ΚΥΠΕ
Υπάρχουν πληροφορίες ότι πέραν από την ενίσχυση των φυλακίων τους στη νεκρή ζώνη, οι Τούρκοι έχουν στα μετόπισθεν έτοιμες δυνάμεις καταδρομών για να επέμβουν, δήλωσε σήμερα ο Υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, προσθέτοντας πως σχεδόν κάθε εβδομάδα έχουμε έναν επεισόδιο στη νεκρή ζώνη από πλευράς του τουρκικού στρατού.
Μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, κατά τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εξωτερικών για το 2023, ο κ. Κασουλίδης είπε πως με το παραμικρό όταν κάποιος γεωργός πάει για να καλλιεργήσει τη γη του εντός της νεκρής ζώνης βγαίνουν οι Τούρκοι στρατιώτες, δημιουργούν επεισόδιο.
Είπε ακόμη πως είχε γίνει μια κινητοποίηση στον Αστρομερίτη «μετά που παρενοχλήθηκε ένας γεωργός, εντελώς αδικαιολόγητα, να μπουν μέσα είκοσι τρακτέρ δικά μας στη νεκρή ζώνη. Δεν μπήκαν τελικά ευτυχώς, αλλά αν έμπαιναν θα είχαμε να δούμε δυνάμεις καταδρομών, Land Rover και τι είχαν μαζέψει εκεί για να πάνε να αντιμετωπίσουν μια τέτοια κατάσταση. Για αυτό και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί», είπε ο κ. Κασουλίδης.
Ο κ. Κασουλίδης είπε ακόμη ότι αυτή τη στιγμή η Τουρκία προβαίνει σε μια τεράστια, πολυμέτωπη επίθεση σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Περνούμε μια περίοδο μετάβασης, τους τελευταίους μήνες της παρούσας κυβέρνησης και τους μερικούς μήνες που ακολουθούν μέχρι να βρει τα πόδια της η νέα κυβέρνηση. Αυτή την περίοδο επέλεξε η Τουρκία να εκμεταλλευτεί», είπε, σημειώνοντας πως μετά είναι οι εκλογές της Ελλάδας και μετά οι εκλογές της Τουρκίας.
Αναφερόμενος στο θέμα των παράνομων τουρκικών γεωτρήσεων, είπε πως οι πληροφορίες που υπήρχαν ήταν πως θα έρχονταν στο οικόπεδο 6 ή το οικόπεδο 4. Για το θέμα της Αμμοχώστου, ο κ. Κασουλίδης αναφέρθηκε στις δηλώσεις που έγιναν για άνοιγμα δημοσίων κτιρίων και μιας περιοχής του Αγίου Μέμνωνα. Είπε πως ο ίδιος επέλεξε τον δρόμο της δημοσιοποίησης για τους κινδύνους που υπάρχουν γιατί πιστεύει πως ήταν ο πιο αποτελεσματικός για αποτροπή. «Πρέπει να επικεντρωνόμαστε περισσότερο στην αποτροπή για να μην συμβούν αυτά τα γεγονότα από του να λέμε τι θα κάνουμε αν γίνουν», είπε.
Ο ΥΠΕΞ είπε πως έγιναν διαβήματα και γνωρίζει ότι έγιναν διπλωματικές προσπάθειες από ξένες χώρες και τα ΗΕ προς αποτροπή και πως υπήρξαν δυο εξελίξεις. Όπως σημείωσε, το γεωτρητικό σκάφος «Αμπντουλχαμίτ Χαν» έφυγε από εκεί που ήταν και επέστρεψε πίσω, αφού έκανε τη γεώτρηση σε χωρικά ύδατα μη αμφισβητούμενα από εμάς και στην Αμμόχωστο, τουλάχιστον, επί του παρόντος, δεν θα πραγματοποιηθούν εκείνα που προαναγγέλθηκαν.
Ο κ. Κασουλίδης ανέφερε πως «ουδέποτε εγκαταλείψαμε την κατεύθυνση επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Θέλουμε όμως αυτές οι κυρώσεις να είναι αποτελεσματικές. Για αυτό πρώτα θα διαβουλευόμουν με εταίρους, οι οποίοι μπορεί να βάλουν βέτο και να μην αφήνουν τίποτε να προχωρεί, και μετά να καταθέσω αίτημα για κυρώσεις».
Προσπάθειες αναβάθμισης ψευδοκράτους
Σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες για να δοθεί ίσο διεθνές καθεστώς στο ψευδοκράτος, ο κ. Κασουλίδης αναφέρθηκε στο θέμα πρόσκλησης στο ψευδοκράτος να παρίσταται ως παρατηρητής στον Οργανισμό Τουρκόφωνων Κρατών.
Εμείς έχουμε κινητοποιηθεί και ζητήσαμε βοήθεια όχι μόνο προς Δυσμάς, ανέφερε. Είπε πως δυο τουρκόφωνα κράτη, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν, όπου στάλθηκε διπλωματική αποστολή από την Κύπρο, κατέστησαν σαφές πως δεν πρόκειται να παραβιάσουν τη διεθνή νομιμότητα.
Κατόπιν τούτου, σημείωσε η Τουρκία ζήτησε να αλλάξει το καταστατικό που αναφέρει πως οι παρατηρητές πρέπει να είναι κράτη ή διεθνείς οργανισμοί, πιέζοντας να προστεθούν οντότητες. Ο κ. Κασουλίδης είπε πως το Ουζμπεκιστάν υπαναχώρησε και μέχρι σήμερα έμεινε να ανθίσταται μόνο το Καζακστάν στην αλλαγή του καταστατικού. Όμως φαίνεται πως δεν θέλει να μείνει μόνο του να αντιστέκεται, πρόσθεσε, σημειώνοντας πως εφόσον υπάρξει αλλαγή του καταστατικού, αυτό θα γίνει για να γίνει παρατηρητής το ψευδοκράτος ως οντότητα, όπως είναι στην Ισλαμική Διάσκεψη η τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Ο κ. Κασουλίδης πως αυτό δεν θα είναι μια καλή εξέλιξη, αλλά οι Τούρκοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι δεν έχει προοπτική το ίσο διεθνές καθεστώς που επιδιώκουν, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον.
Σε σχέση με την εξαγγελία του Τούρκου Προέδρου για καλά νέα μέχρι τις 15 του μήνα για το άνοιγμα γραφείων του ψευδοκράτους σε ευρωπαϊκές χώρες, ο κ. Κασουλίδης είπε πως έγιναν παραστάσεις και με τη βοήθεια και άλλων κρατών, δεδομένου ότι αυτή τη φορά υπάρχει και η συγκυρία της προσπάθειας που γίνεται για ίσο διεθνές καθεστώς στα κατεχόμενα. Σημείωσε, περαιτέρω, πως ήδη υπάρχουν γραφεία του ψευδοκράτους σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με βάση το ιδιωτικό δίκαιο, ως οργανισμοί ή εταιρείες. Αυτά τα γραφεία δεν γίνονται αποδεκτά στη διπλωματική λίστα ούτε έχουν διπλωματικά προνόμια, ούτε προσκαλούνται ούτε έχουν σχέση με τα Υπουργεία Εξωτερικών των χωρών, πρόσθεσε.
Προσπάθειες ψευδοκράτους για ξεχωριστή συμφωνία για το καθεστώς των δυνάμεων (SOFA) με ΗΕ
Όσον αφορά τις προσπάθειες του ψευδοκράτους για ξεχωριστή συμφωνία για το καθεστώς των δυνάμεων (SOFA) με τη Γραμματεία των ΗΕ, ο κ. Κασουλίδης είπε είναι από όλους αποδεκτό πως SOFA γίνεται με κυρίαρχα κράτη και δεν πρόκειται να γίνει τέτοια συμφωνία. «Αλλά υποκύπτουν σε έναν τουρκικό εκβιασμό ότι εάν δεν γίνει συμφωνία θα παρεμποδίσουν την ΟΥΝΦΙΚΥΠ από το να λειτουργεί από τα κατεχόμενα. Εμείς δεν πρόκειται να αποδεχθούμε οποιαδήποτε λύση που να υποδηλοί αποδοχή παρουσίας ΟΥΝΦΙΚΥΠ πέραν από το ψήφισμα 186 του Συμβουλίου Ασφαλείας», τόνισε ο ΥΠΕΞ.
«Έχουμε πρόβλημα με το γεγονός ότι εκβιάζουν οι Τούρκοι και υποκύπτουν τα Ηνωμένα Έθνη. Διότι αν υποκύπτουν θα έλθει επόμενος εκβιασμός», ανέφερε.
«Είμαστε ιδιαίτερα αυστηροί. Το συζητούμε. Συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις και για το γήπεδο της Τσετίνκαγια και για διάφορα άλλα», ανέφερε, σημειώνοντας πως «αν απευθυνθούμε στη Γραμματεία πάγια πολιτική τους είναι να βγάλουν ανακοίνωση και να καλύψουν τον Ειδικό Αντιπρόσωπό τους και αυτό δεν το επιθυμούμε».
Είπε ακόμη πως «είμαστε ενοχλημένοι για τον τρόπο με τον οποίο η αστυνομική δύναμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ χειρίζεται το θέμα, ότι κάνουν διάφορες επιχειρήσεις κοινού ποινικού δικαίου, και προειδοποίησα ότι θα κάνει και η δική μας αστυνομία και θέμα κοινού ποινικού δικαίου στην Πύλα».
Άρση αμερικανικού εμπάργκο
Μιλώντας για το θέμα της άρσης του αμερικανικού εμπάργκο για πωλήσεις όπλων στην Κύπρο, ο ΥΠΕΞ ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως η απαγόρευση ελλιμενισμού του ρωσικού στόλου σε κυπριακά λιμάνια δεν έγινε λόγω των κυρώσεων της ΕΕ, αλλά μερικές ημέρες μετά την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία αφού από τη στιγμή που ξεκίνησε πόλεμος, η Κύπρος δεν μπορούσε να προσφέρει υπηρεσίες σε ναυτικές δυνάμεις μιας χώρας εισβολέα. Είπε ακόμη πως δεν ανανεώθηκε η συμφωνία με τη Ρωσία για τον ελλιμενισμό πλοίων της σε κυπριακά λιμάνια.
Κτίρια στο εξωτερικό – Μόνιμη Αντιπροσωπεία στη Νέα Υόρκη
Ο κ. Κασουλίδης είπε πως πολλά ιδιόκτητα κτίρια της Δημοκρατίας στο εξωτερικό «έχουν τα μαύρα τους τα χάλια, αλλά δυστυχώς η διοικητική διαδικασία είναι χρονοβόρα μέχρι σημείου που βγαίνει σε ζημιά μας». Έφερε ως παράδειγμα το κτίριο της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στη Νέα Υόρκη το οποίο υπέστη ζημιές από πυρκαγιά το 2018. Όπως είπε, αποστολή από τα Δημόσια Εργα και άλλες υπηρεσίες επισκέφθηκε τον χώρο και επέστρεψε χωρίς ακόμη να προχωρήσει η επιδιόρθωση του κτιρίου. Είπε πως αυτή τη στιγμή η Δημοκρατία πληρώνει 1 εκατομμύριο δολάρια τον χρόνο για να ενοικιάζεται άλλο κτίριο για σκοπούς στέγασης της Μόνιμης Αντιπροσωπείας.
Νέες πρεσβείες
Ο κ. Κασουλίδης είπε πως σκοπεύουν το 2023 να ανοίξουν ξανά πρεσβείες στο Ναϊρόμπι και στην Τζακάρτα καθώς και νέες πρεσβείες στο Μπουένος Άιρες και το Μπαχρέιν. Επίσης σκοπεύουν να επανανοίξουν την Πρεσβεία στο Μεξικό πιθανόν το 2024. Επίσης παραμένει ο στόχος για άνοιγμα πρεσβείας στην Αντίς Αμπέμπα, έδρα της Αφρικανικής Ένωσης.
Μεταναστευτικό
Για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, ο κ. Κασουλίδης είπε έχει ζητήσει να κάνει συναντήσεις με τους ΥΠΕΞ της Τυνησίας, του Κονγκό και του Καμερούν με στόχο τη σύναψη συμφωνιών επανεισδοχής.
Προϋπολογισμός ΥΠΕΞ
Ο κ. Κασουλίδης είπε πως ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών αποτελεί το 1% του προϋπολογισμού του συνόλου του κράτους και είναι ο μικρότερος όλων των άλλων Υπουργείων της Δημοκρατίας.
Το σύνολο του προϋπολογισμού του Υπουργείου για το 2023 ανέρχεται σε 102.923.584 ευρώ. Από αυτά 88.865.374 ευρώ αφορούν τακτικές δαπάνες και 14.058.210 αναπτυξιακές δαπάνες.
Αναφερόμενος στο θέμα της υποστελέχωσης είπε πως συμφώνησαν με τον Υπουργό Οικονομικών για σκοπούς συμπλήρωσης των θέσεων που έχουν κενωθεί να υπάρξουν 8 νέες θέσεις το 2021, 10 νέες θέσεις το 2022 και να ξεκινήσει η διαδικασία για άλλες 10, και μέχρι το 2025 να υπάρξουν σύνολο 50 θέσεων για κάλυψη των κενών θέσεων.
Για τη στελέχωση που αφορά το όραμα του Υπουργείου, ο κ. Κασουλίδης είπε πως υπήρξε συμφωνία με το Υπουργείο Οικονομικών, για ενίσχυση του προσωπικού με άλλες 50 καινούργιες θέσεις.
Σε σχέση με την αποκατάσταση των επιδομάτων εξωτερικού που επηρεάστηκαν κατά την οικονομική κρίση ανέφερε πως το θέμα του γενικού επιδόματος εξωτερικού παρεπέμφθη για αποκατάστασή του στη Μεικτή Επιτροπή Προσωπικού. Για τα επιδόματα ενοικίων συμφωνήθηκε με το Υπουργείο Οικονομικών να υπάρξει αύξηση 10% το 2023 και άλλα 5% το 2024. Ακόμη είπε πως το εκπαιδευτικό επίδομα αποκαταστάθηκε πλήρως.
Βουλευτές
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, αναφερόμενη κατά τη συνεδρία στο θέμα της αποκατάστασης του κτιρίου της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στη Νέα Υόρκη διερωτήθηκε πως γίνεται να έχει καεί το κτίριο πριν τέσσερα χρόνια και να μην έχει ακόμη επιδιορθωθεί. «Οτιδήποτε μας φέρετε δεσμεύομαι ότι και έκτακτη συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών θα κάνω για να λυθεί αυτό το θέμα. Είναι απαράδεκτο να έχουμε ιδιόκτητο κτίριο στη Νέα Υόρκη και να στεγαζόμαστε σε ένα διπλανό κτίριο και να πληρώνουμε ενοίκιο», ανέφερε. Είπε ακόμη πως «αυτός που είναι υπεύθυνος θα αντιμετωπίσει την ανάλογη μεταχείριση από εμάς σε επίπεδο προϋπολογισμού και των κονδυλίων που αναμένει να λάβει».
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ, Χάρης Γεωργιάδης, είπε πως τον ικανοποιεί το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών την τελευταία 10ετία από 63 εκατομμύρια το 2013 είναι τώρα στα 103 εκατομμύρια.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, σε δήλωσή της μετά τη συνεδρία εξέφρασε ικανοποίηση για τη στρατηγική που ακολουθείται σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική σε όλα τα επίπεδα, όπως την ανέλυσε ο κ. Κασουλίδης. Πρόσθεσε πως η Κυπριακή Δημοκρατία έχει και πρέπει να έχει ένα ξεκάθαρο προσανατολισμό ως κράτος μέλος της ΕΕ και πρέπει να επιδιώκει καλές σχέσεις με όλα τα δημοκρατικά κράτη αλλά ιδιαίτερα με χώρες όπως οι ΗΠΑ και οι γειτονικές μας χώρες.
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαϊδης, μιλώντας κατά τη συνεδρία και σε δηλώσεις μετά, έκανε λόγο για «φλερτ με δυο κράτη που είχαμε από πλευράς του κ. Αναστασιάδη, παλινδρομήσεις, αντιφάσεις, ασυνέπεια σε αυτά που λέμε και κάνουμε σε ό,τι αφορά την προσπάθεια επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και σε ό,τι αφορά το διαπραγματευτικό κεκτημένο». Εξέφρασε, παράλληλα, ικανοποίηση για την περαιτέρω στελέχωση του Υπουργείου. Είπε, μεταξύ άλλων, πως ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά. Είπε πως με τον κ. Κασουλίδη υπάρχει μεγάλη ταύτιση απόψεων με βάση την αντίδρασή του σε παρατηρήσεις που είχαν κάνει και συμφώνησαν ότι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της τουρκικής προκλητικότητας είναι να αποδεικνύουμε ότι είμαστε η πλευρά που επιζητούμε τη λύση του Κυπριακού.
Ο βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, εξέφρασε την εκτίμηση πως δεν είχαμε οποιοδήποτε αποτέλεσμα από τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ, Κωστής Ευσταθίου, είπε πως είναι λυπηρό που σε μια χώρα υπό κατοχή ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών είναι το 1% του κρατικού προϋπολογισμού.
Η βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, μιλώντας κατά τη συνεδρία και σε δηλώσεις μετά, είπε πως ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών πρέπει να αυξηθεί όπως και το προσωπικό του και πως πρέπει να επανέλθουν τα κονδύλια για τα επιδόματα εξωτερικού στα επίπεδα πριν την κρίση. Ανέφερε ακόμη, μεταξύ άλλων, πως οι συνομιλίες για συμφωνίες για τον επαναπατρισμό των ατόμων των οποίων απορρίπτονται οι αιτήσεις για άσυλο είναι ευτυχώς σε προχωρημένο στάδιο μαζί με το Κονγκό και υπάρχουν επαφές με χώρες της Αφρικής. Είπε ακόμη πως στο θέμα της Αμμοχώστου θα έπρεπε να αντιδράσουμε με διπλωματικά μέσα πολύ πιο γρήγορα.
