Ανδρέας Βιολάρης
Στα 125 χρόνια ζωής της Μπαρσελόνα, εκατοντάδες ποδοσφαιριστές είχαν την τιμή να φορέσουν τη φανέλα της ομάδας-σύμβολο της Καταλονίας. Στο πέρασμα των δεκαετιών κάποιοι εξ αυτών δοξάστηκαν και το όνομά τους έγινε συνώνυμο με την επιτυχία ή και με τον ίδιο τον σύλλογο. Αρχίζοντας από τα πιο... φρέσκα, ποδοσφαιριστές όπως οι Ροναλτίνιο, Ριβάλντο, Στόιτσκοφ, Ρομάριο, Κούμαν και ο Μαραντόνα -έστω και αν έπαιξε μόλις μία σεζόν- θα λατρεύονται σαν θεοί στο «Καμπ Νόου» και θα αποτελούν σημείο αναφοράς για τις επόμενες γενεές. Όπως συμβαίνει σήμερα με μεγάλους θρύλους του παρελθόντος.
Οι Μαγυάροι Τσιμπόρ (ο «Τσιγγάνος») και Κότσιτς, οι οποίοι μαζί με τον Πούσκας και την παρέα τους σκορπούσαν το φόβο και τον τρόμο στην Ευρώπη αρχές της δεκαετίας του ‘50 φορώντας τη φανέλα της ουγγρικής Χόνβεντ. Ο Γαλικιανός Λουίς Σοάρεζ ή ο... άλλος Γιόχαν (όχι ο Κρόιφ) ο Νέεσκενς. Να μην ξεχάσω και έναν από τους σημαντικότερους ποδοσφαιριστές που φόρεσαν την μπλε και κόκκινη φανέλα, επίσης Μαγυάρο, τον Λάζλο Κουμπάλα των 200 γκολ και διψήφιο αριθμό τίτλων στη δεκαετία του 1950!
THE… SPECIAL ONES
Είναι και μια άλλη κατηγορία εκλεκτών ποδοσφαιριστών που φόρεσαν τον Σταυρό του προστάτη της Καταλονίας (Άγιος Γεώργιος) και τη σημαία της Καταλονίας στο στήθος και οι οποίοι, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, είναι γέννημα θρέμμα της Βαρκελώνης. Παίκτες που έμαθαν από κούνια τι εστί Μπαρσελόνα και γαλουχήθηκαν με τις αξίες και τα ιδανικά της Καταλονίας. Εξαίρεση σε αυτήν την πλειοψηφία αποτέλεσε ο Λιονέλ Μέσι.
Αν και Αργεντινός, μετακόμισε στη Βαρκελώνη σε μικρή ηλικία, έγινε απόφοιτος της Μασία, λατρεύτηκε σαν θεός και έγινε παίκτης-σημαία για το σύλλογο, αλλά για ολόκληρο το Έθνος. Ο «Λέο» ουσιαστικά διαδέχθηκε τον Τσάβι στην κορυφή της λίστας των αγαπημένων ποδοσφαιριστών των φίλων της Μπαρσελόνα, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο σημαντικό το επίτευγμα του μικρού μάγου από το Ροζάριο.
Χωρίς να μειώνουμε τον βαθμό λατρείας προς το πρόσωπο του Πουγιόλ, του Ινιέστα και των λοιπών ντόπιων, ο Τσάβι Ερνάντες Κρεούς, όπως είναι ολόκληρο το όνομά του, ήταν το πλέον αγαπημένο παιδί του «Καμπ Νόου». Για να κερδίσει πάντως την.... πρωτοκαθεδρία στην καρδιά των Καταλανών, ο Τσάβι πέρασε και πολύ δύσκολες στιγμές, αφού στα πρώτα του βήματα έγινε κόκκινο πανί για τους φίλους των «μπλαουγκράνα». Στις πρώτες του εμφανίσεις αμφισβητήθηκε, ενώ υπήρχαν παιχνίδια που αποδοκιμάστηκε! Κι όλα αυτά, χωρίς να δώσει ποτέ δικαίωμα με τις εμφανίσεις του. Κάθε άλλο. Απλά, στα μάτια του κόσμου ο Τσάβι ήταν ο ποδοσφαιριστής που «έφαγε» από την ενδεκάδα (και στη συνέχεια από την ομάδα) μίαν άλλη τεράστια μορφή του συλλόγου και επίσης βέρο Καταλανό: τον Πεπ Γκουαρδιόλα!
ΚΑΝΕΙΣ ΣΑΝ ΤΟΝ ΤΖΟΡΝΤΙ!
Πάμε και στο... ψητό. Μακρηγορήσαμε με τον πρόλογο, θέλοντας να αναδείξουμε στον βαθμό που αξίζει το περιεχόμενο της ιστορίας μας. Όσο και να λατρεύτηκαν οι πιο πάνω ποδοσφαιριστές-θρύλοι, ό,τι κι αν πρόσφεραν στο σύλλογο, κανείς δεν αποτέλεσε τόσο λαμπρό σύμβολο για την Καταλονία όσο ο γιος του «Ιπτάμενου» Γιόχαν Κρόιφ, ο Τζόρντι! Το γεγονός ότι δεν έκανε ποτέ μεγάλη καριέρα στην ομάδα της καρδιάς του, αλλά και γενικότερα, δεν έχει καμία σημασία. Έτσι κι αλλιώς, όση μπάλα και να ήξερε, ότι καριέρα και να ακολουθούσε, ήταν καταδικασμένος να αποτύχει λόγω του επιθέτου που κουβαλούσε.
Η σημερινή μας ιστορία δεν έχει σχέση με την ποδοσφαιρική αξία ή το επίθετο του Τζόρντι, αλλά με το μικρό του όνομα. Ένα όνομα που έμελλε να εκτοξεύσει την κόντρα των Καταλανών με τον δικτάτορα Φράνκο και που παραλίγο να γίνει η αφορμή για να ξεσπάσει επανάσταση στα μέσα της δεκαετίας του '70. Μία ιστορία που μου είχε διηγηθεί ο ίδιος ο Γιόρντι Κρόιφ πριν από πολλά χρόνια…
Το περιστατικό έλαβε χώρα αρχές της άνοιξης του 1974, λίγες μέρες μετά τη γέννηση του γιου του Γιόχαν Κρόιφ (09/02/1974). Στο άκουσμα της είδησης ότι ο παίκτης-σημαία της Μπαρσελόνα θα έδινε στον γιο του το όνομα Τζόρντι, προς τιμήν του πολιούχου της Καταλονίας, έστειλε αστυνομικούς για να συλλάβουν τον «Ιπτάμενο» Ολλανδό και τη σύζυγό του. Παράλληλα, διέταξε όπως στο βρέφος δοθεί το όνομα Χόρχε (σ.σ. η ισπανική «έκδοση» του Τζόρντι).
Ο Κρόιφ, σε μια κίνηση εκτίμησης και ευγνωμοσύνης προς τον κόσμο της Μπαρσελόνα και το λαό της Καταλονίας, αγνόησε τη διαταγή του δικτάτορα και έδωσε στο γιο του το όνομα Τζόρντι, προς τιμήν του προστάτης της Καταλονίας! Ο μύθος μάλιστα, όπως μας τον μετέφερε ο Τζιόρντ, λέει πως αυτή ήταν και η πρώτη φορά στα 35 χρόνια δικτατορίας του Φράνκο που μια διαταγή του δεν έγινε ποτέ πράξη!
ΗΡΩΑΣ ΕΝΝΕΑ ΗΜΕΡΩΝ!
Το πιο πάνω περιστατικό δεν ήταν η πρώτη «σύνδεση» του ονόματος του Τζόρντι Κρόιφ με την Καταλονία και τον συμβολισμό της. Αυτό έγινε για πρώτη φορά στις 17 Φεβρουαρίου του 1974, ημέρα Κυριακή, εννέα μέρες μετά τη γέννησή του. Το «Μπερναμπέου» θα φιλοξενούσε ένα αμφίρροπο, πολυαναμενόμενο και πολυσυζητημένο πριν από τη διεξαγωγή του clasico. Σε αυτό το παιχνίδι δεν αναμενόταν να αγωνιστεί ο Γιόχαν Κρόιφ, αφού βρισκόταν στο Άμστερνταμ και ανέμενε τον ερχομό του τρίτου του του παιδιού. Το πρώτο αγόρι! Οι Καταλανοί, όμως, δεν μπορούσαν να φανταστούν πως θα πάνε στο ματς της χρονιάς χωρίς τον μεγάλο ηγέτη τους.
Η διαδικασία της γέννας επισπεύσθηκε, ο Τζόρντι ήρθε στη ζωή με καισαρική, ο Γιόχαν και η γυναίκα του τον έβαλαν σε ένα καλάθι (!) και επέστρεψαν άρον-άρον με το τρένο στη Βαρκελώνη. Απ' εκεί ο Κρόιφ έφυγε κατευθείαν για Μαδρίτη, όπου μαζί με τους συμπαίκτες του έγραψαν μίαν από τις ενδοξότερες σελίδες στην ιστορία του συλλόγου. Με τον «Ιπτάμενο Ολλανδό» να σκοράρει, να δημιουργεί και γενικά να χορεύει την άμυνα της Ρεάλ, η Μπαρσελόνα συνέτριψε 5-0 τους Μαδριλένους!
Το τι ακολούθησε στους δρόμους της Καταλονίας είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να περιγράψει κανείς με λέξεις. Ο θρίαμβος των «μπλαουγκράνα» είχε πολλαπλούς συμβολισμούς, αφού δεν ήταν απλώς μια νίκη απέναντι στον μεγάλο αντίπαλο, αλλά, όπως μας περιέγραψε ο Τζόρντι Κρόιφ, ήταν μια νίκη κατά της ελεγχόμενης από τον Φράνκο ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας. Κάποιοι προχώρησαν κι ένα βήμα πιο κάτω, χαρακτηρίζοντας τη νίκη σημειολογική και προπομπό της κατάρρευσης της δικτατορίας.
Στα μάτια των φίλων της Μπάρσα, η γέννηση του Τζόρντι έδωσε φτερά στον... χαζομπαμπά Κρόιφ, αλλά και τύχη στην ομάδα για το υπόλοιπο της σεζόν. Εκείνη τη χρονιά η Μπαρσελόνα κέρδισε το πρώτο της πρωτάθλημα μετά από 14 χρόνια και μοναδικό για μια περίοδο σχεδόν 30 χρόνων! Το 1974, όμως, η Μπαρσελόνα κέρδισε και κάτι άλλο, κάτι πολύ πιο σημαντικό. Πήρε πίσω το αυθεντικό καταλανικό της όνομα που κουβαλά μέχρι και σήμερα (Futbol Club Barcelona), αφού για αρκετές δεκαετίες ο Φράνκο τη μετονόμασε σε «Spanish Club de Fútbol Barcelona».
ΠΡΟΠΟΜΠΟΣ ΤΗΣ ΠΤΩΣΗΣ ΤΟΥ ΦΡΑΝΚΟ
Εκ των υστέρων, μια μεγάλη μερίδα των Καταλανών θεώρησαν πως η γέννηση του γιου του Γιόχαν Κρόιφ ήταν το γούρι της ομάδας του, καθώς και το έναυσμα για την πτώση της δικτατορίας του Φράνκο. Ο θρίαμβος μέσα στο «Μπερναμπέου», η κατάκτηση του τίτλου, η επανάκτηση του καταλονικού τους ονόματός και κάποια άλλα περιστατικά θεωρήθηκαν συμβολικά και προπομποί γι' αυτό που θα ακολουθούσαν. Τη χρονιά που γεννήθηκε ο Τζόρντι (1974), ο Φράνκο έπεσε βαριά άρρωστος (και πέθανε μερικούς μήνες μετά), οι Καταλανοί άρχισαν να μιλάνε και πάλι ελεύθερα τη γλώσσα τους χωρίς να περιμένουν να έρθει η Κυριακή για να πάνε στο «Καμπ Νόου» για να το πράξουν και ουσιαστικά ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για τη δική τους ελευθερία.
Δεν ξέρω αν όλα αυτά σας ακούγονται υπερβολικά και αν κάποια από τα πιο πάνω εμπίπτουν στην κατηγορία του αστικού μύθου. Σημασία έχει πως ο Τζόρντι Κρόιφ ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα ιδιαίτερο σύμβολο για την Μπαρσελόνα, αλλά και την Καταλονία γενικότερα. Και θα τον θυμούνται για πάντα, όχι για την ποδοσφαιρική του καριέρα ή για το πέρασμα του από σύλλογο ως αθλητικός διευθυντής, αλλά πρώτα για το όνομά του. Το μικρό του όνομα και μετά για το επίθετό του.
