ΗΠΑ και Βρετανία εξαπέλυσαν πλήγματα κατά δεκάδων στόχων των Χούθι σε περιοχές που ελέγχουν οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν σιίτες αντάρτες στην Υεμένη.
Πρόκειται για μια σημαντική αντίδραση από την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο μετά τις προειδοποιήσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν και των συμμάχων τους ότι οι Χούθι θα υποστούν τις συνέπειες των συνεχιζόμενων επιθέσεων με drones και πυραύλους κατά της εμπορικής ναυσιπλοϊας στην Ερυθρά Θάλασσα, που ενέτεινε τους φόβους διάχυσης της σύγκρουσης στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, μια περιοχή που έχει πληγεί ήδη από τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς που μαίνεται εδώ και τρεις μήνες στη Γάζα.
Ποιοι είναι οι Χούθι
Επισήμως γνωστοί ως «Υποστηρικτές του Θεού» ή «Ανσάρ Αλλάχ» στα Αραβικά οι Χούθι είναι μια ομάδα σιιτιών Ισλαμιστών που έχουν ως ορμητήριό τους τη δυτική Υεμένη και απολαμβάνουν της υποστήριξης της Τεχεράνης, ενώ έχουν συμμαχήσει με άλλες ισλαμιστικές οργανώσεις στην περιοχή όπως η Χεζμπολάχ και η Χαμάς. Διαθέτουν μια δύναμη περίπου 100.000 μαχητών.
Μέλη της φυλής των Χούθι σε συγκέντρωση υποστήριξης των ομώνυμων ανταρτών στη Σαναά της Υεμένης τον Σεπτέμβριο του 2019 / Φωτογραφία αρχείου: AP Photo/Hani Mohammed
Ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 1990 ως ένα κίνημα προάσπισης των δικαιωμάτων των μελών της σέκτας Ζαϊντίγια του σιιτικού Ισλάμ - οι πιστοί της οποίας αποτελούν το 35-40% των μουσουλμάνων στην Υεμένη - και της φυλής των Χούθι, από την οποία πήραν το όνομά τους.
Οι Χούθι αντιστρατεύονται την αμερικανική και ισραηλινή επιρροή στη Μέση Ανατολή με συνθήματα που περιέχουν τις φράσεις «θάνατος στην Αμερική», «θάνατος στο Ισραήλ» και «κατάρα στους Εβραίους», ενώ κατηγορούν τη Σαουδική Αραβία ότι «συνεργάζεται» με τις ΗΠΑ.
Το 2004 ο θάνατος του ιδρυτή τους, Χουσεϊν αλ Χούθι από τον στρατό της Υεμένης, πυροδότησε έναν εμφύλιο πόλεμο. Ο αδελφός του, Αμπντούλ Μαλίκ αλ Χούθι, είναι τώρα επικεφαλής της ομάδας των ανταρτών που έλαβαν μέρος στην επανάσταση του 2011 και κατέκτησαν περισσότερα εδάφη.
Μέλος των Χούθι της Υεμένης με οπλοπολυβόλο / Φωτογραφία αρχείου: AP Photo
Έκτοτε διεύρυναν τη ζώνη επιρροής και ελέγχουν τώρα τις δυτικές ακτές της Υεμένες μέχρι το πλάτους 16 ν.μ. στενό Μπαμπ αλ Μαντέμπ στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας.
Γιατί επιτίθενται οι Χούθι κατά πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα
Οι Χούθι υποστηρίζουν ότι οι οι επιθέσεις τους κατά πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα αποσκοπούν στον τερματισμό της χερσαίας και από αέρος επιχείρησης του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας μετά τις φονικές επιθέσεις της Χαμάς.
Εξαπέλυσαν πλήγματα κατά αρκετών πλοίων με drones, ρουκέτες, πυραύλους κρουζ και βαλλιστικούς, ενώ σε κάποιες επιθέσεις τους χρησιμοποίησαν και ελικόπτερα για το ρεσάλτο μαχητών τους σε εμπορικά πλοία.
"הספינה הישראלית" pic.twitter.com/aCiz4V6Bvp
— roi kais (@kaisos1987) November 20, 2023
Την πρώτη εβδομάδα του νέου έτους οι Χούθι εκτόξευσαν 18 drones καμικάζι, δύο πυραύλους κρουζ και έναν βαλλιστικό πύραυλο κατά του βρετανικού πολεμικού πλοίο HMS Diamond και άλλων εμπορικών πλοίων, στη «μεγαλύτερη επίθεση από την υποστηριζόμενη από το Ιράν ομάδα ανταρτών στην Ερυθρά Θάλασσα μέχρι τώρα», όπως την περιέγραψε ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, Γκραντ Σαπς.
Εκπρόσωπος των Χούθι ανέλαβε την ευθύνη για την μεγάλη αυτή επίθεση, υποστηρίζοντας ότι στόχος της ήταν αμερικανικό πολεμικό πλοίο, που επιχειρεί στην περιοχή στο πλαίσιο της αμερικανικής υποστήριξης προς το Ισραήλ.
Ο ταξίαρχος των Χούθι, Γιαχία Σαρί, είπε ότι οι αντάρτες θα συνεχίσουν τις επιθέσεις «μέχρις ότου τερματιστεί η επιθετικότητα και η πολιορκία των αδελφών μας στη Λωρίδα της Γάζας».
ΟΙ Χούθι έχουν αναλάβει την ευθύνη και για επιθέσεις με drones σε άλλα δύο πλοία, το νορβηγικής ιδιοκτησίας Swan Atlantic και το υπό σημαία Παναμά MSC Clara, ενώ τον Νοέμβριο κατέλαβαν το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Galaxy Leader.
Μέλη των στρατιωτικών δυνάμεων των Χούθι της Υεμένης τον Σεπτέμβριο του 2022 / Φωτογραφία αρχείου: Houthi Military Media
Σε κοινή τους δήλωση στις 3 Ιανουαρίου ΗΠΑ, Βρετανία και άλλες 10 χώρες ανέφεραν ότι συνολικά 20 κράτη κατέστησαν σαφές ότι «θα υπάρξουν συνέπειες αν συνεχιστούν οι επιθέσεις», κάτι που συνέβη στη διάρκεια της νύχτας.
Πώς επηρεάζουν το διεθνές εμπόριο οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα
Οι ανησυχίες εντείνονται για τον παγκόσμιο οικονομικό αντίκτυπο της διακοπής της ναυτιλίας μέσω του ζωτικής σημασίας διαύλου της Ερυθράς Θάλασσας, καθώς ολοένα και περισσότερα πλοία επιλέγουν άλλες, ασφαλέστερες διαδρομές αυξάνοντας το κόστος του εμπορίου και προκαλώντας άνοδο του πληθωρισμού.
Περίπου το 12% της συνολικής παγκόσμιας ναυτιλιακής κίνησης διέρχεται από τη Διώρυγα του Σουέζ, η οποία είναι η συντομότερη διαδρομή μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Την Ερυθρά Θάλασσα χρησιμοποιούν κυρίως δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν πετρέλαιο και υγροποιημένο φυσικό αέριο από τον Κόλπο και εμπορικά πλοία που μεταφέρουν καταναλωτικά αγαθά και ηλεκτρικές συσκευές από την Κίνα, την Ταϊβάν και το Μπαγκλαντές.
Μαχητές Χούθι στην πρωτεύουσα της Υεμένης τον Αύγουστο του 2019 / Φωτογραφία αρχείου: AP Photo/Hani Mohammed
Η Ερυθρά Θάλασσα είναι επίσης ζωτικής σημασίας για τις εφοδιαστικές αλυσίδες τροφίμων και ποτών, καθώς μεταφέρεται τσάι και καφές από την ανατολική Αφρική, κρασί από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, επεξεργασμένο κατεψυγμένο κρέας από την Ταϊλάνδη και ρύζι από την Καμπότζη.
Οι ζημιές στα πλοία, τα πληρώματα και το φορτία από τις επιθέσεις των Χούθι έχει ήδη αναγκάσει πολλές ναυτιλιακές να στέλνουν τα πλοία τους από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας στην Αφρική, πράγμα που σημαίνει ότι η διαδρομή από την Ασία στην Ευρώπη αυξάνεται κατά τουλάχιστον 3.000 ναυτικά μίλια και καθυστερήσεις στις παραδόσεις που αγγίζουν τις τρεις εβδομάδες.
Αυτό έχει ήδη οδηγήσει σε αύξηση του κόστους αποστολής, κάτι που τελικά θα εμφανιστεί στο δείκτη τιμών καταναλωτή.
Ο Μάρκο Φορτζιόνε, γενικός διευθυντής στο Ινστιτούτο Εξαγωγών και Διεθνούς Εμπορίου της Βρετανίας, δήλωσε στο Sky News τον Δεκέμβριο ότι οι τιμές του πετρελαίου είχαν ήδη ανέβει. Προειδοποίησε ότι τα πλοία που καθυστερούσαν σε λάθος μέρος και προκαλούσαν συμφόρηση στα λιμάνια είχαν αρνητικό αντίκτυπο όσον αφορά τις αυξήσεις των τιμών - εν τω μεταξύ, οι ελλείψεις προϊόντων θα γίνουν αισθητές τον Ιανουάριο, τον Φεβρουάριο και πιθανώς και αργότερα.
Σε έκθεσή της η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιεί ότι η αναταραχή στις θαλάσσιες οδούς «αυξάνει την πιθανότητα ενίσχυσης του πληθωρισμού», ενώ ήδη έξι από τις δέκα μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες στον κόσμο – οι Maersk, MSC, Hapag-Lloyd, CMA CGM, ZIM και ONE – αποφεύγουν εν μέρει ή και εξ ολοκλήρου το πέρασμα από την Ερυθρά Θάλασσα εξ αιτίας των ανταρτών Χούθι της Υεμένης.
Πηγή: iefimerida
