ΚΥΠΕ
Στην Κύπρο βρίσκεται από το βράδυ της Πέμπτης η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, με φόντο τον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο στη Γάζα. Η ευρωπαία αξιωματούχος είχε συνάντηση στις 10:00 το πρωί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, και ακολούθως μετέβησαν στο λιμάνι Λάρνακας και στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ), προκειμένου να επιθεωρήσουν τις υπάρχουσες υποδομές για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, στο πλαίσιο του ανοίγματος ενός θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου.
Υπενθυμίζεται πως ψες ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ανακοίνωσε ότι έδωσε οδηγίες στον στρατό των ΗΠΑ να δημιουργήσει μια προσωρινή προβλήτα στην ακτή της Γάζας που θα μπορεί να δέχεται αποστολές τροφίμων, νερού, και φαρμάκων. Όπως ανέφεραν Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι αρχικές αποστολές θα φτάσουν μέσω Κύπρου και η ασφάλεια θα συντονιστεί με το Ισραήλ. Εξάλλου, όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές στο ΚΥΠΕ, οι διεργασίες για τη δημιουργία του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου προς τη Γάζα είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο, εκφράζοντας την ελπίδα να υπάρξουν εξελίξεις σύντομα.
Ανοίγει το Σαββατοκύριακο ο θαλάσσιος διάδρομος
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι περιμένει πως ο θαλάσσιος διάδρομος βοήθειας που θα συνδέει την Κύπρο με τη Γάζα θα ανοίξει αυτό το Σαββατοκύριακο, μεταφέροντας την απαραίτητη βοήθεια στους πολιορκημένους Παλαιστίνιους. Η Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι πιλοτική δοκιμαστική διαδρομή επισιτιστικής βοήθειας που συλλέγεται από φιλανθρωπική ομάδα και υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα μπορούσε να αναχωρήσει από την Κύπρο από το λιμάνι της Λάρνακας από την Παρασκευή.
Οι δηλώσεις Χριστοδουλίδη και Φον ντερ Λάιεν
Σε δηλώσεις τους στα ΜΜΕ, στο ΚΣΕΔ, στη Λάρνακα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξέφρασαν την κοινή τους βούληση να εργαστούν για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα μέσω της Πρωτοβουλίας Αμάλθεια για θαλάσσιο διάδρομο, o οποίος πιθανόν να τεθεί σε υλοποίηση την ερχόμενη Κυριακή.
Στις δηλώσεις του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλωσόρισε την κα φον ντερ Λάιεν στην Κύπρο χαρακτηρίζοντας την ως ένα πολύτιμο και πραγματικό φίλο και εταίρο της Κύπρου.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε, μεταξύ άλλων, ότι η Κύπρος ως το νοτιοανατολικότερο κράτος μέλος της ΕΕ αποτελεί φάρο της Ένωσης στην περιοχή, σημειώνοντας ότι τα όσα συμβαίνουν σε αυτή έχουν αντίκτυπο σε ολόκληρη την ΕΕ, τονίζοντας παράλληλα ότι επέκταση της κρίσης θα έχει καταστροφικές συνέπειες.
Πρόσθεσε ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για παροχή βοήθεια στον άμαχο πληθυσμό, σημειώνοντας πως ο θαλάσσιος διάδρομος από την Κύπρο στοχεύει να προσφέρει βοήθεια συμπληρωματικά με άλλες οδούς παροχής βοήθειας και ότι πρέπει να «ξεκλειδωθούν» όλες οι οδοί προς την κατεύθυνση αυτή.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επεσήμανε ότι η κυπριακή ομάδα εργάζεται άοκνα για επίτευξη αυτού του στόχου από τον περασμένο Οκτώβριο, σημειώνοντας ότι ως το κράτος μέλος της ΕΕ στην περιοχή, η Κύπρος έχει την ηθική υποχρέωση να κάνει το παν για να βοηθήσει.
Υπογράμμισε, επίσης, την πλήρη στήριξη της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην πρωτοβουλία της Κύπρου και εξέφρασε ευχαριστίες προς την ίδια, αλλά και προς άλλα κράτη, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τις ΗΠΑ, καθώς και προς Οργανισμούς.
Εξήρε, επίσης, τον ρόλο της Συντονίστριας των ΗΕ για την παροχή βοήθειας προς τη Γάζα.
Τόνισε ακόμη τη σημασία των υποδομών για υλοποίηση του σχεδίου Αμάλθεια, όπως το Κέντρο CYCLOPS και το ΚΣΕΔ.
Αναφερόμενος στο ΚΣΕΔ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε τον ρόλο του στον θαλάσσιο έλεγχο που αφορά και το Μεταναστευτικό και εξέφρασε ανησυχία για τον αυξημένο αριθμό μεταναστών από Συρία και Λίβανο τους τελευταίους μήνες.
Αναφερόμενος στις συζητήσεις που είχε με την Πρόεδρο φον ντερ Λάιεν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι περιλάμβαναν και τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και τις προσπάθειες του για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και του δικαίου, των αρχών και αξιών της ΕΕ.
«Μια λύση στο Κυπριακό θα επιδράσει θετικά και στην περιοχή», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, προσθέτοντας ότι «συμφωνήσαμε ότι η ΕΕ μπορεί να αποτελέσει οδηγό για τις εξελίξεις στο Κυπριακό και προς αυτό τον σκοπό ανταλλάξαμε απόψεις για την κατάσταση πραγμάτων στις ευρωτουρκικές σχέσεις, στις οποίες το Κυπριακό αποτελεί φυσικά μέρος».
Τέλος, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ευχαρίστησε την κα φον ντερ Λάιεν για την παρουσία της στην Κύπρο που στόχι έχει «να θέσουμε την εφαρμογή της Πρωτοβουλίας Αμάλθεια για τον θαλάσσιο διάδρομο παροχής βοήθειας στη Γάζα».
Από την πλευρά της η κα φον ντερ Λάιεν είπε, μεταξύ άλλων, ότι η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι δεινή, σημειώνοντας την άμεση και επείγουσα ανάγκη των αμάχων για ανθρωπιστική βοήθεια.
Πρόσθεσε ότι η Ευρώπη χρηματοδοτεί μια μεγάλη προσπάθεια για ανθρωπιστική βοήθεια για τη Γάζα, και συγκεκριμένα ύψους 250 εκ. ευρώ για φέτος.
Πρόσθεσε ότι τα προβλήματα που υπάρχουν με άλλες διόδους παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας είναι γνωστά και για αυτό «σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Κυπριακή Δημοκρατία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και οι ΗΠΑ, στηριζόμενες από άλλους σημαντικούς εταίρους ανακοινώνουμε την πρόθεση μας να ανοίξουμε τον θαλάσσιο διάδρομο για παροχή επιπρόσθετης μεγάλης ανθρωπιστικής βοήθειας».
Πρόσθεσε ότι «είμαι εξαιρετικά ευγνώμων σε εσάς κ. Πρόεδρε – αλλά και στον λαό της Κύπρου- για την ηγετική σας στάση και για την πρωτοβουλία Αμάλθεια. Ήταν εντυπωσιακά τα όσα είδα σε διάφορους χώρους».
Επεσήμανε ότι η Κύπρος, η ΕΕ, τα ΗΑΕ και οι ΗΠΑ ξεκινούν τον διάδρομο μαζί, τονίζοντας ότι ήταν οι επίμονες προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας για τη δημιουργία του θαλάσσιου διαδρόμου που το κατέστησαν εφικτό, παρά τις προκλήσεις. Και αυτό είναι κάτι «που μας εμπνέει», είπε.
Υπογράμμισε ότι «είμαστε πολύ κοντά στο να ανοίξει ο διάδρομος, ελπίζω την ερχόμενη Κυριακή, και είμαι πολύ χαρούμενη που η αρχική πιλοτική επιχείρηση θα γίνει σήμερα».
Πρόσθεσε ότι η Κύπρος πάντοτε ήταν η γέφυρα ΕΕ και Μέσης Ανατολής και χάρη στην πρωτοβουλία Αμάλθεια αποδεικνύεται αυτός ο ιστορικός ρόλος της Κύπρου για άλλη μια φορά.
Η κα φον ντερ Λάιεν είπε ότι χαιρετίζει την ηγετική στάση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, ο οποίος λειτουργεί ως σύνδεσμος για όλους τους εμπλεκόμενους.
Τέλος, κάλεσε όλους τους παράγοντες που έχουν ρόλο να βοηθήσουν την πρωτοβουλία και να στηρίξουν τον διάδρομο.
Κοινή Δήλωση Ε.Ε, ΚΔ, ΗΑΕ, ΗΠΑ και ΗΒ
Η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι δεινή με αθώες οικογένειες Παλαιστινίων και παιδιών να βρίσκονται σε απόγνωση για κάλυψη βασικών αναγκών. Γι’ αυτό τον λόγο, σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Κυπριακή Δημοκρατία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ανακοινώνουμε την πρόθεση μας για διάνοιξη θαλάσσιου διαδρόμου για την παροχή εξαιρετικά αναγκαίων, επιπρόσθετων ποσοτήτων ανθρωπιστικής βοήθειας δια θαλάσσης.
Η ηγετική δράση της Κύπρου για τη σύσταση της Πρωτοβουλίας Αμάλθεια -η οποία περιγράφει τον μηχανισμό για την ασφαλή αποστολή βοήθειας από την Κύπρο προς τη Γάζα δια θαλάσσης- ήταν καθοριστική στο να καταστεί δυνατή αυτή η συλλογική προσπάθεια για τη δημιουργία ενός θαλάσσιου διαδρόμου. Μαζί, τα κράτη μας προτίθενται να οικοδομήσουν σε αυτό το μοντέλο για την παροχή επιπρόσθετης σημαντικής βοήθειας δια θαλάσσης, εργαζόμενα σε συντονισμό με την Ειδική Συντονίστρια του ΟΗΕ για Ανθρωπιστικά Θέματα και την Ανοικοδόμηση της Γάζας, Sigrid Kaag, η οποία είναι εντεταλμένη βάσει του Ψηφίσματος ΣΑ ΟΗΕ 2720 να διευκολύνει, να συντονίσει, να εποπτεύσει και να επιβεβαιώσει τη ροή βοήθειας στη Γάζα. Οι αφοσιωμένες προσπάθειες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων να δραστηριοποιηθούν ενεργά για στήριξη της πρωτοβουλίας θα έχει ως αποτέλεσμα την πρώτη αποστολή τροφίμων δια θαλάσσης στον πληθυσμό της Γάζας.
Η Κύπρος σύντομα θα συγκαλέσει συνάντηση μεταξύ ανώτερων αξιωματούχων για να συζητήσουν πώς μπορεί να επιταχυνθεί αυτό το θαλάσσιο κανάλι υποστήριξης του πληθυσμού που έχει ανάγκη, συμπληρώνοντας χερσαίες και εναέριες διόδους, συμπεριλαμβανομένων από την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν μια επιχείρηση επείγουσας έκτακτης ανάγκης της οποίας ηγούνται οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις για να δημιουργήσουν μια προσωρινή αποβάθρα στη Γάζα, σε συντονισμό με άλλους ανθρωπιστικούς εταίρους και άλλες χώρες, για να γίνει κατορθωτή η παροχή σημαντικών ποσοτήτων βοήθειας δια θαλάσσης. Αυτές οι προσπάθειες θα συντονίζονται στενά με την κυβέρνηση του Ισραήλ.
Η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας απευθείας στη Γάζα δια θαλάσσης θα είναι περίπλοκη και τα κράτη μας θα συνεχίσουν να αξιολογούν και να προσαρμόζουν τις προσπάθειες τους για να διασφαλίσουν ότι η παροχή βοήθειας γίνεται όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά.
Ο θαλάσσιος διάδρομος μπορεί -και πρέπει- να είναι μέρος μιας βιώσιμης προσπάθειας αύξησης της διέλευσης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα μέσω όλων των πιθανών διόδων. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με το Ισραήλ για να επεκτείνουμε τις χερσαίες παραδόσεις, εμμένοντας στη διευκόλυνση περισσότερων διόδων και το άνοιγμα επιπρόσθετων σημείων διέλευσης για να μεταφερθεί περισσότερη βοήθεια σε περισσότερους ανθρώπους. Επιβεβαιώνουμε πως η προστασία της ζωής των αμάχων είναι βασική αρχή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που πρέπει να τυγχάνει σεβασμού. Και όλοι μαζί πρέπει να πράξουμε περισσότερα για να διασφαλίσουμε ότι η βοήθεια παραδίδεται στους ανθρώπους που απεγνωσμένα την έχουν ανάγκη.