόλιο της AstraZeneca
Μιλώντας για τις αναφορές που έχουν καταγραφεί στην Κύπρο για πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες, η κα Παναγιωτοπούλου επανέλαβε ότι δεν υπάρχει κανένα φαρμακευτικό προϊόν χωρίς καμία ανεπιθύμητη παρενέργεια, και αυτό μπορεί να το διαπιστώσει κανείς από το Φύλλο Οδηγιών Χρήσης οποιουδήποτε φαρμάκου. Στην Κύπρο, έχουν αναφερθεί 131 περιπτώσεις εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών, εκ των οποίων οι 72 αφορούσαν το εμβόλιο της Pfizer, 56 το εμβόλιο της AstraZeneca και τρεις το εμβόλιο της Moderna. Οι 21 εκ των αναφορών ήταν πιο σοβαρής μορφής και οι υπόλοιπες ήταν ήπιας μορφής.
«Το εμβόλιο κατά της COVID-19, μας προστατεύει από τη συγκεκριμένη νόσο και όχι από όλες τις ασθένειες. Δεν μας καθιστά αλώβητους ή αθάνατους», δήλωσε χαρακτηριστικά η κα Παναγιωτοπούλου.
Από πλευράς του, ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου και μέλος της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής για τον κορωνοϊό δρ Πέτρος Αγαθαγγέλου επανέλαβε τη θέση ότι «ο εμβολιασμός όπως το είχαμε πει επανειλημμένως αποτελεί τον βασικό στόχο και εργαλείο, αλλά και το κλειδί της πόρτας εξόδου από την πανδημία. Στόχος μας η ανοσία της αγέλης και όσο το πλησιάζουμε αυτό τόσο θα έχουμε αποκλιμάκωση των περιοριστικών μέτρων, τα οποία έχουν ήδη επιπτώσεις και στη ψυχολογία, αλλά και στην οικονομία».
Όπως ανέφερε ο δρ Αγαθαγγέλου, στην ιστορία της ιατρικής «τα εμβόλια, ανεξαρτήτως της εφαρμοσμένης τεχνολογίας, ήταν και έχουν δώσει μια διάσωση ανθρωπίνων ζωών και αυτό όχι μόνο σε μεταδοτικές ασθένειες, αλλά και σε άλλες γενετικές παθήσεις. Ως εκ τούτου, πρέπει να υπερισχύουν τα επιστημονικά κριτήρια σε ό,τι αφορά στην ασφάλεια των εμβολίων και στα οποία οφείλουμε να βασιζόμαστε όπως κάνουμε σε όλες τις θεραπείες που ακολουθούμε για την αντιμετώπιση των άλλων ασθενειών και βέβαια ο στόχος είναι να προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία και τη ζωή των πολιτών».
Στόχος, συνέχισε, είναι «να διαρκέσει όσο το δυνατό λιγότερο αυτή η ταλαιπωρία, η κοινωνική, η ψυχολογική, η οικονομική. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι μέχρι σήμερα η κάθε παρενέργεια που μπορεί να προκύψει από κάποια θεραπεία αναλύεται, αλλά δεν παίρνει τέτοια επικοινωνιακή έκταση διότι πολλές φορές μια προσπάθεια αναφοράς είναι μια προσπάθεια η οποία μπορεί να προκύψει σε λάθος αποτελέσματα στην κοινωνία και επειδή ως μάχιμοι γιατροί είμαστε οι πρώτοι δέκτες του ποιος θα κάνει και ποιος όχι εμβόλιο.
Εμείς δεν θέλουμε μέσα από αυτή την πορεία να έχουμε επιστημονικά ή ηθικά διλήμματα. Έχει αναπτυχθεί η συζήτηση για παρενέργειες σε τέτοιο επίπεδο που μπορεί να τινάξει στον αέρα ολόκληρη την εμβολιαστική προσπάθεια στον κόσμο».
Ο Πρόεδρος του ΠΙΣ τόνισε ότι σημασία για την ιατρική κοινότητα έχει να μην χάνονται ζωές. «Η κάθε ζωή είναι ανεκτίμητη, δεν περιορίζεται ποτέ μα ποτέ ο κίνδυνος, απλά ελαχιστοποιείται και ο κάθε γιατρός να επιλέξει τη δική του προσέγγιση. Ενημέρωση χρειάζεται σε περιπτώσεις ανεπιθύμητων ενεργειών για να τις γνωρίζουμε. Ας μην ξεχνάμε τις παρενέργειες για τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Όλες οι θεραπείες που βάζουμε έχουν αιμορραγικούς κινδύνους. Πρέπει να τα ζυγίσουμε και το ίδιο συμβαίνει και με την ασθένεια που προκαλεί ο κορωνοϊός».
Αναφερόμενος στους τρεις πυλώνες για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ο δρ Αγαθαγγέλου επεσήμανε το τρίπτυχο «προστασία, πρόληψη και πρόβλεψη. Ανεξαρτήτως εάν εμβολιαστούμε συνεχίζουμε την προστασία μας.
Επειδή αυτό το σύνδρομο, το οποίο έχει παρουσιαστεί, χρήζει ιδιαίτερης κατανόησης και σας διαβεβαιώ ότι αυτή τη στιγμή, όπως είναι τα δεδομένα από όλους τους αρμόδιους οργανισμούς δεν έχουν συσχετίσει για την ώρα το προφίλ του ασθενούς που θα αναπτύξει ένα σπάνιο νόσημα ή μια επιπλοκή. Δεν έχει αυτή τη στιγμή διαμορφωθεί. Άρα λοιπόν ο γιατρός με την πλούσια γνώση που έχει θα εξατομικεύσει την οδηγία του έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις παρενέργειες. Άρα λοιπόν ας μην τινάξουμε την εμβολιαστική μας στρατηγική, διότι βλέπετε τα καθημερινά κρούσματα πόσο πολύ αυξάνονται και δεν θέλουμε σε 100 μέρες να φθάσουμε τους αριθμούς που είχαμε συνολικά όλους αυτούς τους προηγούμενους μήνες».
Από πλευράς του, ο Σύμβουλος του Υπουργείου για θέματα κοινωνιολογίας και ψυχολογίας στην πανδημία και μέλος της ΣΕΕ Καθηγητής Κωνσταντίνος Φελλάς αναφέρθηκε στις δύσκολες και πρωτοφανείς στιγμές που ολόκληρη η ανθρωπότητα βιώνει τον τελευταίο 1,5 χρόνο, που «έχει αδιαμφισβήτητα στιγματίσει τη συλλογική μας πραγματικότητα ως ο καιρός της απαγόρευσης: των απαγορευτικών της κυκλοφορίας, των συναθροίσεων, των πολιτιστικών εκδηλώσεων, της εκπαίδευσης και της στέρησης της έκφρασης των συναισθημάτων μας σε αγαπημένα πρόσωπα.
Τραγικά όμως ο χρόνος αυτός έχει χαράξει αλύπητα αυτούς που έχουν νοσήσει, που έχουν διασωληνωθεί, που ως συγγενείς και αγαπημένα πρόσωπα πέρασαν μέρες αγωνίας για τον δικό τους ασθενή, για αυτούς που βιώνουν ένα ανολοκλήρωτο πένθος για την απώλεια των αγαπημένων τους οι οποίοι έφυγαν ασυντρόφευτοι».
Το τρίπτυχο των επακόλουθων της πανδημίας, είπε ο κ. Φελλάς συνεχίζοντας, δηλαδή «ο φόβος της ασθένειας, το οικονομικό πλήγμα και οι επιπτώσεις στην ψυχολογία μας, συνεχίζουν να δοκιμάζουν σκληρά τις αντοχές μας και ταυτόχρονα νοιώθουμε εγκλωβισμένοι σε μια παρατεταμένη δοκιμασία με απρόβλεπτες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες στην καθημερινότητα μας».
Η ιατρική κοινότητα και η επιστήμη, υπογράμμισε ο Καθηγητής Φελλάς, «με αξιοθαύμαστο τρόπο, μέσα σε ένα σύντομο χρονικό περιθώριο έχει επιτύχει να προσφέρει στην κοινωνία τα κατάλληλα εμβόλια τα οποία μας επιτρέπουν να μιλάμε για παρατεταμένη δοκιμασία μεν αλλά όχι ατέρμονη. Η επιστήμη με γενναιότητα έχει ορθώσει αναχώματα στην επέλαση του ιού και εάν το 2020 θα το θυμόμαστε ως τη χρονιά που ξέσπασε η COVID-19, το 2021 σίγουρα έχει αναδείξει την αξία και σημαντικότητα της επιστήμης που μας επιτρέπει να στοχεύουμε στη συλλογική ανοσία και την τελική έξοδο από την πανδημία.
Το φωτεινό πρόσωπο της επιστήμης, μας αποκαλύφθηκε επίσης, μέσα από την αλτρουΐστική και ακούραστη παρουσία των γιατρών, νοσηλευτών και φροντιστών που κλήθηκαν να παραμερίσουν εαυτόν, οικογένεια και φίλους για να περιθάλψουν και να παρηγορήσουν αυτούς που πλήγηκαν από την ασθένεια αυτή».
Πρόσθεσε, εντούτοις, πως «η ταχύτητα με την οποία παρασκευάστηκαν και διατέθηκαν αυτά τα εμβόλια έχει προκαλέσει κάποιες επιφυλάξεις για την ασφάλεια τους, με αποτέλεσμα κάποιοι συμπολίτες μας να μην τα εμπιστεύονται. Αυτός ο φόβος είναι κατανοητός και δεν πρέπει να τους στιγματίζουμε εκ προοιμίου ως αρνητές η συνωμοσιολόγους. Αντιθέτως είναι καθήκον της πολιτείας και των ειδικών να ενημερώνουν με σαφήνεια, διαφάνεια και τεκμηρίωση για την ασφάλεια του εμβολίου και τα οφέλη του εμβολιασμού, προκειμένου να οδηγήσουν τους πολίτες στη λήψη της σοφής απόφασης αυτής δηλαδή του εμβολιασμού».
Χρειάζεται, τόνισε, «να εμπιστευτούμε την επιστήμη, τον γιατρό μας για να πάρουμε την ορθή απόφαση. Ας διερωτηθούμε αν πρόκειται για κάτι διαφορετικό από αυτό που πράττουμε κάθε φορά που επισκεπτόμαστε τον γιατρό μας. Η εμπιστοσύνη στην ιατρική επιστήμη δεν μπορεί να είναι επιλεκτική.
Είμαι σίγουρος ότι αντιλαμβανόμαστε όλοι τη σημασία της συλλογικότητας σε ένα αγώνα ενάντια στην πανδημία. Η επιτυχής έξοδος από τη δοκιμασία ταυτίζεται με την ατομική και συλλογική συναίσθηση της ευθύνης, αναγνωρίζοντας ότι το ατομικό και το συλλογικό συμφέρον συμπίπτουν. Βασιζόμενοι στα όπλα που μας προσφέρει η επιστήμη. Είναι η κρίσιμη ώρα της προσωπικής και συλλογικής μας ευθύνης να σταθούμε δίπλα από την επιστήμη και με όπλα τη λογική και τη σύνεση να αντιληφθούμε για μας και για τους γύρω μας, για το σήμερα και το αύριο μας ότι τα οφέλη του εμβολιασμού υπερέχουν μακράν από τον οποιονδήποτε κίνδυνο παρενεργειών».
Καταληκτικά, ο κ. Φελλάς, απαντώντας στο ερώτημα που προτάσσεται «γιατί να εμβολιαστώ», σημείωσε χαρακτηριστικά «για να μπορέσω να ξαναχαρώ την αγκαλιά που τόσο στερήθηκα από τα αγαπημένα μου πρόσωπα, για την απονομή του πτυχίου μου που ακόμη δεν γιορτάστηκε, για το καινούργιο μου σπίτι που ακόμη δεν δέχτηκε επισκέπτες, για το νεογέννητο που δεν γνώρισε ακόμη την αγκαλιά των παππούδων του, για να αισθανθώ τον ενθουσιασμό του γηπέδου με τους φίλους μου, για να απολαύσω τις διακοπές που ονειρεύομαι, για να τιμήσω τη μνήμη του προσφιλούς μου προσώπου που απεβίωσε λόγω κορωνοϊού. Ας επιλέξουμε τη ζωή. Ας επιλέξουμε να εμβολιαστούμε».
Ακολούθως, σε ερώτηση εάν γίνονται σκέψεις για να μειωθεί το διάστημα μεταξύ της 1ης και της 2ης δόσης του εμβολίου της AstraZeneca, η κα Παναγιωτοπούλου ανέφερε ότι σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι όταν συμπληρωθούν 12 εβδομάδες. Σημείωσε δε πως γίνονται κάποιες σκέψεις για να μειωθούν στις οκτώ εβδομάδες, και επεσήμανε ότι θα υπάρξει ενημέρωση όταν αναλυθούν ξανά τα δεδομένα.
Κληθείσα να πει πώς προχωρά ο προγραμματισμό για τον εμβολιασμό κατά προτεραιότητα των ουσιωδών υπηρεσιών, η δρ Καλακούτα εξήγησε ότι «έχει αξιολογηθεί από μια κοινή επιτροπή των Υπουργείων Υγείας και Οικονομικών και προχωρούμε με άτομα που εργοδοτούνται σε λιμάνια και αεροδρόμια. Συνεχίζουμε να βλέπουμε τους καταλόγους και θα δούμε να εντάξουμε αυτές τις ομάδες και σταδιακά να πηγαίνουμε παράλληλα. Ναι θα δοθεί η δυνατότητα σε όλους και δεν θα είναι με ραντεβού μέσω της Πύλης Εμβολιασμών, αλλά με δήλωση ενδιαφέροντος που θα γίνεται και θα προγραμματίζεται ο εμβολιασμός».
Πρώτο μέλημα δεν είναι να μιλάμε για εμβόλια αλλά για εμβολιασμούς, απάντησε η δρ Καλακούτα, ερωτηθείσα εάν υπάρχει κάποιο πλάνο για να πειστούν οι πολίτες να εμβολιαστούν. «Πρέπει να εμβολιαστούμε για να αλλάξει η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Σε αυτά τα πλαίσια πρέπει να ενεργούμε. Θα έχουμε βοήθεια από διάφορους κοινωνιολόγους, αλλά και άτομα τα οποία μπορούν να επηρεάσουν για να περάσουμε το μήνυμα των εμβολιασμών και στα νεότερα άτομα, τα οποία έχουν μεγαλύτερη κινητικότητα και εκεί έχουμε και τα περισσότερα περιστατικά», σημείωσε.
Σε ερώτηση εάν θα τεθούν κάποιοι περιορισμοί ως προς τη χορήγηση του AstraZeneca, η κα Παναγιωτοπούλου είπε ότι αναμένονται οι συστάσεις του ΕΜΑ και διευκρίνισε ότι η Κύπρος, όπως πράττει σε κάθε περίπτωση, θα ακολουθήσει τις πιθανές οδηγίες που θα δώσει η ευρωπαϊκή ρυθμιστική Αρχή για τα φάρμακα.
Απαντώντας στην ίδια ερώτηση, ο δρ Αγαθαγγέλου σημείωσε ότι η οποιαδήποτε σύσταση θα αξιολογηθεί και από την Επιστημονική Επιτροπή του ΠΙΣ και σε συνεννόηση με το Υπουργείο Υγείας, θα δοθεί η απαραίτητη επιστημονική ενημέρωση προς τους πολίτες. Αυτή τη στιγμή, είπε, το σημαντικό δεν είναι να μπαίνουμε σε έναν ανταγωνισμό για να προλάβουμε το εμβόλιο της αρεσκείας μας, αλλά να προχωρήσουμε τάχιστα στον εμβολιασμό μας. «Δεν είναι το θέλω του εμβολίου, αλλά της ανάγκης για εμβολιασμό», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Έχουμε χρέος με σαφήνεια και αληθινότητα λόγου να πείσουμε τους συμπολίτες μας ότι το μόνο μας διαβατήριο για την έξοδο από αυτή την κρίση, είναι ο εμβολιασμός, σημείωσε με τη σειρά του ο κ. Φελλάς, αναφερόμενος στα παραδείγματα άλλων χωρών που έχουν επιτύχει σημαντικό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης και ανοσίας.
