ΚΥΠΕ
Κάθε χρόνο στην Κύπρο εντοπίζονται 30 με 40 περίπου νέα περιστατικά καρκίνου και λευχαιμίας σε άτομα ηλικίας κάτω των 19 ετών, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη συζήτηση στρογγυλής Τραπέζης με θέμα τον παιδικό καρκίνο, την οποία διοργάνωσε το ΑΚΕΛ, στο πλαίσιο της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας, που οργανώνει ο τομέας Υγείας της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ και η Ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωκοινοβούλιο, για τον παιδικό καρκίνο.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης δόθηκε έμφαση στον στόχο της εκστρατείας του ΑΚΕΛ, που είναι η ανταλλαγή απόψεων με την κοινωνία και η ενημέρωση για την πολιτική τους σχετικά με τον παιδικό καρκίνο, ενώ διαμηνύθηκε πως η Πολιτεία πρέπει να διασφαλίσει ότι όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά, έχουν τα επαρκή εφόδια να βγουν νικητές από την περιπέτεια του παιδικού καρκίνου.
Κατά τη συζήτηση εκφράστηκαν προβληματισμοί σε σχέση με τη διάγνωση, τη θεραπεία, τις μακροχρόνιες επιπλοκές, την παρακολούθηση, την υποστηρικτική αγωγή και την ανακουφιστική φροντίδα, την πρόληψη, την έρευνα και τη συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα, ενώ κατατέθηκαν θέσεις και προτάσεις, οι οποίες αργότερα θα κοινοποιηθούν από το ΑΚΕΛ στον Υπουργό Υγείας.
Έξι χιλιάδες θάνατοι στην Ευρώπη
Παρουσιάζοντας στατιστικά στοιχεία, που αφορούν στον παιδικό καρκίνο, ο Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Καρκίνου, Δρ Παύλος Δράκος, είπε ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση σημειώθηκαν 20 χιλιάδες νέα περιστατικά καρκίνου και λευχαιμίας σε άτομα ηλικίας κάτω των 19 ετών το 2022, σημειώνοντας ότι το ίδιος έτος σημειώθηκαν στην ΕΕ 6 χιλιάδες θάνατοι.
Σε σχέση με την 5ετή επιβίωση, ανέφερε ότι το 1960 ήταν στο 30%, ενώ το 2022 στο 80%.
Εξάλλου, σημείωσε ότι σήμερα τα στοιχεία καταγράφουν ότι υπάρχει μισό εκατομμύριο επιζώντων από τον παιδιατρικό καρκίνο, αριθμός που ολοένα και αυξάνεται.
Για την Κύπρο, ο Δρ Δράκος είπε πως καταγράφονται 30 με 40 νέα περιστατικά ανά έτος, με την πενταετή επιβίωση για τους ασθενείς να ανέρχεται στο 84%.
Πρόοδος με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου
Παρέμβαση μέσω τηλεδιάσκεψης πραγματοποίησε, η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου, η οποία ανέφερε πως η αντιμετώπιση του παιδικού καρκίνου αποτελεί βασική προτεραιότητα της ΕΕ, σημειώνοντας πως «κάθε ζωή που χάνεται είναι μια τεράστια απώλεια».
Ανέφερε ότι «χάρη στην επιστημονική πρόοδο τα παιδιά, που διαγιγνώσκονται με καρκίνο, έχουν στις ημέρες μας τα μεγαλύτερα ποσοστά επιβίωσης από πότε», ωστόσο, σημείωσε πως «εντοπίζονται σημαντικές ανισότητες μεταξύ των χωρών της ΕΕ και αυτή είναι μια πρόκληση που είμαστε από την πρώτη μέρα, που ξεκινήσαμε να εφαρμόζουμε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου, αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουμε».
Όπως η είπε η Επίτροπος Υγείας «με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία τεσσεράμισι χρόνια», προσθέτοντας πως η ΕΕ προχωρεί στη δημιουργία για πρώτη φορά ενός Δικτύου διασύνδεσης Eθνικών Ολοκληρωμένων Κέντρων Αντιμετώπισης του Καρκίνου στην ΕΕ, που θα στηρίξει την πρόσβαση στη διάγνωση και τη θεραπεία, ενώ το Πρόγραμμα Κατάρτισης μεταξύ κοινοτήτων για τον Καρκίνο συμβάλλει στην παροχή υψηλότερων προτύπων περίθαλψης.
Εξάλλου, ανέφερε ότι στον επόμενο χρόνο θα υπάρχουν πάνω από εκατό κέντρα σε όλη την ΕΕ, τα οποία θα συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα για εκπαίδευση των ειδικών, που ασχολούνται με τον καρκίνο και τον παιδικό καρκίνο.
«Αυτό το πρόγραμμα έρχεται να συμπληρώσει το έργο του Ευρωπαϊκού Δικτυού Αναφοράς, για τον παιδιατρικό καρκίνο και ενισχύει παράλληλα το ποσοστό επιβίωσης καθώς και την ποιότητα ζωής. Ο διάλογος που έχουμε τα τελευταία τεσσεράμισι χρόνια με τους νέους ανθρώπους, των οποίων η ζωή έχει επηρεαστεί από τον καρκίνο, επέτρεψε να επικεντρωθούμε ακριβώς στην ποιότητα ζωής», είπε η κ. Κυριακίδου.
Επίσης, η Επίτροπος Υγείας ανέφερε ότι έχουν δημιουργήσει για πρώτη φορά ένα δίκτυο νέων με εμπειρία Καρκίνου, δίνοντας τους έτσι την ευκαιρία να συνδεθούν μαζί τους, ώστε να ανταλλάσσουν βιώματα και εμπειρίες και να καταγράφουν τις ανάγκες τους.
Την ίδια ώρα, ανέφερε, έχουν εγκαινιάσει το 2022 μια νέα προσέγγιση για την ψυχική υγεία, που στηρίζει τα παιδιά που έχουν παρουσιάσει καρκίνο, καθώς και τις οικογένειες τους, για να σημείωσε ότι έχουν προχωρήσει και άλλες μεταρρυθμίσεις, με μια από αυτές να είναι η αλλαγή των φαρμακευτικών κανόνων της ΕΕ, που αποσκοπούν στην προώθηση της ανάπτυξης καινοτόμων θεραπειών, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν ιατρικές ανάγκες.
Επίσης, η κ. Κυριακίδου είπε πως έχουν δημιουργήσει ένα νέο ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων για την υγεία, ώστε να ενισχύσουν την έρευνα, ιδίως σε ότι αφορά τις σπάνιες μορφές καρκίνου.
Το κράτος οφείλει να έχει την ευθύνη της πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας
Σε χαιρετισμό του, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, σημείωσε ότι σε χώρες που δεν διατίθενται αρκετοί πόροι και κατάλληλες υποδομές μόλις το 20 με 30 τοις εκατό των ατόμων έχουν μακροχρόνια επιβίωση και εκεί μάλιστα καταγράφονται περίπου τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου αριθμού του παιδικού καρκίνου.
Αναφερόμενος σε στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε πως υπολογίζεται ότι 400.000 παιδιά και έφηβοι ηλικίας μέχρι 19 ετών διαγιγνώσκονται με κάποια μορφή καρκίνου ετησίως, για να σημειώσει πως από αυτά μόνο το 20% έχει δυνατότητα πρόσβασης σε σωστή ιατρική φροντίδα. Εξάλλου, συμπλήρωσε ότι «πάνω από 150.000 θάνατοι κάθε χρόνο θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν υπήρχε δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης και εξειδικευμένης θεραπείας σε όλα τα παιδιά».
Σύμφωνα με τον Στέφανο Στεφάνου «όπως υπογραμμίζουν όλοι οι ειδικοί, η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμης σημασίας, γι’ αυτό και θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, ώστε να είναι σε θέση να διαγνώσουν έγκαιρα τη νόσο, αλλά και στη σωστή ενημέρωση των γονιών ώστε να απευθύνονται έγκαιρα στα παιδιατρικά νοσοκομεία».
Τόνισε πως θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι «το κράτος οφείλει και πρέπει να έχει την ευθύνη της πρόληψης, της διάγνωσης και της θεραπείας όλων των παιδιών», για να σημειώσει ότι είναι επιτακτική ανάγκη η ενίσχυση και στήριξη της Παιδογκολογικής Παιδοαιματολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, που είναι το μοναδικό κέντρο τριτοβάθμιας περίθαλψης παιδιών και εφήβων που πάσχουν από καρκίνο και λευχαιμία, οξείες και χρόνιες καλοήθεις αιματολογικές παθήσεις - εξαιρουμένης της θαλασσαιμίας και των διαταραχών πήξης.
Όπως είπε, το Παιδιατρικό Νοσοκομείο πρέπει να ενισχυθεί με όλες τις απαραίτητες ειδικότητες, στελέχωση και εξοπλισμό, ενώ πρέπει να δρομολογηθεί και η ανακαίνιση του Μακαρίου Νοσοκομείου, με τη δημιουργία καινούριου τμήματος παιδοογκολογίας καθώς και με τη δημιουργία σύγχρονου νοσοκομείου για την μητέρα και παιδί.
Επιπλέον, είπε ότι είναι αναγκαίο να στελεχωθούν και να αυξηθούν οι κλίνες για την ενδονοσοκομειακή και την ημερήσια νοσηλεία και να υπάρξει σωστή στελέχωση.
Διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπείες
Σε ομιλία του, ο Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ Αριστερά Νέες Δυνάμεις, Γιώργος Γεωργίου, είπε ότι ως αντιπροσωπεία του ΑΚΕΛ στο Ευρωκοινοβούλιο, μαζί με την ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, «παλεύουμε για τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση, αλλά και τις θεραπείες του καρκίνου», προσθέτοντας πως το θέμα αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς, σήμερα, υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ των κρατών μελών στην αντιμετώπιση της νόσου».
Όπως είπε πριν ένα μήνα πέτυχαν μετά από έντονες διεργασίες να υπερψηφιστούν από την Επιτροπή δημόσιας Υγείας του Ευρωκοινοβουλίου δύο σημαντικές προτάσεις που κατέθεσαν, ζητώντας να δοθούν 6 εκατομμύρια ευρώ από τον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2025, για καταπολέμηση του παιδιατρικού καρκίνου στην ΕΕ.
«Η μια πρόταση προνοεί να δοθούν 3 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία ολοκληρωμένων υποδομών για τον παιδιατρικό καρκίνο, ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ανισότητες που κυριαρχούν, σήμερα, στην Ευρώπη, όσον αφορά στην πρόσβαση σε ποιοτική περίθαλψη αλλά και στην προώθηση της έρευνας για τον παιδικό καρκίνο, προκαλώντας έως και 20% διαφορά στα ποσοστά επιβίωσης των παιδιών με καρκίνο μεταξύ των κρατών μελών», ανέφερε.
«Οι ανάγκες των παιδιών και των εφήβων με καρκίνο δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τα κέντρα καρκίνου για ενήλικες. Γι’ αυτό στόχος του προγράμματος είναι να συγκεντρώσει τα στοιχεία που χρειάζονται για τη δημιουργία ολοκληρωμένων υποδομών παιδιατρικού καρκίνου», πρόσθεσε.
Πρόσθεσε ότι το δεύτερο πρόγραμμα προβλέπει τη δημιουργία ενός αυτοματοποιημένου λογισμικού με χρήσιμες πληροφορίες για την παιδιατρική ογκολογία.
Συγκεκριμένα, ο κ. Γεωργίου είπε πως «ζητείται να επενδυθούν 3 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία ενός λογισμικού (chatbot), με στόχο να βελτιωθεί η επικοινωνία με τους ασθενείς, τους συνομήλικους και τις οικογένειές τους, να στηριχθεί το έργο των φροντιστών καθώς και να ενισχυθεί η γνώση για όλες τις πτυχές του καρκίνου (π.χ ενημέρωση για θεραπείες, κλινικές δοκιμές, φάρμακα και παρενέργειες) ώστε να διευκολύνεται η λήψη αποφάσεων και να διασφαλίζονται ποιοτικές θεραπείες, ενισχύοντας την ποιότητα της ζωής των ασθενών».
Ανέφερε ακόμα ότι παρόλο που η αρμόδια Επιτροπή του ΕΚ υιοθέτησε τις προτάσεις τους, εντούτοις η Κομισιόν απάντησε πως τα εν λόγω προγράμματα δεν χρειάζεται να συμπεριληφθούν στις προτεραιότητες για το 2025, καθώς κατά την άποψή τους, οι στόχοι καλύπτονται από άλλα προγράμματα που έγιναν για ενήλικες καρκινοπαθείς.
Στο μεταξύ, είπε ότι την ανάγκη να αναγνωριστούν οι ιδιαιτερότητες τις παιδιατρικής ογκολογίας είχαμε τονίσει και στην έκθεση της ειδικής επιτροπής (BECA) για την Καταπολέμηση του καρκίνου που υιοθέτησε το ΕΚ πριν δύο χρόνια, για να σημειώσει πως η εν λόγω έκθεση αποτελεί ένα πολύ καλό εργαλείο, το οποίο, δυστυχώς έμεινε αναξιοποίητο.
Εξήγησε ότι με τροπολογίες που είχαν καταθέσει σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Παιδιατρικής Ογκολογίας SIOPE πέτυχαν πολύ σημαντικές αναφορές, ενώ ανέφερε πως, μεταξύ άλλων, η έκθεση καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εστιάσουν στην εξασφάλιση ίσης και γεωγραφικά ισορροπημένης πρόσβασης στις βέλτιστες εξειδικευμένες διαγνωστικές μεθόδους και πολυεπιστημονικές θεραπείες για παιδιά με καρκίνο, και να βελτιώσουν τα αποτελέσματα των αντικαρκινικών θεραπειών σε όλα τα κράτη μέλη.
Καλεί, επίσης, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επενδύσουν περαιτέρω στην έρευνα σχετικά με τα αίτια εμφάνισης καρκίνου σε παιδιά και εφήβους και τονίζει ότι πρέπει να προωθούνται οι εξωνοσοκομειακές θεραπείες για παιδιά, σε περιβάλλοντα όπου οι ανάγκες τους καλύπτονται, πλήρως, ενώ ζητεί να αναγνωριστούν σε επίπεδο ΕΕ οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες με καρκίνο ως ιδιαίτερη ομάδα με ειδικές ιατρικές και ψυχοκοινωνικές ανάγκες, και να καταρτιστούν σχολικά προγράμματα ειδικά για αυτούς.
