24news team
H κυπριακή φίνα είναι «παρεξηγημένη» λόγω του δηλητηρίου της που είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο, ενώ έχει λανθασμένα επικρατήσει και ο μύθος ότι είναι επιθετικό είδος. Αυτό εξηγείται και από τους Νικολάου Χ., Παφίλης Π., Λυμπεράκης Π., στο βιβλίο με τίτλο «Τα ερπετά και τα αμφίβια της Κύπρου» που έχει εκδώσει ο Ερπετολογικός Σύνδεσμος Κύπρου, 2014.
Μάλιστα, στο εν λόγω βιβλίο, όπως θα δείτε στα πιο κάτω αποσπάσματα, γίνεται αναφορά στα βασικά χαρακτηριστικά της φίνας αλλά και στο πόσο επικίνδυνη είναι τελικά για τον άνθρωπο.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της φίνας.
Η φίνα, κουφή ή κοντονούρα όπως συχνά ονομάζεται στην Κύπρο με το λατινικό όνομα Macrovipera lebetina αποτελεί ένα από τα 320 διαφορετικά είδη οχιάς και το μοναδικό αντιπρόσωπο της οικογένειας στην Κύπρο. Χαρακτηρίζεται κυρίως από το πολύ χοντρό σώμα με ανοιχτόχρωμο χρωματισμό και άτονα κηλιδωτά σχέδια στην ράχη που καταλήγει σε ιδιαίτερα κοντή ουρά δίνοντας την εντύπωση ότι το σώμα «κόβεται» απότομα στην περιοχή της ουράς.
Το κεφάλι είναι ιδιαίτερα τριγωνικό διαφοροποιώντας το συγκεκριμένο φίδι από τα υπόλοιπα 7 που συναντώνται στην Κύπρο, ενώ χαρακτηριστική θεωρείται και η κόρη του ματιού η οποία είναι κάθετη και διαστέλλεται το βράδυ για να ενισχύσει την νυχτερινή όραση του φιδιού.
Το φίδι αυτό συναντάται σε ολόκληρο το νησί, από παραθαλάσσιες περιοχές μέχρι και την κορυφή του Ολύμπου, κυρίως κοντά σε πετρώδεις / θαμνώδεις πλαγιές και σε σημεία με εύκολη πρόσβαση σε νερό (ρυάκια, ποτάμια, ταμιευτήρες νερού κλπ). Τρέφεται κυρίως με πουλιά και τρωκτικά τα οποία συλλαμβάνει με στήσιμο ενέδρας αφού το χρώμα του σώματος του φιδιού ευνοεί την απόκρυψη. Όταν η λεία προσεγγίσει, το φίδι επιτίθεται αστραπιαία και δαγκώνει το θύμα εκχύνοντας το δηλητήριο ενώ στην συνέχεια επιστρέφει στην αρχική της θέση περιμένοντας το δηλητήριο να δράσει και να εξοντώσει το θήραμα.
Η αναπαραγωγική περίοδος του φιδιού ορίζεται μεταξύ Απριλίου – Ιουνίου ενώ η ωοτοκία συμβαίνει κατά το τέλος της θερινής περιόδου όπου το θηλυκό άτομο γεννά 15-25 αυγά η επώαση των οποίων διαρκεί 35 περίπου μέρες. Η φίνα αποτελεί το μοναδικό από τα 3 δηλητηριώδη φίδια της Κύπρου του οποίου το δηλητήριο είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο αφού προκαλεί καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων ενώ προκαλεί παράλυση και καταστροφή των ιστών στο σημείο δαγκώματος.
Η φίνα όμως, αντίθετα με την λανθασμένη κοινή αντίληψη δεν είναι επιθετική προς τον άνθρωπο και δεν στήνει ενέδρες αλλά επιτίθεται μόνο εάν νιώσει ότι απειλείται ή εάν πατηθεί κατά λάθος από τον άνθρωπο μέσα στις περιοχές του ενδιαιτήματος της. Επιπρόσθετα, η αντίληψη ότι στην Κύπρο η φίνα μπορεί να φτάσει σε μήκος που να ξεπερνά τα 2m και παρουσιάζει κέρατο στην πρόσθια περιοχή του κεφαλιού δεν αποτελούν επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία αλλά αποτέλεσμα παρανόησης των έντονων εποφθαλμικών φολίδων και υπολειμμάτων παλαιού δέρματος που παραμένουν στο κεφάλι του φιδιού κατά την περίοδο αλλαγής δέρματος.
*Με πληροφορίες από Νικολάου Χ., Παφίλης Π., Λυμπεράκης Π., 2014: Τα ερπετά και τα αμφίβια της Κύπρου. Ερπετολογικός Σύνδεσμος Κύπρου, 2014
