Wiz Guide
ΑΝΤΡΟΣ ΣΚΑΛΙΣΤΗΣ
Το κείμενο είναι τμήματα της εκπομπής «Roadtrip.cy» στον Σπορ FM 95.
Πρέπει να σας πω από την αρχή της εκπομπής ότι σήμερα η εκπομπή μας πρέπει και θα είναι διαφορετική από όλες τις άλλες. Αφορμή για τη διαφοροποίηση είναι η πυρκαγιά, το δράμα κατ’ ακρίβεια της περασμένης βδομάδας. Η πυρκαγιά που έχει χαρακτηριστεί από το κράτος η μεγαλύτερη καταστροφή για το νησί μας μετά τον πόλεμο του 1974. Η πυρκαγιά που αφαίρεσε τις ζωές 4 αθώων ανθρώπων και επηρέασε αρνητικά τις ζωές χιλιάδων άλλων, για να μην πω όλων μας. Συνήθως ανυπομονώ να ταξιδέψουμε μαζί, σήμερα δεν ανυπομονώ να ταξιδέψουμε. Σήμερα, θέλω να θυμηθούμε μαζί αυτές τις περιοχές όπως ήταν πριν την καταστροφή. Θα θυμηθούμε αυτά που ζήσαμε μαζί σε κάποιες εκπομπές, πριν κάποιους μήνες. Θέλω να τις θυμηθούμε γιατί οι περιοχές αυτές έχουν αλλάξει όψη. Δεν υπάρχουν πλέον τα καταπράσινα δάση, δεν σφύζουν από ζωή τα περιβόλια του Αρακαπά και τα αμπέλια της Οδούς.
Πολλά από τα γραφικά σπίτια της περιοχής είναι τώρα αποκαΐδια, μαύρα και καταθλιπτικά. Οι χαμογελαστοί και φιλόξενοι κάτοικοι των χωριών της περιοχής δεν είναι πλέον χαμογελαστοί. Όλη αυτή η καταστροφή οφείλεται σε μια πυρκαγιά που κατέστρεψε μεγάλο μέρος μιας πανέμορφης περιοχής. Όσοι ξέρετε την εκπομπή, όσοι την παρακολουθείτε στο ραδιόφωνο ή τη διαβάζετε στις ιστοσελίδες της Καθημερινής, του περιοδικού must και του οδηγού διασκέδασης Wiz, ξέρετε ότι είμαστε μια εκπομπή με πολλή ενέργεια και πολύ θετικό τρόπο σκέψης. Πάντα αναφερόμαστε στα καλά της ζωής και του τόπου μας και πάντα βλέπουμε τη θετική πλευρά των πραγμάτων, γιατί όπως πολύ συχνά λέμε στην εκπομπή, πάντα υπάρχει και η θετική πλευρά. Για εμάς, εδώ στο roadtrip.cy, αυτός είναι ο τρόπος που ζούμε. Θα μου πείτε «μα υπάρχει θετική πλευρά σε μια πυρκαγιά;». Σίγουρα όχι… Υπάρχουν, όμως, μαθήματα. Αυτά θα προσπαθήσουμε να ξεχωρίσουμε σήμερα. Θα θυμηθούμε πώς ήταν αυτές οι περιοχές, θα προσπαθήσουμε να πάρουμε μαθήματα και θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να απαλύνουμε τον πόνο των ανθρώπων και την οδύνη της φύσης.
Ξεκινάμε ένα διαφορετικό roadtrip.cy γιατί σήμερα θα αφιερωθούμε στους τόπους που κατέστρεψε η πυρκαγιά της περασμένης βδομάδας. Θα προσπαθήσουμε να πάρουμε μαθήματα από το λάθος και το δράμα και θα θυμηθούμε πώς ήταν τα χωριά και οι τόποι που έχουν καεί. Πριν από αυτό, όμως, θέλω να σταθώ και σε κάτι άλλο. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι, εάν υπάρχει ένοχος, πρέπει να τιμωρηθεί παραδειγματικά και θα σας πω σε λίγο τι εννοώ παραδειγματικά. Όμως, δεν υπάρχει ακόμα ένοχος. Έχει συλληφθεί κάποιος για τον οποίον υπάρχουν υποψίες ότι ξεκίνησε τη φωτιά από το περιβόλι του. Οι υποψίες δεν είναι αρκετές για να στήνονται λαϊκά δικαστήρια και να γεμίζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με κατάρες και βρισιές για εκείνον και μάλιστα και για την οικογένειά του. Το δηλητήριο και η τοξικότητα δεν ωφελούν κανένα, μάλλον επιβαρύνουν τη συλλογική συνείδησή μας. Όσοι ακούν την εκπομπή τακτικά ξέρουν την ευαισθησία μου για τη φύση και για οτιδήποτε έχει να κάνει με τα περιβαλλοντικά. Μπορείτε να φανταστείτε πόσο με έχει επηρεάσει αυτή η καταστροφή. Θέλω, αν υπάρχει ένοχος, να τιμωρηθεί σκληρά. Αλλά τον ένοχο μπορεί να τον καταδικάσει μόνο το δικαστήριο, όλοι εμείς οι υπόλοιποι το μόνο που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε είναι να περιμένουμε την απόφαση του δικαστηρίου.
Είχα αναφέρει προηγουμένως ότι, εφόσον υπάρξει ένοχος, έχω και ποινή να προτείνω. Και η ποινή, κατά την άποψή μου, δεν έχει να κάνει ούτε με κρέμασμα, ούτε με τυφεκισμό, ούτε με κάψιμο, ούτε καν με φυλακή. Έχει να κάνει με την επανόρθωση του εγκλήματος, όσο είναι δυνατόν τουλάχιστον. Ο ένοχος, εφόσον καταδικαστεί πάντα, να πρέπει για το υπόλοιπο της ζωής του, καθημερινά, 10 ώρες την ημέρα να προσφέρει, αμισθί φυσικά, κοινωνικό έργο.
Κοινωνικό έργο που να έχει να κάνει με την αναβίωση της φύσης που κατέστρεψε. Καθημερινά, και Σαββατοκύριακα και αργίες, 10 ώρες την ημέρα, να φυτεύει και να ποτίζει δέντρα, να καθαρίζει δρόμους, να συντηρεί πυροφυλάκια και αντιπυρικές ζώνες. Με το να τον κλείσουμε στη φυλακή ίσως να του κάνουμε και χάρη, αν το σκεφτείτε λίγο... Ο ένοχος μπορεί να προτιμά τη φυλακή από το να επιστρέψει στο χωριό του και να βλέπει αυτούς που κατέστρεψε. Να σας θυμίσω ότι πάντα μιλάμε για ένοχο καταδικασμένο από δικαστήριο.
Σήμερα ακούτε ένα διαφορετικό roadtrip.cy. Σήμερα δεν θα πάμε εκδρομή, θα θυμηθούμε τις εκδρομές που κάναμε στην Οδού, στην Ορά, στον Αρακαπά και στη Συκόπετρα. Θα φέρουμε στο μυαλό μας πώς ήταν αυτές οι περιοχές πριν την πυρκαγιά και θα προσπαθήσουμε να πάρουμε μαθήματα από το δράμα της περασμένης εβδομάδας.
«Βγαίνοντας έξω από τον Φαρμακά, το πρώτο πράγμα που προσέχουμε είναι οι τεράστιες ανεμογεννήτριες που θα δούμε στα δεξιά μας, ωραίο θέαμα, μεγαλοπρέπεια, αλλά μας θυμίζουν και τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις μας ως πολιτών, μας κάνουν να σκεφτόμαστε τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για το περιβάλλον, την φύση, τον τόπο μας. Μετά από μια αριστερή στροφή, ένας τεράστιος βράχος, μια άγρια κορυφή μπροστά μας, δεσπόζει στο τοπίο. Μέχρι εδώ, ο δρόμος ήταν ανηφορικός και διοικητικά ήμασταν στην επαρχία Λευκωσίας. Τώρα κατηφορίζουμε και μπαίνουμε στην επαρχία Λάρνακας. Δεύτερη επαρχία στη διαδρομή μας. Το πιο εκπληκτικό, όμως, εδώ που ο δρόμος αρχίζει να κατεβαίνει προς τα κάτω, είναι ότι έχουμε μια εξαιρετική θέα της Λεμεσού. Δρόμος όλο στροφές, κάθε αριστερή στροφή κλείνει το παράθυρο για Λεμεσό, βλέπουμε δάσος και βουνοκορφές. Κάθε δεξιά στροφή, ανοίγει το παράθυρο για Λεμεσό. Και είναι υπέροχο παράθυρο γιατί από αυτό το ύψος χαιρόμαστε τη θάλασσα, βλέπουμε μέχρι και το Ακρωτήρι μαντεύουμε την πόλη αλλά δεν βλέπουμε τους πύργους. Μπορούμε να ξεχάσουμε ότι υπάρχουν για λίγο.
Θα μπορούσαμε να σταματήσουμε κάπου εδώ και να απορροφήσουμε Κύπρο, αλλά επειδή ξέρουμε πού πάμε και τι θα δούμε, συνεχίζουμε σιγά-σιγά και απολαμβάνουμε τη θέα. Σε εφτά χιλιόμετρα, φτάνουμε στο σημείο θέας πάνω από την Οδού. Εδώ, θα σταματήσουμε για καφέ, χαλάρωση και θέα.
(Φωτογραφία: Το χωρίο Οδού από μακρία)
Παρκάρουμε το αυτοκίνητο έξω από τον δρόμο, με ασφάλεια και κατεβαίνουμε. Σκέπαστρο, τραπέζι και καθίσματα, όλα ξύλινες κατασκευές, ωραίες, που ταιριάζουν με τον χώρο. Το πρώτο πράγμα που προσέχουμε είναι ότι έχουμε το χωριό μπροστά μας, πιάτο. Μικρό, γραφικό, ορεινό χωριό, στα 850 μέτρα υψόμετρο, έχει καταφέρει να κρατήσει σε κάποιο βαθμό τον παραδοσιακό χαρακτήρα. Αρκετά σπίτια είναι κτισμένα με τη χαρακτηριστική πέτρα του Τροόδους, κάποιοι πλακόστρωτοι δρόμοι, με το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας να ξεχωρίζει με την απλή και λιτή ομορφιά του. Κτισμένο το 1777, όπως χαρακτηριστικά τονίζει μια πινακίδα στο εσωτερικό του, φιλοξενεί όμως μια ακόμα πιο παλιά εικόνα της Αγίας Μαρίνας, από το 1688.
Δεν μπορούμε να το δούμε από εδώ, θα πρέπει να περπατήσουμε στα δρομάκια του χωριού για να το επισκεφτούμε. Από αυτό το ύψος και αυτή την απόσταση η Οδού έχει κάτι από παραμύθι. Το όνομα του χωριού προέρχεται από την ελληνική λέξη «οδός» και είναι καταγραμμένο από τα βυζαντινά χρόνια. Η εξήγηση είναι απλή, αφού παλιά το χωριό βρισκόταν σε κεντρικότατο δρόμο, δηλαδή οδό. Η κύρια οδική αρτηρία του κυπριακού οδικού δικτύου ξεκινούσε από την Αμαθούντα, κάτω στη θάλασσα και κατέληγε στην Ταμασσό και τα δυο κύρια διοικητικά κέντρα των ρωμαϊκών χρόνων και περνούσε μέσα από το χωριό. Το χωριό παράγει διάφορα λαχανικά, αλλά είναι πιο γνωστό στο νησί για τις νόστιμες, εύγευστες ντομάτες του, όπως και ο Φαρμακάς εξάλλου.»
Συνεχίζουμε με την ανάμνηση της εκπομπής στην Οδού πριν κάποιους μήνες, πριν την καταστροφή, Σήμερα θυμόμαστε τι είχαμε, τι χάσαμε. Τα φέρνουμε ξανά στο μυαλό μας για να προσπαθήσουμε να διδαχτούμε κάποιο μάθημα.
«Συνεχίζουμε το οδήγημα, φαίνεται ότι το απολαμβάνουμε και φτάνουμε μέσα στο χωριό, στην Οδού. Παρκάρουμε προσεκτικά και με ασφάλεια και ξεκινάμε για λίγο περπάτημα μέσα στα δρομάκια, δεν είναι πολλά. Γραφικό, μικρό, πραγματικά κουκλίστικο, αλλά κυρίως ζωντανό χωριό, γεμάτο με ανθρώπους κάθε ηλικίας, πρόσχαρους και φιλόξενους. Το διαπιστώνεις μόλις φθάσεις. Σε προηγούμενη επίσκεψή μου, στη διάρκεια της βόλτας με σταμάτησαν τρεις φορές κάτοικοι του χωριού, που δεν γνώριζα, για να με ρωτήσουν αν ψάχνω κάτι, αν χρειάζομαι βοήθεια. Μάλιστα κάποιος ηλικιωμένος κύριος, αφού είδε ότι είμαστε ξένοι, επισκέπτες, προθυμοποιήθηκε να μας κεράσει καφέ. Η κυπριακή φιλοξενία στα καλύτερά της. Δεν είναι μεγάλη η Οδού, μερικά σπίτια, πνιγμένα στο πράσινο. Κυρίαρχα στοιχεία, η πέτρα του βουνού και το κεραμίδι παντού, οι κληματαριές, τα πιθάρια και οι γλάστρες με λουλούδια. Έξω από το χωριό τα βουνά, οι βράχοι και το δάσος και μέσα οι ζεστοί άνθρωποι, η ηρεμία, οι καρυδιές, οι κληματαριές και οι τριανταφυλλιές.
Στα δρομάκια προσέχουμε ότι κάποια από τα παλιά σπίτια είναι κτισμένα με πέτρα της περιοχής μέχρι τη μέση περίπου και μετά πλιθάρι. Υπέροχο, μικρό, γραφικό χωριό, σίγουρα αξίζει επίσκεψη και για τη θέα και για το μονοπάτι της φύσης αλλά και για κάτι που θα δούμε σε λίγο.» Αυτά είχαμε πει για την Οδού, πριν την πυρκαγιά.
Σήμερα, δεν κάνουμε κανονική εκπομπή, δεν ταξιδεύουμε, ή μάλλον ταξιδεύουμε αλλά με τη μνήμη μας. Θυμόμαστε διαδρομές στην Οδού, πριν την πυρκαγιά, ακούστε πώς ήταν η Οδού και η περιοχή γύρω από το χωριό, αλλά προσέξτε και το κομμάτι με τα κάρβουνα και το άναμμα φωτιάς:
«Περνάμε από την πλατεία της Οδούς, πάμε χαλαρά και βγαίνοντας έξω από το χωριό είμαστε μέσα σε μια καταπράσινη κοιλάδα. Ελιές, χαρουπιές, πεύκα, πολύ και ολοζώντανο πράσινο. Φαίνεται ότι εδώ ήταν καλλιεργήσιμη γη που εγκαταλείφθηκε και το δάσος την ανακαταλαμβάνει. Είναι ασυνήθιστο και ωραίο να βλέπεις τα πεύκα σπαρμένα τυχαία μέσα στις ελιές και τις χαρουπιές.
Φανταστείτε πόσες αποχρώσεις του πράσινου. Γκριζοπράσινο της ελιάς, το ανοιχτό πράσινο του πεύκου, το σκούρο της χαρουπιάς, και το ζωηρό του χόρτου στο χώμα και οι αναθρίκες, πανταχού παρούσες, είναι στις δόξες τους, διαφορετικό πράσινο, και τα κίτρινα λουλούδια τους.
Ωραία! Απίστευτες πινελιές από τη φύση, δυνατή εικόνα… Οδηγούμε σιγά-σιγά, προσπαθούμε να απορροφήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερη φύση, όσο το δυνατόν περισσότερη Κύπρο. Πριν προλάβουμε να θαυμάσουμε το τοπίο, 5 λεπτά δρόμο μετά το χωριό, φτάνουμε στον εκδρομικό χώρο της Οδούς. Είναι κτισμένος πάνω από την όχθη του Βασιλοπόταμου. Ο χώρος μπορεί να φιλοξενήσει περίπου 100 άτομα, προσφέροντας στους επισκέπτες του πόσιμο νερό και ειδικό χώρο για άναμμα των απαραίτητων κάρβουνων. Εγώ, εδώ, δεν θα άναβα κάρβουνα, σάντουιτς, φρούτα, λεμονάδες, εφημερίδες, περιοδικά, ένα πικνίκ απλό που δεν χαλά τη γαλήνη του χώρου. Προσθέτει γαλήνη σε εμάς…»
(Φωτογραφία: Tο μονοπάτι της φύσης Γυριλλίθκια στο χωριό Οδού της επαρχίας Λάρνακας έχει αφετηρία το ξύλινο γεφύρι το οποίο διασχίζει τον Βασιλοπόταμο.)
Διαβάστε την συνέχεια ΕΔΩ