Αν κανείς ξέρει απέξω την φετινή Εθνική Ιταλίας, μάλλον θα έχει στενή σχέση με τη χώρα. Η «Σκουάντρα Ατζούρα» περνά από μια φάση αναδόμησης, κι αρκετοί ποδοσφαιριστές δεν θυμίζουν σε τίποτα τους θρύλους που πάντα κουβαλούσε η ομάδα. Παρά ταύτα η Ιταλία δεν πηγαίνει στο φετινό Euro για εκδρομή. Είναι η εν ενεργεία πρωταθλήτρια Ευρώπης και έχει φανέλα που ζυγίζει τόνους. Εξάλλου οι 4 κατακτήσεις παγκοσμίων κυπέλλων και οι 2 ευρωπαϊκών τα λένε όλα.
Βέβαια η πρώτη κατάκτηση Euro ήρθε πίσω στο 1968 και ήταν τουλάχιστον επεισοδιακή καθώς ο παράγοντας τύχη έπαιξε καταλυτικό ρόλο. Γυρίζοντας πίσω το χρόνο η διοργάνωση του 1968 ήταν η πρώτη με την ονομασία Euro καθώς οι διοργανώσεις που προηγήθηκαν είχαν το όνομα ήταν «European Nations Cup».
Διοργανώτρια ήταν η Ιταλία και έλαβαν μέρος 4(!) χώρες οι οποίες κατάφεραν να πάρουν το εισιτήριο απ’ την προκριματική φάση. Ουσιαστικά όλη η διοργάνωση θα είχε μόλις 4 παιχνίδια (δυο ημιτελικούς, ένα τελικό, κι έναν μικρό τελικό για την 3η θέση) εκτός κι αν υπό περιστάσεις χρειαζόταν ένα πέμπτο (επαναληπτικός τελικός, κάτι που τελικά χρειάστηκε με την Ιταλία να είναι η νικήτρια). Τα ζευγάρια στα τελικά της διοργάνωσης ήταν Ιταλία - Σοβιετική Ένωση και η Γιουγκοσλαβία - Αγγλία, (προερχόταν από την κατάκτηση του Μουντιάλ)
Η τρέλα των κανονισμών
Αυτό όμως που ξεχωρίζει στην συγκεκριμένη διοργάνωση πηγάζει απευθείας απ’ τους κανονισμούς που είχαν υιοθετηθεί. “Σε όλα τα παιχνίδια πλην του τελικού, παράταση και στρίψιμο του νομίσματος θα χρησιμοποιούνταν ώστε να αποφασιστεί ο νικητής αν χρειαζόταν. Εάν ο τελικός μείνει στην ισοπαλία ακόμη και μετά την παράταση, τότε θα υπήρχε επαναληπτικός που θα έκρινε τον νικητή”.
Αν έχεις τύχη διάβαινε…
Η Ιταλία όπως σημειώσαμε νωρίτερα είχε κληρωθεί με την Σοβιετική Ένωση και για να πάρει την πρόκριση χρειάστηκε μια τεράστια μη ποδοσφαιρική έμπνευση απ’ τον Τζιατσίνο Φακέτι.
Το παιχνίδι διεξήχθη στο «Artemio Franchi» και στα 90 λεπτά καμιά απ’ τις δυο ομάδες δεν κατάφερε να σκοράρει τέρμα. Ως εκ τούτου η παράταση έλαβε χώρα όμως και πάλι κανείς δεν κατάφερε να σκοράρει. Η στιγμή παράνοιας των κανονισμών ήρθε.
Ο διαιτητής του ημιτελικού, Κουρτ Τσένσερ, ήταν υποχρεωμένος να προχωρήσει στο στρίψιμο νομίσματος για να καθορίσει ποια χώρα θα έπαιρνε το εισιτήριο για τον τελικό.
Ως εκ τούτου κάλεσε ένα ποδοσφαιριστή από κάθε ομάδα, τους ανθρώπους των δυο ομοσπονδιών και πήγαν στα αποδυτήρια. Απ’ την πλευρά της Ιταλίας ο 26χρονος Τζιατσίνο Φακέτι πήρε την κατάσταση στα χέρια του, ενώ για τους Σοβιετικούς ο Σεστέρνιεφ (όντας αρχηγός της ομάδας) πήγε στα αποδυτήρια.
Ο διαιτητής έβγαλε απ’ την τσέπη του ένα παλιό νόμισμα και κάλεσε τους δυο αρχηγούς να διαλέξουν κορόνα ή γράμματα. Ο Φακέτι είχε την έμπνευση να πει γράμματα και όπως αποδείχθηκε ήταν η σωστή επιλογή.
«Διάλεξα γράμματα και ήταν η σωστή επιλογή. Από εκείνη τη στιγμή, η Ιταλία βρίσκονταν στον τελικό. Ανέβηκα τρέχοντας τις σκάλες και έδωσα το σύνθημα για να ξεκινήσουν οι πανηγυρισμοί. Στις εξέδρες, 70.000 θεατές περίμεναν με αγωνία στις θέσεις τους και όταν με είδαν να πανηγυρίζω, άρχισαν να πανηγυρίζουν», δήλωσε αργότερα ο Φακέτι.
Ο διπλός τελικός
Μετά την… τύχη τους στον ημιτελικό οι Ιταλοί είχαν μπροστά τους τους Γιουγκοσλάβους στον τελικό. Μια καλή ομάδα ικανή να τους κάνει την ζημιά στο σπίτι τους. Μάλιστα στον αγώνα οι Γιουγκοσλάβοι άνοιξαν το σκορ στο 32’ με τον Τζάιτς, ενώ αν δεν ήταν ο Ντίνο Τζοφ κάτω απ’ τα δοκάρια μάλλον οι Ιταλοί θα έχαναν κάθε ελπίδα. Στο 80’ όμως ο Ντομενγκίνι ισοφάρισε και οι δυο ομάδες πήγαν στην παράταση χωρίς αντίκρισμα. Καμιά απ’ τις δυο δεν κατάφερε να σκοράρει, με το τελικό σφύριγμα να βρίσκει το αποτέλεσμα στο 1-1. Αυτή την φορά οι σοφοί του ποδοσφαίρου είχαν προνοήσει πως το στρίψιμο νομίσματος δεν θα υπήρχε στον τελικό. Ως εκ τούτου δυο μέρες αργότερα διεξήχθε ένας νέος τελικός.
Στον επαναληπτικό τελικό οι Ιταλοί ήταν ανώτεροι. Απέφυγαν τα εύκολα λάθη, ενώ η κούραση των Γιουγκοσλάβων που δεν είχαν αντίστοιχο βάθος στο πάγκο έπαιξε σημαντικό ρόλο. Ο Ρίβα άνοιξε το σκορ στο 12’, με τον Αναστάτζι να διπλασιάζει τα τέρματα της Ιταλίας στο 31’. Το 2-0 ήταν το τελικό αποτέλεσμα και η «Σκουάντρα Ατζούρα» πανηγύρισε τον πρώτο της Ευρωπαϊκό τίτλο. Συνολικά 85 χιλιάδες γιόρταζαν την επιτυχία στις κερκίδες, ενώ όπως ήταν αναμενόμενο η χώρα κινήθηκε σε έξαλλους ρυθμός για αρκετές μέρες.
Η Ιταλία ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης για πρώτη φορά, όμως η ιστορία γράφτηκε κι αυτή λέει πως μια δεκάρα και μια τυχερή επιλογή του Φακέτι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα να έρθει αυτό το βαρύτιμο τρόπαιο.