24news team
Δεν μπορεί να μειωθεί η λειτουργία του ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού Δεκέλειας αν δεν έρθει φυσικό αέριο στην Κύπρο, είπαν ΑΗΚ και αρμόδια κυβερνητικά τμήματα στην κοινοβουλευτική επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία εξέτασε το δικαίωμα των κατοίκων της περιοχής να αναπνέουν καθαρό αέρα και να ζουν σε ένα υγιές περιβάλλον.
Το θέμα ενέγραψε η Αλεξάνδρα Ατταλίδου, η οποία σημείωσε ότι η συνεχιζόμενη λειτουργία του σταθμού της Δεκέλειας είναι απότοκο μιας μη ολοκληρωμένης ή έγκαιρης στρατηγικής εκ μέρους της ΑΗΚ για να αναβαθμίσει το δίκτυό της ώστε η Κύπρος να κάνει τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να εφαρμόσει τις οδηγίες για τις βιομηχανικές εκπομπές.
Ο σταθμός υπερέβη κατά 10 φορές τις ισχύουσες οριακές τιμές εκπομπών διοξειδίου του θείου, έξι φορές τις τιμές για το οξείδιο του αζώτου και 5 φορές τις τιμές για τη σκόνη, πρόσθεσε. Σημείωσε μάλιστα ότι είπε στους κατοίκους της περιοχής πως μόνο ένας τρόπος υπάρχει, «να κάνουν καταγγελία εκτός Κύπρου. Πρέπει οι πολίτες πλέον να δείχνουν μηδενική ανοχή».
Μαρτυρία κατοίκου
Ο Φραγκέσκος Κέκκου, κάτοικος του προσφυγικού συνοικισμού της ΑΗΚ που βρίσκεται πιο κοντά στον σταθμό και υποψήφιος διδάκτορας σε επιστήμες ενέργειας, περιβάλλοντος και ατμόσφαιρας, παρουσίασε την καθημερινότητα των κατοίκων, αναφέροντας ότι θυμάται από την παιδική του ηλικία διαμαρτυρίες στην πλατεία του συνοικισμού για το θέμα. Σήμερα, είπε, 20 χρόνια μετά, το μόνο που άλλαξε είναι ότι «ο μισός πληθυσμός έφυγε, τα μισά μαγαζιά της πλατείας έκλεισαν, πολλοί πέθαναν», ενώ όσον αφορά τον σταθμό της ΑΗΚ δεν άλλαξε κάτι.
Σημείωσε ότι από το εργοστάσιο βγαίνει σταθερά μαύρος καπνός, που είναι ορατός καθημερινά και όλες τις ώρες. Μεγαλύτερο πρόβλημα, ανέφερε, είναι αυτό της τέφρας, η οποία αποτίθεται στο έδαφος σε ξηρή ή σε υγρή μορφή, με «μαύρες σταγόνες σαν λάδι ή σε κομμάτια σαν κάρβουνο», σημειώνοντας ότι οξειδώνει τα πάντα, βγάζοντας τρύπες σε φύλλα και σε ρούχα. Επιπλέον, αναφέρθηκε στην ηχορύπανση, σημειώνοντας ότι «δεν υπάρχει ηρεμία σε καμία συνθήκη στη ζωή μας», αναφέροντας ότι είναι τόσο μεγάλη που αν βρίσκεσαι σε εξωτερικό χώρο δυσκολεύεσαι να μιλήσεις.
Δεν αιτήθηκε παρέκκλιση
Ο αναπληρωτής επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Νικόλαος Ίσαρης, είπε ότι η Κύπρος ενημέρωσε τον Δεκέμβριο 2022 την Κομισιόν ότι ο σταθμός της Δεκέλειας έχει υπερβεί το ανώτατο όριο των 18.000 ωρών που προβλεπόταν από προηγούμενη οδηγία, κάτι το οποίο είχε διαπιστωθεί από τον Ιανουάριο του 2022.
Επιβεβαίωσε τις τιμές που έδωσε η Αλεξάνδρα Ατταλίδου για τους ρύπους και πρόσθεσε ότι η οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές αναθεωρήθηκε στις 4/8/2024 και περιλαμβάνει νέα διάταξη για συμμόρφωση με τις οριακές τιμές μέχρι το 2029. Σημείωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία εξέφρασε πρόθεση να υποβάλει αίτηση για παρέκκλιση, αλλά μέχρι σήμερα δεν το έχει πράξει επίσημα.
Πρόσθεσε ότι από τον Ιανουάριο του 2022, όταν συμπληρώθηκαν οι ανώτατες ώρες λειτουργίας, μέχρι την 4η Αυγούστου 2024, οι παρεκκλίσεις που έγιναν δεν καλύπτονται από καμία οδηγία.
ΑΗΚ: Δεν μας απάντησαν
Εκ μέρους της ΑΗΚ, ο Χαράλαμπος Μενελάου ανέφερε ότι αν δεν έρθει φυσικό αέριο στην Κύπρο δεν μπορεί να μειωθεί η λειτουργία του σταθμού της ΑΗΚ στη Δεκέλεια, καθώς τίθεται θέμα επάρκειας ηλεκτρικού ρεύματος. «Η ΑΗΚ επανειλημμένα ζήτησε να πληροφορηθεί τι γίνεται με την ημερομηνία έλευσης φυσικού αερίου, με την ηλεκτρική διασύνδεση αλλά δεν πήρε απάντηση. Η ΑΗΚ προχωρεί σε σχεδιασμό με βάση τα δεδομένα που έχει», είπε.
Χωρίς αντιστάθμισμα
Ερωτηθείς αν η ΑΗΚ έχει προσφέρει αντισταθμιστικά έργα στις κοινότητες της περιοχής, απάντησε ότι είχαν δοθεί το 2009 κάποια αντισταθμιστικά έργα, κυρίως στην κοινότητα της Ορμήδειας. Έκτοτε δεν έχει δοθεί κάτι άλλο, είπε, παρά τα αιτήματα από τις κοινότητες. Είπε ακόμα ότι υπάρχουν σοβαρές υπερβάσεις των επιπέδων σκόνης αλλά οφείλονται στον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας-Αμμοχώστου και στη σκόνη από την Αφρική.
«Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε. Αν μπορούσαμε θα κάναμε. Η μόνη λύση είναι η μείωση των ωρών λειτουργίας του σταθμού, κάτι που θα ήταν κατορθωτό αν είχαμε φυσικό αέριο, και πόσο μάλλον στη Δεκέλεια», κατέληξε.
