Δεν είναι μόνο το σοκ της ανατροπής κάθε διπλωματικού κανόνα συμπεριφοράς που μετέτρεψε μια σημαντική συνάντηση για την τύχη ενός πολέμου σε θλιβερό τηλεοπτικό σόου των 10 λεπτών, όπως αρχικά επιδίωξε ο πρωταγωνιστής, Ντόναλντ Τραμπ, με έναν άλλο επίδοξο συμπρωταγωνιστή , τον αντιπρόεδρό του Τζέι Ντι Βανς, και θύμα τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Είναι κυρίως η συνειδητοποίηση ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση παίρνει «διαζύγιο» από τα θεμέλια της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, όπως δήλωσε ο πρώην Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, Τζον Μπόλτον, και από το πλαίσιο αρχών που αποτέλεσαν τη βάση ενός μεταπολεμικού κόσμου και μιας Τάξης πραγμάτων που δεν στηρίζονταν μόνο στους «νέους σερίφηδες στην πόλη», αλλά σε κανόνες ακόμη και μεταξύ των πιο θανάσιμων αντιπάλων.
Το πρωτοφανές στη διπλωματική ιστορία επεισόδιο που διαδραματίστηκε στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή πιθανόν δεν ήταν προγραμματισμένο να εξελιχθεί έτσι. Απλώς ο Ντόναλντ Τραμπ και ο αντιπρόεδρός του, παρουσία του αμήχανου και φανερά ευρισκόμενου σε δύσκολη θέση υπουργού Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, ήθελαν μπροστά στις κάμερες να εμφανιστεί ο πρόεδρος της Ουκρανίας ικέτης και ταπεινωμένος, να εκλιπαρεί για βοήθεια τον Αμερικανό πρόεδρο, όχι για να συνεχίσει τον πόλεμο, αλλά για να συνθηκολογήσει με τη Ρωσία, όπως του ζήτησε ο ίδιος.
Και εκεί, μπροστά στο αμερικανικό κοινό, να εκχωρήσει σε απευθείας σύνδεση τον ορυκτό πλούτο της χώρας του ώστε να ξεπληρώσει τη βοήθεια που έδωσε «απερίσκεπτα» ο προηγούμενος πρόεδρος «ο κοιμισμένος Τζο», όπως αποκαλεί τον Μπάιντεν ο διάδοχός του. Δείχνοντας έτσι, και σε δημόσια θέα, πως γίνονται οι «παστρικές δουλειές» από τον Ντόναλντ Τραμπ προς όφελος των Αμερικανών φορολογουμένων.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι προφανώς δεν κατάλαβε την πρόκληση και «αυθαδίασε», λέγοντας τη γνώμη του για τη Ρωσία και τον Πούτιν. Και τότε έπεσε πάνω του σαν «μαντρόσκυλο» του προέδρου ο αντιπρόεδρος Βανς, για να συνεχίσει ο Ντόναλντ Τραμπ, προσπαθώντας να εξευτελίσουν και να ακυρώσουν τον πρόεδρο μιας χώρας, τον πόλεμο της οποίας στήριξαν μέχρι και τώρα (αν δεν έβαλαν και το χέρι τους στην πρόκλησή του) οι ίδιες οι ΗΠΑ.
Αλλά χωρίς σοβαρές εγγυήσεις ασφαλείας και χωρίς σημαντική επιστροφή εδαφών, είναι προφανές ότι ο κ. Τραμπ δεν θα παρενέβαινε ως ειρηνοποιός, αλλά ως «σύμμαχος» της Ρωσίας, προκειμένου η Ουκρανία και η Ευρώπη να σηκώσουν λευκή σημαία. Στέλνοντας το μήνυμα ότι αν αυτό είναι η έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου, όπως ισχυρίστηκε ο Ντόναλντ Τραμπ, η πρώτη είδηση του είναι ότι οι ΗΠΑ είναι με την άλλη πλευρά...
Δεν είναι τυχαίο ότι η Μόσχα έστειλε το «προβοκατόρικο» μήνυμα το Σάββατο ότι οι θέσεις της κυβέρνησης Τραμπ είναι συμβατές με το ρωσικό όραμα και ο Σεργκέι Λαβρόφ εξήρε την προσήλωση του Τραμπ και των συνεργατών τους στην «κοινή λογική»! Και είναι προφανές ότι, όπως ο κ. Τραμπ πιστεύει στις «μαγικές «διαπραγματευτικές του δυνατότητες, τόσο επίσης επενδύει σε αυτές ο Βλαντιμίρ Πούτιν, γνωρίζοντας ότι προς το παρόν, με βάση τα λεγόμενα του Αμερικανού προέδρου, με μια εκεχειρία θα κέρδιζε ό,τι θα εξασφάλιζε με μια ολοκληρωτική ήττα της Ουκρανίας στο πεδίο.
Τι αφήνει πίσω του το επεισόδιο του Λευκού Οίκου
Ό,τι κι αν γίνει μετά την καταστροφική συνάντηση της Παρασκευής, όλοι γνωρίζουν πια ότι οι παραδοσιακές συμμαχίες, οι σταθερές σχέσεις και ισορροπίες που αναπτύχθηκαν τις τελευταίες οχτώ δεκαετίες αμφισβητούνται πλέον καθαρά.
Ποιος σύμμαχος των ΗΠΑ θα εμπιστευθεί ξανά τον Ντόναλντ Τραμπ και ποιος θα προσέλθει ως ισότιμος εταίρος εκεί στον «πάγκο του χασάπη» του Λευκού Οίκου προκειμένου να εξευτελιστεί και να ταπεινωθεί μέχρι να υποκύψει; Ακόμα και για μια επίδειξη ισχύος του ίδιου του προέδρου, αλλά κυρίως του αντιπροέδρου του με παραλήπτες τους «χαχόλους» του εκλογικού ακροατηρίου τους.
Το ερώτημα είναι αν μπορεί να αποκατασταθεί εμπιστοσύνη ή μια πλήρης συνεργασία, και σε ποια βάση μετά από όλα αυτά; Και το ερώτημα δεν αφορά μόνο την Ουκρανία αλλά και το μέλλον των Διατλαντικών σχέσεων.
Ακόμη δεν είναι γνωστό εάν οι ΗΠΑ θα ακυρώσουν κάθε βοήθεια προς την Ουκρανία, κάτι που φυσικά θα την καταστήσει ευάλωτη στις ρωσικές επιθέσεις, μια και ακόμη κι αν αποφασιστεί η πλήρης στήριξη της Ουκρανίας από την Ευρώπη, υπάρχουν συγκεκριμένοι περιορισμοί, σε ό,τι αφορά τις δυνάμεις, αλλά και τη δυνατότητα των εξοπλιστικών αποθεμάτων.
Αυτό που ομολογούν και οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι ότι αποτελεσματικές εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία αλλά και στην ίδια την Ευρώπη δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς αμερικανική συμμετοχή, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα.
Η σύνοδος του Λονδίνου
Στο τραπέζι έχει πέσει και η πυρηνική αποτροπή, με τη Γαλλία να συζητά πρωτοβουλίες ώστε να ενταχθούν οι δικές της πυρηνικές δυνάμεις σε ένα ευρωπαϊκό σύστημα. Προϋπόθεση βεβαίως να ενταχθούν και η Γερμανία και η Βρετανία σε ένα τέτοιο σύστημα πυρηνικής αποτροπής.
Πάντως, και με τη συνάντηση του Λονδίνου, διαφαίνεται η δημιουργία μιας ομάδας κρατών-προθύμων να τραβήξουν μπροστά την ευρωπαϊκή άμυνα ως απάντηση στον εκβιασμό του Ντόναλντ Τραμπ, χώρες που προέρχονται και από την ΕΕ και από το ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα, προκειμένου να παρακαμφθούν βέτο των φιλορωσικών κυβερνήσεων, θα επιλεγεί αυτή η νέα «ευρωπαϊκή συμμαχία» στην οποία θα συμμετέχουν και χώρες εκτός Ε.Ε. όπως ο Καναδάς και η Τουρκία. Και ειδικά σε ό,τι αφορά την Τουρκία, αυτό είναι θέμα που πρέπει να απασχολήσει την Ελλάδα, καθώς θα αποτελέσει την κερκόπορτα για την είσοδο της Άγκυρας στον πυλώνα της ευρωπαϊκής άμυνας και για να βάλει πόδι επίσης στη μεγάλη πίτα των ευρωπαϊκών εξοπλισμών.
Παρά την βαθιά κρίση που έχει προκληθεί και με την οποία προς το παρόν «διασκεδάζει» η Ρωσία και ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ευθύνη και των Ευρωπαίων είναι να αναλάβουν πρωτοβουλίες τουλάχιστον να παραμείνουν γέφυρες ανοικτές. Ήδη από το Λονδίνο η δήλωση του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ ότι η χώρα του μαζί με τη Γαλλία και την Ουκρανία επεξεργάζονται σχέδιο εκεχειρίας για να το παρουσιάσουν στις ΗΠΑ είναι ένα βήμα.
Η συνομιλία που είχε με τον Ντόναλντ Τραμπ η εκλεκτή του πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, και η πρότασή της για κοινή διάσκεψη ΗΠΑ-Ε.Ε. δείχνει ότι υπάρχει μια κινητικότητα ώστε αυτή η κρίση για την Ουκρανία να μην εξελιχθεί σε οριστικό και βαθύ ρήγμα στις Διατλαντικές Σχέσεις.
Γιατί τελικά ο κόσμος θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά την τετραετή παγκόσμια περιπέτεια με τον Ντόναλντ Τραμπ σε ρόλο «ταύρου εν υαλοπωλείω»...
Πηγή: Protothema
