Πραγματοποιήθηκε το πρωί της Πέμπτης (30/4) κοινή δημοσιογραφική διάσκεψη των υπουργών Υγείας, Εργασίας και Οικονομικών, οι οποίοι με τις τοποθετήσεις τους εξήγησαν τι ακριβώς πρόκειται να γίνει και πως, για να επανέλθει στην κανονικότητα η ζωή των πολιτών και η οικονομία.
Ο υπουργός Υγείας, αναφέρθηκε στις ημερομηνίες των τεσσάρων φάσεων που θα εφαρμοστούν για το "ξεκλείδωμα".
Πιο κάτω η αρχική τοποθέτηση Υπουργού Υγείας κ. Κωνσταντίνου Ιωάννου στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τους Υπουργούς Οικονομικών και Εργασίας:
Από την πρώτη μέρα που κληθήκαμε να διαχειριστούμε την πρωτοφανή κρίση, θέσαμε ως κορυφαία προτεραιότητα την περιφρούρηση του συστήματος υγείας και την προστασία των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού. Ζητήσαμε χρόνο για να μπορέσουμε να θωρακίσουμε τα νοσηλευτήρια και μας τον δώσατε. Για να είμαστε σε θέση σήμερα να ανακοινώνουμε λεπτομέρειες για τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων, στη βάση όσων εξήγγειλε χθες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, το οφείλουμε στη δική σας συνεργασία και σας ευχαριστούμε για μια ακόμη φορά.
Πάνε και οι Λευκωσιάτες παραλία - Αναμένονται αλλαγές στα SMS
Η ενθαρρυντική επιδημιολογική εικόνα που διαμορφώνεται στην Κύπρο και μας επιτρέπει να κάνουμε το βήμα προς τη σταδιακή άρση των περιορισμών, όπως είχαμε σχεδιάσει, είναι το αποτέλεσμα μιας επίπονης προσπάθειας που στηρίζεται στη στρατηγική της αυστηρής ιχνηλάτησης των κρουσμάτων και στην ταυτόχρονη διαχείριση των περιστατικών.
Παρά τις αρχικές αστοχίες, αναπτύξαμε γρήγορα αντανακλαστικά, ενεργοποιήθηκε άμεσα η Διυπουργική Επιτροπή, καθοδηγούμενη από τους Επιστήμονες . Αναπτύξαμε γρήγορα αντανακλαστικά και ως κυβέρνηση θέσαμε πρώτιστο μέλημα μας την διαφύλαξη της Δημόσιας Υγείας. Κερδίσαμε ζωτικό χρόνο που μας επέτρεψε να βελτιωθούμε σε όλα τα επίπεδα. Από πλευράς Υπουργείου Υγείας η λειτουργία των Ιατρείων Δημόσιας Υγείας και η οργάνωση των Δημόσιων Νοσηλευτηρίων για χειρισμό «υπόπτων περιστατικών» με τη δημιουργία κλινικών Βραχείας Νοσηλείας και υπόπτων σε κάθε νοσηλευτήριο υπήρξε αποδοτική. Με αυτοπεποίθηση στις δυνάμεις του συστήματος υγείας, με επάρκεια σε υποδομές, έμψυχο δυναμικό, εξοπλισμό και αναλώσιμα, είμαστε έτοιμοι πλέον για το επόμενο βήμα που θα γίνει από τη Δευτέρα, με προορισμό τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα.
Για να διασφαλίσουμε ότι η κατάσταση θα παραμείνει διαχειρίσιμη, τα βήματά μας θα είναι αργά και σταθερά. Ειδικότερα, τα δημόσια αλλά και ιδιωτικά νοσηλευτήρια αρχίζουν σταδιακά να επαναλειτουργούν, αλλά με ορισμένους περιορισμούς, ως εξής:
- Συνέχιση απαγόρευσης επισκεπτηρίων.
- Έναρξη ψυχρών περιστατικών με πλαφόν πληρότητας κλινών μέχρι 60%, το οποίο θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με την εξέλιξη της Πανδημίας και την πορεία των κρουσμάτων, στη βάση κατευθυντήριων οδηγιών του Υπουργείου Υγείας.
- Επαναλειτουργία των οδοντιατρείων.
Όσον αφορά στα δημόσια νοσηλευτήρια:
Οργάνωση και λειτουργία Εξωτερικών Ιατρείων για ειδικούς Ιατρούς, μόνο με ραντεβού για διασφάλιση της προστασίας των ασθενών καθώς και των επαγγελματιών υγείας.
Επιπλέον, τα δημόσια νοσηλευτήρια θα αναπροσαρμόσουν τη λειτουργία τους ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαθεσιμότητα για εξυπηρέτηση περιστατικών COVID-19.
Ασφάλεια και Υγεία στους χώρους εργασίας
Η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων από τη Δευτέρα, 4 Μαΐου, δεν είναι καθόλου εύκολο εγχείρημα. Κρύβει πολλούς κινδύνους, σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο. Έχουμε εκδώσει αναλυτικές οδηγίες που θα πρέπει να ακολουθούν όλοι οι εργαζόμενοι. Σε συνεργασία με την ΟΕΒ, το ΚΕΒΕ, την ΠΟΒΕΚ και άλλους επαγγελματικούς συνδέσμους, οι οδηγίες αυτές θα φθάσουν σε όλες τις επιχειρήσεις που θα ανεβάσουν ρολά. Η χαρά μας για την επαναλειτουργία σημαντικού αριθμού καταστημάτων και άλλων επαγγελματικών στεγών συνοδεύεται από την έντονη ανησυχία μας για αύξηση των κρουσμάτων, όπως συνέβη σε άλλες χώρες, με παράδειγμα την Γερμανία.
Περιληπτικά από τη Δευτέρα, θα ισχύουν τα εξής μέτρα υγιεινής στις επιχειρήσεις που θα επαναλειτουργήσουν:
v 8 τ.μ. για κάθε εργαζόμενο και 2 μέτρα απόσταση μεταξύ τους
v υποχρεωτική τοποθέτηση αντισηπτικού σε κάθε είσοδο επιχείρησης
v ανάρτηση έξω από το υποστατικό του αριθμού φυσικής παρουσίας ατόμων εντός του υποστατικού για ενημέρωση τόσο του κοινού όσο και για διευκόλυνση του έργου των Επιθεωρητών Εργασίας
v καθημερινός και σχολαστικός καθαρισμός και απολύμανση των επιφανειών που χρησιμοποιούνται συχνά, κτλ
v άμεση πρόσβαση σε μάσκες, θερμόμετρα, κτλ.
Νοείται ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να ακολουθούν αυστηρά τους κανόνες υγιεινής.
Προστατευτικές μάσκες
Το Υπουργείο Υγείας παράγγειλε μεγάλη ποσότητα προστατευτικών μασκών, πριν από ένα μήνα, προτού δηλαδή υπάρξει σύσταση για χρήση προστατευτικής μάσκας. Έχουμε αγοράσει 9 εκατομμύρια, απλές χειρουργικές μάσκες μιας χρήσης, οι οποίες θα δοθούν στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, καθώς και σε επηρεαζόμενες επιχειρήσεις για κάλυψη μέρους των αναγκών τους. Η παράδοση των μασκών σε επιχειρήσεις θα γίνει μέχρι την Κυριακή, σε συνεργασία με την ΟΕΒ, το ΚΕΒΕ και την ΠΟΒΕΚ, καθώς και άλλα οργανωμένα σύνολα.
Η χρήση μάσκας, να τονίσω, είναι υποχρεωτική για εργαζόμενους που έχουν άμεση επαφή με κοινό (Δημόσιο και Ευρύτερο δημόσιο τομέα, Λιανικό Εμπόριο, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς).
Η χρήση μάσκας από πολίτες στην κοινότητα συστήνεται σε πολυσύχναστους και κλειστούς χώρους, όπως οι υπεραγορές, τα μεγάλα καταστήματα, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, κοκ.
Με απλά λόγια, οι ταμίες και οι άλλοι εργαζόμενοι στις υπεραγορές, οι υπάλληλοι των καταστημάτων, οι οδηγοί των λεωφορείων και γενικά οι ιδιώτες, δημόσιοι ή δημοτικοί, υπάλληλοι που έρχονται σε επαφή με κόσμο, θα πρέπει υποχρεωτικά να φέρουν μάσκα. Οι πελάτες των υπεραγορών και των άλλων κλειστών καταστημάτων, οι επιβάτες λεωφορείων, προτρέπονται να φορούν μάσκα αλλά δεν είναι υποχρεωμένοι.
Εργαζόμενοι που εντάσσονται στις ευπαθείς ομάδες
Η προστασία της υγείας των συμπολιτών μας που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες παραμένει προτεραιότητα για το κράτος. Για τον λόγο αυτό, έχουμε χθες επικαιροποιήσει τον κατάλογο των ευπαθών ομάδων αναλόγως του βαθμού επικινδυνότητας από έκθεση στον ιό, στη βάση των μέχρι τώρα επιδημιολογικών στοιχείων και νοσηρότητας των ασθενών με COVID-19. Με βάση τον νέο κατάλογο, οι ευπαθείς ομάδες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
Στην πρώτη κατηγορία, περιλαμβάνονται οι ασθενείς και άλλα άτομα που μπορούν να εργαστούν με την προϋπόθεση ότι δεν βρίσκονται σε χώρους όπου συναλλάσσονται με κοινό και δεν υπάρχει αυξημένη διέλευση ατόμων.
Στη δεύτερη κατηγορία, κατατάσσονται ασθενείς και άλλα άτομα που θεωρούνται πολύ υψηλού κινδύνου και καλούνται να εργάζονται από το σπίτι.
Ο νέος κατάλογος έχει δοθεί στη δημοσιότητα χθες και είναι διαθέσιμος στην ειδική ιστοσελίδα του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών.
Για την περαιτέρω προστασία των συμπολιτών μας που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, αποφασίσαμε σε συγκεκριμένες περιπτώσεις να παραπέμπουμε ειδικές κατηγορίες ατόμων σε Ιατρεία Δημόσιας Υγείας για να υποβάλλονται σε τεστ για τον κορωνοϊό με επιδότηση από το Υπουργείο Υγείας. Ενδεικτικά, τέτοιες περιπτώσεις είναι:
v Καρκινοπαθείς προτού εισαχθούν για θεραπεία
v Έγκυες πριν τον τοκετό
v Ηλικιωμένοι πριν εισαχθούν σε Στέγη Ευγηρίας
v Κακοποιημένα άτομα (ενήλικες και παιδιά) πριν εισαχθούν σε στέγες.
Διευρυμένες διαγνωστικές εξετάσεις
Το πρόγραμμα των διευρυμένων διαγνωστικών εξετάσεων που έχουμε εφαρμόσει εντάσσεται στη στρατηγική αντιμετώπισης του ιού, για την οποία αναφέρθηκα στην αρχή. Μέχρι σήμερα έχουμε πέραν των 55 χιλιάδων καταγεγραμμένων διαγνωστικών εξετάσεων, αριθμός που κατατάσσει την Κύπρο ανάμεσα στις πρώτες χώρες στην Ευρώπη. Η μέθοδος αυτή, σε συνδυασμό με την αυστηρή ιχνηλάτηση αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και μάλιστα απέσπασε συγχαρητήρια από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).
Ενδεικτικά να αναφέρω, το Πρόγραμμα 20,000 τεστ για πολίτες που εργάζονταν και δεν είχαν ανασταλεί οι εργασίες τους κατά τη διάρκεια των περιορισμών μέχρι χθες έχουν διεκπεραιωθεί 17,601 και βρέθηκαν 28 θετικά κρούσματα.
Να τονίσω ότι για να διασφαλιστεί η ίση πρόσβαση των εργαζομένων στο Πρόγραμμα είχαν δοθεί συγκεκριμένα ποσοστά για τις κατηγορίες των εργαζομένων όπως ορίστηκαν.
Επιπρόσθετα, ενόψει και της πολιτικής ενίσχυσης περαιτέρω εργαστηριακών ελέγχων, το υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την ανανέωση του Προγράμματος για πραγματοποίηση άλλων 20,000 δωρεάν διαγνωστικών εξετάσεων στους εργαζόμενους που θα επιστρέψουν στις εργασίες τους από τη Δευτέρα. Συγκεκριμένα:
1. Για τους εργαζόμενους στο λιανικό εμπόριο με άμεση επαφή το κοινό θα διενεργηθούν 14,000 εργαστηριακά tests
2. Για τους εργαζόμενους σε εργοτάξια θα γίθουν 6.000 τεστ (3,000 επιτόπου με Κινητή Μονάδα κατόπιν συνεννόησης με Υπουργείο Εργασίας και 3,000 με ραντεβού).
Ακόμα, ολοκληρώθηκε η δειγματοληπτική παρέμβαση στην κοινωνία. Από τα 1,054 άτομα που επιλέχθηκαν, οι 773 εθελοντές προσήλθαν για τη δειγματοληψία. Από αυτούς εντοπίστηκε 1 θετικό περιστατικό. Θα ήθελα, με την ευκαιρία, να ευχαριστήσω τους εθελοντές που συμμετείχαν, τον ΟΑΥ και τα Ιατρεία Δημόσιας Υγείας για την άρτια οργάνωση και ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός λίγων ημέρων.
Αναλυτικά, η Στρατηγική για άρση των περιοριστικών μέτρων και επανεκκίνηση της οικονομίας έχει καθορισθεί σε 4 φάσεις οι οποίες έχουν εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, και θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τα επιδημιολογικά στοιχεία, ως ακολούθως:
Φάση 1η: 4 Μαΐου – 20 Μαΐου 2020
- Κατασκευαστικός τομέας και όλες οι παρεμφερείς οικονομικές δραστηριότητες
- Λιανικό εμπόριο – επαναλειτουργία όλων των καταστημάτων , εκτός από εκείνα που στεγάζονται εντός εμπορικών κέντρων/πολυκαταστημάτων. Οι ημέρες και οι ώρες λειτουργίας των καταστημάτων θα καθοριστούν από το Υπουργείο Εργασίας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και το Υπουργείο Υγείας
- Λαϊκές αγορές, πλανοδιοπώληση
- Στάθμευση κρουαζιερόπλοιων για ανεφοδιασμό (χωρίς αποβίβαση επιβατών ή αντικατάσταση πληρωμάτων).
- Αντικατάσταση πληρωμάτων για εμπορικά σκάφη και η μετακίνηση ιδιωτικών σκαφών σε αδειοδοτημένους χώρους, για σκοπούς ελλιμενισμού, συντήρησης και επισκευών
- Λύκεια: μόνο τελειόφοιτοι των δημόσιων (3η Λυκείου) και των ιδιωτικών σχολών μέσης εκπαίδευσης (από 11 Μαΐου). Για όλες τις άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης, ο Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας θα ανακοινώσει σχετικό πλάνο. Νοείται, ότι μέχρι της πλήρους επαναλειτουργίας των σχολικών μονάδων θα συνεχίσει η τελεκπαίδευση.
- Διεξαγωγή προγραμματισμένων εγχειρήσεων, βάσει οροφών που θα καθορίσει το Υπουργείο Υγείας
- Οδοντιατρικά Κέντρα/Ιατρεία (όσα παραμένουν κλειστά μετά από το Διάταγμα της 23ης Απριλίου)
- Χρήση ανοιχτών ή υπαίθριων αθλητικών εγκαταστάσεων μόνο για αθλητές και αθλήτριες υψηλών επιδόσεων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Κυπριακής Ολυμπιακής Επιτροπής, χωρίς τη χρήση αποδυτηρίων, γυμναστηρίων ή άλλων κλειστών συναφών υποδομών.
- Προπονήσεις για ομαδικά αθλήματα μόνο σε ανοικτούς χώρους, χωρίς τη χρήση αποδυτηρίων, γυμναστηρίων ή άλλων κλειστών συναφών υποδομών. (από 18 Μαΐου
- Τουριστικά και ταξιδιωτικά γραφεία
- Πλήρης λειτουργία πλυντηρίων αυτοκινήτων
- Αναθεώρηση οδηγιών για δημόσιες μεταφορές (πληρότητα μέχρι 50%)
- Πλήρης λειτουργία Δημόσιας Υπηρεσίας και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Είναι σημαντικό για την οικονομία όπως η βιομηχανία και ο μεταποιητικός τομέας να λειτουργούν πλήρως.
Τονίζεται ότι η επαναλειτουργία των οικονομικών δραστηριοτήτων θα γίνεται βάσει κατευθυντήριων γραμμών ή πρωτοκόλλων, όπως έχει ήδη αναφερθεί.
Μέτρα Διακίνησης
- 3 SMS την ημέρα, η απαγόρευση κυκλοφορίας να ισχύει από τις 10 μμ μέχρι 6 π.μ.
- Επιτρέπεται η ατομική άθληση σε ανοιχτούς χώρους όχι περισσότερων των δύο ατόμων μαζί (περπάτημα, τένις, κολύμβηση στη θάλασσα και όχι σε δημόσια ή ιδιωτικά κολυμβητήρια, ποδηλασία, κτλ) και θα είναι ανοιχτοί πεζόδρομοι και πεζόδρομοι εντός πάρκων, μόνο για σκοπούς ατομικής άσκησης και όχι περισσότερων των δύο ατόμων κατά περίπτωση, ενώ δεν θα επιτρέπονται οι συναθροίσεις. Εξαιρείται από τον εν λόγω περιορισμό η παρουσία των ανήλικων τέκνων γονέων που ασκούνται.
- Επιτρέπεται από τις 4ης Μαΐου η προσευχή σε εκκλησίες, τεμένη και άλλους χώρους προσευχής, νοουμένου ότι δεν θα συνυπάρχουν ταυτόχρονα πέραν των 10 ατόμων.
Φάση 2η: 21 Μάϊου – 8 Ιουνίου
- Κομμωτήρια/ κουρεία/ ινστιτούτα αισθητικής (από 21 Μαΐου)
- Υπηρεσίες εστίασης, εξυπηρέτηση μόνο σε εξωτερικούς χώρους (από 21 Μαΐου)
- Βιβλιοθήκες ( από 1 Ιουνίου)
- Μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι και ιστορικοί χώροι (από 1 Ιουνίου)
- Πρακτορεία Στοιχημάτων (από 1 Ιουνίου)
- Λιμάνια σε πλήρη λειτουργία (από 1 Ιουνίου), με εξαίρεση την αποβίβαση επιβατών από κρουαζιερόπλοια
Τονίζεται ότι η επαναλειτουργία των οικονομικών δραστηριοτήτων θα γίνεται βάσει κατευθυντήριων γραμμών ή πρωτοκόλλων, όπως έχει ήδη αναφερθεί.
Μέτρα Διακίνησης
- Από 21 Μαΐου, καταργείται πλήρως SMS,
- Επιτρέπονται συναθροίσεις μέχρι 10 άτομα,
- Επιτρέπεται από 1 Ιουνίου ο εκκλησιασμός και άλλες μορφές θρησκευτικής λατρείας σε εκκλησίες, τεμένη και άλλους θρησκευτικούς χώρους, νοουμένου ότι θα τηρούνται αυστηρά τα πρωτόκολλα υγειονομικής συμπεριφοράς όπως το Υπουργείο Υγείας θα καθορίσει. Τα ίδια μέτρα θα ισχύουν για γάμους, βαφτίσεις και κηδείες.
- Ελεύθερη διακίνηση σε πάρκα, παιδότοπους σε εξωτερικούς χώρους, πλατείες, μαρίνες, κτλ, νοουμένου ότι οι συναθροιζόμενοι δεν θα υπερβαίνουν τους 10.
- Κατάργηση της απαγόρευσης κυκλοφορίας μεταξύ 10 μμ. μέχρι 6 π.μ.
Φάση 3η: 9 Ιουνίου – 13 Ιουλίου
- Εμπορικά Κέντρα/Πολυκαταστήματα
- Αεροδρόμια/Αεροπορικές Εταιρείες - σταδιακά και υπό όρους
- Λιμάνια, εξυπηρέτηση και κρουαζιερόπλοιων
- Υπηρεσίες εστίασης, εξυπηρέτηση σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους
- Ξενοδοχεία
- Παραλίες : Προϋπόθεση η διατήρηση απόστασης ασφαλείας
- Θέατρα και σινεμά ανοιχτού χώρου
- Γυμναστήρια
- Αθλητικά Πρωταθλήματα (χωρίς φιλάθλους)
- Καλοκαιρινά προγράμματα σχολών ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
Τονίζεται ότι η επαναλειτουργία των οικονομικών δραστηριοτήτων θα γίνεται βάσει κατευθυντήρων γραμμών ή πρωτοκόλλων, όπως έχει ήδη αναφερθεί.
Μέτρα Διακίνησης
- Κατάργηση όλων των περιορισμών
Φάση 4η: 14 Ιουλίου και μετά
- Θέατρα και σινεμά κλειστού χώρου
- Φεστιβάλ και Συναυλίες
- Καζίνο
- Παιδότοποι σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους
Θα καταρτιστεί ειδικό σχέδιο για σταδιακή επαναλειτουργία όλων πιο πάνω τομέων.
Τονίζεται ότι, η επαναλειτουργία των οικονομικών δραστηριοτήτων θα γίνεται βάσει κατευθυντήρων γραμμών ή πρωτοκόλλων, όπως έχει ήδη αναφερθεί. Ειδικότερα, για μεγάλες συγκεντρώσεις ο περιορισμός στον αριθμό ατόμων θα καθοριστεί σε μεταγενέστερο στάδιο.
Ολοκληρώνοντας την εισαγωγική μου παρέμβαση, θέλω να επαναλάβω πόσο κρίσιμο είναι το επόμενο χρονικό διάστημα. Όπως τα καταφέραμε μέχρι σήμερα, όλοι μαζί με αίσθημα ευθύνης είμαι βέβαιος θα συνεχίσουμε την πετυχημένη πορεία και δεν θα βρεθούμε στη δυσχερή θέση να κάνουμε βήματα πίσω. Εμπιστευόμαστε την υπευθυνότητα του κάθε πολίτη και επενδύουμε στην ευσυνειδησία όλων σας.
Η Κύπρος πέρασε το πρώτο τεστ με επιτυχία. Η πρακτική έχει αποδείξει ότι με σύνεση και συνεργασία μπορούμε να πέτυχουμε πολλά ως πολιτεία. Χρειάζεται όμως υπομονή. Στα χέρια μας είναι να βγούμε οριστικά από την κρίση με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και να αποδείξουμε ότι και αυτή τη φορά θα τα καταφέρουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ και είμαι στη διάθεσή σας για τυχόν απορίες.
