Ο θάνατος ενός 73χρονου από ανακοπή και ο τραυματισμός άλλων επιβατών εξαιτίας των σφοδρών αναταράξεων που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια πτήσης της Singapore Airlines, το πρωί της Τρίτης (21/05), έχει προκαλέσει διεθνή ανησυχία και προβληματισμό, ειδικά σε ανθρώπους που ταξιδεύουν συχνά με αεροπλάνο.
Οι εικόνες από το διαλυμένο εσωτερικό του αεροσκάφους αποτελούν υπενθύμιση για την επικινδυνότητα των αναταράξεων και αρκετά διεθνή ΜΜΕ στρέφονται σε ειδικούς και σε στατιστικά στοιχεία προκειμένου να βρουν απαντήσεις για τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν το φαινόμενο, για τη συχνότητά του ή ακόμη και τη σχέση που μπορεί να έχει με την κλιματική κρίση.
Crazy footage shows the aftermath of a Singapore Airlines plane that suffered extreme turbulence during a flight from London. Tragically, one person, a 73-year-old British man, died, "likely" from a heart attack.
— Morbid Knowledge (@Morbidful) May 21, 2024
53 passengers and one crew member were also Injured during the… pic.twitter.com/ccNbLJtIc2
Τι συνέβη στο σκάφος της Singapore Airlines
Ο εφιάλτης για τους επιβάτες της πτήσης SQ321, η οποία εκτελούσε το δρομολόγιο Λονδίνο-Σιγκαπούρη, ξεκίνησε περίπου 10 ώρες μετά την αναχώρησή της από το αεροδρόμιο του Χίθροου.
Το αεροπλάνο, ένα Boeing 777-300R, έπεσε σε κενό αέρος, ενώ βρισκόταν εντός του ταϊλανδέζικου εναέριου χώρου και στη συνέχεια αντιμετώπισε ισχυρές αναταράξεις ενώ πετούσε στα 37.000 πόδια πάνω από τη Μιανμάρ, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η αεροπορική εταιρεία.
Ο πιλότος κήρυξε επείγουσα ιατρική ανάγκη και έκανε τις απαιτούμενες ενέργειες για την εκτροπή της πτήσης στην Μπανγκόκ, όπου και προσγειώθηκε το αεροπλάνο λίγη ώρα αργότερα.
Grim footage from the Singapore Airlines Boeing 777 flight from London to SG. Passengers were flung to the ceiling when it experienced a 7,000 ft drop. pic.twitter.com/iqsefWFELG
— Ian Miles Cheong (@stillgray) May 21, 2024
Κατά τη διάρκεια της πτήσης τρόμου, ο 73χρονος Βρετανός Geoff Kitchen έχασε τη ζωή του από καρδιακή προσβολή, ενώ δεκάδες άλλοι άνθρωποι τραυματίστηκαν.
Από αυτούς, έξι άτομα έχουν τραυματιστεί σοβαρά, ενώ άλλα 39 δέχτηκαν ιατρική βοήθεια για ελαφρύτερους τραυματισμούς.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες του BBC, από τους 211 επιβάτες και 18 μέλη του πληρώματος που βρίσκονταν στο Boeing της Singapore Airlines, 143 ταξίδεψαν σήμερα το πρωί στη Σιγκαπούρη. Εβδομήντα-εννέα επιβάτες και έξι μέλη του πληρώματος βρίσκονται ακόμη στην Μπανγκόκ, με κάποιους από αυτούς να παραμένουν στο νοσοκομείο.
Πόσο συχνοί είναι οι τραυματισμοί ή οι θάνατοι κατά τη διάρκεια σφοδρών αναταράξεων
Στις διεθνείς τακτικές πτήσεις, οι θάνατοι που προκαλούνται ως άμεσο αποτέλεσμα των αναταράξεων είναι εξαιρετικά σπάνιοι. Οι πιλότοι είναι συνήθως σε θέση να προειδοποιήσουν έγκαιρα το πλήρωμα για τους περισσότερους τύπους αναταράξεων, ώστε αυτό με τη σειρά του να διασφαλίσει ότι όλοι οι επιβάτες φορούν τις ζώνες τους και τηρούν τα απαιτούμενα μέτρα ασφαλείας.
Σύμφωνα με τον Guardian, στα μικρότερα ιδιωτικά αεροπλάνα ή τα επαγγελματικά τζετ, οι σοβαροί τραυματισμοί ή οι θάνατοι είναι πιο συχνοί, με το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών των ΗΠΑ να καταγράφει περισσότερους από 100 τραυματισμούς και δεκάδες θανάτους μέσα σε μόλις μια δεκαετία σε πτήσεις εσωτερικού - αν και τα θανατηφόρα περιστατικά αφορούν κυρίως πτήσεις όπου οι αναταράξεις προκάλεσαν τελικά τη συντριβή των αεροσκαφών.
Στα μεγαλύτερα αεροπλάνα, οι αναταράξεις εγκυμονούν κινδύνους για τραυματισμούς στο κεφάλι ή άλλους τραυματισμούς σε άτομα που μπορεί να εκτιναχθούν από το κάθισμά τους στην καμπίνα, αν δεν φορούν ζώνη, ή να χτυπηθούν από κάποιο αντικείμενο που έχει εκσφενδονιστεί. Όπως είναι φυσικό, οι πιθανότητες τραυματισμού είναι πολύ περισσότερες για το πλήρωμα, τα μέλη του οποίου περνούν μεγάλο μέρος της πτήσης χωρίς να φορούν ζώνη, εξυπηρετώντας τους επιβάτες και παρέχοντάς τους βοήθεια.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία από την Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας των ΗΠΑ, η οποία παρακολουθεί τις αναφορές τραυματισμών που οφείλονται σε αναταράξεις, αλλά δεν καταγράφει όλα τα περιστατικά αναταράξεων.
Το 2022, το τελευταίο έτος για το οποίο υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία, η FAA ανέφερε ότι τέσσερις επιβάτες και 13 μέλη πληρώματος, συνολικά 17 άτομα, υπέστησαν σοβαρούς τραυματισμούς ως αποτέλεσμα αναταράξεων. Από το 2009 έως το 2022, συνολικά 34 επιβάτες και 129 μέλη πληρώματος, ή 163 άτομα συνολικά, τραυματίστηκαν σοβαρά σε περιστατικά αναταράξεων.
Τι είναι οι αναταράξεις και πώς μπορούν τα αεροπλάνα να τις αποφύγουν;
Σε γενικές γραμμές, το φαινόμενο των αναταράξεων προκαλείται από τη συνάντηση αέριων μαζών με διαφορετική θερμοκρασία, πίεση ή ταχύτητα, σε περιοχές όπου συγκρούονται διαφορετικά μοτίβα ανέμου - όπως όταν μια βάρκα πέφτει σε θαλασσοταραχή, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα.
Αν και υπάρχουν καιρικές και γεωγραφικές συνθήκες, όπως οι καταιγίδες, οι οροσειρές και η εμφάνιση ορισμένων νεφών, που λειτουργούν ως προάγγελοι πιθανών αναταράξεων σε πτήσεις, υπάρχουν επίσης και οι λεγόμενες αναταράξεις CAT (clear-air turbulence) που μπορούν να αιφνιδιάσουν τους πιλότους αεροπλάνων, καθώς εμφανίζονται τελείως απροειδοποίητα.
Tributes have been paid to 73-year-old British grandfather Geoff Kitchen who died from a suspected heart attack after severe turbulence hit a Singapore Airlines flight from London.
— Good Morning Britain (@GMB) May 22, 2024
Dozens of others were hurt - including seven people who were seriously injured. @NickDixonITV… pic.twitter.com/BeHiLyRbtJ
Σύμφωνα με τον Stuart Fox, διευθυντή πτήσεων και τεχνικών λειτουργιών της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών Iata, οι μετεωρολογικές προβλέψεις που περιλαμβάνουν επικείμενα καιρικά μέτωπα ή την κατεύθυνση του ανέμου πάνω από βουνά μπορούν να καταδείξουν μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης «αναταράξεων καθαρού αέρα». Το πρόβλημα, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ότι η ένταση και η διεύθυνση της ροής του αέρα είναι κάτι που αλλάζει γρήγορα, έτσι οι προβλέψεις αυτές έχουν περιορισμένη χρησιμότητα. Τέτοιες ριπές ανέμου μπορούν να βγάλουν αεροπλάνα εκτός πορείας, να προκαλέσουν απότομη απώλεια ύψους ή τον έντονο κλυδωνισμό τους.
Οι πιλότοι μπορούν πλέον να λαμβάνουν καθοδήγηση από αναφορές προπορευόμενων αεροσκαφών. Η Iata φιλοξενεί μια πλατφόρμα που χρησιμοποιείται από διάφορους αερομεταφορείς για την ανταλλαγή δεδομένων, λέει ο Φοξ: «Είναι ένας άμεσος τρόπος ενημέρωσης των πιλότων που μπορεί να περάσουν μέσα από τις ίδιες αναταράξεις».
Παρόλο που περιοχές όπως ο Κόλπος της Βεγγάλης (από την οποία είχε μόλις περάσει το αεροσκάφος της Singapore Airlines πριν το περιστατικό) είναι γνωστές για την εμφάνιση αναταράξεων, οι επιλογές των πιλότων μπορεί να είναι περιορισμένες, λέει ο Marco Chan, πρώην εμπορικός πιλότος και καθηγητής στο Buckinghamshire New University. Σύμφωνα με τον ίδιο, το περιστατικό της Singapore Airlines έλαβε χώρα «εντός της ζώνης διατροπικής σύγκλισης, όπου προκύπτουν εξαιρετικά ισχυρές καταιγίδες. Οι καταιγίδες αυτές εμφανίζονται σε περίοπτη θέση στην οθόνη πλοήγησης των πιλότων - αλλά μπορεί να μην είναι δυνατή η πλήρης παράκαμψη του συμπλέγματος καταιγίδων, καθώς η έκτασή του μπορεί να ξεπερνά κατά πολύ τα 50 ναυτικά μίλια».
Πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τα αεροπλάνα
Σύμφωνα με έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ στην Αγγλία, οι αναταράξεις στα αεροπλάνα αυξάνονται λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Για παράδειγμα, διαπιστώθηκε πως οι αναταράξεις σε ένα τυπικό δρομολόγιο στον Βόρειο Ατλαντικό αυξήθηκαν κατά 55% μεταξύ του 1979 και του 2020. Η έρευνα βασίστηκε στις αλλαγές ταχύτητας του ανέμου σε μεγάλα υψόμετρα λόγω του θερμότερου αέρα από τις εκπομπές του άνθρακα.
Ο καθηγητής Πολ Γουίλιαμς, επιστήμονας της ατμόσφαιρας στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ που ασχολήθηκε με την εν λόγω έρευνα ανέφερε: «Μετά από μια δεκαετία έρευνας που δείχνει ότι η κλιματική αλλαγή θα αυξήσει τις αναταράξεις στον καθαρό αέρα στο μέλλον, έχουμε τώρα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η αύξηση έχει ήδη ξεκινήσει».
Ο ειδικός επιστήμονας προσθέτει: «Θα πρέπει να επενδύσουμε σε βελτιωμένα συστήματα πρόβλεψης και ανίχνευσης αναταράξεων, για να αποτρέψουμε τον τραχύ αέρα να οδηγήσει σε πιο ανώμαλες πτήσεις τις επόμενες δεκαετίες».
Πέρα από τις σημαντικές αυξήσεις σε αναταράξεις που σημειώθηκαν στις ΗΠΑ και τον Βόρειο Ατλαντικό, σημαντικές αυξήσεις παρουσίασαν και οι πτήσεις στην Ευρώπη.
Ο καθηγητής Πολ Γουίλιαμς τονίζει πως τα ραντάρ μπορούν να ανιχνεύσουν τυχόν αναταράξεις από φαινόμενα κακοκαιρίας, οι αναταράξεις στον καθαρό αέρα όμως είναι σχεδόν αόρατες και δύσκολο να εντοπιστούν.
Καταληκτικά, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ διευκρινίζει πως κανείς δεν πρέπει να σταματήσει να ταξιδεύει με αεροπλάνο λόγω του φαινομένου αυτού, αρκεί «να κρατάτε τη ζώνη σας δεμένη όλη την ώρα, θα είστε ασφαλείς ακόμα και στις χειρότερες αναταράξεις».
Με πληροφορίες από protothema.gr, Guardian, Marketwatch, BBC
