Σε συστάσεις προς το Υπουργείο Υγείας και τον ΟΑΥ, προέβη η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη, αναφορικά με την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρίες στις υπηρεσίες και στους παρόχους υγείας που προσφέρονται μέσω του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ).
Συγκεριμένα προτρέπει το Υπουργείο, μέχρις ότου να υλοποιηθεί η ετοιμασία των σχετικών Κανονισμών, να ετοιμάσει μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2023 το αργότερο, σε συνεννόηση και συνεργασία με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία, κατάλογο με τα κριτήρια/απαιτήσεις και τις προδιαγραφές προσβασιμότητας που θα πρέπει να πληρούν οι εγκαταστάσεις/υποστατικά και ο εξοπλισμός των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων και να τον προωθήσει στον ΟΑΥ.
Σε ανακοίνωση του Γραφείου της Επιτρόπου αναφέρονται επίσης τα εξης:
«Αντίστοιχες, δε, τροποποιήσεις θα πρέπει να τροχιοδρομηθούν στο νομικό πλαίσιο που διέπει και τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις επαγγελματιών ή παρόχων υπηρεσιών υγείας που είναι συμβεβλημένοι ή/και θα συμβληθούν με το ΓεΣΥ, ούτως ώστε η εκ μέρους τους πλήρωση των κριτηρίων/απαιτήσεων και προδιαγραφών προσβασιμότητας να καθίσταται υποχρεωτική.
Στις δε περιπτώσεις που δεν υφίσταται νομικό πλαίσιο (πχ. διαγνωστικά κέντρα, κέντρα αποκατάστασης, κέντρα ανακουφιστικής φροντίδας υγείας κλπ.), θα πρέπει να προωθηθεί άμεσα ο καταρτισμός του, στη βάση των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν καθοριστεί στις συμβάσεις του Υπουργείου με ιδιωτικούς φορείς στους οποίους έχει ήδη αναθέσει την ετοιμασία του εν λόγω νομικού πλαισίου. Οποιαδήποτε, δε, διεύρυνση των ήδη καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων, δεν θα πρέπει να γίνει αποδεκτή από το Υπουργείο, σε περίπτωση που κρίνεται καταχρηστική.
Νοείται ότι σε κάθε περίπτωση και μέχρι την τροποποίηση ή ετοιμασία του σχετικού νομικού πλαισίου, οι εγκαταστάσειςκαι ο εξοπλισμός των επαγγελματιών ή παρόχων υπηρεσιών υγείας θα πρέπει να πληρούν τα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας που θα περιλαμβάνονται στον προαναφερόμενο Κατάλογο που θα καταρτίσει το Υπουργείο.
Το Υπουργείο Υγείας θα πρέπει επίσης να προχωρήσει τάχιστα και εντός προκαθορισμένου χρονοδιαγράμματος, στον καταρτισμό, όπου δεν υφίστανται, Κανονισμών που να αφορούν στην αδειοδότηση παρόχων υπηρεσιών φροντίδας υγείας, περιλαμβανομένων και των ιδιωτικών ιατρείων, ούτως ώστε να καθοριστούν κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας τα οποία να είναι άμεσα συνυφασμένα με την εξασφάλιση άδειας λειτουργίας.
Μέχρι, δε, την ετοιμασία νομικού πλαισίου που θα διέπει την αδειοδότηση των παρόχων υπηρεσιών φροντίδας υγείας, περιλαμβανομένων και των ιδιωτικών ιατρείων, οι εγκαταστάσεις/υποστατικά και ο εξοπλισμός τους θα πρέπει να πληρούν τα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας που θα περιλαμβάνονται στον πιο πάνω Κατάλογο που θα ετοιμάσει το Υπουργείο».
Προς τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ):
Μετά τη λήψη του προαναφερόμενου Καταλόγου από το Υπουργείο Υγείας, ο ΟΑΥ θα πρέπει να ενημερώσει όλους τους συμβεβλημένους παρόχους υπηρεσιών φροντίδας υγείας ότι εντός σύντομου χρονικού διαστήματος, ενδεχομένως δύο-τριών μηνών, θα ξεκινήσει μεταβατική περίοδος δώδεκα (το μέγιστο) μηνών, εντός της οποίας θα πρέπει να προχωρήσουν στις αναγκαίες και κατάλληλες ενέργειες ούτως ώστε οι εγκαταστάσεις/υποστατικά τους και ο εξοπλισμός τους να πληρούν τα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας που θα περιλαμβάνονται στον Κατάλογο του Υπουργείου για να καταστεί δυνατή η ανανέωση των συμβολαίων τους.
Νοείται ότι η προαναφερόμενη μεταβατική περίοδος δύναται να παραταθεί μέχρι έξι μήνες όταν έχουν ήδη τροχιοδρομηθεί ή/και βρίσκονται εν εξελίξει οι αναγκαίες προσαρμογές με τα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας
Στη βάση, δε, της πιο πάνω ενημέρωσης της οποίας θα τύχουν οι πάροχοι υπηρεσιών φροντίδας υγείας:
Κατά τον καταρτισμό νέων συμβάσεων με παρόχους υπηρεσιών φροντίδας υγείας, όπως αυτοί καθορίζονται στον περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμο, καθώς και με ιδιωτικά ή δημόσια νοσηλευτήρια, ο ΟΑΥ θα πρέπει να θέτει ως προαπαιτούμενο ότι οι υπηρεσίες τους παρέχονται σε εγκαταστάσεις πλήρως προσβάσιμες από τα άτομα με αναπηρίες, ως επίσης και ότι διαθέτουν τον αναγκαίο εξοπλισμό που θα καθιστά τις παρεχόμενες υπηρεσίες προσβάσιμες, στη βάση, δηλαδή, των κριτηρίων/απαιτήσεων και προδιαγραφών που θα καθοριστούν με τον πιο πάνω Κατάλογο.
Στην περίπτωση κατά την οποία οι σχετικές υπηρεσίες φροντίδας υγείας δεν είναι προσβάσιμες από τα άτομα με αναπηρίες και ο παροχέας δεν προβαίνει, εντός καθορισμένης προθεσμίας, στις αναγκαίες ενέργειες που θα του υποδείξει ο ΟΑΥ ούτως ώστε να πληρούνται τα ελάχιστα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές του Καταλόγου, ο ΟΑΥ δεν θα πρέπει να προχωρά στον καταρτισμό σύμβασης.
Στη δε περίπτωση υφιστάμενων συμβάσεων, ο ΟΑΥ θα πρέπει να ενημερώσει έγκαιρα και, σε κάθε περίπτωση, τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη λήξη της σύμβασης (ανάλογα με το περιεχόμενο και τους ορούς της υφιστάμενης συμβάσης) τους συμβεβλημένους παρόχους ότι για σκοπούς ανανέωσής της σύμβασης, θα πρέπει να συμμορφωθούν με τα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας που θα καθοριστούν με τον πιο πάνω Κατάλογο, ως όρο/προϋπόθεση για να ανανεωθεί η σύμβαση και να παραμείνουν συμβεβλημένοι με τον ΟΑΥ.
Προς την κατεύθυνση αυτή, θα πρέπει να τεθεί όρος σε όλες τις συμβάσεις του ΟΑΥ με τους παρόχους ότι εντός της καθορισμένης προθεσμίας θα πρέπει να πληρούν τα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας που θα καθοριστούν με τον πιο πάνω Κατάλογο και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, η σύμβαση θα τερματίζεται και δεν θα ανανεώνεται.
Προς το Υπουργείο Υγείας & τον ΟΑΥ:
Το Υπουργείο Υγείας θα πρέπει να προβαίνει τακτικά και, σε κάθε περίπτωση όταν υποβάλλεται σχετικό παράπονο/καταγγελία, σε επιτόπιους ελέγχους και επιθεωρήσεις στις εγκαταστάσεις/υποστατικά των παρόχων υπηρεσιών υγείας για να διαπιστώνεται κατά πόσον αυτά είναι προσβάσιμα και πληρούν τα ελάχιστα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας του Καταλόγου.
Όταν, δε, διαπιστώνεται ότι μια εγκατάσταση/υποστατικό και ο υφιστάμενος εξοπλισμός δεν είναι προσβάσιμα από τα άτομα με αναπηρίες, το Υπουργείο θα πρέπει να το γνωστοποιεί τάχιστα τον ΟΑΥ, ο οποίος θα ενημερώνει τον πάροχο για τη συντελούμενη διάκριση εις βάρος των ατόμων με αναπηρίες ένεκα της μη επαρκούς πρόσβασής τους στις υπηρεσίες του και να τον καλεί να προβεί στις αναγκαίες αλλαγές/τροποποιήσεις για να καταστούν προσβάσιμες οι παρεχόμενες υπηρεσίες.
Στην περίπτωση που ο συγκεκριμένος πάροχος παραλείψει, εντός καθορισμένης προθεσμίας, να συμμορφωθεί με τα ελάχιστα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας, ο ΟΑΥ θα πρέπει να αναστέλλει ή/και να τερματίζει τη σύμβαση παροχής υπηρεσιών φροντίδας υγείας.
Νοείται ότι, για την υλοποίηση των ανωτέρω θα πρέπει να υπάρξει πλήρης συντονισμός και συνεννόηση του Υπουργείου Υγείας και του ΟΑΥ με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ατόμων με αναπηρίες, αφενός σε σχέση με τα αναγκαία και κατάλληλα κριτήρια/απαιτήσεις και προδιαγραφές προσβασιμότητας που θα πρέπει να καθοριστούν και να περιληφθούν στον Κατάλογο, αφετέρου, δε, σε σχέση με τον τρόπο υλοποίησης των επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων.
