Η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε ομόφωνα σε νόμο, το νομοσχέδιο για την παραχώρηση σύνταξης χηρείας χωρίς διακρίσεις και επί ίσοις όροις σε άνδρες και γυναίκες, αφού προηγουμένως υπερψήφισε τροπολογία που κατέθεσαν το ΑΚΕΛ με τους Οικολόγους, η οποία έχει σκοπό τη διασφάλισης της συνταγματικής αρχής της ίσης μεταχείρισης και ώστε οι άνδρες και οι γυναίκες να δικαιούνται σύνταξη χηρείας ανεξάρτητα με τη χρονολογία που απεβίωσε ο σύζυγος ή η σύζυγος.
Η τροπολογία υπερψηφίστηκε με 27 ψήφους υπέρ και 15 εναντίον.
Το νομοσχέδιο περιελάμβανε διάταξη με βάση την οποία δικαιούχοι σε σύνταξη χηρείας καθίσταντο όσοι έμειναν χήροι μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 και αφορούσε τους άνδρες αφού οι χήρες γυναίκες, είχαν δικαίωμα σε σύνταξη χηρείας ήδη και η διάταξη για ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2018 καταργήθηκε με την τροπολογία, ως εκ τούτου, και εφόσον ο νόμος υπογραφεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και δημοσιευτεί στην επίσημη εφημερίδα, όσοι είναι χήροι κατά τη δημοσίευση του νόμου, άσχετα με την ημερομηνία θανάτου του συζύγου/συμβίου τους έλκουν δικαίωμα σε σύνταξη χηρείας.
Κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε της ψηφοφορίας οι Βουλευτές του ΔΗΣΥ, ανέφερε ότι η Κυβέρνηση ικανοποίησε ένα χρόνιο αίτημα των ανδρών για δικαίωμα σε σύνταξη χηρείας και το εφάρμοσε με βάση τις οικονομικές δυνατότητες του κράτους, ενώ οι εισηγητές της τροπολογίας υποστήριξαν ότι ο χήρος είναι χήρος ανεξάρτητα από την ημερομηνία θανάτου της συζύγου και ότι η ημερομηνία θανάτου που πρότεινε η Κυβέρνηση παραβιάζει τις αρχές της ίσης μεταχείρισης.
Στην έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας προς την Ολομέλεια της Βουλής διευκρινίζεται πως σύμφωνα με τις διατάξεις του υφιστάμενου περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, σύνταξη χηρείας παρέχεται στη σύζυγο/συμβία του αποβιώσαντος, η οποία συζούσε με αυτόν κατά το χρόνο του θανάτου του, ή, αν δε συζούσαν, η οποία συντηρούνταν αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο από αυτόν.
Σύνταξη χηρείας στο σύζυγο/συμβίο αποβιώσασας παρέχεται, μόνο εάν αυτός είναι μόνιμα ανίκανος για αυτοσυντήρηση κατά το χρόνο του θανάτου της συζύγου/συμβίας του και συντηρούνταν αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο από αυτή.
Αναφέρεται περαιτέρω ότι με τον νόμο που ψηφίστηκε απαλείφεται η προϋπόθεση στο βασικό νόμο σύμφωνα με την οποία ο άντρας έπρεπε να ήταν μόνιμα ανίκανος για αυτοσυντήρηση, ώστε τόσο η γυναίκα όσο και ο άντρας σύζυγος/συμβίος/α να αποκτά δικαίωμα σε σύνταξη χηρείας, εφόσον συζούσε με τον/την αποβιώσαντα/σα κατά το χρόνο του θανάτου του/της, ή, αν δε συζούσαν, συντηρούνταν αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο από αυτόν/αυτή.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας, πρόσωπο που δικαιούται σύνταξη από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων λαμβάνει αύξηση στη σύνταξή του για τη σύζυγο/συμβία του, με την οποία συζεί ή συντηρεί αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο, νοουμένου ότι αυτή δεν ασκεί ασφαλιστέα απασχόληση, ή το σύζυγο/συμβίο της, ανάλογα με την περίπτωση, που είναι μόνιμα ανίκανος για αυτοσυντήρηση και τον συντηρεί αυτή αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο.
Με τον τροποποιητικό νόμο απαλείφεται η προϋπόθεση ο άντρας να είναι μόνιμα ανίκανος για αυτοσυντήρηση, ώστε να καταβάλλεται αύξηση στις συντάξεις του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων τόσο για τη γυναίκα όσο και για τον άντρα σύζυγο/συμβίο/α με τον/την οποίο/α ο/η συνταξιούχος συζεί ή τον/την οποίο/α συντηρεί αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο, νοουμένου ότι αυτός/ή δεν ασκεί ασφαλιστέα απασχόληση.
Στην έκθεση της Επιτροπής αναφέρεται ακόμα ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του αναλογιστή του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η επέκταση του δικαιώματος σύνταξης χηρείας και στους άνδρες κατά αντίστοιχο τρόπο με αυτόν που παρέχεται στις γυναίκες αναμένεται να επιφέρει αύξηση της δαπάνης του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων για τις συντάξεις χηρείας κατά €3,9 εκατομ. το 2018, €7,2 εκατομ. το 2019, €10,5 εκατομ. το 2020 και €13,4 εκατομ. το 2021.
Ο νόμος προνοεί περαιτέρω σταδιακή αύξηση ύψους 1% των ποσοστών εισφοράς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά την περίοδο 2024-2034 για σκοπούς διατήρησης της βιωσιμότητας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, με την επιφύλαξη ότι, σε περίπτωση που η αναλογιστική μελέτη που θα διεξαχθεί πριν από την εφαρμογή των αυξημένων ποσοστών καταδείξει ότι με ή χωρίς τη λήψη οποιωνδήποτε μέτρων δεν είναι αναγκαία τα αυξημένα ποσοστά ή είναι αναγκαία μειωμένα ποσοστά, θα εφαρμόζονται τα ποσοστά τα οποία θα καταδείξει η υπό αναφορά αναλογιστική μελέτη.
Ωστόσο, τα εν λόγω ποσοστά δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να είναι χαμηλότερα από αυτά που προνοούνταν αμέσως πριν από την προτεινόμενη τροποποίηση.
Με τον νέο νόμο καταργείται η πληρωμή ποσού ίσου με τη σύνταξη χηρείας ενός έτους (χωρίς αυξήσεις για εξαρτώμενα) κατά τον τερματισμό της παροχής, όταν η χήρα ή ο χήρος συνάπτει εκ νέου γάμο ή συνάπτει σύμφωνο συμβίωσης.
