Είναι το πρόσωπο πίσω από τον πιο ισχυρό άντρα ενός κράτους. Μετά από κάθε εκλογική μάχη, από τη στιγμή που οι ψήφοι καταμετρηθούν και βγει ο νικητής, αμέσως η σύζυγος του νεοεκλεγέντος προέδρου μπαίνει στο προσκήνιο, όπου παραμένει για όλη τη διάρκεια της θητείας του, αναλαμβάνοντας τον δικό της ρόλο ως η Πρώτη Κυρία του εκάστοτε κράτους.
Ο ρόλος της Πρώτης Κυρίας κατέχει εξέχουσα θέση στην πολιτική και κοινωνική ζωή και της Κύπρου. Μια θέση τόσο δυνατή σε ένα κράτος, που της δίνει τη δυναμική, να επηρεάσει εκούσια ή ακούσια τη γνώμη και συμπεριφορά του κοινού. Με την προσωπικότητα, τον δυναμισμό, την αύρα, το στυλ της, η δημόσια εικόνα και ο ρόλος της συνδέεται άρρηκτα με την επιτυχία της και το επίπεδο σεβασμού, που λαμβάνει από τον έξω κόσμο.
Ο ρόλος της Πρώτης Κυρίας στην Κύπρο
Σε λίγες μέρες αλλάζει η ζωή για μια από τις συζύγους των δύο υποψήφιων Προέδρων, τόσο με την εκλογή του συζύγου της στο ύπατο αξίωμα της Δημοκρατίας, όσο και για τα καθήκοντα, που αναλαμβάνει ως Πρώτη Κυρία με μια σειρά αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων που αναλαμβάνει από την επόμενη κιόλας μέρα της εκλογής του, στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Αυτόματα ως Πρώτη Κυρία, προεδρεύει σε οργανισμούς και σύνολα με ανθρωπιστικό και φιλανθρωπικό χαρακτήρα.
Η παρουσία της σε σημαντικές επισκέψεις του συζύγου της, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, επιβεβλημένη εξ ου και πρέπει να είναι μια γυναίκα, που ξεχωρίζει για το προφίλ, το κύρος και την προσωπικότητά της. Η Πρώτη Κυρία πρέπει να ξέρει, πως να βρει τον τρόπο να διαχειριστεί αποτελεσματικά και προς όφελος, τόσο δικό της όσο και του συζύγου της, τον τίτλο γύρω από το όνομά της. Γιατί οι γνώσεις της γύρω από ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, που αφορούν το κυπριακό πρόβλημα, την τουρκική επεκτατική πολιτική και θέματα που άπτονται του παγκόσμιου ενδιαφέροντος είναι αυτά, που θα καθορίσουν το κύρος και τη συμβολή της ως προς την αναγνώρισή της.
Η Πρώτη Κυρία του εκάστοτε Προέδρου της Δημοκρατίας, την επομένη των εκλογών γίνεται αυτόματα πρόεδρος των ακόλουθων οργανισμών:
Πρόεδρος του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, τον οποίο ίδρυσε η Πρώτη Κυρία Άντρη Αναστασιάδη και σκοπός είναι η οικονομική στήριξη φοιτητών, που λόγω έκτακτων καταστάσεων αδυνατούν να ολοκληρώσουν της σπουδές τους. Η εκάστοτε Πρώτη Κυρία θα προεδρεύει της Επιτροπής και σε τέτοια περίπτωση είθιστε να γνωρίζει την ελληνική γλώσσα, για να μπορεί να αντεπεξέλθει στα καθήκοντα της.
Επίτιμη Πρόεδρος του Παγκύπριου Συντονιστικού Συμβουλίου Εθελοντισμού
Πρόεδρος της Διαχειριστικής Επιτροπής Ραδιομαραθωνίου - Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Σχολής Κωφών
Επίτιμη Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Προστασίας Σπαστικών και Αναπήρων Παιδιών
Επίτιμη Πρόεδρος της Επιτροπής Βοήθειας Παιδιών της Κύπρου και της Αμερικής
Επίτιμη Πρόεδρος του Avantgarde Cultural Foundation
Επίτιμη Πρόεδρος της Χορωδίας Παραπληγικών και Φίλων Κύπρου
Επίτιμη Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Φίλων Νεφροπαθών
Υψηλή Προστάτιδα του Παγκύπριου Συνδέσμου Καρκινοπαθών και Φίλων
Υψηλή Προστάτιδα του Συνδέσμου «Ένα Όνειρο μια Ευχή»
Προστάτιδα του Κυπριακού Ιδρύματος Ερευνών για τη Μυϊκή Δυστροφία - Επίτιμο Μέλος του Cyprus Ladies Club
Επίτιμη Πρόεδρος του Ιδρύματος «Ελπίδα» για Παιδιά με Καρκίνο και Λευχαιμία
Υψηλή Προστάτιδα του Συνδέσμου EUROPA DONNA Κύπρου
Υψηλή Προστάτιδα του Συνδέσμου Συγγενών και Φίλων Εξαρτημένων Ατόμων Κύπρου
Υψηλή Προστάτιδα του Παγκύπριου Συνδέσμου Σπάνιων Γενετικών Παθήσεων «Μοναδικά Χαμόγελα»
Ισχυρές πρώτες κυρίες
Είναι γεγονός ότι μέσα στα χρόνια υπήρξαν «πρώτες κυρίες» με τη δημοφιλία τους να χτυπά κόκκινο. Σύζυγοι προέδρων, που κατάφεραν να γίνουν πρότυπο για εκατομμύρια γυναίκες ανά τον κόσμο για το στυλ, τις ενδυματολογικές τους επιλογές, τα μαλλιά, το ύφος, αλλά και για τον ρόλο τους σε διάφορους φιλανθρωπικούς συνδέσμους και οργανισμούς. Δεν ήταν λίγες μάλιστα εκείνες οι «πρώτες κυρίες» που χρησιμοποίησαν την επιρροή τους για να επηρεάσουν τη νομοθεσία σε διάφορα σημαντικά θέματα, όπως τα δικαιώματα των γυναικών και σημαντικές μεταρρυθμίσεις που αφορούν την παιδεία.
Μισέλ Ομπάμα
Η Μισέλ Ομπάμα ως Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, σχολιάστηκε πολλές φορές θετικά για το σοβαρό στυλ που υιοθετεί. Το 2006 το περιοδικό ''Essence'' την συμπεριέλαβε στη λίστα του με τις 25 γυναίκες, που χαρίζουν έμπνευση, ενώ το 2007 κατείχε την 58η θέση στη λίστα ''The Harvard 100'', με τους 100 πιο σημαντικούς αποφοίτους του πανεπιστημίου του.
Ως 44η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, η Μισέλ εστίασε το ενδιαφέρον της σε θέματα, που έχουν να κάνουν με τη στήριξη των οικογενειών των αμερικανών στρατιωτών, τη βοήθεια των εργαζόμενων γυναικών, ώστε να καταφέρουν να ισορροπήσουν μεταξύ καριέρας και οικογένειας, καθώς και με την ενθάρρυνση των κοινωνικών υπηρεσιών.
Υπήρξε θερμή υποστηρικτής της υγιεινής διατροφής και των βιολογικών προϊόντων για την οικογένειά της και όλο το Λευκό Οίκο, ενώ το 2009, συμμετείχε σε πρόγραμμα φύτευσης φρέσκων λαχανικών σε μία περιοχή 1.100 τετραγωνικών μέτρων, καθώς επίσης διατηρεί και κυψέλες για φρέσκο μέλι. Το 2010 είχε βάλει σε μία από τις πρώτες θέσεις των στόχων της, την καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας.
Χίλαρι Κλίντον
Πρώτη Κυρία με σημαντική επιρροή υπήρξε και η Χίλαρι Κλίντον, η οποία ήταν η πρώτη σύζυγος προέδρου, που αγωνίστηκε για εκλεγόμενο αξίωμα. Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου ψήφισε υπέρ του πολέμου στο Αφγανιστάν και υπέρ του πολέμου στο Ιράκ (για τα οποία μετάνιωσε αργότερα).
Έγινε η πρώτη κύρια των ΗΠΑ, που είχε μεταπτυχιακό και επαγγελματική καριέρα πριν την είσοδό της στον Λευκό Οίκο, όπως επίσης γραφείο στην Δυτική Πτέρυγα που είναι τα γραφεία του Πρόεδρου.
Μετά την Ελεανόρ Ρούζβελτ, η Χίλαρι θεωρείται η πιο δυναμική σύζυγος Αμερικανού Προέδρου. Κατά τη διάρκεια της θητείας της ως Πρώτη Κυρία, έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα σε κοινωνικά θέματα όπως προγράμματα κοινωνικής ασφάλειας παιδειών, γυναικών και ασθενών από καρκίνο, βελτίωση της νομοθεσίας για υιοθεσίες παιδιών, κοινωνική πρόνοια, κλπ. Ταξίδεψε σε περισσότερες από 79 χώρες για την υποστήριξη της θέσης της γυναίκας.
Το 1998 ξέσπασε το σκάνδαλο με τις εξωσυζυγικές σχέσεις του συζύγου της, Μπιλ Κλίντον με την Μόνικα Λεβίνσκι. Η Χίλαρι όμως με την διπλωματική τακτική της κατάφερε να αυξήσει τη δημοτικότητά της κοντά στο 70%, το μεγαλύτερο ποσοστό που είχε ποτέ.
Ζιλ Μπάιντεν
Από το 1993 έχει αναλάβει δράσεις για την ευαισθητοποίηση και πρόληψη του καρκίνου του μαστού, αφότου τέσσερις φίλες της διαγνώστηκαν με αυτή τη μορφή της νόσου, θέματα που αποτελούν και σημερινές της προτεραιότητες. Ήδη ανακοίνωσε πως θα αναβιώσει το Joining Forces και θα προωθήσει την ενίσχυση των κοινοτικών κολεγίων, ως θεμελίων της δημόσιας ανώτερης εκπαίδευσης. Κι έχει και άλλα σχέδια για προβλήματα που απασχολούν τον κόσμο, τα οποία θα βάλει μπροστά γιατί, όπως λέει: «το καλό με τον ρόλο της πρώτης κυρίας είναι ότι μπορείς να τον φτιάξεις όπως εσύ θέλεις».
Είναι η πρώτη κυρία με διδακτορικό και η πρώτη που θα συνεχίσει την επαγγελματική της καριέρα. «Φέρνει τον ρόλο της Πρώτης Κυρίας στον 21ο αιώνα» σχολίαζε η ιστορικός του Πανεπιστημίου του, Κάθριν Τζέλισον «Μια δόση –έστω και μικρή– προσομοίωσης στην πραγματικότητα των απλών, καθημερινών γυναικών..».
Πότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο όρος
Παρόλο που η σύζυγος του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών διαδραμάτισε ενεργό δημόσιο ρόλο από την ίδρυση της δημοκρατίας, ο τίτλος της «Πρώτης Κυρίας» άρχισε να χρησιμοποιείται κοντά στα τέλη του 19ου αιώνα. Μάλιστα, μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα ο τίτλος είχε υιοθετηθεί και από άλλες χώρες, ενώ χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα για τη σύζυγο του ηγέτη ενός έθνους, ακόμη και σε χώρες όπου αυτή λαμβάνει πολύ λιγότερη προσοχή και ασκεί ακόμη λιγότερη επιρροή από την «Πρώτη κυρία» των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η Μάρθα Ουάσινγκτον, η σύζυγος του πρώτου προέδρου της Αμερικής (Τζορτζ Ουάσινγκτον) στη διάρκεια της θητείας του συζύγου της αναφερόταν ως «κυρία Ουάσινγκτον», καθώς ο όρος «πρώτη κυρία» δεν επιβεβαιώνεται από την ιστορία μέχρι το 1843. Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε κάποιο άρθρο εφημερίδας, ενώ χρειάστηκαν άλλα έξι για να αρχίσει να υιοθετείται σιγά-σιγά στην Ουάσιγκτον, με τον όρο να αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως σε όλη τη χώρα κατά την δεκαετία του 1930. Επομένως, η προέλευση του ορισμού της «Πρώτης Κυρίας» είναι καθαρά αμερικάνικη υπόθεση, χωρίς να υπάρχουν περισσότερες λεπτομέρειες, που να στοιχειοθετούν αυτήν την εκδοχή. Οι ιστορικοί, ωστόσο, φαίνεται ότι δεν συμφωνούν. Ο όρος δεν χρησιμοποιείτο την εποχή της Μάρθας Ουάσινγκτον. Ο ιστορικός Μάθιου Κοστέλλο, ανέφερε ότι η πρώτη τεκμηριωμένη αναφορά σε μια «Πρώτη Κυρία» σημειώθηκε περίπου σαράντα χρόνια μετά το θάνατο της Μάρθας Ουάσινγκτον, όταν δημοσιεύτηκε ένα έργο για την ζωή και την προεδρία του Τζορτζ Ουάσιγκτον, στο οποίο για την σύζυγό του έγραφαν ότι «Η Πρώτη Κυρία του έθνους διατήρησε τις συνήθειες της πρότερης ζωής της». Ο ίδιος σε άρθρο του για την «White House Historical Association» αναφέρει ότι τίτλοι όπως «Κυρία Προέδρου», «σύζυγος του Προέδρου», καθώς και «Κυρία Πρόεδρος» έδωσαν την θέση τους σε αυτόν της «πρώτης κυρίας», καθώς οι γυναίκες άρχισαν να επεκτείνουν τις εξουσίες της θέσης τους.
Η «Πρώτη Κυρία» - σταθμός για την εξέλιξη του τίτλου
Η εξέλιξη του τίτλου της «Πρώτης Κυρίας», σύμφωνα με τον ιστορικό Μάθιου Κοστέλλο, ξεκίνησε με μία από τις πιο δημοφιλείς γυναίκες κατοίκους στην ιστορία του Λευκού Οίκου. Η ελκυστική και νεότατη Φράνσις Φόλσομ Κλίβελαντ, έκανε εντονότερο το δημόσιο ενδιαφέρον για τις συνήθειες και την καθημερινή ζωή της συζύγου του Προέδρου, η οποία αναγνωριζόταν ως «η Πρώτη Κυρία της Γης», ένας τίτλος που γρήγορα έγινε αποδεκτός από τον αμερικάνικο τύπο.
Η συγκεκριμένη τάση συνεχίστηκε και κατά την εποχή της Κάρολαϊν Χάρισον, ενώ η συγκεκριμένη ήταν και η πρώτη σύζυγος Προέδρου που αποκαλέστηκε ως «Πρώτη Κυρία της Δημοκρατίας», τίτλος ο οποίος και καθιερώθηκε με την άφιξη της Ελεανόρ Ρούσβελτ στο Λευκό Οίκο.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι δύο μέρες μετά τις σημαντικότατες, για τον σύζυγό της, εκλογές του 1932, η Ελεανόρ είχε πει σε έναν δημοσιογράφο, ότι δεν συμπάθησε ποτέ την ιδέα, να την αποκαλούν «Πρώτη Κυρία» και ότι «ποτέ δεν ήθελα να είμαι η σύζυγος του Προέδρου», επιμένοντας ότι ο κόσμος την αποκαλεί απλά «κυρία Ρούσβελτ».
Η έντονη προσωπικότητά της και η πλούσια δράση της σε διάφορους τομείς, ωστόσο, ενίσχυσαν τον τίτλο της «Πρώτης Κυρίας» και την σημασία που αυτός είχε για τον χώρο της πολιτικής, της κοινωνίας και του πολιτισμού και έτσι ο όρος όχι μόνο καθιερώθηκε στην εποχή της, αλλά ταυτίστηκε και με την ίδια, καθώς συχνά γίνονται συγκρίσεις με τις μετέπειτα πρώτες κυρίες της Αμερικής και το έργο τους, σε σχέση με το δικό της.
