24news team
Σαφείς αναφορές στην προσπάθεια της Άγκυρας να «παρεμποδίσει» ιταλικό ερευνητικό σκάφος να ποντίσει καλώδια ανοιχτά της Κάσου, την αναφορά της ιδέας της «γαλάζιας πατρίδας» και στην επιμονή της γείτονος να αμβισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε ορισμένα νησιά του Αιγαίου, περιλαμβάνει η έκθεση προόδου για την Τουρκία που δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τουρκία
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση «η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα και βασικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη χώρα παραμένουν σε αδιέξοδο από το 2018, σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου. Παραμένουν σοβαρές ανησυχίες στους τομείς των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης. Ο διάλογος για το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα παραμένει αναπόσπαστο μέρος της σχέσης ΕΕ-Τουρκίας. Μετά τη στρατηγική καθοδήγηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου 2024, οι σχέσεις με την Τουρκία σημαδευτηκαν από σταδιακή επαναδέσμευση και έγιναν συγκεκριμένα βήματα προς εποικοδομητικές ανταλλαγές σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος».
«Από τον Ιανουάριο του 2024, η Τουρκία έχει εκδώσει, με το πρόσχημα των αεροναυτικών ασκήσεων, μια σειρά από NAVTEX και απαιτήσεων με τις οποίες ζητεί την αποστρατιωτικοποίηση είκοσι τριών νησιών, εγείροντας σιωπηρά αξιώσεις επί της ελληνικής κυριαρχίας αυτών των νησιών. Η Τουρκία αντιτάχθηκε επίσης στην ανακοίνωση της Ελλάδας να δημιουργήσει ένα θαλάσσιο πάρκο εντός της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης.
Η πιθανή επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στο Αιγαίο σύμφωνα με το άρθρο 3 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) συνέχισε να βαρύνει τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Η διακήρυξη του 1995 της τουρκικής βουλής, σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών της υδάτων θα θεωρηθεί casus belli, εξακολουθεί να ισχύει.
Από το 2023, οι διμερείς σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας έχουν βελτιωθεί, με την Τουρκία να μην έχει εμπλακεί σε μη εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο ή σε υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά. Η Τουρκία συνεχίζει να αρνείται να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και υποστήριξε επανειλημμένα μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο, σε αντίθεση με τις αποφάσεις τους Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ» αναφέρει η έκθεση.
Αλβανία (και υπόθεση Φρέντι Μπελέρη)
Αναφορικά με την Αλβανία, η έκθεση προέδρου της Κομισιόν καλεί τα Τίρανα να σεβαστούν τα περιουσιακά δικαιώματα και των μειονοτήτων στη χώρα, ενώ για την υπόθεση Φρέντι Μπελέρη αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «οι σχέσεις με την Ελλάδα παρέμειναν καλές συνολικά και οι πολιτικές επαφές συνεχίστηκαν, αν τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας παρέμειναν αντικείμενο διαφωνίας. Η προφυλάκιση Έλληνα εκλεγμένου δημάρχου, ο οποίος συνελήφθη την παραμονή των τοπικών εκλογών του 2023 με την κατηγορία της εξαγοράς ψήφων, υπήρξε πηγή έντασης».
Σερβία (το enfant terrible των Δυτικών Βαλκανίων)
Για τη Σερβία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι οι σερβικές αρχές πρέπει να επιδείξουν την πολιτική βούληση να επιβάλλουν τη δικαστική ανεξαρτησία και να αντιμετωπίσουν τη διαφθορά υψηλού επιπέδου, να βελτιώσουν τη διαφάνεια στην εκλογική διαδικασία, τη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών και τη νομοθετική ευθυγράμμιση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόσθεσε ότι απαιτείται σαφέστερη ευθυγράμμιση με τις πολιτικές της ΕΕ, ιδιαίτερα στις εξωτερικές σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα, και πιο σθεναρή δράση κατά της διαφθοράς στους δημόσιους θεσμούς. Ανέφερε ότι η συνεχιζόμενη δέσμευση υψηλού επιπέδου του Βελιγραδίου με τη Μόσχα και η απροθυμία να ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ, εγείρει στρατηγικές ανησυχίες και υπονομεύει την αλληλεγγύη της ΕΕ. «Η πρόσφατη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου της Σερβίας με την Κίνα περιπλέκει περαιτέρω την ευθυγράμμισή της με τις πολιτικές της ΕΕ», ανέφερε.
Βόρεια Μακεδονία και Συμφωνία των Πρεσπών
Σχετικά με τη Βόρεια Μακεδονία η έκθεση προόδου αναφέρει ότι «η Βόρεια Μακεδονία παραμένει συνεπής στη δέσμευσή της στον στρατηγικό στόχο της ώστε να να προχωρήσει στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Η Βόρεια Μακεδονία διατήρησε καλές σχέσεις με άλλες χώρες της περιοχής και οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες με γειτονικές χώρες πρέπει να εφαρμοστούν με καλή πίστη από όλα τα μέρη, όπως η Συμφωνία των Πρεσπών».
Η διεύρυνση της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή
Οι εκθέσεις προόδου των εν λόγω υποψηφίων προς ένταξη κρατών, δημοσιεύτηκαν λίγες μόλις ημέρες μετά τη μίνι περιοδεία της προεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα Δυτικά Βαλκάνια, με σκοπό να φανεί ότι τα συγκεκριμένα κράτη θα δεσμευτούν να προσεγγίσουν έτι περαιτέρω την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς οι Βρυξέλλες αλλά και οι περισσότερες κυβερνήσεις των κρατών - μελών της ΕΕ επιθυμούν να περιορίσουν τη ρωσική επιρροή στην ευρύτερη περιοχή. Μόλις χθες πραγματοποιήθηκε στο Μαυροβούνιο και η συνάντηση των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών υποθέσεων της ΕΕ (Συμβουλιο της ΕΕ) με τους ομολόγους τους από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Ανάμεσα στις αποφάσεις που έλαβαν ήταν η συνεργασία για την καταπολέμηση του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος και της παράνομης διακίνησης μεταναστών και τη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις
Κομισιόν: Η διεύρυνση μπορεί να μας καταστήσει παγκόσμια δύναμη
Στα γενικά σχόλια, η έκθεση της Κομισιόν αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και οι θεμελιώδεις αξίες θα συνεχίσουν να αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της πολιτικής διεύρυνσης της ΕΕ. Η ένταξη στην ΕΕ παραμένει στρατηγική επιλογή.
Πηγή: Protothema
