Το πρόγραμμα με το οποίο θα κυβερνήσει τον τόπο, εάν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, παρουσίασε σήμερα ο Σταύρος Μαλάς, χαρακτηρίζοντάς το «συμβόλαιο ελπίδας και προοπτικής» και «ρεαλιστικό και τεκμηριωμένο», που απευθύνεται και υπηρετεί τους πολλούς και όχι τους λίγους, όπως είπε.
Ο κ. Μαλάς, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στο εκλογικό του επιτελείο, είπε ότι θα εφαρμόσει το πρόγραμμα διακυβέρνησής του «αξιοποιώντας το αξιοκρατικά το δυναμικό της χώρας μας μακριά από λίστες και εξαργύρωση προεκλογικών επιταγών». Οι προτάσεις του, όπως ανέφερε, είναι συγκεκριμένες και υλοποιήσιμες. Κυπριακό, Διεθνείς Σχέσεις, Οικονομία, Ενεργειακή Πολιτική, Κοινωνικό Κράτος, Υγεία, Παιδεία, Νέα Γενιά, Κοινωνία Ισότητας, Περιβάλλον, Πολιτισμός, Αθλητισμός, Θεσμοί και Δομές τους Κράτους είναι οι πυλώνες στους οποίους στηρίζεται το πρόγραμμα διακυβέρνησής του. Ολόκληρο το πρόγραμμα βασίζεται, όπως ανέφερε, στο στρατηγικό στόχο για σταδιακό επανασχεδιασμό τους αναπτυξιακού μοντέλου της Κύπρου.
Σημείωσε ότι χρειάζεται ένας νοικοκυρεμένος, αναπτυξιακός και κοινωνικά ευαίσθητος προϋπολογισμός. Αναφέρθηκε ειδικότερα στο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο, είπε, δεν είναι μόνο τραπεζικό αλλά και κοινωνικοοικονομικό, εισηγούμενος τη σύσταση Μετοχικής Οντότητας Διαχείρισης Τραπεζικού Ενεργητικού, στην οποία θα συμμετέχουν οι τράπεζες, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου αλλά και το κράτος. Στη οντότητα αυτή θα μεταφέρουν οι τράπεζες τα ΜΕΔ πρώτης κατοικίας και μικρής επαγγελματικής στέγης που δεν μπορούν να τύχουν βιώσιμης αναδιάρθρωσης. Η δομή της οντότητας αυτής, απαντά στο μεγάλο ερώτημα της κεφαλαιοποίησης, αφού οι τράπεζες θα λάβουν μετοχές έναντι των δανείων που θα μεταφέρουν ενώ το κράτος θα κληθεί να συμβάλει με ένα μικρό ποσό, χωρίς να μεταφέρεται έτσι το βάρος στους φορολογούμενους, εξήγησε.
Στάθηκε ακόμα στη σημασία της επένδυσης στην έρευνα και την καινοτομία, με πρόταση βάσει της οποίας από την 1.1.2019 οι επενδύσεις για αυτό τον τομέα θα πολλαπλασιαστούν και θα ανέρχονται στα 100 εκατομμύρια ετησίως, ενώ, προμετωπίδα, είπε, των προτάσεων για αντιμετώπιση της ανεργίας και των εργασιακών σχέσεων αποτελεί η εφαρμογή αναπτυξιακού νόμου που να συνδέει την παροχή κρατικών κινήτρων σε επιχειρήσεις, με τον σεβασμό της εργατικής νομοθεσίας και των συλλογικών συμβάσεων ως προϋπόθεση.
Ο κ. Μαλάς ερωτηθείς δεν θέλησε να πει ποιό θα είναι το πρόσωπο που θα διορίσει στη θέση του Υπουργού Οικονομικών εάν εκλεγεί, ενώ απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι οι γυναίκες θα συμμετέχουν στο Υπουργικό του Συμβούλιο, τουλάχιστον κατά 50% της σύνθεσής του και ότι θα διορίσει άτομα που θα προέρχονται από την κοινωνία των πολιτών και που αποδεδειγμένα έχουν προσφέρει στην κοινωνία αποτελεσματικά, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης. Σημείωσε ότι το ΑΚΕΛ εκπροσωπεί περίπου το 30% της κυπριακής κοινωνίας και «δεν φαντάζομαι να υπάρχουν άτομα που πιστεύουν ότι στον ευρύτερο χώρο της αριστεράς δεν υπάρχουν άτομα τα οποία έχω περιγράψει».
Όσον αφορά το πού θα εξευρεθούν τα κονδύλια για την εφαρμογή των προτάσεων του για την οικονομία, ανέφερε πως η διαχείριση του κρατικού προϋπολογισμού είναι θέμα προτεραιοτήτων και πως στη δική του πολιτική θέτει προτεραιότητες που εντός αυτού του προϋπολογισμού μπορούν να εφαρμοστούν. Μπορούμε, είπε, να επεκτείνουμε τα κονδύλια για την έρευνα και την καινοτομία και την κοινωνική πολιτική και την προστασία των συνταξιούχων, και σημείωσε ότι δεν εξήγγειλε πολλά εκατομμύρια για την αποκατάσταση κουρεμένων καταθετών και κατόχων αξιογράφων, παρόλο που στο πρόγραμμά του έχει συμπεριλάβει πρόταση για αποζημίωσή τους «όταν μπορούμε». «Κατά προτεραιότητα να στηρίξουμε εκείνες τις ομάδες του πληθυσμού που άμεσα έχουν ανάγκη και βεβαίως δεν παραγνωρίζω τις άλλες ομάδες του πληθυσμού που πρέπει εξελικτικά να αποκατασταθούν συνεπεία των αποφάσεων του 2013», ανέφερε.
Είπε ότι θεωρεί επικίνδυνη την πρόταση ανθυποψηφίων του για δημιουργία ταμείου για τους κουρεμένους καταθέτες και κατόχους αξιογράφων, λέγοντας ότι «είναι πρόωρο ο όποιος υποψήφιος να δίδει τέτοιου είδους υποσχέσεις». «Κανένας πολιτικός δεν μπορεί να δώσει μετεχρονισμένες επιταγές και δυστυχώς αυτές οι εξαγγελίες που γίνονται από πολλούς ανθυποψηφίους θα μείνουν στα χαρτιά» σημείωσε, προσθέτοντας ότι δεν διακινδυνεύει την αξιοπιστία του. Είπε, παράλληλα, ότι προτίθεται να διεξάγει συζήτηση για το θέμα με τους αρχηγούς των κομμάτων και ταυτόχρονα να διορίσει ανεξάρτητους τεχνοκράτες που θα μελετήσουν όλες τις πιθανές θεραπείες και να ληφθούν αποφάσεις, χαρακτηρίζοντας το όλο θέμα «εθνική υπόθεση», για το οποίο, όπως είπε, «δεν αποφασίζουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το Υπουργικό Συμβούλιο».
Σε ερώτηση ποιά θα είναι η πρώτη του κίνηση στο Κυπριακό εάν εκλεγεί αναφέρθηκε στο πλαίσιο λύσης του Κυπριακού, στις διαχρονικές αποφάσεις της ε/κ πλευράς, στις Συμφωνίες Κορυφής, στα ψηφίσματα του ΣΑ και στο πλαίσιο Γκουτέρες και το συμπληρωματικό έγγραφο, ενώ κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση Κοτζιά ότι οι Ερντογάν και Τσαβούσογλου αποδέχονται την ανάγκη να υπάρξουν διερευνητικές συζητήσεις πριν από μια νέα Διάσκεψη για την Κύπρο συμφώνησε ότι πρέπει να γίνει διερευνητική δουλειά για να μην υπάρξει μια αποτυχία κυρίως στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων. "Αλλά άλλο είναι να συζητάς επί της διαδικασίας και άλλο είναι να συζητάς αυτή τη διαδικασία, ούτε καν να την αρχίσεις -όπως μια άλλη προσέγγιση- και άλλο είναι να λες ότι αυτή η διαδικασία έστω και αν αρχίσει, έστω κι αν καταλήξει -και είναι δήλωση του κ. Αναστασιάδη- κατά την άποψη του θα δημιουργηθεί μια συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων στην οποία οι Τ/κ θα είναι υποχείριο της Τουρκίας. Γιατί να αρχίσει η διαδικασία;», διερωτήθηκε.
Ξεκαθάρισε ότι δεν αποδέχεται σε καμία περίπτωση την όποια μορφή εγγυήσεων, ενώ όσον αφορά το χρονικό ορίζοντα αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων, είπε ότι η συντριπτική πλειοψηφία θα πρέπει να αποχωρήσει από την πρώτη μέρα της λύσης και αν μείνει ένας μικρός αριθμός στρατευμάτων για καθαρά πρακτικούς λόγους, θα πρέπει να εποπτεύεται από μια διεθνή δύναμη μέχρι να αποχωρήσει σε χρονικό ορίζοντα 18 μηνών.
Στο θέμα του ΓεΣΥ και ερωτηθείς κατά πόσον θα συνεχίσει την τρέχουσα προσπάθεια, ο Σταύρος Μαλάς είπε ότι το ΓεΣΥ δεν τελειώνει με την επικαιροποίηση του νόμου και σημείωσε ότι για την εφαρμογή του «πρέπει να είσαι έτοιμος να συγκρουστείς με συμφέροντα». Πρόσθεσε ότι «είμαστε μόνο σαράντα μέρες από την παράδοση της απερχόμενης Κυβέρνησης και δεν έχει γίνει απολύτως τίποτε σε σχέση με την υλοποίηση του ΓεΣΥ και όταν αναλάβει η νέα Κυβέρνηση θα έχει μόνο 16 μήνες για την εφαρμογή της πρώτης φάσης του ΓεΣΥ». Τόνισε ότι «αν παρ’ ελπίδα ο κυπριακός λαός κάνει το λάθος και επανεκλέξει τον κ. Αναστασιάδη δεν υπάρχει περίπτωση να εφαρμοστεί ΓεΣΥ».
Σε ερώτηση πώς θα αντιδράσει σε ενδεχόμενες τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, εάν εκλεγεί, είπε πως θα προβεί σε καταγγελία των τουρκικών ενεργειών σε διεθνές επίπεδο, σημειώνοντας ειδικότερα για το οικόπεδο 6 πως εκεί έχει συμφέροντα η γαλλική Total «και θα σκεφτεί η Τουρκία δύο φορές να κάνει αυτές τις κινήσεις. Θα συνεννοηθούμε με τους εταίρους μας έτσι ώστε να γίνουν εκείνες οι παραστάσεις και από εκείνους προς την Τουρκία», πρόσθεσε.
Ειδικότερα για τις σχέσεις Κύπρου – Ισραήλ είπε πως πρέπει να υπάρξει στενότερη συνεργασία και ότι θα διορίσει Προεδρικό Απεσταλμένο για ενίσχυση των σχέσεων των δύο χωρών στο οικονομικό κομμάτι. Η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, είπε, πρέπει να ενισχυθεί κατά τρόπο που να μην υπονομεύει τη βασική θέση της Κύπρου ότι στηρίζει τη δημιουργία ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Η τριμερής συνεργασία στο ενεργειακό, πρόσθεσε, πρέπει να πάρει περισσότερη ουσία, και υποστήριξε την επαναφορά του σχεδιασμού για δημιουργία τερματικού, αφού «όλοι οι άλλοι σχεδιασμοί και κυρίως ο Eastmed είναι ένας σχεδιασμός ο οποίος έχει μια λογική, αλλά δεν βασίζεται σε πραγματικούς οικονομικούς όρους, δηλαδή δεν είναι βιώσιμος».
Ο κ. Μαλάς είπε ότι επιβάλλεται και ο ίδιος εισηγείται μια ευρύτερη ενεργειακή στρατηγική, που να περιλαμβάνει την ενδιάμεση λύση, την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, τη διαχείριση του δικού μας φυσικού αερίου σε σχέση και με την εγχώρια αγορά και το ηλεκτρικό καλώδιο. Αυτή η στρατηγική, σημείωσε, δεν υπάρχει.
Όσον αφορά το χουλιγκανισμό και τη βία στα γήπεδα, παρατήρησε ότι ορισμένοι θεωρούν ότι τα έκτροπα που συμβαίνουν στα γήπεδα οφείλονται στην απουσία της κάρτας φιλάθλου, κάτι που, όπως είπε, «είναι ένας τρόπος διαφυγής από τις ευθύνες και αναφέρομαι κυρίως στον Υπουργό Δικαιοσύνης». Πρόσθεσε ότι για την αντιμετώπιση του φαινομένου εισηγείται τη δημιουργία μιας επιτροπής σε τέσσερις μήνες από την ανάληψη της Προεδρίας για να προτείνει συγκεκριμένα μέτρα, καθώς και μετάκληση εμπειρογνωμόνων από το εξωτερικό για να συνδράμουν στην υλοποίηση προτάσεων εντός χρονοδιαγραμμάτων.
Σε ό,τι αφορά τις δημοσκοπήσεις, είπε ότι όλες καταγράφουν ανοδική πορεία της υποψηφιότητάς του και παρουσιάστηκε βέβαιος ότι θα περάσει στο δεύτερο γύρο. Απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι θα προσκαλέσει τα κόμματα που στηρίζουν Νικόλα Παπαδόπουλο και Γιώργο Λιλλήκα να συζητήσουν στη βάση ενός προγράμματος, διαπιστώνοντας ότι «υπάρχουν κοινές συνιστώσες» στις δηλώσεις που γίνονται από τους υποψηφίους. Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι δεν συζητά αλλαγή του πλαισίου λύσης του Κυπριακού. Ερωτηθείς από πού θα αντλήσει δυνάμεις στο δεύτερο γύρο είπε ότι το 2013 «με την πολεμική όλων» και με τις δημοσκοπήσεις να μην του δίνουν πέραν του 29%, κατάφερε να πάει στο 43%. Οι συνθήκες σήμερα είναι πολύ διαφορετικές και ο απερχόμενος Πρόεδρος σήμερα κρίνεται, υπέδειξε, προσθέτοντας, ότι πολλοί δεν θέλουν επανεκλογή Αναστασιάδη, κάτι που δημιουργεί νέα δυναμική.