Κύπρος: Δεσμοφύλακας με άδεια ασθενείας από το 2015

Οι ώρες που βρίσκονταν πιστωμένες, λόγω υπερωριών, στο προσωπικό της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και του Τμήματος Φυλακών, εξακολουθούν να είναι σε υψηλά επίπεδα και παράλληλα διαπιστώνονται αδυναμίες ως προς τη συμμόρφωση με τις πρόνοιες των σχετικών Νόμων, Κανονισμών και Αστυνομικών Διατάξεων, αδυναμίες στον έλεγχο των δαπανών και μη πλήρη συμμόρφωση με τις εγκυκλίους του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας καθώς και σημαντικές καθυστερήσεις στην επίλυση των στεγαστικών αναγκών της Αστυνομίας και του Κρατικού Αρχείου.

Αυτές είναι οι σημαντικότερες διαπιστώσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σε ειδική έκθεση για το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης που αναρτήθηκε την Πέμπτη στην ιστοσελίδα της ΕΥ.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι τα επιμέρους ευρήματα που προέκυψαν, αφορούσαν στην πλειοψηφία τους σε ελλείψεις στην εφαρμογή των θεσπισμένων διαδικασιών και για τον σκοπό αυτό, η ΕΥ αναφέρει ότι θα πρέπει να θεσπιστεί ένα αξιόπιστο σύστημα εσωτερικού ελέγχου, το οποίο θα διασφαλίζει την τήρηση των σχετικών κανονιστικών διατάξεων και διαδικασιών, καθώς και την παρακολούθηση και υλοποίηση των συστάσεων της Υπηρεσίας, στο πλαίσιο των αρχών της χρηστής διοίκησης.

Υπερωρίες σε Αστυνομία και ΠΥ

Στην έκθεση αναφέρεται ότι κατά το 2020, καταβλήθηκαν σε μέλη της Αστυνομίας επιδόματα και υπερωρίες συνολικού ύψους €36.836.567 (2019: €33.386.880), τα οποία αντιπροσωπεύουν το 17% του συνόλου της ετήσιας μισθοδοσίας. Τα σημαντικότερα ποσά αφορούν σε επιδόματα κατά τις Κυριακές και δημόσιες αργίες στην περίοδο βάρδιας (€18,3 εκ.), επίδομα βάρδιας (€8,3 εκ.) και υπερωριακή αμοιβή (€8,2 εκ.).

Το υπόλοιπο του ελεύθερου χρόνου που παραχωρήθηκε, ενόψει υπερωριών,  σε προηγούμενα χρόνια, ανερχόταν στις 31.12.2020, σε 47.198 ώρες, σε σύγκριση με 51.899 στις 31.12.2019.  Ο Ελεγκτής αναφέρει ότι παρά τη μείωση που παρατηρείται, αυτό εξακολουθεί να παραμένει σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που θα πρέπει να προβληματίσει σοβαρά, τόσο την Αστυνομία όσο και το Υπουργείο Οικονομικών, ώστε να αποφευχθούν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στο παρελθόν και είχαν ως αποτέλεσμα την καταβολή σημαντικών χρηματικών ποσών από το Κράτος.

Οι ώρες που βρίσκονταν πιστωμένες στις κάρτες υπερωριών του προσωπικού της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, κατά την 31.12.2020, ήταν αυξημένες κατά 37%, σε σύγκριση με τις αντίστοιχες στις 31.12.2019, με αποτέλεσμα το πρόβλημα να επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο.

Τμήμα Φυλακών - Συγκεκριμένος δεσμοφύλακας βρίσκεται με άδεια ασθένειας από τις 4.1.2015 μέχρι σήμερα

Η έκθεση καταγράφει σημαντική αύξηση των συσσωρευμένων ωρών υπερωριών του προσωπικού που δεν απασχολείται με το σύστημα βάρδιας. Αναφέρεται ότι 24% των δεσμοφυλάκων έλαβε άδεια ασθενείας πέραν των 42 ημερών, ποσοστό που κρίνεται ιδιαίτερα υψηλό.

Από ενδελεχή έλεγχο 21 περιπτώσεων που έλαβαν υπερβολικά μεγάλο αριθμό αδειών ασθενείας, κατά την περίοδο 2017 – Ιούλιο 2018, διαπιστώθηκε ότι για έξι περιπτώσεις, για συγκεκριμένες ημερομηνίες, εξακολουθούσε να παραμένει αδιευκρίνιστο κατά πόσο έχουν αιτιολογηθεί οι άδειες ασθενείας τους ενώ προστίθεται ότι σημαντικός αριθμός μελών εξακολουθεί να μην προσκομίζει τα αναγκαία ιατρικά πιστοποιητικά/δικαιολογητικά, για την αιτιολόγηση των αδειών ασθενείας τους.

Εντοπίσθηκαν αρκετές περιπτώσεις, όπου οι συστάσεις των αρμόδιων Ιατρικών Συμβουλίων δεν περιορίζονται στην αιτιολόγηση και γνωμάτευση επί της πάθησης, αλλά προβαίνουν σε συστάσεις που άπτονται διοικητικών αποφάσεων, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η διοικητική οργάνωση και σύνθεση του Τμήματος.

Συγκεκριμένος δεσμοφύλακας βρίσκεται με άδεια ασθένειας από τις 4.1.2015 μέχρι σήμερα και όπως αναφέρει η έκθεση από το 2015, κλήθηκε ενώπιον του Ιατροσυμβουλίου συνολικά 12 φορές, ωστόσο δεν εμφανίστηκε σε καμία συνεδρία. Επιπρόσθετα, από τις 28.6.2019 μέχρι σήμερα, δεν έχει προσκομίσει κανένα ιατρικό πιστοποιητικό. Για το άτομο αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη πειθαρχική έρευνα.

Ο Ελεγκτής αναφέρει ότι εκκρεμεί η αντικατάσταση των δεσμοφυλάκων, που υπηρετούν στο Ιατρείο των Φυλακών, με νοσηλευτικό προσωπικό του Υπουργείου Υγείας, παρά τη σύσταση της Επιτροπής Πρόληψης των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Μεταξύ άλλων αναφέρεται ακόμη ότι το συνολικό κόστος διατροφής των καταδίκων και των κρατουμένων της Αστυνομίας στις Κεντρικές Φυλακές, αυξήθηκε κατά 21% την περίοδο 2017-2020 και παρατηρείται καθυστέρηση στην αποστολή φαρμάκων, από τις Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, με αποτέλεσμα το Τμήμα να αναγκάζεται να προβαίνει σε αγορές από ιδιωτικά φαρμακεία για κάλυψη των αναγκών του.

Επίσης κατά την παραλαβή προσωπικών αντικειμένων από κρατούμενους, δεν τηρούνται οι πρόνοιες της σχετικής Ενδοτμηματικής Εντολής, αναφορικά με τις συνθήκες φύλαξής τους και δεν έγινε οποιαδήποτε καταγραφή των αζήτητων αντικειμένων, με σκοπό τη διάθεσή τους, εκτός αυτών που αφορούν σε περιπτώσεις διαβατηρίων, δελτίων ταυτοτήτων και εκλογικών βιβλιαρίων, αναφέρει η έκθεση.

Άλλα σημαντικά ευρήματα

Σε ότι αφορά τη Διοίκηση του Υπουργείου αναφέρεται ότι εκκρεμεί η διευθέτηση περιπτώσεων όπου δόθηκε προκαταβολή για δράσεις, στο πλαίσιο του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας (ΕΜΔΓ), χωρίς να υποβληθούν δικαιολογητικά για τις δαπάνες που διενεργήθηκαν ή/και δεν διενεργήθηκε η προβλεπόμενη αξιολόγησή τους.

Για την Αστυνομία αναφέρεται ότι παρόλο που έχουν παρέλθει περισσότερο από δύο χρόνια από τη μεταστέγαση του ΓΕΕΦ σε γραφεία του Υπουργείου Άμυνας, οι διαθέσιμοι γραφειακοί χώροι που έχουν προκύψει στον χώρο του Αρχηγείου Αστυνομίας, που θα μπορούσαν να καλύψουν ορισμένες από τις στεγαστικές ανάγκες της Αστυνομίας που σήμερα ικανοποιούνται με ενοικίαση κτηρίων, παραμένουν αναξιοποίητοι, εφόσον το Τμήμα Δημοσίων Έργων δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια του κτηρίου πριν ολοκληρωθεί η μελέτη εκτίμησης της στατικής και αντισεισμικής επάρκειάς του.

Για σημαντικό αριθμό ενοικιαζόμενων υποστατικών, εκκρεμεί ακόμα η έκδοση πιστοποιητικού τελικής έγκρισης, με αποτέλεσμα να παγοποιηθούν οι διαδικασίες επαναδιαπραγμάτευσης των ενοικίων και υπογραφής νέων συμβολαίων. Ουσιαστικά, η Αστυνομία παραμένει σε κτήρια, των οποίων η χρήση συνιστά ποινικό αδίκημα και επιπλέον δεν έχει υπογραμμένες εν ισχύι συμβάσεις ενοικίασης.

Οι αποθηκευτικοί χώροι που χρησιμοποιούνται από την Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών - Κλιμάκιο Λευκωσίας, δεν πληρούν τις κατάλληλες τεχνικές προδιαγραφές, αφού σε δύο αποθήκες ο εξαερισμός δεν είναι ικανοποιητικός, μόνο μία διαθέτει σύστημα πυρασφάλειας, ενώ ένα εμπορευματοκιβώτιο, που χρησιμοποιείται ως αποθηκευτικός χώρος, εξακολουθεί να μην καλύπτεται από συστήματα συναγερμού και εξαερισμού και λόγω των ψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται, αναδίδεται έντονη μυρωδιά.

Σε ορισμένες αποθήκες, τα μητρώα κινητής περιουσίας δεν ήταν κατάλληλα ενημερωμένα.

Κατά τη παράδοση/παραλαβή ορισμένων αποθηκών, δεν ετοιμάστηκε το προνοούμενο από τους Κανονισμούς Αποθηκών Πιστοποιητικό και αρμόδιοι λειτουργοί, που ασκούν καθήκοντα σχετικά με τις Αποθήκες της Αστυνομίας, δεν ήταν κατάλληλα ενημερωμένοι με τις πρόνοιες των Κανονισμών Αποθηκών.

Δεν εξακριβώθηκε ακόμη η τύχη ορισμένων τεκμηρίων που κατατέθηκαν από την Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας και ήταν τοποθετημένα σε αποθήκη, στην οποία ξέσπασε πυρκαγιά τον Φεβρουάριο του 2018.
Εντοπίσαμε ασυμφιλίωτες διαφορές μεταξύ των ποσών που εισπράττονται μέσω διαδικτύου για εξώδικα, σύμφωνα με το μηχανογραφημένο σύστημα της Αστυνομίας και των εισπράξεων, σύμφωνα με τις καταστάσεις του παρόχου πληρωμών (JCC).

Παρατηρήθηκε επίσης αύξηση στις ακυρώσεις εξωδίκων κλήσεων, λόγω λανθασμένων καταχωρίσεων και άλλων λαθών από τα μέλη της Αστυνομίας κατά την έκδοσή τους και μικρή αύξηση στα αστυνομικά δυστυχήματα, στα οποία ενεπλάκησαν αστυνομικά οχήματα, χωρίς να αποδοθεί σε καμία περίπτωση ευθύνη σε μέλος τη Αστυνομίας.

Έχουν μειωθεί σημαντικά οι έλεγχοι για το κάπνισμα Παγκύπρια, τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Διαχρονικά, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως εισηγείτο την παραχώρηση συνταξιοδοτικών ωφελημάτων, σε πρώην μέλη της Αστυνομίας που εξαναγκάζονται σε παραίτηση, με βάση την πραγματική υπηρεσία τους, δηλαδή ωσάν αυτοί να αφυπηρετούσαν οικειοθελώς πρόωρα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα σοβαρά αδικήματα που οδήγησαν στον εξαναγκασμό τους σε παραίτηση. Μετά από επισήμανση της Υπηρεσίας μας, αναφέρεται, η σχετική Αστυνομική Διάταξη τροποποιήθηκε και καθορίστηκε η διαδικασία που θα ακολουθείται σε τέτοιες περιπτώσεις, έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη η σοβαρότητα του αδικήματος, καθώς και άλλοι παράγοντες.

Η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σημειώνει επίσης ότι σε διαγωνισμό για τη ναυπήγηση και προμήθεια τριών (3) ταχύπλοων περιπολικών ακάτων η Αστυνομία προχώρησε στην απευθείας ανάθεση σύμβασης, με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, με τον υφιστάμενο ανάδοχο, για τροποποίηση, επέκταση και σύνδεση του Κεντρικού Συστήματος της Αστυνομίας με το Εθνικό Σύστημα Ελέγχου Εισόδου/Εξόδου, κόστους €1.587.888, εδραιώνοντας με τον τρόπο αυτό την εξάρτησή της από τον υφιστάμενο Ανάδοχο του Κεντρικού Συστήματος, χωρίς μάλιστα να έχει διαπραγματευτική δύναμη, λόγω του μονοπωλιακού καθεστώτος που δημιουργείται σε τέτοιες περιπτώσεις.

Για το κρατικό αρχείο αναφέρεται ότι η διασπορά του αρχειακού υλικού σε έξι αποθηκευτικούς χώρους, σε διαφορετικά σημεία της Λευκωσίας, δυσχεραίνει την όλη διεκπεραίωση της εργασίας του Κρατικού Αρχείου και τη διακίνηση του αρχειακού υλικού, ενώ οι υπό αναφορά αποθηκευτικοί χώροι δεν έχουν κτιστεί με κατάλληλες προδιαγραφές για φύλαξη ευαίσθητων εγγράφων.