Kathimerini.com.cy
Τμήμα του σπάνιου οπτικοακουστικού υλικού και των ανέκδοτων μαρτυριών που περιλαμβάνονται μέσω QR Codes στο νέο βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά «Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974» δημοσιοποιεί η «Καθημερινή».
Συγκλονιστικά είναι τα ηχητικά αποσπάσματα των διαλόγων που διημείφθησαν, στο ελληνικό Πεντάγωνο, κατά τη διάρκεια του πολεμικού συμβουλίου που είχε συγκαλέσει η χούντα το πρωί της 20ής Ιουλίου 1974, και ενώ η τουρκική εισβολή είχε μόλις ξεκινήσει στην Κύπρο.
«Προτείνω όπως κηρυχθεί επιστράτευσις και ληφθούν όλα τα από πλευράς στρατιωτικής απορρέοντα μέτρα, εις τρόπον ώστε να αποδείξωμεν εις τους Τούρκους και την Συμμαχίαν ότι είμαστε αποφασισμένοι για πόλεμο» ακούγεται να λέει ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων Γρηγόρης Μπονάνος.
Σε ηχητικό ντοκουμέντο μαρτυρείται επίσης η «παρέμβαση» του διορισμένου από τη χούντα πρωθυπουργού Αδαμαντίου Ανδρουτσόπουλου: «Η Αμερική αυτή τη στιγμή θέλει να μην πολεμήσει η Ελλάς με τη Τουρκία. Κάποιος θα πληρώσει τα έξοδα. Αν πληρώσουμε εμείς τα έξοδα θα τα επιρρίψουν σε μας τα έξοδα. Εάν δεν μπορέσουμε θα τα επιρρίψουν στους Τούρκους».
Παρών στο πολεμικό συμβούλιο και ο εκ των πρωταιτίων, ταξίαρχος Δημ. Ιωαννίδης, που -προδίδοντας και τη σύγχυση μεταξύ των χουντικών στελεχών- λέει τα εξής: «Άρχισε ένας πόλεμος, πρέπει να το καταλάβουμε.Η Τουρκία άρχισε τον πόλεμο. Να ανακληθεί αμέσως το κλιμάκιο της Σμύρνης». Ο ίδιος ακούγεται επίσης να διερωτάται: «Τι ΝΑΤΟ. Θα θυσιαστούμε εμείς όλοι για τη Δυτική Συμμαχία;»
Ο αμερικανικός παράγων
Στα αποσπάσματα περιλαμβάνονται επίσης συνεντεύξεις τριών πρωταγωνιστών της εποχής, από τα λεγόμενα των οποίων αναδεικνύεται εκ νέου –με την ωμότητα μάλιστα του ηχητικού ντοκουμέντου – η κατά περίπτωση ανοχή ή και ανάμειξη του αμερικανικού παράγοντα. Συνεισφέρουν σε αυτό, η παραδοχή -δια στόματος Ρον Εστές, υπεύθυνου επιχειρήσεων τότε της CIA στην Ελλάδα- για τη διατήρηση ανώτατων αξιωματικών στο μισθολόγιο της αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών, τα όσα ομολογεί ο αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζόζεφ Σίσκο, αλλά και η συνέντευξη του Μπουλέντ Ετσεβίτ, πρωθυπουργού της Τουρκίας το 1974.
Σιγή των ελληνικών όπλων και κατάρρευση της χούντας
Αποκαλυπτική της εγκληματικής επιχειρησιακής ανεπάρκειας του χουντικού καθεστώτος είναι επίσης η μαρτυρία του Αλέξανδρου Σημαιοφορίδη, επικεφαλής της ΚΥΠ στην Κυρήνεια, το 1974.
Τέλος, τις δραματικές ώρες της κατάρρευσης της χούντας υπό το βάρος των εξελίξεων περιγράφει ο Ταγματάρχης Χαράλαμπος Παλαΐνης. Μεταφέρει μάλιστα την αντίδραση του Ιωαννίδη στον απόηχο της τουρκικής προέλασης: «Ξέρετε έτσι πως πήγαν τα πράγματα απαιτούν ένα εξιλαστήριο θύμα. Και το εξιλαστήριο θύμα θα είμαι εγώ».