Kathimerini.com.cy
Της Έλενας Αποστόλου
«…Ναι, η πιο μεγάλη πράξη της ζωής μας είναι η απόφαση του θανάτου μας, όταν υπάρχει κάποια διέξοδος, όταν μπορείς και να τον αποφύγεις, και συ τον διαλέγεις σαν τιμή και σα χρέος για τους άλλους, πιο πέρα απ’ τις ανάγκες σου. Όποιος μπορεί να νικήσει μια στιγμή τη ζωή του νικάει και το θάνατο».
«Αποχαιρετισμός» είναι ίσως το πιο μεγαλόπνοο ποίημα που γράφτηκε από τον Γιάννη Ρίτσο, για τον Αυξεντίου και τον αγώνα της ΕΟΚΑ. Αναντίλεκτα, ο ήρωας Νίκος Θεοφάνους, ο 20χρονος ήρωας της ΕΟΚΑ, ποιητής, συγγραφέας και αθλητής πέρασε στο πάνθεον των αθανάτων, τη νύκτα της 11ης Σεπτεμβρίου 1956, επιλέγοντας τον θάνατο, παρά την προσβολή της σύλληψής του από τους Άγγλους.
Με τον ηρωικό του θάνατο, αλλά και με τις πράξεις του, τίμησε με τον καλύτερο τρόπο την οικογένεια, την καταγωγή του και την ένδοξη ελληνική ιστορία του τόπου μας.
Η προτομή του ήρωα στον χώρο του πάρκου Αγίου Αντωνίου στη Λευκωσία θα βρίσκεται εκεί να μας φωτίζει, συμβολίζοντας την αιώνια εκτίμηση του Κυπριακού Ελληνισμού και αποτελεί ταυτόχρονα παντοτινό μάρτυρα των ηρωικών πράξεών του, κατά τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1955-1959.
Ποιος ήταν:
Ο Νικόλαος Θεοφάνους γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου, τον Δεκέμβριο του 1936, από Κύπριους γονείς ελληνικής καταγωγής. Η οικογένειά του παλιννόστησε στην Κύπρο μετά τις βιαιοπραγίες κατά των ξένων, το 1949. Ως αριστούχος της Εμπορικής Σχολής Σαμουήλ, προσελήφθη στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Ο Νικόλαος υπήρξε ποιητής και συγγραφέας, διακρίθηκε ως ποδοσφαιριστής στον Ολυμπιακό Λευκωσίας, στην άρση βαρών και ως κύριο στέλεχος της πρωτοσύστατης ορχήστρας πνευστών της Φιλαρμονικής Λευκωσίας.
Ο υπό αναφορά ήρωας δεν ήταν καθόλου τυχαίος και περιστασιακός. Ο παππούς του, Ηρακλής Θεοφάνους, έφερε δια βίου σοβαρό τραύμα στα πόδια, από συμμετοχή του στον ατυχή πόλεμο του 1897. Ο πατέρας του, Δημήτρης Θεοφάνους, εθελοντικά υπηρέτησε στον Αγγλικό Στρατό κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο εκ πατρός θείος του ήρωα, Λουκάς Θεοφάνους, υπηρέτησε εθελοντικά στους Βαλκανικούς Πολέμους και τη Μικρασιατική Εκστρατεία, επί δέκα συναπτά έτη, υποκείμενος σε παντοειδείς κακουχίες. Ο μεγαλύτερος αδελφός του ήρωα, Ηρακλής Θεοφάνους, υπηρέτησε στο Βρετανικό Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και προνομιακά συμμετείχε στις μάχες του Τομπρούκ και του Ελ Αλαμέιν.
